پیراهن فرانسوی

پیراهن فرانسوی (robe à la française)؛ سینه ­بند تکه­ دوزی؛ اِشل (echelle)؛ هارمونی؛ تزئین؛ سبُکی

نمونة بارز لباس شبِ روکوکو، پیراهن فرانسوی بود. این جامه، تکامل لباس شبِ کیسه­ای یا رُب­ وُلانت (robe volante) به شمار می ­آمد، اما به­جای آن­که مستقیماً از سرشانه­ ها پایین بیفتد، از هر دو طرف درزهای پشت، دو برابر پیلی می­خورد تا پشت لباس حالت آزاد داشته باشد.

کُرست جلو کاملاً قالب بدن و دارای شکل وی (v) مانندِ کلفت و پهنی بود که یک سینه ­بند تکه­دوزی سفت و سه­گوش بدان می­چسبید. این قسمت از لباس با داشتن چنین شمایلی، برای دکولته کردن یقه و بازگذاشتن آن، در حکم سپر محافظ عمل می­کرد و در همان حین نیز جایی برای تزئینات گران و باشکوهی فراهم می­آورد که معمولاً با لایه­ای روبان (اِشل/echelle) یا برودری­دوزی مجلل انجام گرفته بود.

روپیراهنی

در قسمت جلو، روپیراهنی، چاک­دار بود تا زیردامنی را، که از همان پارچه طراحی و با همان تکه­ها و تزئینات آراسته شده بود، به نمایش بگذارد.

برای آن­که کمرها باریک و دامن­ها گشاد به ­نظر آیند، از کُرست و ژوپن [زیردامن] استفاده می­کردند. ژوپن، که «سبد» ترجمة تحت­اللفظی آن است، شکلی از یک زیرپیراهن تاشو و چسبان بود که به دامن، فُرم می­بخشید.

آن­ها برای نخستین­بار در حدود ۱۷۲۰ رواج یافتند و تا بعد از ۱۷۷۰، که گرایش به ناتورالیسم مستلزم چشم­پوشی از چیزهای غیرطبیعی و غیرضروری بود، الگوی جامة زنانه را در سلطة خود داشتند.

والان سر آستین

این الگو با آن­چه که طی دورة باروک توصیف و ترسیم شد، تفاوت اساسی نداشت و تنها در جزئیات سطحی و ظاهری بود که روکوکو متمایز نشان می­داد. والان­های توری لطیف و سبک کارِ دست یا «آنگژانت» (engageants) جایگزین سرآستین­های دولای توری شق­ورق شد؛

پارچه ­های زربفت، تیره و کدر و سنگین دورة باروک، جای خود را به منسوجاتی با هارومونی، پیراستگی و تزئیناتی ظریف داد که اغلب تحت­تأثیرِ گرایشی موازی نسبت به بیگانه­گرایی بود و لوازم و متعلقات ضروری این دوره شامل بادبزن، جیب­ هایی با تزئینات فراوان اما پوشیده و پنهان (که در نتیجه اصلاً در معرض دید قرار نمی­گرفت)، سرپوش و شال بودند. تکه­های روبان، نخ­های پُرزدار، پَر و گل­های مصنوعی نیز از واجباتِ سبک روکوکو به­ شمار می­آمدند.

برگرفته از کتاب گرایش های طراحی لباس ، نویسنده آیدا تدین