مجله سلامت

روشی برای کاهش شوک ناشی از بازنشستگی

بازنشستگی دوره­ای است که اغلب با پیری همراه است. بازنشستگی نیازمند برنامه­ریزی مشخصی است و افراد بازنشسته باید با دیگر افراد در جامعه تعامل داشته باشند. اگر غیر این باشد فرد بازنشسته با استرس و فشار روانی بسیاری مواجه خواهد شد و این مسئله می­تواند در دوران بازنشستگی به­عنوان یک شوک محسوب شود.

شوک ناشی از بازنشستگی موجب می­شود فرد در تعاملات خود دچار مشکل شده و یا با بیماری­های روانی و جسمانی بسیاری مواجه شود. بازنشستگی دورانی است که باید خود را از قیدوبندهای بسیاری که وجود دارد رها کند و به فعالیت­های مورد علاقه خود بپردازد. زمانی که فرد بازنشسته احساس آزادی داشته باشد می­تواند با آرامش خاطر بیشتری دوران بازنشستگی را سپری کند.

تمام افرادی که در روزهای پیش از بازنشستگی قرار دارند باید برای این دوران خاص برنامه­ریزی درستی کنند و برنامه­های محتاطانه­ای را در پیش بگیرند. در این صورت دوران بازنشستگی می­تواند بدون هیچ تنشی سپری شود و فرد نیز احساس روانی خوبی نسبت به آن داشته باشد. درحال حاضر چالش­های بی­سابقه و جدیدی پیش­روی بازنشستگان قرار گرفته که موجب می­شود بازنشستگی دورانی شوکه­کننده برای آن­ها به­نظر برسد. یکی از موارد مهمی که در دوران بازنشستگی فرد می­تواند تاثیر منفی داشته باشد بالارفتن هزینه­های درمانی و بهداشتی افراد است.

افرادی که به دوران بازنشستگی می­رسند باید مهارت رویارویی با تنش­ها و استرس­ها را بدست آورند. اگر این مهارت­ها به وجود بیاید افراد بازنشسته می­توانند دوران سالمندی خود را به بهترین حالت بگذرانند. از نظر پزشکان و روانشناسان بسیاری مردم بازنشستگی را به­عنوان تصمیمی درنظر می­گیرند که با مسائل مالی درارتباط است. بازنشستگی نمی­تواند موجب ایجاد شادی در فرد شود حتی اگر تمام مسائل مالی نیز فراهم گردد. چنانچه فرد بازنشسته بتواند با مسائلی که بازنشستگی به همراه دارد روبه­رو شود می­تواند در برابر معضلاتی همچون افسردگی نیز مقابله کرده و کنار بیاید.

از نظر دکتر کارلستروم زمانی که افراد وارد دوران بازنشستگی می­شوند ابتدا باید برای این دوران برنامه­ریزی دقیقی داشته باشند. اگر برنامه­ریزی دقیقی وجود نداشته باشد فرد می­تواند با تنش­های بسیاری مواجه شود. اگر مدیریتی درخصوص برنامه­های زندگی پس از بازنشستگی وجود نداشته باشد مشکلات بسیاری به وجود خواهد آمد. باتوجه به نظریه­ای که از سوی دکتر کارلستروم مطرح شده یکی از راه­های رویارویی با دوران بازنشستگی و مشکلات و معضلات این دوره یادگیری نحوه غلبه برآن­ها است.

این احتمال نیز وجود دارد مشکلاتی به وجود بیاید که هیچ پیش­بینی درخصوص آن­ها انجام نشده و می­توانند موجب ایجاد تنش و استرس بسیاری در بازنشستگان شود. افرادی که علاقه دارند دوران بازنشستگی خود را به بهترین حالت سپری کنند باید به فعالیت­هایی بپردازند که با ذوق و علاقه آن­ها تناسب دارد. این نکته را باید به­خاطر داشت که در انجام فعالیت­های مورد علاقه و استعداد فرد بازنشسته نباید هیچ توجهی به واکنشی که سایرین از خود نشان می­دهند داشت.

به­عنوان مثال چنانچه فرد بازنشسته­ای اقدام به آشپزی و یا باغبانی کند نظر دیگر افراد هیچ تاثیری در آن نباید داشته باشد. اغلب افرادی که در آستانه بازنشستگی قرار دارند ترجیح می­دهند در دوران بازنشستگی خود به­صورت نیمه­وقت و یا تمام­وقت فعالیت داشته و درآمدی کسب کنند. ازنظر دکتر کارلستروم افرادی که در آستانه بازنشستگی قرار دارند حدود ۵ سال پیش از بازنشستگی باید درخصوص این دوران برنامه­ریزی دقیقی داشته باشند.

شوک ناشی از بازنشستگی موجب می­شود تا افراد تمام مشکلات خود را واقعی تصور کرده و چنانچه راه­حلی برای آن پیدا نکنند دچار استرس خواهند شد. این درحالی است که اغلب مشکلات دوران بازنشستگی خیالی است و به­دلیل آنکه جسم فرد قادر به شناخت ماهیت مشکل نیست نتیجه رضایت­بخشی به دست نخواهد آمد. توانایی مدیریت استرس­ها نیازمند آشنایی با ماهیت آن و داشتن مدیریت صحیح است که موجب می­شود استرس­های موجود به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کند.

افراد بازنشسته برای رویارویی با دوران بازنشستگی و راهی از شوک ناشی از این دوران پس از داشتن برنامه­ریزی صحیح باید درخصوص مشکلاتی که به­وجود می­آید تمرکز کافی داشته باشند. انجام ورزش و فعالیت­های اجتماعی سودمند موجب می­شود تا استرس­ ناشی از بازنشستگی به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کند. داشتن تعاملات اجتماعی نیز می­تواند در کاهش استرس فرد موثر باشد. بنابراین فرد ابتدا باید نحوه مدیریت مشکلات و معضلات ایجاد شده در دوران بازنشستگی را آموزش ببیند.