نشانه های اوتیسم در کودکان

نشانه های اوتیسم در کودکان:

به گزارش از من بپرس در جوامع امروزی و در شهرهای بزرگ ما با پدیده ای به اسم اوتیسم مواجه هستیم  که این  روزها از آن بیشتر گفته می شود  با توجه به این که مبتلایان به این اختلال رفتاری عصبی در حال افزایش است باید سعی شود که شناخت بیشتری از ان داشته باشیم.

با توجه به  آمار رسمی سازمان جهانی بهداشت، در سال ۱۹۷۵ از هر ۵ هزار نفر، یک نفر به اوتیسم مبتلا بوده که در سال ۲۰۰۴ این میزان به یک در ۱۶۶ نفر رسیده و در سال ۲۰۱۴ از هر ۴۲ کودک یک نفر مبتلا به اوتیسم بوده است.
باید توجه کرد که اوتیسم طیف گسترده ای از علائم را به همراه دارد. و نباید مبتلایان به این اختلال را یک فرد ناتوان و گوشه گیر دانست.در اینجا به تشریح رفتاری و شناختی این اختلال عصبی در کودکان می پردازیم.

کودکان مبتلا به اوتیسم اختلالات کلامی دارند:

کودک مبتلا به اوتیسم دچار تاخیر کلامی می باشد. کودکان به تدریج  که بزرگ می شوند، درک بیانی بالاتری در مقایسه با قدرت بیان دارند. یک کودک طبیعی در یک سالگی می تواند تک کلمه بگوید و در یک و نیم سالگی دو سه کلمه را با هم ترکیب می کند اما کودکان مبتلا به اوتیسم یا کلام ندارند یا در مقایسه با سن شان دچار تاخیر کلامی اند یا کلام معنی دار نمی گویند و کلام دیگران را فقط تکرار می کنند.
گاهی پدر و مادرهایی را می بینیم که اوتیسم فرزندانشان را انکار می کنند. آنها می گویند فرزندم کلمه ادا می کند و در سن پایین می تواند جمله های سنگین و طولانی را بیان می کند و بسیار باهوش هستند اما برخی کودکان مبتلا به اوتیسم فقط  کلمات و جمله های اطرافیان را تکرار می کنند.

والدین توجه داشته باشند این به معنی هوش بالای کودک نیست بلکه بدان معنی است که کودک درک و شناختی از محیط اطراف ندارد.

کودک مبتلا به اوتیسم شناختی از «من» ندارد:

با رشد طبیعی کودکان ،  آنها به محض درک  «من» ،دیگر از «نام خود» برای بیان خواسته هایشان استفاده نمی کنند در حالی که کودک مبتلا به اوتیسم شناختی از «من» ندارد و خود را با نام صدا می زند، مثلا می گوید: «به محمد غذا بدید!» و همینطور کودکان مبتلا به اوتیسم ضمایر را هم اشتباه استفاده می کنند. این نشانه خوبی نیست.

ناتوانی در برقراری ارتباط دو طرفه :

کودک مبتلا به اوتیسم با اینکه ممکن است صحبت کند اما نمی تواند درست ارتباط برقرار کند و گفتارش جهت دار نیست. ممکن است محتوای کلام با سنش متناسب نباشد یا بدون توجه به صحبت های دیگران فقط حرف خود را می زند و قادر به درک طرف مقابلش نیست. این کودکان به لبخند یا خستگی دیگران توجهی ندارند و نمی توانند نوبت را رعایت کنند.
در واقع کودک مبتلا به اوتیسم نمی تواند تبادل اطلاعات کند. آنها ارتباط یکطرفه برقرار می کنند و به همین علت ارتباط اجتماعی نمی توانند برقرار کنند.

در بیشتر کودکان واژه سازی به شکل بازی کاملا  عادی است   اما جایگزینی همیشگی واژه ها، مربوط به مبتلایان به اوتیسم است.

اوتیسم دارای طیف از خفیف تا شدید می باشد:

در گذشته اوتیسم به پنج  گروه تقسیم می شد اما امروزه می دانیم که اوتیسم نوعی اختلال رفتاری است و دارای طیف های مختلف می باشد.

برای مثال فردی که تمام علائم را دارد  و در طیف شدید اوتیسم می باشد به شکل فردی در خودمانده در جامعه حضور داشته دارد و در گروه مبتلایان به اوتیسم شدید دسته بندی شود و یا فقط مشکل ارتباطی دارد؛ مثلا نمی تواند دوست صمیمی داشته باشد و احساسات دیگران را درک می کند و در گروه مبتلایان به اوتیسم خفیف قرار بگیرد.

 

کودک مبتلا به اوتیسم ساعت ها یک بازی تکراری انجام می دهد:

کودک طبیعی مدت توجه کوتاهی دارد یعنی شاید نهایتا چند  دقیقه با یک اسباب بازی بازی کند و بعد آن را رها کند و سراغ بازی دیگری برود. کودک طبیعی چون محرک های مختلف را آزمایش می کند، پیشرفت می کند اما کودک مبتلا به اوتیسم ساعت ها با یک وسیله سرگرم می شود.

کودک مبتلا به اوتیسم علاقمند وسایلی هستند که می چرخد :

این کودکان به چرخیدن یا به وسایلی که می چرخد مثل پنکه و لباسشویی علاقمند هستند و ممکن است ساعت ها خود را با تماشای آنها سرگرم کنند. ممکن است زنجیری را تکان دهند یا به موسیقی های ثابت واکنش و علاقه شدید بسیاری داشته باشد.

کودکان مبتلا به اوتیسم بازی های نمادین انجام نمی دهند:

این کودکان بازی های تخیلی ندارند. کودکان از ۱.۵ تا ۲ سالگی و بازی های نمادین انجام می دهند . مثلا ممکن است از یک تیکه کاغذ به عنوان پول در بازی هایشان استفاده کنند و  یا عروسک شان را روی پا بگذارند و تکان دهند و خود را درنقش مادر خیال کنند.

با این بازی ها کودک  رشد طبیعی خودرا برای ورود به بازی های پیچییده تر ونهایتا زندگی مستقل آماده می کند، اما مبتلایان به اوتیسم این روند را طی نمی کنند.

علائم این اختلال بعد از نه ماهگی بروز پیدا می کند:

اوتیسم در بدو تولد قابل تشخیص نیست و معمولا از نه  ماهگی به بعد قابل تشخیص است او در ۳-۲ سالگی کاملا مشخص می شود. البته در موارد بسیار خفیف ممکن است در نوجوانی یا جوانی تشخیص داده شود. علائم در سه  گروه ارتباط، کلام و علایق و رفتارهای تکراری قابل تشخیص است.

کودکان مبتلا به اوتیسم قادر به برقراری ارتباط چشمی نیستند:

درمبتلایان طیف متوسط تا شدید، این کودکان ارتباط چشمی ندارند اما مبتلایان به اوتیسم خفیف فقط ارتباط کلامی برقرار نمی کنند.

این کودکان در برخی مسائل نبوغ خاصی دارند:

دو سوم کودکان مبتلا به اوتیسم کم توان ذهنی هستند و یک سوم آنها هوش معمولی دارند. این کودکان در برخی مسائل نبوغ خاصی دارند.

مثلا ممکن است نبوغ  خاصی در ریاضیات  داشته باشند و با کمترین تلاشی مسائل ریاضی را حل کنند و یا ممکن است علاقه زیادی به موضوع خاصی داشته باشند و بدون توجه به علاقه طرف مقابل ساعت ها راجع به آن موضوع صحبت کنند.

کودک مبتلا به اوتیسم نمی توانند خود را جای دیگری بگذارند و احساسات آنها را درک کنند:

آنها معمولا درک کاملی از احساسات دارد. می توانند مادرشان  را بغل کنندو ببوسند ، از او احوال پرسی کنند، اما در سنین بالاتر که انتظارها از آنها بیشتر می شود، ممکن است در این زمینه دچار مشکل شوند.

این کودکان  نمی توانند به محیط توجه کنند یا خود را جای دیگران بگذارند و احساسات دیگران را درک کنند. کودک مبتلا به اوتیسم قادر به ذهن خوانی نیست.

کودک مبتلا به اوتیسم فاقد تفکر انتزاعی است:

تفکر انتزاعی تفکر پیچیده ای است که با رسیدن به نوجوانی کامل می شود. یک فرد عادی در نوجوانی می تواند معنی و مفهوم ضرب المثل ها و کنایه ها را متوجه شود و به آنها واکنش نشان بدهد اما این کودکان چنین درکی ندارند.

آنها نمی توانند نتیجه ای از این گونه جملات بگیرند و همین امر  ارتباطشان را دچار اختلال می کند.

این کودکان یکپارچگی حسی ندارند:

کودکان مبتلا به اوتیسم یکپارچگی حسی ندارند، با اینکه  در برخی از آنها آستانه درد بسیار بالا مشاهده می شود ولی ممکن است این تحمل در مواقعی بسیار پایین باشد.

بعضی از آنها گاهی متوجه سوختگی های شدید نمی شوند و برخی با کوچکترین ضربه درد شدید حس می کنند.

در مورد صدا هم همینطور است. گاهی یک کودک مبتلا به اوتیسم به صداهای بسیار آهسته واکنش نشان می دهد و در برخی موارد صداهای بلند مثل صدای زنگ در را هم نمی شنوند و توجه ای به ان ندارند.

با آموزش های لازم اوتیسم درمان می شود:

برخی از والدین این واقعیت که  کودکان آنها دچار اوتیسم است را انکار می کنند ،قبول کردن این موضوع سخت است، اما والدین با انکار این اختلال  فقط کودک شان را از دوران طلایی درمان محروم می کنند،در صورتی که اگر آموزش های لازم، به موقع به کودک در سن طلایی داده شود، احتمال طبیعی تر شدن رفتارها وجود دارد.

معمولا اوتیسم خفیف را دیر و در نوجوانی و جوانی تشخیص می دهند. وقتی مهارت ها شکل پیدا کرد، دیگر نمی توان آن را تغییر داد.

البته اگر بینش را تغییر دهیم، حتی به این افراد در این سن هم می توان کمک کرد؛ مثلا اگر نوجوانی نمی داند کجا باید حین ارتباط صحبت هایش را قطع کند، باید به مادر یاد داده شود با علائم خاصی و غیرمستقیم فرزندش را آگاه کند که باید به صحبت کردنش ادامه ندهد.

قبل از ۵ سالگی، سن طلایی درمان اوتیسم می باشد .هر چه در سن پایین تری اختلال تشخیص داده و بازتوانی ها شروع شود، احتمال طبیعی شدن بیشتر است اما باید بپذیریم که این کودکان همیشه تا حدودی با سایر همسالان خود متفاوت هستند.
متاسفانه برخی از درمانگران  اشتباه می کنند  و با توجه به تعریف قدیمی اوتیسم که فکر می کنند این بیماران، ناتوان و گوشه گیر هستند و اگر فردی کلام و فقط علایق خاص و تکراری داشته باشد به اوتیسم مبتلا نیست دوران طلایی درمان را برای این کودکان از دست می دهند.

نادیده گرفتن ناتوانایی کودکان مبتلا به اوتیسم:

اگر ناتوانی ها را نادیده بگیریم و فقط به توانایی ها توجه کنیم، مانع پیشرفت کودک می شویم چون به مرور ضعف ها شدیدتر می شود و حتی روی توانایی ها تاثیر می گذارند.

عامل قطعی موثردر بروز این اختلال مشخص نیست :

عوامل مختلفی در بروز اوتیسم نقش دارند اما می توان اصلی ترین علت آن را ژنتیک دانست. جهش های ژنتیکی در کنار بحث توارث ژن ها در بروز این اختلال دخیل است. موضوع مربوط به یک ژن هم نیست و ژن های مختلف و تعامل آنهاست که باعث بروز اوتیسم می شود.

اوتیسم  هنوز کاملا شناخته شده نیست و ناشناخته های بسیاری در مورد آن وجود دارد. تحقیقات زیادی در این زمینه انجام شده و علل مختلفی مثل برخی کمبودهای تغذیه ای در دوران بارداری یا سن والدین یا حتی برخی بیماری های دوران نوزادی و … را در بروز آن دخیل می دانند که هیچ یک از این عوامل قطعی نیستند.

در مناطق شهری میزان شیوع اوتیسم بیشتر است:

این فرضیه می تواند درست نباشد، آمار نشان می دهد در مناطق صنعتی میزان شیوع اوتیسم بیشتر است. در بیماری های جدی روانی و افسردگی کناره گرفتن از شهر و زندگی کردن در روستا باعث می شود فرد زندگی بهتری داشته باشد چون زندگی در شهر به مراتب دارای استرس و اضطراب بیشتری است.

در روستا ارتباط ساده تر است و نیازهای سطحی باعث می شود شدت علائم کم شود ،در شهر مکان سنجی، مدیریت زمان و جمعیت زیاد، کار را برای مبتلایان به اوتیسم سخت می کند اما فراموش نکنیم به هر حال کسانی که در شهر هستند، دسترسی بیشتری به خدمات و آموزش در این زمینه دارند.

کودکانی که اوتیسم خفیف دارند،می توانند به مدارس عادی راه پیدا کنند:

مدارس عادی برای این کودکانی که اوتیسم خفیف دارند بهتر است زیرا حضور آنها در کنار کودکان دچار اوتیسم که علائم شدید دارند، می تواند باعث بروز رفتارهایی ناشی از این ارتباط باشد.

در مدارس عادی، حضور یک معلم رابط بسیار کمک کننده است. برخی از این کودکان حفظیات خوبی دارند اما باید بپذیریم که ممکن است این کودکان مورد آزار و اذیت  یا تمسخر دیگران قرار بگیرند.

به صلاح کودک است که با کودکان طبیعی در ارتباط باشد.

با توجه به اینکه این خدمات برای بسیاری هزینه بر است بهتر است به مادر آموزش داده شود که ارتباطات را در محیط های دیگر اصلاح کند. مسلما باید به سلامت روان مادر هم توجه کرد و فرصت هایی را به وجود آورد تا بتواند برای خود زمانی داشته باشد.
متاسفانه ضعف هایی وجود دارد و به اصلاحاتی در این زمینه ها  نیازمندیم.ار این قبیل که نباید به اولیای مدرسه در مورد اوتیسم کودکان توضیح داد، چرا که برخی از مدارس ما دید منفی به مسائل روانپزشکی دارند و حتی کودک بیش فعال را در مدرسه روی صندلی جدا می نشانند و اگر کودکی آسیب ببیند، همه تقصیرها را به گردن کودک مبتلا به اوتیسم می اندازند.

اوتیسم درمان دارویی هم دارد:

داروهای شیمیایی و حتی رژیم های غذایی که برای درمان اوتیسم به کار می رود، زیاد است. مکمل B6، امگا ۳ و حتی رژیم های بدون گلوتن یا پروتئین گاهی برای این کودکان توصیه می شود اما هیچ یک تاثیر زیادی ندارند.

اگر علائم شدید باشد مثل تشنج و غیره ،داروهایی برای حذف و طبیعی شدن رفتار او تجویز می شود که موثر هم است.