علل ابتلا به کمردرد های مزمن

چه چیزی باعث کمردرد مزمن می شود؟

بعضی از مردم از کمردرد مزمن یا سابقه دار رنج می برند و برای پیدا  کردن علت آن احتیاج به تحقيقات دقیق است. وقتی علت مشخص شد،  یک برنامه درمان مناسب می تواند طرح شود. از قدیم شایع ترین علت کمر درد مزمن اختلالات مکانیکی در کمر بوده است. اگر چه در بخش کوچکی از مردم، درد بدلیل بیماریهای التهابی، بیماریهای استخوان، ناراحتیهای توموری در شکم یا لگن خاصره ایجاد می شود.

کمردرد مکانیکی

بسیاری از مردم از درد مزمن کمر رنج می برند که ممکن است این درد به ناحیه باسن یا ران گسترش یابد. اغلب، درد با فعالیت فیزیکی وحالت های خاص بدنی تشدید می یابد. ستون فقرات یک ساختار بسیار پیچیده است و مشکلات بسیار مختلفی می تواند در آن ایجاد شود. مطالب ذیل دلایل شایع کمر درد مکانیکی هستند.

اسپوندیلوسیس کمری یا بیماری ستون فقرات در ناحیه کمر

پرتونگاری با اشعه ایکس از کمر اغلب علائم فرسودگی دیسکهای بین مهردای و مفاصل پهن را نشان می دهد. که در حقیقت تقریبا در همه افراد مسن وجود دارد. اگر چه افرادی که دارای این تغییرات (فرسودگی) هستند، اغلب اوقات بیشتر از افرادی که هنوز پا به سن نگذاشته اند و دچار فرسودگی مهره های ستون فقرات هم نشده اند دچار کمردرد می شوند، البته هیچ ارتباط واضحی بین فرسودگی و علائم کمردرد وجود ندارد.

ممکن است در عکسبرداری با اشعه ایکس علائم کاملا جدی از فرسودگی در ستون مهره ها نمایان شود ولی هنوز در فرد از نشانه بیماری خبری نباشد. به این دلیل علائم فرسودگی در ستون فقرات باید با احتیاط درمان شود. تنها اینکه شما مبتلا به فرسودگی هستید و همچنین کمردرد دارید به این معنی نیست که این تغییرات دلیل علائم بیماری هستند. و همچنین به این معنی هم نیست که افرادی که این تغییرات را دارند ولی کمر درد ندارند بطور حتم در آینده دچار ناراحتی های کمر یا ناتوانی خواهند شد.

در اسپوندیلوسیس کمری، درد در ناحیه پایین کمر احساس می شود و گاهی اوقات یک طرف نسبت به طرف دیگر بدتر است. درد با نرمش و خم شدن بهتر می شود و به راحتی با استراحت بهبود می یابد اگر چه بعضی از مردم وقتی در یک موقعیت به مدت طولانی باقی می مانند احساس خشکی در کمر می کند. این حالت بخصوص در اول صبح و یا حالتی که بعد از نشستن به مدت طولانی در یک صندلی راحتی ایجاد می شود بسیار قابل توجه است. درد می تواند به یک یا دو باسن و گاهی اوقات به پشت ران گسترش یابد. با معانيه، حرکات کمر معمولا محدود می شود، اما اغلب این حالت تنها در مورد انواع خاصی از حرکات صدق می کند در حالی که سایر حرکات به نسبت مجاز هستند.

دیسک پایین افتاده یا شکسته

تحت فشار، دیسک ممکن است معمولا به سمت عقب و به یک طرف بشکند . بطوریکه روی عصب فشار وارد کرده و منجر به درد در کمر میشود و همچنین در نتیجه درد به پایین یعنی به قسمت ران و پاها سرایت میکند. در دیسکی که قبلا نشان داده شد نشانه فرسودگی علامت گذاری شده است و شدیدا نرم و ضعیف شده است. این فشار گسترش شکستگی را تسریع می کند. وقتی دیسک شکسته می شود ممکن است در شخص درد سیاتیک گسترش یابد. و این مشکل متاسفانه ادامه یافته و منجر به درد طولانی مدت و ناتوانی می شود.

شخصی که از یک شکستگی در دیسک رنج می برد شرح خواهد داد که در باسن خود احساس درد میکند و این درد معمولا به کمر یا قسمت بیرون ران به پشت عضله پشت ساق پا و گاهی اوقات به پا سرایت می کند. درد اغلب با یک حس سوزش یا گرگز که از نظر فنی به نام پارا راستیا معروف است همراه می باشد. این حالت بی نهایت دردناک است البته ممکن است فرد در آن ناحیه احساس کرخی هم بکند. معاینه مشخص می کند که عصب جمع شده است. وقتی ران صاف نگه داشته میشود و به سمت بالا بلند می شود درد زیادی ایجاد شده و حرکت نیز محدود می شود.  ممکن است در پا ضعف خاصی وجود داشته باشد و واکنش غیر ارادی زانو از بین برود. همچنین ممکن است کاهش توانایی در منطقه ای که عصب آسیب دیده احساس شود.

تحرک بیش از حد

بعضی از افراد مفصل های قابل ارتجاع جالب توجه ای دارند. آنها می توانند با پاهای صاف طوری که کف دستهایشان روی زمین بصورت صاف قرار دارد به سمت جلو خم شوند مفصل های بازو و ران می توانند به میزان قابل توجه ای خم شوند. این حالت به تحرک بیش از حد یا (هایپر موبایلیتی) معروف است. بیشتر ورزشکاران مرد و زن، آکروبات بازها (بند بازها) و رقاص های حرفه ای بیش از اندازه تحرک دارند و این استعداد و مهارت آنهاست که قادر می سازد فعالیت های فیزیکی که فراتر از توان بیشتر ماست انجام دهند. شگفت اینکه در چند سال بعد تحرک زیاد فرد را برای ابتلا به بیماریهای مفصل مستعد می کند. احتمال می رود که تحرکات بیش از حد و مکرر منجر به پیشرفت فرسودگی و استهلاک استخوان ها و کشیدگی بیش از حد رباطها شود. بخصوص این عمل دليل بسیار مهمی برای ایجاد ناراحتیهای کمر است. جالب توجه است که در این بیماران حرکات کمر آنقدر خوب حفظ می شود که گاهی اوقات آنها در متقاعد کردن پزشک نسبت به وجود ناراحتی در کمر خود دچار مشکل میشوند زیرا حرکات آنها بسیار خوب و بدون مشکل به نظر می رسد.

تغییرات توارثی در ستون فقرات

ما همه در اشکال و اندازه های متفاوتی هستیم و ستون فقرات ما مطابق با آن تغییر می کند. بعضی از افراد با مهره های کمری اضافی یا تعداد خیلی کم و یا با مهره ای به شکل غیر طبیعی و نابهنجار متولد می شوند. این تغییرات معمولا زیاد مهم نیستند و برای صاحبانشان ایجاد درد نمی کنند.

التهاب مفاصل ستون فقرات

گاهی اوقات بدلیل ضعف موجود در حفاظت از قوس های ستون . مهرهای یک مهره به سمت جلو، بالای مهره زیری شر می خورد. به این حالت التهاب ستون فقرات گفته میشود و می تواند منجر به درد شود زیرا باعث کشش بیش از حد اعصاب و رباطها خواهد شد. این لغزندگی (جابه جایی) ممکن است نتیجه ناموفق بودن استخوانهای حفاظت کننده در پشت ستون مهره ها جهت رشد مناسب و یا مربوط به فرسودگی خود مهره باشد.

بیماری کم عرض شدن (تنگی) منافذ ستون فقرات

ریشه های عصبی از نخاع به سمت پایین داخل ستون مهره ها کشیده شده و سپس از اطراف ستون مهره ها از طریق سوراخ های باریک (تنگ) در استخوان نمایان می شوند. (به هر کدام از آن سوراخها که محل قرار گرفتن رگ و اعصاب هستند فورامن گفته میشود و در صورت تعدد به آنها فورامینا می گویند). آن ها سپس داخل پاها می روند.

ما همه منافذ ستون فقرات و فورامیناهایی به اندازه و اشکال متفاوت داریم. بعضی از آنها کوچکتر از بعضی دیگر هستند و اعصاب را که در سراسر آنها ریشه دوانده اند در خطر فوق العاده فشرده شدن قرار میدهند. وقتی این حالت منافذ مرکزی ستون مهره ها را تحت تأثیر قرار میدهد به عنوان استنوسیس مرکزی یا بیماری تنگی منافذ ستون فقرات نامیده . می شود و ممکن است منجر به درد، بی حسی و سوزش در پاها شود که با پیاده روی درد گسترش پیدا کرده و با استراحت تسکین می یابد. این علائم کاملا شبیه به ناراحتیهای مربوط به پا است که با ذخیره کم خون برای رانها همراه است. درد همچنین با خم شدن به سمت عقب بدتر شده و با خم شدن به سمت جلو تسکین می یابد.

وقتی این کم عرض شدن، فورامینا را که ریشه عصب در سراسر آن نمایان است تحت تأثیر قرار می دهد، ممکن است دردی شبیه به درد سیاتیک مزمن در بیماران گسترش یابد و این حالت بعنوان استنوسیس فورامینال (تنگ شدن فورامینال) معروف است. جراحی برای تسکین این نوع از فشار عصبی می تواند بسیار موثر باشد.

فیبرومیالژی (درد عضلانی فیبری)

افرادی که مبتلا به درد عضلانی فیبری هستند یکسری از نشانه های بیماری در آنها ایجاد می شود. آنها در سراسر پشت خود درد شدیدی حس میکنند که این درد به بالای کمر (پشت قفسه سینه)داخل گردن و در نهایت به دست و پا گسترش می یابد. آنها اغلب نقاط دردناکی را بخصوص بر روی مفاصل خاجی، استخوانهای کتف، داخل و بیرون آرنج و زانوها و جاهای دیگر احساس می کنند. اغلب آزمایشات مفصلی را انجام میدهند اما هیچ نابهنجاری خاصی مشخص نمی شود.

بسیاری از افراد که مبتلا به فیبرومیالژی (درد عضلانی فیبری) هستند بسیار ناراحت و ناامید می باشند. آنها احساس خستگی و کمبود انرژی می کنند و اغلب برای پزشکان مشکل است که تشخیص دهند این درد است که منجر به یاس شده و یا پاس منجر شده که آنها احساس درد بسیار شدید نمایند. ممکن است توضیح در این مورد مربوط به نحوه انتقال احساسات از جمله درد به نخاع باشد.

افراد بسیاری که دارای این شرایط هستند به طرز بدی در شب میخوابند و همچنین در صبح از خواب بیدار می شوند، آنها احساس کسالت، خمیدگی، درد و خشکی در کمر خود دارند. بعضی از تحقیقات بیان می دارد که این شکل بد خوابیدن ممکن است در حقیقت عامل ناراحتی باشد. افراد مبتلا به فیبرومیالژی اغلب ناراحتیهای دیگری از جمله سندرم روده ای تحریک پذیر او میگرن هم دارند.

سایر دلایل کمردرد

اگر چه بیشتر کمردردها بخاطر نابهنجاریهای مکانیکی مثل آنهایی که شرح داده شد است اما در بخش کوچکی از مردم نشانه ای از بیماریهای دیگر است به این دلیل شما باید همیشه توسط یک پزشک بطور کامل معاینه شوید بخصوص وقتی کمردرد برای اولین بار گسترش می یابد یا وقتی ماهیت آن ناگهان تغییر می کند. سایر دلایل کمردرد در برگیرنده مطالب ذیل است.

عفونت

خوشبختانه این مورد شایع نیست اما گاهی اوقات افراد مبتلا به ناراحتی های شدید کمری یافت میشوند که عفونت مزمن در دیسک یا جاهای دیگر دارند.

التهاب و چسبندگی مفاصل ستون فقرات

این مورد نوعی از التهاب مفصلی یا همان ورم مفاصل است که تأثیراتش روی کمر متمرکز می شود. و گاهی اوقات به مفاصل بازو و پاها و سایر بافت های بدن حمله می کند. بیشتر اوقات این حالت در جوانان و معمولا مردان شروع می شود. اگر چه زنان هم گاهی اوقات دچار آن می شوند ولی این حالت می تواند در هر سنی شروع شود. ناراحتیهای اولیه در مفاصل بین استخوان خاجی ولگن خاصره (مفاصل خاجی) نمایان می شود و ممکن است بعدا به ستون فقرات سرایت کند. وقتی درد پیشرفت می کند می تواند باعث ایجاد خشکی کمر و یک حالت خمیدگی (قوز) آشکار شود و در موارد شدید ممکن است کاملا به خشکی چسبندگی) ستون فقرات خامه یابد.

بر عکس افرادی که کمردرد مکانیکی دارند، آنهایی که التهاب و چسبندگی مفاصل ستون فقرات دارند ممکن است متوجه شوند که درد و خشکی کمرشان با استراحت تشدید و با نرمش تسکین می یابد. آنها اغلب در تختخوابشان غلت می خورند و در صبح با درد و خشکی کمر از خواب بیدار می شوند. بیشتر آنها در شب بیدار میشوند و برای رسیدن به آرامش کمی نرمش انجام می دهند. همان طور که شرایط بدتر می شود درد و خشکی ممکن است به مدت طولانی تری در روز باقی بماند. پزشک شما را معاینه خواهد کرد و احتمالا آزمایشات خون و عکسبرداری با اشعه X  را برای تأیید تشخیص تجویز می کند.

نابهنجاری های استخوانی

اسکلت برای محفاظت از بافتهای نرم بدن داربستی را فراهم میکند و برعکس یک چارچوب یا ساختار فلزی استخوان یک ماده زنده است که اجزاء تشکیل دهنده آن همواره در حال عوض شدن و نو شدن هستند. انواع متفاوتی از بیماریها وجود دارند که منجر به ضعف و از شکل افتادگی استخوان می شوند و ممکن است شما را بیشتر آماده شکستگی استخوان کنند.

استئوپروسیس یا (بیماری پوکی استخوان)

نازک شدن قسمت داخلی استخوان ها آن ها را روشن تر، ظریف تر، شکننده تر و برای شکستگی مستعد تر می کند. وقتی استخوان های ستون فقرات تحت تاثیر قرار می گیرند، مهره های آن ضعیف شده و ممکن است فشرده شوند و باعث ایجاد درد و همچنین کوتاهی قد استخوان ها شود.

این بیماری شکل شایعی از بیماری استخوان است و بیشتر اوقات زنان را بعد از یائسگی زمانی که تغییرات هورمونی منجر به ضعف ساختار استخوانی می شود تحت تأثیر قرار میدهد. اگر چه مردان نیز می توانند به آن مبتلا شوند. بعضی از مردم بدلیل نابهنجاری های هورمونی مثل بیماری کوشینگ (نوعی بیماری هورمونی) یا بدلیل داشتن مشکل در درمان با داروهای استروئیدی خاص دچار این بیماری می شوند. وقتی استخوان ضعیف می شود، شکستگی های کوچک به راحتی اتفاق می افتد و مهره پشت فشرده می شود. بعضی از مردم در ناحیه کمر دچار حملات مکرر کمر می شوند که در نتیجه و به تدریج باعث گسترش و تشدید خمیدگی ستون فقرات می شود. کوتاه شدن قد استخوان و خمیدگی شدید به سمت جلو که اغلب زنان مسن را تحت تأثیر قرار میدهد مربوطه به استئوپروسیس است.

استئومالاسیا (بیماری نرمی استخوان):

افراد دارای این بیماری دچار کمبود کلسیم و ویتامین D هستند. این حالت می تواند نتیجه داشتن رژیم بد در لبنیات باشد که بدن در جذب کلسیم از رودهای جذب نور خورشید ناموفق است. استخوان های این افراد ضعیف می شود، بطوری که برای شکسته شدن و همچنین ابتلا به درد مستعد هستند.

بیماری پاژه:

این شرایط باعث می شود که استخوان ناگهان رشد بسیار سریع داشته باشد و البته افراد مسن را تحت تأثیر قرار میدهد. استخوان جدید غیر طبیعی و نرم است و ممکن است به راحتی بشکند و یا روی اعصاب و رباط ها فشار وارد کند و باعث درد شود.

تومورها

گاهی اوقات کمردرد ممکن است همراه با یک تومور گسترش یافته و یا به صورت سرایت از جای دیگر ایجاد شود. اگر چه این مورد نادرترین علت کمردرد است و احتمال آن باید نادیده گرفته شود. و به این علت مهم است که برای معاینه باید نزد پزشک متخصص رفت.

درد ارجاعی

این اصطلاحی است که پزشکان برای شرح دردی که شما در کمرتان حس میکنید استفاده می کنند و در حقیقت سرچشمه اصلی این درد در جای دیگری از بدن می باشد یعنی حس درد یک ارگان در یک مکان دیگر. همه کمردردها همراه با ناراحتیهای داخل و اطراف ستون فقرات ایجاد نمی شوند برای مثال ممکن است همراه با نابهنجاریهایی در شکم یا لگن خاصره ایجاد شود. زخم های معده، بیماریهای زنان و سایر شرایط می تواند منجر به فشار روی اعصاب شود و ایجاد کمردرد نماید. وقتی بین جملات درد و پریود زنان ارتباط وجود داشته باشد پزشکان تشخیص خواهند داد که آیا علت بیماری یا درد مربوط به بیماری زنان است یا خیر گاهی اوقات روشن نیست که مشکل در حقیقت در شکم یا لگن خاصره در حال رشد است.

نکات کلیدی در مورد کمردرد های مزمن

*تعدادی شرایط پزشکی وجود دارد که باعث ایجاد کمردرد می شود و شامل بسیاری از نابهنجاری های مکانیکی هم می شود.

*کمردرد می تواند نشانه ای از یک بیماری باشد مثل التهاب، عفونت، نابهنجاری های استخوانی و درد ارجاعی.

*تغییرات همراه با فرایند سالخوردگی می تواند باعث ایجاد ناراحتی های کمر در افراد مسن شود.

*در زنان بعد از یائسگی، بیماری پوکی استخوان می تواند باعث ایجاد کمردرد و خمیدگی ستون فقرات شود.