بیماری آندومتریوز در زنان

آندومتریوز به این معنی است که بافت داخلی رحم در محلی خارج از رحم در حال رشد می باشد. یکی از جا هایی که معمولا به آندومتریوز دچار می شود ناحیه ی لگن می باشد. در این بیماری لایه ی داخلی رحم( آندومتریموز) در خارج از مکان اصلی خود که رحم می باشد در تشکیل می شود. این نوع بافت می تواند در تمامی بافت های بدن به غیز از طحال تشکیل شود، اما شایع ترین محلی که دچار می شود ناحیه ی لگن می باشد، که در این ناحیه هم تخمدان ها بیشتر درگیر این بیماری می شوند.

در بیماری آندومتریوز، بافت آندومتر برای ادامه رشد تغییر جا می دهد و همچنان به فعالیت خود ادامه می دهد و در هر سیکل قاعدگی، این بافت ضخیم تر می شود و ایجاد خونریزی بیشتری می کند. در آندومتریوز، بافت های اطراف احتمال دارد که تحریک شده و در آخر سبب آسیب دیدن و نیز زخمی شدن بافت و همچنین ایجاد چسبندگی کند. همین طور آندومتریوز می تواند موجب ایجاد درد شدید، به خصوص در دوران قاعدگی شود. احتمالا برای باردار شدن نیز مشکلاتی را به وجود می آورد.

علائم آندومتریوز

1.نخستین نشانه ی آندومتریوز، احساس درد در ناحیه ی لگن می باشد که معمولا در زمان قاعدگی رخ می دهد. این درد با گذشت زمان نیز افزایش می یابد. درد در قسمت لگن و اسپاسم عضلات لگن ممکن است پیش از قاعدگی آغاز شده و پس از چند روز که عادت ماهیانه به پایان رسید این درد نیز ادامه دارد.

2.داشتن قاعدگی بسیار دردناک( دیسمنوره)

3.احساس درد در زمان نزدیکی و یا پس از اتمام رابطه

4.احساس درد در زمان اجابت مزاج و یا ادرار کردن؛ احتمال دارد که این درد در طول قاعدگی نیز وجود داشته باشد.

5.خونریزی بسیار شدید؛ ممکن است در طول قاعدگی، خونریزی زیادی داشته باشید و یا اینکه در زمان میان دو سیکل قاعدگی نیز دچار خونریزی شوید.

6.احتمال نابارور شدن در بعضی از زنان

7.از نشانه های دیگری که می توان نام برد ایجاد خستگی، اسهال، یبوست، نفخ و یا تهوع می باشد که احتمال دارد در زمان قاعدگی نیز وجود داشته باشند.

چنانچه دچار درد شدیدی شدید این به تنهایی علامت مطمئنی برای ابتلا به بیماری آندومتریوز نمی باشد. تنها برخی از خانم هایی که مبتلا می باشند دچار درد شدید می شوند، در حالی که برخی دیگر احساس درد کمتری دارند و یا اینکه به هیچ وجه احساس درد نمی کنند. بعضی اوقات افرادی که به بیماری آندومتریوز مبتلا هستند به اشتباه تشخیص برخی بیماری های التهابی لگن و یا کیست تخمدانی داده می شود. همین طور با بیماری دیگری مانند سندروم روده ی تحریک پذیر نیز اشتباه گرفته می شود. بهتر است بدانید که این سندروم موجب ابتلا به اسهال، یبوست و درد در ناحیه ی شکم می شود.

علل آندومتریوز

در این قسمت ، پنج علل رایجی که موجب می شوند بافت داخلی رحم در قسمت دیگری از بدن رشد کند، برای شما بیان می کنیم:

1.قاعدگی عقب گرد:

یکی ا علل شایعی که موجب ابتلا به آندومتریوز می شو همین قاعدگی عقب گرد می باشد. در این گونه از قاعدگی، خون قاعدگی شامل سلول های آندومتر است که به جای اینکه از بدن خارج شوند، از راه لوله های رحمی به حفره ی لگنی وارد می شوند. این سلول های آندومتر به جداره ی لگن چسبیده و در همانجا به رشد خود ادامه می دهند و در طی این دوره ایجاد خونریزی می کنند.

2.رشد سلول های جنینی:

این حفره ها با پوشاندن حفره های لگنی و شکمی و نیز از سلول های جنینی تشکیل می شوند. زمانی که یک یا چند قسمت از پوشش شکمی به بافت آندومتر تبدیل شد، موجب گسترش آندومتریوز خواهد شد.

3.زخم جراحی:

پس از جراحی های مانند جراحی خارج کردن رحم ( هیسترکتومی ) و یا سزارین ممکن است سلول های آندومتر به ناحیه ی برش جراحی متصل شوند.

4.انتقال سلول های آندومتر:

احتمال این وجود دارد که سلول های آندومتر توسط عروق خونی و یا مایع لنف به بخش های دیگر بدن انتقال یابند.

5.اختلال سیستم ایمنی:

چنانچه در سیستم ایمنی بدن اختلالی به وجود بیاید سبب خواهد شد که بدن نتواند بافت آندومتر را که در خارج از رحم در حال رشد می باشد را تشخیص داده و از بین ببرد.

عوامل افزایش خطر آندومتریوز

بسیاری از عواملی که در زیر به آن اشاره شده است خطر ابتلا به آندومتریوز را افزایش می دهد:

1.ناباروری پس از ازدواج

2.ابتلای یک یا چند فرد از اقوام نزدیک به آندومتریوز

3.ایجاد انسداد در راه خروجی طبیعی خون قاعدگی از بدن

4.سابقه ی ابتلا به عفونت لگنی

5.اختلالات و ناراحتی های لگنی

بهتر است بدانید که علائم آندومتریوز به طور موقت با باردار شدن از بین می روند. همچنین این علائم با یائسگی کاملا از بین می روند، فقط در صورتی ممکن است باقی بماند که شما در حال استفاده از دارو های حاوی استروژن باشید.

عوارض آندومتریوز

1.نازایی:

از شایع ترین عوارض آندومتریوز، ابتلا به نازایی در زنان می باشد. برای بارداری، تخمکی که از تخمدان آزاد می شود باید در داخل لوله ی فالوپ(لوله ی رحمی) توسط اسپرم بارور شده و تخم را به وجود بیاورد. این تخم باید به جداره ی رحم چسبیده و به رشد خود ادامه دهد. زمانی که فرد به آندومتریوز مبتلا می شود این بیماری سبب می شود لوله ی رحمی مسدود شده و موجب جدا شدن و دور شدن تخم و اسپرم از هم می شود. همین طور احتمال دارد که آندومتریوز سبب شود که به تخم و اسپرم آسیب وارد شود. با این وجود تعداد زیادی از خانم ها هستند که به آندومتریوز خفیف تا متوسط مبتلا بوده و می توانند باردار نیز شوند. بر اساس توصیه ی پزشکان زنان متاهلی که به آندومتریوز مبتلا هستند، سعی کنند که هرچه سریع تر برای بارداری اقدام کنند تا از بد تر شدن آندومتریوز جلوگیری کنند.

2.سرطان تخمدان:

خانم هایی که به آندومتریوز مبتلا می شوند بیشتر در معرض ابتلا به سرطان تخمدان نیز می باشند.

روش ها تشخیصی آندومتریوز

1.معاینه ی لگن توسط پزشک:

برای بررسی وجود کیست در ناحیه ی تناسلی و یا وجود زخم در رحم باید توسط پزشک معاینه ی لگن انجام شود.

2.سونوگرافی:

به منظور بررسی وجود کیست مرتبط با آندومتریوز باید سونوگرافی انجام گیرد.

3.لاپاروسکوپی:

با انجام لاپاروسکوپی می توان محل، وسعت و اندازه ی آندومتر را مشخص کرد.

روش های درمانی آندومتریوز

1.دارو های ضد درد و مسکن

2.هورمون درمانی:

گاهی اوقات هورمون درمانی روشی است که برای کاهش درد ناشی از آندومتریوز تاثیر گذار خواهد بود. با افزایش و یا کاهش میزان هورمون ها در طی مدت قاعدگی سبب خواهد شد که آندومتر ضخیم تر شود، بریزد و خونریزی ایجاد کند. با بهره گیری از این روش، بافت آندومتری رشد کمتری خواهد داشت.

3.جراحی:

چنانچه شما به آندومتریوز مبتلا هستید و قصد باردار شدن دارید، انجام عمل جراحی برای برداشتن آندومتریوز در صورتی که به رحم و تخمدان آسیبی وارد نشود موثر خواهد بود.

4.روش کمک باروری:

بهره گیری از روش کمک باروری و انجام لقاح در داخل آزمایشگاه برای باردار شدن از انجام عمل جراحی بهتر خواهد بود.

5.هیسترکتومی:

زمانی که به آندومتریوز شدید مبتلا هستید، برای خارج کردن رحم و تخمدان باید از روش جراحی کمک بگیرید. ولی در این مورد تنها هیسترکتومی کفایت نمی کند و استروژن می تواند موجب تحریک آندومتریوز باقیمانده شود و درد نیز باقی می ماند. پس از انجام هیسترکتومی احتمال بارداری وجود ندارد.

درمان خانگی آندومتریوز

* دوش آب گرم و استفاده از پد های گرما ده، باعث آرام شدن و شل شدن عضلات لگن شده و از گرفتگی و درد آن کاسته خواهد شد.

* استفاده از دارو های استروئیدی غیر التهاب مثل ناپروکسن و ایبوپروفن می تواند موجب کاهش گرفتگی و درد ناشی از بیماری شود.

* به طور منظم و با برنامه ریزی ورزش کنید.

درمان مکمل آندومتریوز

استفاده از طب سوزنی می تواند موجب کاهش درد در برخی از زنان شود. اما توجه داشته باشید که حتما این کار را زیر نظر پزشک متخصص انجام دهید.