نحوه ی الگو پذیری کودکان

نحوه ی الگو پذیری کودکان

کودکان از طریق تقلید کردن یاد می گیرند. پتانسیل کودک برای مشاهده و تقلید، کیفیت شگفت انگیزی است. دانشمندان به این ویژگی کودک، «الگو پذیری» می گویند. کودکان، حرف زدن را از طریق الگو پذیری یعنی با گوش دادن، مشاهده و تقلید کردن یاد می گیرند. هم چنین، نگرش ها، ارزشها، برتری های شخصی، و حتی برخی از عادات را از طریق الگو پذیری فرا می گیرند.

از آنجایی که کودکان رفتار اطرافیان را تقلید می کنند، بنابراین والدین بر یادگیری کودکان نفوذ زیادی دارند. در مورد رفتار خود به دقت فکر کنید. آنچه که در برابر کودک . انجام می دهید یا می گویید بر تفکر و رفتار او اثر می گذارد. زیرا شما الگوی کودک محسوب . می شوید.

الگو پذیری

آنتونی، پنج ساله بود. او و من به خرید کریسمس رفتیم. پارکینگ بسیار شلوغ بود. برای یافتن یک جای پارک، چند دقیقه معطل شدیم. در این جور مواقع، از نعمت حوصله برخوردار نیستم. سرانجام، جایی را پیدا کردم. راهنما زدم و خواستم ماشینم را در آنجا پارک کنم. وقتی داشتم دندہ عقب می رفتم ناگہان ماشین دیگر ی جلوی من پیچید. عصبانی شدم و شیشه ماشین را پایین کشیدم و چند فحش به راننده دادم. نگاه خشمگینانه ای به یکدیگر انداختیم و بعد، دنبال یک جای پارک دیگر گشتم.

بیست دقیقه بعد، آنتونی و من در فروشگاه مشغول قدم زدن بودیم. من، دیگر آرام شده بودم. داشتیم در مورد این که چه کادویی بخریم با هم صحبت می کردیم. آنتونی بدون هیچ گونه هشداری، ناگهان نگاهی به بالا کرد و چند فحش داد!

احساس کردم دنیا بر سرم خراب شده! چه منظرهٔ تکان دهنده ای! او دید که من قبلاً از زبان فحش استفاده کردم و دقیقا آن را به خاطر داشت. من بسیار شرمنده شدم. به او گفتم، پسرم این فحش، خوب نبود. من هم اشتباه کردم که به آن راننده فحش دادم. پذیرفتم که چون نتوانسته بودم جای پارک پیدا کنم خسته و عصبانی بودم. گفتم که امیدوارم دیگر این گونه حرف نزند. چنین لحظه ای برای من بسیار آموزنده بود.

الگو پذیری

در ۹۵ درصد مواقع می توانید برای فرزندان خود، الگوی خوبی باشید. آیا دیدن این که چه طور وقتی اشتباه می کنیم بچه ها از ما تقلید می کنند، جالب و شگفتانگیز نیست؟ وقتی کودکان چنین می کنند بسیاری از والدین، موضع تدافعی به خود می گیرند. و می گویند: مهم نیست که این فحش چه معنایی میدهد؛ ازت میخوام که دیگر این رو تکرار نکنی. چنین واکنشی غلط است. ارتباط را از بین میبرد و به کودکتان میگوید که شما به عنوان است. پدر و مادر می توانید فحش هم بدهید اما او، نه ! اولین کاری که بچه موقع رفتن به مدرسه در روز بعد، از همکلاسیهای خود میپرسد این است که این فحش به چه معناست؟

 چگونه می توان الگوی خوبی برای بچه ها بود؟

وقتی کودکتان رفتار بد شما را تقلید می کند حالت تدافعی به خود نگیرید. به جای آن از این موقعیت استفاده کنید. چنان وضعیت بدی را به یک فرصت آموزنده با ارزش تبدیل کنید. خودم وقتی دیدم فرزندم از کلمات بدی استفاده می کند به او توضیح دادم که من اشتباه کردم که آن کلمه زشت را به زبان آوردم. نباید فحش میدادم. در آن زمان، عصبانی بودم. با این رفتار، مسئولیت خشم خود را به گردن گرفتم و اشتباهم را پذیرفتم حال در اینجا، برای فرزندم چه الگویی هستم؟ والدین، دچار اشتباه می شوند. وقتی من اشتباه کردم اشتباهم را پذیرفتم و مسئولیت ان را به عهده گرفتم و پوزش خواستم. چنین رفتارهایی، ویژگیهای ارزشمندی نیستند که کودکان ما بخواهند از آن ها الگو بگیرند.

کودکان از هر کاری که انجام می دهیم، درس یاد می گیرند. اگر در مورد سن بچه خود، دروغ بگویید تا برای او بلیت ارزان قیمتی بخرید با این رفتار به کودک خود یاد خواهید داد که دروغ گفتن، کار درستی است. اگر همسرتان در خانه باشد اما در پشت تلفن به کسی که زنگ زده است بگویید که همسرم منزل نیست به کودک یاد می دهید که دروغ، چیز خوبی است. اگر خودتان هله و هوله بخورید، در واقع به کودکتان یاد می دهید که او نیز میتواند هله و هوله بخورد. اگر تمام روز به تماشای تلویزیون بپردازید به کودک خود می آموزید که او نیز می تواند تمام روز، تلویزیون تماشا کند. اگر جز و بحث کنید و سر کسی داد بکشید یا اسم کسی را بیاورید در واقع به کودکتان یاد می دهید که او هم می تواند چنین بکند.

الگو پذیری

اگر از دست بچه های خود، عصبانی شوید، انتظار داشته باشید که آنها نیز از دست دیگران عصبانی شوند. اگر بر سر کسی که می خواهد جای پارک شما را بگیرد داد بکشید، به کودک خود می آموزید که او نیز می تواند در این جور مواقع بر سر کسی داد بکشد و فحش بدهد. اگر به جای عصبانیت با لحن آرام با کسی صحبت کنید در واقع به کودکان خود می آموزید که موقع عصبانیت، آرام باشند. اگر به خاطر فحش دادن به کسی از او معذرت بخواهید به کودکان خود یاد می دهید که مسئولیت اشتباه خود را بپذیرند. وقتی خودتان مسئولیت اشتباه تان را می پذیرید، به آنها یاد می دهید که مسئولیت اشتباه خود را بپذیرند. وقتی با دیگران، مؤدبانه حرف می زنید در واقع به کودکان خود می آموزید که آنها نیز مؤدبانه رفتار کنند. اگر حقوق دیگران را رعایت کنید، به کودکان خود می آموزید که آنها نیز باید حقوق دیگران را رعایت نمایند. وقتی نسبت به دیگران مهربان هستید در واقع مهربان بودن را به کودکان خود می آموزید. وقتی نهایت سعی و تلاش خود را به عمل می آورید بچه های شما نیز یاد می گیرند که تمام سعی و تلاش خود را به عمل بیاورند. وقتی به مطالعه می پردازید کودکان شما نیز یاد می گیرند که نسبت به مطالعه نگرش درستی داشته باشند. وقتی غذای سالم می خورید و به ورزش می پردازید، کودکان نیز یاد می گیرند که عذای سالم بخورند و ورزش کنند. وقتی شما به عنوان پدر و مادر، رفتار مسئولانه پیشه می کنید کودکان تان نیز یاد می گیرند که رفتار مسئولانه داشته باشند.

بدترین مثال آثار الگو پذیری، اپیدمی سوء استفاده از کودک است. اغلب والدین کودک ازار، در کودکی خود، دچار کودک آزاری شده اند. وقتی پدر و مادر خشن و عصبانی، کودک خود را کتک میزند در واقع به آن کودک یاد می دهد که رفتار والدین با کودکان می تواند از طریق کتک زدن هم باشد. چنین کودکی، وقتی بزرگ می شود اغلب، با کودکان خود نیز چنین رفتار می کند. اگر رفتار کودکتان، باعث نگرانی شما شده است، به دقت به رفتار خود نگاه کنید. کودکان چیزی را یاد می گیرند که دیده اند و به آن سبک، بزرگ شده اند. اگر در خانواده ای بزرگ شده اند که رفتار مسئولانه ای دارد آنها نیز موقع بزرگسالی، رفتار مسئولانه از خود نشان می دهند. بنابراین، لازم است برای فرزندان خود، بهترین الگویی باشید که می توانید. کودکان، طوری رفتار می کنند که شما با آنها رفتار کرده اید.

الگو پذیری

کودکان از محیط خود تأثیر می پذیرند

دومین روشی که کودکان از طریق آن، دست به یادگیری می زنند، از طریق تجربه کردن چیزهایی است که در محیط پیرامونشان وجود دارد. چیزهایی که در محیط پیرامون کودک وجود دارد، اعضای خانواده، همبازی ها، همسایگان، همکلاسی ها، معلمان، سالن غذاخوری و محل بازی، تلویزیون، فیلمها، کتابها، مجله ها و موسیقی و غیره را در برمی گیرد. این ها، عناصر محیط کودک محسوب می شوند – دنیایی که او را احاطه کرده است. یادگیری از طریق تجربه کردن، با تقلید کردن تفاوت دارد. اگر کودکی، قوری داغی را لمس کند، یاد میگیرد که غذای داغ ، انگشتان او را می سوزاند. کودک در مورد غذای داغ از طریق تجربه یاد میگیرد نه از طریق تقلید یا الگو پذیری.

لازم است کودکان با محیط خود، سازگاری داشته باشند. اگر محیط کودک، بازی با عروسک را تقویت کند، او با عروسک خود، بازی خواهد کرد و اگر به بازی فوتبال پاداش بدهد، کودک به بازی فوتبال رو خواهد آورد و اگر به تعلق به یک گروه بها بدهد، او به گروهی خواهد پیوست.

الگو پذیری

محیط، رفتار و یادگیری کودکان را شکل می دهد. والدینی که به تحصیلات بها می دهند کودکانی دارند که در تحصیلات موفق هستند.

والدینی که مشوق کارهای گروهی هستند کودکانی با روحیه کمک کارانه و سخت کوش دارند. همسایگانی که با یکدیگر سازگارند کودکانی دارند که بچه هایشان به خوبی با یکدیگر بازی می کنند.

کودکان از گفتار و کردار ما تقلید می کنند. آنها، بسیاری از رفتارها را از والدینشان یاد می گیرند. بنابراین، برای فرزندان خود، الگوی خوبی باشید و برای ان ها تجاربی را فراهم کنید که ارزش ها را به آن ها یاد دهد و مشوق مسئولیت پذیری و خویشتن داری باشد.