دلایل گریه کودک در هفته های نخست

گریه کودک به ویژه نوزاد اول، بسیار مهم به نظر می رسد و با رشد او اهمیت آن و نگرانی والدین کاهش پیدا می کند. با گذشت زمان از خواستهای کودک باخبر می شوید و بین گریه هایش فرق میگذارید.هرگاه کودک گریه کند، پرسشهای معینی درباره گرسنگی، خیسی، بیماری، سوهاضمه و جلب توجه و لوسی به ذهن شما می رسد. والدین به خستگی کودک نمی اندیشند درحالی که یکی از معمول ترین علتهای گریه کودک است .

بسیاری از گریه کودک را نیز نمی توان به روشنی پاسخ گفت . درواقع کودکان ، به ویژه نوزادان اول ، در هفته های نخست ، دوره ای از نحسی را می گذرانند که میتوان مشخصه های آن را تعریف کرد اما علتهایش به درستی معلوم نیستند . هرگاه گریه کردن به طور منظم به عصرها محدود شود ، می توان درصورت مشاهده نشانه های درد ، سوء – هاضمه و دفع گاز، علت آن را دل درد (کولیک) نامید، یا اگر تورم و نفخ شکم وجود ندارد ، گریدهای هیجانی و تحریک پذیری دانست . اگر نوزاد پیوسته بدخلقی کند ، او را “کودک نحس” و اگر بسیار عصبی و ناراحت باشد، او را “کودک عصبانی” می خوانیم اما علت اصلی این رفتارها را نمی دانیم .

ما تنها این را می دانیم که این گونه رفتارها تا ۳ ماهگی ، هرچند یک بار ظاهر می شوند و به تدریج از بین می روند . شاید این الگوهای رفتاری ، شکلهای مختلفی از یک حالت باشند . ما به طور مبهم می دانیم که از تولد تا ۳ ماهگی ، کودک یکی از دورههای تکامل دستگاههای عصبی و گوارشی و سازگاری آنها با دنیای خارج را پشت سر می گذارد و سازش تدریجی برای همه کودکان ممکن نیست . نکته مهم این است که این گریم های موقتی خطرناک نیستند .

گرسنگی

دانستن برنامه تغذیه کودک در تشخیص گرسنگی او موثر است . اگر کودک مثلا نصف شیرش را در یک وعده بخورد، ممکن است به جای ۳ یا ۴ ساعت ، ۲ ساعت بعد بیدار شود و از گرسنگی گریه کند.

اگر کودکی حدود ۱۵ دقیقه گریه کند باید به او شیر داد. در این حالت اگر طفل بخواب برود، علت گریماس گرسنگی بوده است. اگر کمتر از ۲ ساعت قبل از ی ک تغذیه کامل کودک بیدار شود، احتمال گرسنگی اش کم است. در این حالت اگر می توانید او را تا ۱۵ دقیقه سرگرم کنید. و گریه کودک ادامه یابد، باید به او شیر داد.

باید توجه داشت که این در حالتی است که شیر مادر کافی باشد. کاه براثر خستگی نگرانی ، شیر مادر کاهش پیدا می کند و خود او از این مسئله بی خبر است.

بیماری به نوزاد در ماههای اول تولد ممکن است دچار سرماخوردگی و عفونتهای روده ای بشود که با ریزش آب از بینی و سرفه یا اسهال همراه است. سایر مفونتها غیر معمول است . اگر نوزاد بیمار به نظر می رسد، به پزشک مراجعه کنید.

کثیفی یا خیسی کهنه ها

برخی کودکان از کثیفی یا خیسی کهنه هایشان حساس ناراحتی شدید کرده و همین موجب گریه کودک می شود. در این حالت باید کهنه ها را عوض کرد.

سنجاق قفلی – گاه سنجاق قفلی ( یا شی دیگری ) په بدن کودک فرو می رود . لباس و بدن کودک را از این نظر نیز مورد بازرسی قرار دهید .

سوء هاضمه

اگر احساس می کنید کودک دچار سوء هاضمه شده است ابتدا حباب هوا را از داخل معدهاش (با آروغ زدن) خالی کنید.

لوسی

کودکان بزرگتر ممکن است برای جلب توجه و محبت (لوسی) گریه کنند اما علت گریه کودک در ماه اول، این نیست.

خستگی

بیداری زیاد ، بودن در محیط نا آشنا و با افراد غریبه، باعث خستگی و عصبانیت کودک و نهایتا گریه کودک می شود. در این حالت خوابیدن برای او ممکن است دشوارتر باشد . در صورتی که والدین بخواهند با صحبت و بازی بیشتر او را آرام سازند، گریه کودک افزایش پیدا می کنند.

برخی نوزادان هرگز نمی توانند به زبان خوش بخوابند و تا خستگی شان برطرف نشود حاضر به استراحت نیستند . بعضی با صدای بلند گریه می کنند و بعد می خواهند.

اگر بعد از تغذیه و یک دوره بیداری، کودک گریه کند، می توان حدس زد که خسته است. اگر لازم می دانید بگذارید حدود ۱۵ دقیقه گریه کند . برخی کودکان اگر در تختخواب شان قرار داده شوند، زودتر می خوابند. بعضی دیگر با حرکت ملایم گهواره، کالسکه و یا آغوش مادر بخواب می روند . بغل کردن و راه بردن کودک کاه بدون اشکال است اما نباید برایش عادت شود .

کودک نحس

بیشتر کودکان به ویژه فرزند اول، در هفته های اول تولد دچار نحسی می شوند . این حالتها معمولا بعد از یک خواب بلند و سنگین دیده می شود . خواب کودک گاه آنقدر سنگین است که بیدار کردنش غیرممکن به نظر می رسد. علت این ناراحتی هنوز شناخته نشده است. ممکن است تکامل دستگاه عصبی یا گوارشی و یا سوء هاضمه در این امر موثر باشد، این حالت به تدریج برطرف می شود.

برای تسکین کودک نحس می توان با اجازه پزشک گول زنکی به دهان او گذاشت یا قنداقش کرد . تجربه نشان داده است که کودک نحس باید در محلی باریک و تنگ مانند تخت و گهواره کوچک بخوابد ، همچنین باید راه بردن کودک بر روی شانه و یا با اتومبیل و استفاده از کیف آب گرم (شماره ۲۹۳) را آزمایش کرد . گاه صدای موسیقی می تواند به کودک آرامش بدهد . برای تسکین خود به رهنمود شماره ۲۹۴ نگاه کنید . پزشک نیز ممکن است آرام بخش مناسبی برای کودک تجویز کند.

۲۹۱ – کودک عصبی – “کودک عصبی” در هفته های اول تولد به شکلی غیرعادی بی قرار است ، قادر به استراحت نیست و با کمترین تماس با حرکت از جا می پرد و چنین کودکی معمولا” در چندماه اول تولد از وان یا لگن بزرگ حمام وحشت دارد و ممکن است به دل درد یا گریه های هیجانی هم مبتلا شود.

کودک عصبی محیط آرام و رفتار ملایم را دوست دارد و به شکل (دمر) و در جای تنگ می خوابد. برخی پزشکان برای این گونه کودکان داروهای آرام بخش تجویز می کنند .

دل درد سه ماهه اول و گریه کودک

در این قسمت درباره دو مسئله ای که کاملا” به هم شبیه و احتمالا ” مربوط اند سخن می گوئیم. مسئله اول دل درد شدید (کولیک ) است . در این ناراحتی شکم کودک همراه نفخ شدید بزرگ می شود و او پاهایش را روی شکم تا میکند و به شدت فریاد می زند و ممکن است گاز هم دفع کند. مسئله دوم گریم های هیجانی است. در این حالت با وجودی که کودک شیر کافی خورده است ، هر روز در زمان معین و به شکل منظم ، چند ساعت گریه می کند ، بدون این که نشانه ای از درد یا دفع گاز وجود داشته باشد. چنین نوزادی را به احتمال با بغل کردن و راه بردن میتوان تسکین داد. برخی نوزادان دل درد دارند و بعضی گریه کودک به صورت هیجانی است و گروهی هر دو ناراحتی را با هم دارند.

این دو مسئله احتمالا با یکدیگر ارتباط و منشاء مشترک دارند، زیرا هردو درحدود ۲ تا ۴ هفتگی شروع شده و در سه ماهگی برطرف می شوند. همچنین هر دو ناراحتی ، معمولا ہین ساعتهای ۶ و ۱۰ بعد از ظهر ظاهر می شوند . در این حالت معمولا ” نوزاد در بیمارستان آرام است، ولی چند روز بعد از ورود به منزل ناگهان دچار گریمهای هیجانی می شود که تا چند ساعت ادامه خواهد داشت . مادر کهنه هایش را ع وض می کند. شکل خوابیدنش را تغییر می دهد. کمی آب به او می دهد. ولی هیچکدام تاثری ندارند. مادر به تصور گرسنگی، با بطری به نوزاد شیر می دهد، او کمی از آن می خورد ولی یکباره شیشه را رها کرده و گریه را سر می دهد ، گاه نوزاد در فاصله وعده های غذایی حدود ۴ ساعت گریه می کند و بعد به شکل غیر منتظرهای آرام میگیرد.

بسیاری کودکان، در چند ماه اول تولد تنها چند بار دچار این حالت می شوند ، ولی بعضی کودکان تا سه ماهگی ، هرشب گرفتار این حمله ها هستند . به همین جهت آن را دل دزد سه ماهه میگویند.

به شکل دل دردها با یکدیگر تفاوت دارد. برخی کودکان به طور منظم، بعد از هر وعده شیر خوردن، معصومانه می خوابند و فقط گریه کودکان درساعتهای ۶ تا ۱۰ یا ۲ تا ۶ بعد از ظهر است. بعضی کودکان شب را می خوابند و نصف روز فریاد می زنند ک ه این حالت قابل تحمل تر از گریم های شبانه است .

تعدادی از این نوزادان گریه روز را به تدریج به شب انتقال می دهند و گاه برعکس . گریه دل درد معمولا” به دنبال شیر خوردن یا نیم ساعت بعد از آن شروع می شود که با گریه کودک زمانی که گرسنه است (قبل از شیر خوردن ) تفاوت دارد. و مادر معمولا نگران است و نمی داند او وکودک تا کی می توانند این وضع را تحمل کنند. نکته جالب اینکه چنین کودکی حتی بهتر از یک بچه معمولی از نظر جسمی رشد می کند و وزنش زیاد می شود . به علاوه به موقع گرسنه می شود و اشتهایش روبه افزایش است.

وقتی کودک دل درد میگیرد، ما در ابتدا فکر می کند تغذیه اش نادرست است. اگر نوزاد شیر مادر می خورد ، مادر شیر خود را علت این ناراحتی می داند . اگر کودک از شیر گاو تغذیه می کند ، مادر به فکر تغییر آن می افتد . تغییر شیر ممکن است برخی کودکان را بهبود بخشد ولی معمولا” در بیشتر کودکان تاثیری ندارد . زیرا کیفیت شیر علت اساسی دل درد نیست، چرا که کودک در طول شبانه روز به راحتی چهار وعده شیر را میخورد و تنها در یک وعده دچار سوء هاضمه و دل درد می شود . به علاوه دل درد به سراغ هر کودکی می آید ، چه با شیر مادر تغذیه شود و چه با شیر گاو.

گاهی نیز آب پرتقال را علت این دل درد می دانند . : ما علت اساسی بیشتر دل دردها و گریه های هیجانی را نمی دانیم . یک تصور این است که علت این دو حالت ، تنش دورهای در دستگاه عصبی ناقص کودک است . برخی از این کودکان حالت عصبی دایمی دارند. از آنجا که این دل درد و گریه عصرها شروع می شود، ممکن است خستگی نیز در ایجاد آن سهیم باشد. تا قبل از سه ماهگی ، به جای آنکه کودک از شدت خستگی راحت تر بخوابد، شاید با گریه رفع خستگی می کند.

درمان دل درد

مهم این است که این حالت عادی است ، آسیب دایم ندارد، اغلب در کودکانی مشاهده می شود که رشد منظم دارند، حداکثر در ۳ ماهگی از بین می رود و اثر آن باقی نمی ماند . اگر والدین بتوانند این حالت را آرام و صبورانه پذیرا شوند، نیمی از مسئله را حل کرده اند.

برخی از این نوزادان، به ویژه نوع ، عصبی شان ، اگر زندگی آرام و ساکتی داشته باشند، زیاد مزاحمشان نشوند و به محیط های پر سر و صدا و ناآشنا برده نشوند ، سریع تر بهبودی حاصل می کنند . چنین کودکانی مانند سایر نوزادان نیازمند ابراز همدردی ، نوازش و تبسم هستند . اما ، این رفتار باید بسیار ملایم صورت گیرد . خروج هوا از معده آنان اهمیت بسیار دارد. مادران باید با پزشک در تماس باشند . ممکن است پزشک دارویی آرام بخش یا خواب آور تجویز کند . اگر انتخاب چنین دارویی با دقت صورت گرفته باشد، زیان آور و معتاد کننده نیست ، حتی اگر به مدت چند ماه مورد استفاده قرار گیرد.

اگر نمی توانید با پزشک تماس بگیرید ، استفاده از گول زنک ممکن است موثر باشد. این نوزادان معمولا ” از خوابیدن بر روی شکم (دمر) احساس آرامش می کنند، و یا اگر در این حالت کیف آب گرم نیز زیر شکم آنان قرار داده شود و پشت آنها را ماساژ دهند، زودتر آرام میگیرند. کیف آب گرم نباید داغ باشد . به علاوه باید آن را دردستمال یا حوله ای پیچید. و اگر درد بسیار شدید است، یک تنقیه آبگرم ممکن است مسکنی موثر و مفید باشد.

اگر بغل کردن به او آرامش می دهد از انجام این کار خودداری نکنید. در غیر این صورت برای جلوگیری از عادت راه حل دیگری بیاندیشید. نوزادی که درد شدیدی دارد باید مورد معاینه پزشک قرار گیرد. این ناراحتی بهرحال تا چند ماه بعد برطرف می شود و این والدین هستند که باید این سختی را تحمل کنند.

وظیفه دشوار والدین

مراقبت از کودک نحس و عصبی که دچار دل درد می شوند و نهایتا باعث گریه کودک می شود، برای والدین وظیفهای دشوار به حساب می آید. اگر نوزادی عصبی است و دل درد دارد و شما او را بغل میکنید و آرام نمی گیرد، نسبت به خود احساس شرمندگی و حقارت نکنید و از دست او عصبانی نشوید . اگر بتوانید در این لحظه ها احساس خود را برای همسرتان تشریح کنید، راه بهتری برای مقاومت پیدا خواهید کرد.

نوزاد در ماه اول تولد مجموعه ای از رشته های اعصاب و اندام هاست . بنا براین با هر دردی خود به خود دست و پا می زند. اگر تمام تلاشهای شما به نتیجه نرسید به فکر خود باشید. در این حالت می توانید ساعتی چند از کودک دوری کنید و ازشخص دیگری کمک بگیرید تا از خستگی شدید جسمی و روانی خود پیشگیری کرده باشید.

اگر نمی توانید از یاری دیگران استفاده کنید، از شوهرتان کمک بخواهید شبهایی را به استراحت بگذرانید . گاه خود و گاه شوهرتان را به مرخصی بفرستید، زیرا برای شنیدن فریاد کودک یک نفر کافی است. برای رفع خستگی گاهی دوستان را به منزل دعوت کنید . حفظ سلامت شما برای کودک ، خود شما و سایر اعضای خانواده ضروری است.