اجابت مزاج در اطفال

اجابت مزاج در کودکان چگونه است؟

رفلکس گاستروکولیک:  در بسیاری از مردم، اجابت مزاج بلافاصله بعداز خوردن غذا است زیرا پرشدن معده تمام دستگاه گوارش را تا انتها تحریک میکند. این حرکت انعکاسی، رفلکس گاسترو کولیک نامیده میشود. اجابت مزاج معمولا بعد از خوردن صبحانه انجام میشود زیرا معده و روده ها بعد از استراحت طولانی شبانه ناگهان با خوردن ناشتائی پر و تحریک میشود.

در چند ماهه اول زندگی، خصوصا در آنهائی که شیر مادر میخورند، این رفلکس. ممکن است خیلی شدید باشد بطوریکه بعد از خوردن هر وعده شیر ، مزاج کار کند ، بدتر از این مال طفلی است که تا شیر خوردن را شروع میکند زور میزند و با وجودی که چیزی دفع نمیکند ولی مادامیکه نوک پستان در دهانش قرار دارد بزور زدن ادامه میدهد لذا نمی تواند خوب بمکد، باید گذاشت تا رودهها لااقل ۱۵ دقیقه استراحت کند سپس دنباله شیر خوردن گرفته شود .

مکونیوم- در یکی دو روز اول بعد از تولد ، مدفوع طفل را که به رنگ سیاه (که کمی هم سبزرنگ است و دارای قوام نرم و چسبنده ایست، مکونیوم می نامند . بتدریج رنگ آن قهوه ای سپس زرد میشود . اگر مزاج طفل تا انتهای روز دوم تولد، کار نکند ، باید فورا طبیب را مطلع ساخت

اجابت مزاج اطفالی که شیر مادر میخورند

مزاج این اطفال تا چند هفته اول تولد، روزی چند مرتبه کار میکند و حتی بعضی از نوزادان ، بعد از هر وعده شیر خوردن اجابت مزاج میکنند ، رنگ مدفوغ معمولا زرد روشن است. قوام آن ممکن است خمیری یا مانند خامه غلیظ باشد ولی هرگز خیلی سفت نیست. دفعات اجابت مزاج بسیاری از اطفالی که شیر مادر میخورند در طی ماههای اول ، دوم یا سوم کمتر میشود بطوری که بعضی از آنها فقط یکبار در روز ، با یک روز در میان و حتی گاهی با فاصله بیشتر اجابت مزاج خواهند کرد.

در حالت اخیر، مادر بشدت ناراحت خواهد شد زیرا تصور میکند که مزاج هر کس باید لااقل روزی یکباد کار کند . ولی تا آنجا که طفل سالم و راحت است ، جای نگرانی نیست ، در هر حال مزاج اطفالی که با شیر مادر تغذیه میشوند همیشه نرم است ولو اینکه هر دو یا سه روز یکبار کار کند. این دسته از اطفال که مزاجشان کمتر کار میکند، بعداز دو سه روز شروع بفشار دادن و زورزدن زیادی می کنند، معذالک قوام مدفوع آنها شبیه خامه غلبفظ است و تنها دلیلی که من میتوانم برای این فشار دادنهای زیاد بیان کنم این است که چون مدفوع فوق العاده نرم است، داخل مقعد را بطرز درست و معینی تحت فشار قرار نمیدهد. بهر حال با طبیب خود در این مورد مشورت نمایند.

اضافه کردن اغذیه جامد برژیم غذایی و لواینکه هنوز وقت دادن غذاهای جامدهم نرسیده باشد معمولا برفع این عارضه کمک می نماید . دادن یکی دو قاشق مرباخوری پور: آلو (بشکل کمپوت) نیز خوب و مؤثر است . در این مورد هر گز احتیاجی به مسهل نیست . من معتقدم که از استعمال منظم شیاف و با تنقیه، خودداری شود زیرا طفل بتدریج بأنها معناد میشود . سعی کنید مسئله را با دادن اغذیه جامد یا پوره آلو دفع نمائید.

اجابت مزاج اطفالی که شیر گاو میخورند

اطفالی که شیر گاو میخورند، ابتدا روزی بک الى چهار دفعه مزاجشان کار میکند ، گرچه گاهی تا شش دفه هم میرسد. بتدریج که طفل بزرگتر شد ، دفعات اجابت مزاج کمتر میشود و بیک الی دو بار در روز تقلیل می یابد. اگر قوام مدفوع طبیعی وطفل بنظر سالم است دفعات اجابت مزاج اهمیت زیادی ندارد.

مدفوع اطفالی که شیر گاو میخورند دارای قوام خمیری بوده، رنگ آن زرد کم رنگ با کمی تیره است. اما بهرحال ، مدفوع بعضی از کودکان همیشه شبیه کوکوی تخم مرغ نسبتا نرمی است (یعنی مرکب از تکه های دلمه شده ایست که در بین آنها مواد شل و رقیقی وجود دارد) . اگر طفل بخوبی وزنش اضافه میشود و کاملا سالم بنظر میاید، این مسئله بهیچوجه اهمیتی ندارد . شایع ترین اختلال مزاج طفلی که شیر گاد میخورد ، مفتی و خشکی آن است.

عده قلیلی از کودکانی که با شیر گاو تغذیه میشوند، در ماههای نخستین زندگی دارای مدفوعی شل و سبزرنگ که محتوی بعضی تکه های سفت تری است ، میباشند. اگر مقدار شکر را در شیر بیشتر کنید ، این عارضه بدتر میشود و اگر این کیفیت واقعا شدید باشد باید تحت نظر طبیب معالجه شود. اگر احیانا بطبیب دسترسی ندارید باید از اختلاط شیر با شکر بکلی خودداری نمائید. بهرحال این نکته را بخاطر بسپارید که اگر مدفوع طفل . همیشه قدری شل است ، چیز مهمی نیست و اصلا بأن توجهی نداشته باشید ، البته مشروط به اینکه طفل کاملا سلامت بوده و وزنش بخوبی اضافه شود و طبیب هم در معاینه کسالتی را پیدا نکند.

تغییرات اجابت مزاج

بنابراین ملاحظه می کنید که اگر اجابت مزاج و مدفوع طفلی که سالم است با طفل دیگر متفاوت باشد ، قابل اهمیت و توجه نیست . وضع مدفوع وقتی قابل اهمیت و توجه است که واقعا دچار تغییرات محسوس و مو می شود که در این صورت باید با طبیب مشورت کرد . مثلا اگر مدفوع طفل قبلا خمیری شکل بوده و حالا مختصری شل تر شده با دفعات آن مختصری بیشتر از سابق شده و حامل مواد تکه تکه ایست ، ممکن است دال بر سوء هاضمه و عفونت روده ای باشد .

با مثلا اگر کاملا شل و آبکی و مکرر شود و رنگ آن سبز و بوی آن متعفن گردد، بدون شک بعلت عفونت رودهای (اسهال) است ، اعم از اینکه شدید یا خفیف باشد . یا مثلا اگر اجابت مزاج طفل بتاخیر افتد و بطور غیر معمول کاملا سفت و سخت گردد ، ممکن است (ولی نه حتما) بدلیل سرماخور کی، گلودرد یا امراض دیگری باشد. (زیرا عفونت ، همانطوری که اشتها را کم میکند رود.ها را نیز تنبل میکند) بطور کلی، نکته مهم آنست که تغییر قوام مدفوع بمراتب مهمتراز تکرار اجابت مزاج و یا تغییر رنگ آن میباشد.

بلغم (در مدفوع) غالبا در اسهال دیده میشود و علامت رودههای ناخوش است . بعضی اوقات در سوء هاضمه ، مدفوع بلغمی میشود. همچنین بلنم گاهی از مراکز بالاتر دارد.

رود.ها می شود، مثلا از گلو و بر نشهای ریدهای بچه ای که سرما خورده است (و حتی گاهی این اطفال کاملا سالمند) . بعضی از نوزادان در هفته های اول تولد مقدار زیادی بلغم در مدفوع دارند گاهی اوقات وقتی سبزی برژیم غذائی طفل اضافه شود ، قسمتی از آن ممکن است بدون تغییر شکل و هضم نشده از مدفوع خارج شود .

اگر احیانا اضافه کردن سبزی برژیم غذایی باعث تحریک دو دهها ، بلغم و شل بودن مدفوع شد باید مقدار آن را کمتر کرد. ولی اگر بلغم و شل بودن مدفوع ایجاد نگشت و میتوان دادن سبزیجات را ادامه داد بیا مقدار آن را بتدریج اضافه نمود تا دو دهها بهضم کردن آن عادت کند، چغندر (البو) ممکن است رنگ مدفوع را کاملا قرمز نماید . رنگ مدفوع در اثر ماندن در مجاورت هوا سبز رنگ و تیره میشود، این تغییر رنگی اهمیتی ندارد.

رگه های کوچک خون در روی مدفوع. معمولا ناشی از ترک خوردگی (شقاق مقعد بعلت یبوست مزاج و عبود مدفوع سفت و سخت میباشد ، خود این که خون چندان اهمیتی ندارد ولی برای درمان یبوست و خشکی مزاج باید طفل را فوره بطبیب برد . زیرا این مسئله ، هم از جنبه روانی و هم از نظر جسمانی قابل اهمیت است خونریزی زیاد از مقعد نادر است و ممکن است بعلت تغییر شکل های مادرزادی ، اسهالهای شدید و پیچ خوردگی روده باشد  در این صورت طبیب را باید فورا مطلع کرد باطفل را بلافاصله به بیمارستان برد.