چه نکاتی را باید در هفته بیستم بارداری رعایت کنید

هفته بیستم بارداری و نکات مهم مراقبتی آن

• با پزشک خود در رابطه با غربالگری از راه سونوگرافی گفت وگو کنید.
• اگر می خواهید فرزند خود را بدانید، بپرسید.
• یاد بگیرید که چگونه نظریات ناخواسته را رد کنید.
• به حرکات جنینی فکر کنید.
• در مورد موقعیت جفت خود بپرسید.

در این هفته مراقب چه چیزهایی باشید!

خونریزی یا لکه بینی: لکه بینی قرمزرنگ یا قهوه ای در این مرحله بارداری ممکن است بعد از نزدیکی، معاینه واژن یا سونوگرافی واژینال اتفاق افتد. شما باید از افزایش خطر آنها بعد از انجام این فعالیت ها آگاه شوید. خونریزی یا لکه بینی ای که به این فعالیت ها مربوط نباشد باید فورا گزارش شود؛ چرا که ممکن است نشانه ای از عفونت یا اتساع دهانه رحم یا مشکلات مربوط به جفت باشد.

درد پشت یا شکمی: درد پشت یا شکم به علت انقباضات یا اتساع زودهنگام دهانه رحم ایجاد می شود و نشانه ای از زایمان زودرس می باشد.

بیش از شش انقباض در ساعت: ممکن است نشانه ای از زایمان زودرس باشد. داشتن انقباض امری طبیعی است ولی نه به این تعداد.

آبریزی از واژن: ممکن است نشانه این باشد که کیسه آب شما پاره شده است. پزشک می تواند تشخیص دهد که این آب مشمیه جنین بوده یا یک ترشح معمولی واژن است.

سردرد: پزشک باید سردردهای شدیدتان را بررسی کند. سردرد می تواند نتیجه طبیعی هورمون های بارداری یا به دلیل سایر علائمی باشد که در مجموع فشارخون ناشی از بارداری یا حتی پری کلاپسی را به همراه دارد. پری کلاپسی بیماری سختی است که به صورت فشارخون بالا، وجود پروتئین در ادرار و سایر عوارض بروز می کند.

تاری دید: تاری دید همراه با سردرد یا بدون آن را به سرعت به پزشک گزارش کنید زیرا می تواند نشانه فشارخون ناشی از بارداری یا پری کلاپسی باشد.

هرگونه نشانه غیرمعمول یا مشکل آفرین را فورا به پزشک خود اطلاع دهید.

ویژگی های جسمی

شما در نیمه راه بارداری هستید! بدین معنا که رحم در میانه راه رسیدن به بیشترین ارتفاع یعنی در محدوده ناف یا زیرشکم است و در واقع اندازه متوسط فاصله استخوان عانه تا بالاترین نقطه رحم حدود ۲۰ سانتی متر است. اگر تا حالا لباس های گشاد حاملگی را نپوشیده اید، به زودی خواهید پوشید. بهترین بخش سه ماهه دوم این است که احساسی بهتر از آنچه که در سه ماهه اول بود را تجربه می کنید و دیگر اینکه بسیاری از دردها و ناخوشی های شایع در سه ماهه سوم را نیز ندارید.)

اطلاعات جنینی

وزن جنین شما در این هفته حدود ۲۸۵ گرم (سنگین تر از یک لیوان نوشیدنی متوسط) است. در حالی که هنوز خیلی وزن نگرفته است، قدی حدود ۲۵ سانتی متر، به اندازه یک عروسک، دارد.

علاوه بر موهای لطیفی که لانوگونامیده می شود، بدن چنین از ماده ای شبیه کرم ضخیمی به نام «ورنیکس» پوشیده شده است که از سلول های پوست ساخته می شود. ورنیکس به لانوگوو چین های پوستی جنین می چسبد. اگر کودک شما به موقع یا دیرتر به دنیا بیاید، از ورنیکس چیز کمی می بینید و فقط گاهی اوقات آن را در گوشها یا چین های بازوها و پاها مشاهده خواهید کرد.

ویژگی های بارداری

با پزشک خود در رابطه با غربالگری از راه سونوگرافی گفت وگو کنید.

به اغلب مادران، در میانه بارداری، سونوگرافی غربالگری پیشنهاد می گردد. این غربالگری غربالگری اختلالات جنینی نامیده می شود و ساختار بدنی جنین را از نظر وجود مشکلات عمده بررسی می کند.

برای این سونوگرافی شکمی ممکن است لازم باشد حداقل بخشی از مثانه هنگام سونوگرافی پر باشد. برخی از پزشکان از شما می خواهند که قبل از سونوگرافی حدود یک لیتر آب بنوشید. این وضعیت برای اغلب خانم های باردار دردناک است اما بعضی نیز ناراحتی خاصی از مثانه پراحساس نمی کنند. اگر از کسانی هستید که احساس درد می کنند، مطمئن باشید که روش ملایم و آرامی است و زیاد اذیت نمی شوید. مایع داخل مثانه به عنوان پنجره ای عمل می کند که سونوگرافیست با آن جنین را می بیند. زمانی که نیاز به مایع نیست، به شما اجازه می دهند تا مثانه را تخلیه کنید، حتی اگر آزمایش به آخر نرسیده باشد.

حین سونوگرافی شما روی یک تخت دراز می کشید و سونوگرافیست پروب را روی شکم شما حرکت می دهد. تصاویر نمایش داده شده از امواج صوتی انعکاس یافته از جنین شماست. اگر نمی خواهید جنسیت کودک خود را بفهمید، قبل از سونوگرافی ان سونوگرافیست بخواهید که از ذهن خود بیرون کند یا اینکه فقط به خود شما ( یواشکی بگوید! | آنچه سونوگرافیست کنترل می کند شامل این موارد است:

• ساختار کلی بدن
• دور سر
• دور شکم
• طول ران
• وضعیت قلب
• ضربان قلب
• اختلالات بزرگ و قابل دیدن
• موقعیت جنین
• جنسیت جنین

میانه حاملگی برای سونوگرافی انتخاب می شود چرا که زمانی است که بسیاری از ساختارهای بدنی جنین با یک بررسی سونوگرافی دیده می شود. رحم هنوز شلوغ نشده است و مشکلات به آسانی دیده می شوند. پزشک یا مامایتان این وسیله را برای یافتن یا غربالگری مشکلات توصیه می کند. قبل از انجام آن از تحت پوشش بیمه بودنش مطمئن شوید.

چنین آزمایشی به دلایل مختلف به همه خانم ها پیشنهاد نمی شود؛ به این دلیل که همه به مفید بودن آن معتقد نیستند.

زوجها تصور می کنند به آنها گفته خواهد شد که مشکلی در بررسی سونوگرافی وجود دارد در حالی که همیشه این طور نیست. اگر مشکل خاصی در سونوگرافی دیده شود، نیاز به پیگیری این روش است و اکثر اوقات بررسی بعدی کاملا خوب است. قبل از آزمایش غربالگری، سونوگرافی انجام داده اید و ممکن است تصویر جالبی از جنین خود بگیرید.

با اینکه تصویر را به خوبی در صفحه نمایش می بینید، تعجب نکنید از اینکه نیاز به توضیح سونوگرافیست باشد. این تمام کاری است که آنها انجام می دهند و از اینکه آنچه مورد انتظار است را نشان دهند خوشحال خواهند بود. بهتر است همسرتان در این تست غربالگری شما را همراهی کند. دیدن جنین در این مرحله می تواند تکان دهنده باشد، به ویژه اگر او را تصور نکرده باشید، تصویرهای قدیمی تر و سیاه و سفید سونوگرافی دوبعدی را همه می شناسند اما انواع جدیدتر سه بعدی حیرت آور است؛ چراکه تصاویر آن مانند جنین گلی (ساخته شده از گل) است. شما می توانید تصاویر را به صورت CD یا DVD درخواست کنید و قبل از ویزیتتان آنها را بگیرید.

اگر مایلید، جنسیت فرزند خود با خبر شوید

یکی از دلایل درخواست مادران برای انجام سونوگرافی در نیمه بارداری، دانستن جنسیت فرزندشان است. دلایل دانستن این مطلب از این قرار است:

* دوست ندارند ناگهان متعجب شوند.

* برای بچه داری برنامه ریزی کنند.

* مشتاق اند نام مناسب انتخاب کنند.

* چرا ندانند؟

نکته اینجاست که بسیاری از دلایل برای کسانی که مشتاق دانستن این مطلب اند مثل دلایل افرادی است که نمی خواهند بدانند. در این مورد تفاوت های منطقه ای و حتی تفاوت های بیشتری میان کشورها وجود دارد. بعضی کشورها، مثل چین و هندوستان، کشف جنسیت قبل از تولد قدغن است و علت آن در چنین کشورهایی ترس از کشتن بچه است. در بعضی مناطق ایالات متحده نیز تشخیص قبل از تولد اجازه داده نمی شود که به علت وجود قوانین خاص بیمارستان یا بیمه است. شاید دلیل مهم آن مسئولیت قانونی در قبال حدس غلطی است که زده می شود.

به هر حال، دلایلی که ممکن است باعث شود شما جنسیت فرزند خود را نفهمید عبارت اند از:

* طرز قرارگرفتن جنین مانع تشخیص شود

* نوع تجهیزات سونوگرافی

* مدت کارکرد سونوگرافی

سن دوره جنینی شما

* مهارت سونوگرافیست

مهم است بدانید اینکه می گویند سونوگرافی شایع ترین راه برای دانستن دختر یا پسر بودن جنین است به طور قطع صحیح نیست. آزمایش های ژنتیک مثل آمینوسنتز و نمونه گیری از پرزهای کوریونی دقیق ترند اما خطرات بیشتری دارند و به همین دلیل است که فقط برای تشخیص جنسیت به کار نمی روند.

قصه های زنان قدیمی در مورد تعیین دختر یا پسر بودن کم نیست. اگر حلقه ازدواج خود را از بالای شکم بیندازید و حلقه ها روبه روی هم قرار گرفت، دختردار می شوید اما اگر حلقه ها در نقطه مقابل هم قرار بگیرند، پسردار می شوید. بیشتر این روش ها سرگرم کننده اند اما در بعضی موارد هم خطرناک اند. یک مورد ادرار مادر را با برخی مواد شیمیایی ترکیب می کنند و بر اساس تغییر رنگ آن تشخیص میدهند که کودک دختر است یا پسر، شما باید از روش های تبلیغاتی که در اینترنت و مجله ها برای تعیین جنسیت پیشنهاد می کنند خودداری کنید چون اکثر آنها فقط برای خالی کردن جیب های شماست.

به طور کلی پسر یا دختر بودن جنین را چه والدین بفهمند و چه نفهمند گمانها به هر دو طرف می رود. روزی می رسد که هر کسی می خواهد آن را بداند. امروزه، زوج های زیادی مایل اند که جنس جنین را از قبل ندانند.

یاد بگیرید که چگونه حرفهای ناخواسته را رد کنید.

برای بعضی از مردم چیزی هیجان انگیزتر از یک خانم باردار نیست. برخی از خانم های کام غریبه نه تنها بدون اجازه شما به شکمتان دست می زنند، بلکه هرگونه سوال های شخصی و گاهی سوال های نامربوط هم می پرسند. ممکن است نتوانید از این دخالت و فضولی ها در امان باشید ولی می توانید کارهایی انجام دهید که از رخدادن یا از طول این حرف ها بکاهید.

توصیه های زیر برای پاسخ های شماست

وقتی در مورد بارداری به شما توصیه ای کردند بگویید: «متشکرم، در این مورد با مامای خود صحبت خواهم کرد.» اگر کسی دست به شکم شما گذاشت، شما هم دست به شکم او بگذارید و بپرسید: «آیا امروز زیادی ناهار خوردید؟» وقتی سوال های شخصی از شما پرسیدند بپرسید: «آیا اخیرا آزمایش غربالگری روده بزرگ انجام داده اید؟» اگر کسی یک داستان وحشت انگیز در مورد زایمان به شما گفت که به آن گوش میدهید بگویید: از گفتن آن متشکرم. حتما آن را بررسی خواهم کرد.» با شنیدن داستان وحشت انگیزی در مورد زایمان که به آن گوش نمیدهید بگویید: «به من توصیه شده است که به خاطر کودک از شنیدن مطالب منفی خودداری کنم.»

مقصود این است که باید مرزی برای گفته ها قائل شوید و فضا و اطلاعات شخصی خود را محافظت کنید. اگر می خواهید اطلاعات خود را در اختیار دوستانت قرار دهید، مشکلی نیست ولی اگر یک نفر غریبه همان سؤال را بپرسد، مجبور نیستید پاسخ دهید. اگر بتوانید پاسخ مناسبی بدهید، می توانید آرامش داشته باشید.

به حرکات جنین خود فکر کنید

در میانه بارداری، می توانید حرکت جنین را احساس کنید. کوچولوی شما هفته هاست که دارد حرکت می کند، حتی اگر قادر به احساس آن نبوده اید. ممکن است توصیف های مختلفی از حرکت جنین وجود داشته باشد. بعضی خانم ها می گویند حرکت جنین شبیه حباب یا حرکت پروانه است اما بقیه احساس می کنند چیزی به روده ها ضربه می زند. مهم نیست چه احساسی دارید. ممکن است بعد از اینکه بفهمد این حرکت کودک شماست تعجب کنید. ممکن است کاملا فکر کنید چیز دیگری مثل معده آشفته، گاز یا تصورات شماست. اگر این بچه اول شما نباشد، حرکت او را واقعا زودتر احساس می کنید اما اگر اولی است، ممکن است دو هفته دیرتر حرکت او را احساس کنید. پزشکتان از حرکت نکردن جنین تا حدود هفته ۲۶ نگران نخواهد شد؛ اگر شما نگرانید، با پزشک گفت وگو کنید.

دلایل متعددی وجود دارد که حرکت جنین را احساس نکنید. تنها علت می تواند چگونگی گردش جنین داخل رحم یا حتی موقعیت جفت باشد. وزن شما به خوبی می تواند یک عامل پوشاننده باشد. در مورد موضوع بررسی کنید تا تلاش برای افزایش احتمال احساس حرکات جنین کاملا ساده شود. نوشیدن یک غذای نفاخ برای ایجاد صدای بیشتر در معده تان را در نظر بگیرید. روی یک پهلوی خود بخوابید و دست ها را روی شکم بگذارید و منتظر بمانید تا نمایش شروع شود. شما ممکن است به مدت چند روز پشت سر هم این کار را امتحان کنید تا بالاخره موفق شوید فعالیت کودک خود را درک کنید.

درباره موقعیت جفت خود بپرسید

در ویزیت بارداری این ماه، از موقعیت جفت بپرسید. این موضوع به آسانی با سونوگرافی یا شنیدن داپلریا فتوسکوپ (برای شنیدن صدای قلب جنین) تعیین می شود. اگر جفت در قدام قرار گرفته باشد، به آن جفت قدامی گفته می شود و در این وضعیت شنیدن صدای قلب جنین با داپلریافتوسکوپ سخت تر می شود چون مجبورید صدای جنین را از راه جفت بشنوید؛ همچنین جفت قدامی، هنگامی که جنین هنوز کوچک است، مانع احساس حرکات جنین می شود.

ممکن است جفت شما خلفی باشد یعنی در دیواره پشتی رحم قرار گرفته باشد. معمولا چیز متفاوتی در مورد حرکت های جنین یا شنیدن قلب او متوجه نخواهید شد. ممکن است جفت در قله رحم قرار بگیرد و رفتار آن شبیه جفت خلفی باشد. آخرین نوع وضعیت جفت جفت سرراهی نامیده می شود و این گونه است که تمام یا بخشی از جفت دهانه رحم (مدخل رحم) را می پوشاند. تشخیص آن با انجام سونوگرافی تقریبا در میانه حاملگی انجام می شود. در بیش از ۹۵ درصد موارد، این شرایط تغییر خواهد کرد. این تغییر بدین دلیل است که زمان بیشترین رشد بدنه رحم در سه ماهه دوم بارداری است؛ به این صورت که به موازات رشد رحم جفت از محل دهانه رحم به سمت دیگر رشد می کند. به دلیل سقوط این درصد از ۹۵ به ۵، باید در انتهای بارداری یک ارزیابی برای دیدن چگونگی موقعیت جفت انجام شود تا ببینید هنوز دهانه رحم را پوشانده یا نزدیک به آن است. وجود جفت نزدیک دهانه رحم جفت سرراهی حاشیه ای نامیده می شود. در این مورد، امکان زایمان طبیعی (واژینال) وجود دارد اما اگر جفت هنوز کاملا قسمت زیادی از دهانه رحم را پوشانده باشد، بایستی عمل سزارین انجام گیرد تا مشکلی برای مادر و جنین پیش نیاید؛ چرا که بازشدن دهانه رحم هنگام زایمان طبیعی باعث خونریزی برای هر دو می شود. اغلب مادرها علائم جفت سرراهی را تجربه نمی کنند. خونریزی یک نشانه است و استراحت در بستر تا زمانی که زایمان به صورت سزارین انجام شود توصیه می گردد. در هر صورت، لازم نیست تمامی مادران نگران جفت سرراهی در انتهای بارداری باشند زیرا فقط حدود به موارد از این طرز قرارگیری جفت رنج می برند. اگر سابقه سزارین یا جراحی رحمی قبلی داشته باشید، امکان جفت سرراهی بیشتر می شود.

شور مادرشدن

گاهی اتفاق می افتد که همزمان با رشد جنین، زیرشکم گرد می شود و بیرون زدگی پیدا می کند. ممکن است این مسئله زودتردراوایل حاملگی یا انتهای آن اتفاق بیفتد. خبر خوب این است که بعد از زایمان به طور کامل برطرف می شود. برخورد با آن به دو صورت است: تلاش برای مقابله با آن یا بی خیال شدن. اگر می خواهید با آن مقابله کنید، می توانید آن را با لباس مخفی کنید و این کار را با پوشیدن بلوزهای بلند یا شلوارهایی که محل مورد نظر را بپوشاند یا شلوارهایی که محل را برآمدگی کوچکی نشان دهد انجام دهید. همچنین می توانید شلوارهایی بپوشید که آن برآمدگی را کمتر نشان دهد. بعضی دیگر می خواهند که نافشان پیدا نباشد بنابراین آن را با یک نوارچسب پنهان می کنند.

از پس استراحت در بستر برآیید

استراحت در بستر چیزی نیست که خانم ها در بارداری مشتاق آن باشند. از نظر تئوری، علاقه داریم تمام روز را بخوابیم و مجبور نباشیم از رختخواب بیرون برویم ولی این کار در عمل به دلایل فراوان بسیار دشوار است.

ماندن در بستر بدون انجام هیچ کاری به مدت طولانی خیلی خسته کننده است و از نظر جسمی دردناک است. تحرک نداشتن قوام و توده عضلات را کاهش میدهد و در نهایت مشکلاتی مانند زخم بستر ایجاد می کند.

به هر حال، وقتی از لحاظ پزشکی لازم باشد و به طور صحیح انجام شود، این نوع استراحت به پایین آوردن فشارخون، کاهش فشار وارده به دهانه رحم و افزایش جریان خون به طرف جنین کمک می کند. در مدت بارداری به دلایل مختلف ممکن است نیاز باشد که در بستر استراحت کنید تا جنین سالمی داشته باشید. تعدادی از آنها عبارت اند از:

* خونریزی

* انقباض های زودرس

* اتساع زودهنگام دهانه رحم

* چند قلویی

* بیماری مادری مثل فشارخون بسیار بالا

استراحت در بستر به دو صورت انجام می شود. شکل سبک تر آن بیش از نوع سختگیرانه اش اجرا می شود. اجازه داده می شود که کار کنید و بقیه روز را در مکانی استراحت کنید اما از شما خواسته می شود که فعالیت فیزیکی و جنسی خود را محدود کنید. در شکل سخت آن، باید در خانه بمانید و تمام روز را استراحت کنید. به شما اجازه داده می شود که از رختخواب به روی صندلی یا برای صرف غذا برخیزید یا به دستشویی بروید. در این روش، فقط می توانید برای رفتن به دستشویی یا ویزیت پزشک از جای خود بلند شوید و در نهایت استراحت مطلق در بیمارستان برای موارد شدید ضروری است.

استراحت در بستر ممکن است چیز خوبی جلوه کند، البته تا زمانی که برای شما پیش نیامده باشد. از وجود شبکه حمایتی (جسمی، روحی و عاطفی) برای یاری گرفتن استفاده کنید.

از آنجا که بسیاری از مطالعات زیان های بالقوه استراحت مطلق را نشان داده اند، فقط در مواردی که ثابت شده مفید است باید تجویز گردد؛ به عنوان مثال، خونریزی در مراحل اولیه بارداری به ندرت به استراحت مطلق نیاز دارد اما در مراحل بعدی به نظر می رسد کمی فرق می کند. برخی از عوارض جانبی استراحت مطلق از این قرار است:

* از دست دادن قدرت و توده عضلانی

* زخم بستر

* پریشانی خاطر

* گرفتاری خانواده

شما باید درمانگر فیزیکی برای انجام تمرین های ورزشی مخصوص پیدا کنید و همچنین فردی که پس از زایمان برای شما غذا تهیه کند و کارهای خانه را انجام دهد.