شکستگی استخوان و راه های درمان آن

شکستگی استخوان از جمله مهمترین آسیب های بدن است که بدنبال ضربه ایجاد می شود.هر گونه تغییر شکل استخوان بدنبال ضربه، شکستگی نامیده می شود.

این تغییر شکل ممکن است به اشکال متفاوت ظاهر شده و با شدت و ضعف همراه باشد. گاهی شکستگی بسیار واضح است. در این حال ضربه موجب می شود استخوان به دو و یا حتی چند تکه کاملا جدا از هم تبدیل شود.

گاهی شدت ضربه وارده به حدی است که موجب خرد شدن استخوان می شود.

سالها طول میکشد تا یک شکستگی کاملا جوش بخورد.

عوامل زیادی در جوش خوردن شکستگی ها نقش دارند مانند سن بیمار، نوع استخوان شکسته شده، شدت نیرویی که به استخوان وارد شده و آن را شکسته است، صدمه نسج نرم همراه، باز یا بسته بودن شکستگی، وجود عفونت، بیماری های زمینه ای، تغذیه و داروهای مختلف.

به طور مثال اگر در حین بازی زمین بخورید، یا از میله های بارفیکس پایین بیفتید، ممکن است استخوان هایتان بشکند.

انواع شکستگی استخوان

شکستگی یا ترک خوردگی، در اثر از بین رفتن تداوم و پیوستگی استخوان های بدن ایجاد می شود.

شکستگی به دو نوع باز و بسته تقسیم می شود:

در شکستگی باز، پوست روی قسمت شکسته بر اثر بیرون زدن استخوان یا بر اثر ضربه مستقیم هنگام شکستگی، بریده یا پاره می شود، اما در شکستگی بسته پوست پاره نشده و هیچ زخمی در محل شکستگی دیده نمی شود.

معمولا در شکستگی های باز، به دلیل وجود زخم خونریزی دهنده، احتمال عفونت بسیار زیاد است و در مقایسه با شکستگی های بسته خطرناک ترند.

مشکل واقعی خود شکستگی نیست، بلکه خطری است که استخوان شکسته برای اعضای حیاتی کنار خود به وجود می آورد.

علایم شکستگی استخوان

تورم:

این علامت بلافاصله بعد از شکستگی اتفاق می افتد. معمولا در شکستگی ها، لبه های تیز استخوان شکسته باعث پاره یا بریده شدن قسمتی از بافت و برخی عروق کنار محل آسیب دیده شده و منجر به خونریزی و التهاب ناحیه می شود.

تغییر شکل:

معمولا بر اثر بروز شکستگی ممکن است تغییر شکل، کوتاه شدگی یا زاویه دار شدن استخوان در محل آسیب دیده رویت شود. البته در ترک خوردگی یا مو برداشتن، بد شکلی قابل رویت نیست. برای بررسی تغییر شکل، عضو آسیب دیده را با عضو سالم طرف دیگر مقایسه کنید.
لمس دردناک:

یکی از علائم قابل اعتماد شکستگی، لمس دردناک است. معمولاا حساسیت به درد تنها در محل آسیب دیده وجود دارد و غالبا مصدوم می تواند نقطه درد را با انگشت نشان دهد. برای پیدا کردن محل شکستگی، پوشش عضو را کنار بزنید و به آرامی طول استخوان را لمس کنید. نقطه ای که به لمس حساس بود و درد گرفت می تواند محل شکستگی باشد.
ناکار شدن عضو آسیب دیده:

اگر عضو شکسته باشد، با حرکت دادن دردناک می شود.. در این زمان مصدوم به دلیل درد زیاد از به کارگیری عضو، امتناع ورزیده و عضو در حرکت ناتوان می شود. البته توجه داشته باشید، احتمال دارد مصدوم با تحمل درد، عضو را تکان دهد.
احساس ساییده شدن دو سر شکسته ی استخوان:

گاهی مصدوم هنگام بروزز شکستگی، صدای شکسته شدن استخوان یا در زمان حرکت عضو، صدای ساییده شدن دو سر استخوان را احساس می کند. این علامت، نشانه حتمی شکستگی است.
لمس فاصله بین دو سر استخوان شکسته:

در صورت لمس این فاصله، شکستگیی حتمی است.
تغییر رنگ ناحیه آسیب دیده:

معمولا آخرین و دیررس ترین علامتی که نشان دهندهه شکستگی است، رنگ پریدگی یا کبودی در محل شکستگی است که معمولا یک ساعت بعد از شکستگی اتفاق می افتد.

پیشگیری از شکستگی استخوان

از کجا می توانید مطمئن شوید که دیگر استخوان هایتان نشکند, اتفاق همیشه می افتد اما می توانید با استفاده از کلاه های ایمنی مخصوص، زانوبند، ساق بند و پوشیدن لباس و کفش مناسب موقع ورزش از خیلی از آسیب دیدگی ها جلوگیری کنید.

همچنین با یکسری کارها می توانید استخوان های محکمتری داشته باشید:

فعالیت جسمی زیاد داشته باشید، مخصوصاً کارهایی مثل پریدن و دویدن.

با مصرف کلسیم و ویتامین D استخوان هایتان محکم تر خواهند شد.

این یعنی حتماً باید هر روز شیر بنوشید و از غذاها و نوشیدنی هایی که مقدار زیادی کلسیم دارند، مثل کلم بروکلی و آب پرتقال کلسیم دار استفاده کنید.

راه های ترمیم شکستگی استخوان

استخوان ها دارای ظرفیت فوق العاده ای برای ترمیم خودشان هستند و با درمان مناسب، بیشتر شکستگی ها بدون هیچ عارضه ای بهبود خواهند یافت. اما برخی شکستگی ها مشکلاتی در ترمیم دارند.

هنگامی که یک استخوان به کندی ترمیم می شود، به نام تاخیر در التیام خوانده می شود.

هنگامی که یک استخوان اصلا ترمیم نمی شود، به نام استخوان جوش نخورده خوانده می شود.

علت جوش نخوردن استخوان

وجود عفونت

جریان خون کم به استخوان

جدا شدن انتهای استخوان شکسته

حرکت دادن استخوان شکسته

استخوان هایی که جوش نمی خورند

۱ -شکستگی ناوی: یکی از ۸ استخوان مچ دست است و در زیر انگشت شست قرار دارد.
۲- شکستگی تالوس: تالوس یکی از استخوان های مچ پا می باشد. بیش از نیمی از تالوسس از غضروف پوشیده شده است. تالوس باعث حرکت مفصل پا، زیر مچ پا و قسمت میانی پا می شود.
۳ -شکستگی گردن ران: درست در زیر توپ مفصل ران قرار دارد. هنگامیکه این استخوانن شکسته شود، توپ را از استخوان ران جدا می کند.
۴- شکستگی متاتارس پنجم (جونز): از قسمت میانی پا به انگشت کوچک پا کشیده شدهه است. قسمت انتهای این استخوان، برآمده است و در طرف خارجی پا احساس می شود.

چه کسانی در معرض جوش نخوردن استخوان قرار دارند؟

-افراد سیگاری

-دیابتی ها

-افراد چاق

-دیگر بیماران

درمان استخوانهای جوش نخورده بستگی به علت جوش نخوردن دارد.

جراحی برای از بین بردن عفونت

حرکت ندادن استخوان شکسته (با دستور پزشک)

پیوند استخوان برای تحریک رشد استخوان

نقش تغذیه در جوش خوردن شکستگی ها چیست

یک انسان بالغ با فعالیت فیزیکی متوسط روزانه به ۲۵۰۰ کالری نیاز دارد که از طریق تغذیه تامین می شود، همین انسان در صورتی که دچار چند شکستگی شود میزان کالری مورد نیاز وی به ۶۰۰۰ کالری افزایش خواهد یافت که باید آن را از طریق تغذیه تامین کرد.

پروتیین ها

مهمترین ماده غذایی جهت تامین کالری پروتین ها می باشند.

مصرف کم آنها باعث می شود که شکستگی ضعیف جوش بخورد و مدت جوش خوردن نیز طولانی شود. پروتئین ها باعث افزایش جذب کلسیم از روده و نیز افزایش نشستن کلسیم روی استخوان می گردند.

یکی از مهمترین مواد تشکیل دهنده پروتئین ها در این مورد لیزین نام دارد که در شیر کم چرب، ماهی، سویا و مخمرها وجود دارد. بهتر است منبع تامین کننده پروتئین ها گیاهی باشد چون پروتئین های حیوانی مانند گوشت قرمز باعث برداشت کلسیم از استخوان و دفع آن از کلیه ها می گردند.

پروتئینهای گیاهی را که به این منظور میشود استفاده کرد در غلات، لوبیا، و سبزیجات به مقدار زیادی وجود دارند.

مواد معدنی

مهم ترین مواد معدنی استخوان کلسیم و فسفر می باشند، که بخصوص کلسیم در مواد غذائی زیر به مقدار زیادی وجود دارد. ماست کم چرب ( هر لیوان ماست حدود ۳۵۰ میلی گرم کلسیم دارد )، ساردین، سبزیجات سبز، اسفناج، بادام، پرتقال ( هر عدد پرتقال متوسط حدود ۵۰ میلی گرم کلسیم دارد )، سویا و بادام زمینی. بنا بر این خوردن این مواد در جوش خوردن شکستگی ها مفید است.

مواد معدنی دیگری که باعث تحریک جوش خوردگی میشوند عبارتند از روی، مس، سیلیکون و منیزیم.

روی کمک به ساخته شدن کال ( جوشگاه شکستگی ) کرده و کمک کننده تولید پروتئین های استخوان ساز است.

مس کمک کننده به تشکیل بافت همبند استخوان است .

سیلیکون کمک کننده به تشکیل بافت همبند استخوان و افزایش جذب کلسیم از روده می باشد.

منیزیوم جهت متابولیسم کلسیم وجود آن لازم است.

ویتامین ها

ویتامین های E، B۶, K, D و C در تشکیل جوشگاه شکستگی و درسرعت جوش خوردن شکستگی نقش مهمی دارند .
ویتامین C : کمک کننده در تشکیل بافت همبند استخوان و ضد مواد اکسیدانت که مانعع جوش خوردن هستند میباشد.

ویتامین D: تنظیم کننده جذب کلسیم مواد غذائی در روده است ( ۱۵ دقیقه تابش آفتاب به پوست بدن در روز تمامی احتیاجات ویتامین D بدن را تامین میکند ، البته تابش آفتاب نباید از پشت شیشه باشد).

ویتامین K : باعث نشستن کلسیم روی استخوان و سبب کاهش دفع کلسیم از ادرار می شود. از طرف دیگر استخوان سازی را تحریک نموده و مانع پوکی استخوان است.

ویتامین B۶ : تنظیم کننده اثرات ویتامینK روی استخوان است.

ویتامین E: ضد اکسیدانت های آزاد که اثر تخریبی روی استخوان دارند است.

بعضی از مواد غذایی باعث افزایش دفع کلسیم از ادرار می شود، در نتیجه روی استخوان اثر تخریبی داشته و جوش خوردن را به تاخیر می اندازند. این مواد عبارت اند از :

-کافئین ( قهوه، نوشابه )

-گوشت قرمز

-مشروبات الکلی

-شکر ( شیرینی جات، نوشابه ) مصرف بیش از حد شکر مانع جذب پروتئین ها و سایر مواد غذایی از روده می شود.

-نمک
برای اینکه شکستگی زودتر جوش بخورد باید نکات زیر را در رژیم غذایی رعایت کرد.

مواد غذایی زیر را مصرف کنید:

۱- مقدار کافی پروتئین ( پروتئین های گیاهی ترجیح داده می شوند)

۲- کلسیم ( از طریق مواد غذایی یا داروهای مکمل )

۳ -مصرف بیشتر مواد غذایی که لیزین دارند( شیر کم چرب ، ماهی ، سویا و مخمرها )

۴- ویتامین های E , C , B۶ , D , K

۵ -مواد غذایی شامل منیزیم ، روی ، مس و سیلیکون

از مواد غذایی زیر پرهیز کنید:

۱ -شکر

۲- نمک

۳- گوشت قرمز

۴- مشروبات الکلی

۵- کافئین ( قهوه، نوشابه )
در پایان باید ذکر شود که یکی از عوامل موثر که باعث اختلال در جوش خوردن شکستگیی می شود، سیگار است. مصرف دخانیات باعث می شود که قطر سرخرگ ها ۲۵ % کمتر شود. این تنگی عروق، گذشته از عوارض زیادی که دارد باعث می شود که مواد غذایی و دیگر عوامل موثر به محل جوش خوردگی کمتر برسد و در نتیجه شکستگی دیرتر جوش بخورد و یا اصلا خوش نخورد.