مجله سلامت

فلیبیت (التهاب سیاهرگ ها)؛ راههای درمانی برای متوقف کردن آن

اگرچه بسیاری از مردم کوچک ترین اطلاعی از این بیماری ندارند ولی فقط میدانند که باید برای رگ های خونی پاهای خود کاری انجام دهند. از آن طرف کسانی که دچار فلبیت هستند ، دربارهٔ بیماری خود مطالب زیادی میدانند. یک بیماری دردناک و ترسناک که می تواند با لخته شدن در سیاهرگ های خونی ریه ، مرگ آور شود.

به بیان صحیح تر فلبیت همان ترومبوفلبیت می باشد. ترومبو به معنی لخته خونی است که خطرناک ترین علامت بیماری است؛ دو نوع فلبیت وجود دارد، ترومبوفلبیت وریدهای ” عمقی یا DVT که خطرناک ترین نوع این بیماری است و فلبیت سطحی که در این مبحث عمدتاً دربارهٔ این نوع فلبیت صحبت می کنیم.

فلبیت فقط به معنی التهاب سیاهرگ هاست که می تواند التهاب سیاهرگهای سطحی نزدیک پوست باشد و یا سیاهرگ های عمقی پا را در بر گیرد.

اغلب باید مراقب ترومبوفلبیت عمقی باشیم ؛ زیرا در این افراد می تواند لخته خون متحرک ایجاد شود و مستقیماً به ریه ها راه یابد. DVT اغلب به مراقبت های بیمارستانی و مصرف مواد ضد انعقاد نیاز دارد. لخته ای که در فلبیت سطحی به وجود میآید به حرکت و رها شدن تمایل ندارد. به همین دلیل ما در این مبحث به بررسی فلبیت سطحی میپردازیم که فرد بیمار تحت مراقبت پزشک است . نکات ذیل طوری طراحی شده که بدون تجویز دارو ، درد را تسکین دهد و شانس تکرار بیماری را کاهش بدهد.

قرص نخورید.

اگر سابقه فلبیت یا لختهٔ خونی دارید، مطمئناً نباید قرصهای ضدبارداری مصرف کنید؛ شیوع ترومبوفلبیت عمقی در کسانی که قرص های ضدبارداری مصرف می کنند ۳ تا ؛ برابر افراد عادی است. چنین درصد بالای لخته خون در رگ های عمقی ، در افراد دچار فلبیت سیاهرگ های سطحی نیز، احتمال تکرار بیماری را زیاد می کند.

از استراحت و گرما استفاده کنید.

فلبیت سطحی را میتوان با بالا بردن پا و استفاده از گرمای مرطوب درمان کرد. طوری استراحت کنید که پا ۱۰ تا ۲۰ سانتیمتر بالاتر از قلب قرار گیرد. به نظر میرسد این روش به تسریع التیام کمک می کند. التهاب فلبیت سطحی معمولاً ظرف یک هفته تا ده روز از بین میرود؛ اگرچه ممکن است ۳ تا ۹ هفته نیز طول بکشد.

عوامل خطرزا را بشناسید.

هنگامی که به فلبیت مبتلا شدید، خطر ابتلای دوباره در شما بالا میرود. میزان این احتمال چقدر است ؟ عمدتاً بستگی به این دارد که بتوانید چه عواملی را کنترل کنید. به طور کلی جراحی یا استراحت طولانی در رختخواب، خطر ابتلای دوباره را بالا میبرد.

اگر نتوانید از استراحت طولانی در رختخواب به علت بیماری یا آسیب شدید، اجتناب کنید و در صورتی که پیر و مستعد به اختلالات خون هستید می توانید از بعضی خطرها نظیر جراحی الکتریکی اجتناب کنید . در مورد خطرهای موجود با پزشک خود مشورت کنید اما به یاد داشته باشید که بلند شدن از رختخواب و قدم زدن میتواند از فلبیت بعد از جراحی جلوگیری کند.

دربارهٔ آسپیرین تحقیق کنید.

بعضی مطالعات نشان داده که خاصیت رقیق کنندگی آسپیرین می تواند با جلوگیری از تشکیل سریع لخته شدن خون در افراد حساس به این بیماری ، خطر ابتلا به فلبیت را کاهش دهد. این مطالعات توصیه می کند که آسپیرین را قبل از دوره های استراحت طولانی ، مسافرت و یا جراحی مصرف کنید . همه عوامل بالا گردش خون را کند می کند و امکان تشکیل لخته خون را افزایش میدهد. دکتر دیک میگوید : من مطمئن نیستم که آسپیرین ، فرد را در برابر تشکیل لخته خون محافظت کند. اگر میخواهید از آسپیرین استفاده کنید ، ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.

به جای مسافرت با ماشین ، پیادهروی کنید.

آیا قصد دارید که با ماشین سفر کنید ؟ اگر سابقه فلبیت دارید، مطمئن شوید که چرخ های ماشین شما تنها وسیلهٔ حرکتی تان نیست: نکته اصلی این است که باید مرتباً بایستید و ورزش کنید ؛ یک توقف در طول روز کافی نیست بلکه ۶ تا ۵ بار باید توقف و مسافت های کوتاه تری را پیاده روی کنید. کاری که شما باید انجام دهید ، جلوگیری از کندی جریان خونی است که به علت ساکن بودن طولانی به وجود آمده است. در شرایطی که جریان خون کند شود ، استعداد لخته شدن دارد.

این هم یک دلیل دیگر برای ترک سیگار

اگر چندین بار دچار فلبیت شده اید و پزشک شما دلیلی برای آن پیدا نکرده است، سیگار را ترک کنید زیرا ممکن است بیماری « برگر» داشته باشید که هنوز به داخل سرخرگها حرکت نکرده است. بیماری برگر با درد شدید و لخته خون ، معمولا در پاها مشخص می شود؛ این بیماری به طور مستقیم با سیگار کشیدن ارتباط دارد و تنها درمان آن ترک مصرف انواع تنباکوست. گاهی وقتها برگر به صورت فلبیت شروع می شود. امکان دارد برگر به طور اشتباهی به عنوان فلبیت تشخیص داده شود. در این صورت سیگار کشیدن متناوب می تواند برای سلامتی شما خطرناک باشد.

ورزش کنید.

ورزش مخصوصاً پیادهروی باعث تخلیه وریدها می شود . تخلیه ورید هسا می تواند از عود بیماری فلبیت جلوگیری کند . تنها کاری که شما میتوانید انجام دهید این است که با پیادهروی از جمع شدن خون جلوگیری کنید.

هنگام دراز کشیدن ، پای خود را بالا نگه دارید . اگر فلبیت دارید و به هر دلیلی باید در رختخواب بمانید ، پای خود را چندین سانتیمتر بالا بیاورید تا جریان خون را در وریدها افزایش دهید.

همچنین توصیه می شود که هر چه میتوانید در رختخواب ، ورزش کنید.

برای تسکین ، جوراب های طبی بپوشید.

بعضی از پزشکان پوشیدن جوراب های طبی را برای جلوگیری از تکرار فلبیت توصیه می کنند در حالی که هیچ مدرکی دال بر مؤثر بودن این جوراب ها در جلوگیری از فلبیت وجود ندارد. به نظر می رسد که این جوراب ها، درد را تسکین می دهند و احساس بهتری را در بعضی افراد به وجود می آورند. بهترین توصیه ؟ پس اگر احساس بهتری در شما ایجاد می شود این جوراب ها را بپوشید.

علامت عفونت

اگر فلبیت درمان نشود، می تواند با عفونی شدن ، مرگ آور باشد. اگر علایم فلبیت ، درد، قرمزی ، حساسیت ، خارش و تورم ، همراه با تب بود و این علایم تا یک هفته از بین نرفتند، باید به پزشک خود مراجعه کنید. این علایم می تواند نشانهٔ عفونت باشد. پزشک شما میتواند با آنتی بیوتیک آن را درمان کند.

مراقب آسمان آبی باشید.

تاریخچهٔ علمی انسان پر از گزارشهایی است که نشان می دهد بعد از یک مسافرت طولانی هوایی ، مسافران دچار ترومبوز وریدهای عمیقی می شوند در حالی که هیچ کس مطمئن نیست که چرا این اتفاق میافتد ( فشار کابین ، نبود تحرک ، مصرف الکلی ) ؛ این وضعیت آنقدر شایع است که به نام سندرم کلاس اقتصادی نامیده می شود چرا که به نظر میرسد به ندرت مسافران نشسته در صندلی درجه یک را دچار کند .

مسافرت های هوایی طولانی و یا زمینی و یا هر بی حرکتی طولانی ، میتواند خطر ابتلا به ترومبوز را افزایش دهد اما در هواپیما نسبت به ماشین ، محدودتر هستید . بنابراین اگر شما فلبیت دارید ، بهتر است که جوراب های الاستیک خود را قبل از پرواز بپوشید و بعد از پرواز هر ۳۰ دقیقه بلند شوید و در راه روی هواپیما راه بروید . برای حفظ رابطهٔ خوب با بغل دستی ها، بهتر است صندلی کنار راهرو را انتخاب کنید.