هر روزه تعداد کثیری از موجودات زنده، که برای بقاء در محیط به رقابت مشغولند، به بدن شما حمله می کنند. هوایی که تنفس می کنید، غذایی که می خورید، زمینی که روی آن راه می روید، آبی که مینوشید، ساختمانی که در آن زندگی می کنید، گیاهانی که اطراف شما هستند، همه و همه، جایگاه ارگانیسم های بیماری زا هستند. اندازه و شکل این موجودات متفاوت است؛ از ویروس ها و باکتری ها و تک یاخته های میکروسکوپی گرفته تا کرمهای نیم متری که وجه مشترک همه آنها وابستگی به انسانها حداقل در یک دوره از زندگی شان است و عفونت ها را به وجود می آورند.
خوشبختانه، بدن شما هم بی دفاع نیست. از آنجایی که محیط زندگی انسان دارای موجودات مضر است، در بدن، راههای فوق العاده حساس و جالبی برای واکنش سریع به این ارگانیسم های بیماریزا بوجود آمده است. پوست و سیستم ایمنی، اولین سلاحهای بدن در مبارزه بر علیه عفونت ها هستند و در صورتی که سالم باشند، به خوبی از فرد محافظت می کنند. اما زمانی که این سدها شکسته شوند یا بیماری های دیگری در کار آنها اختلال ایجاد کنند، بدن در برابر حمله بسیاری از موجودات میکروسکوپی آسیب پذیر می شود.
در فصل زمستان، هر فرد حداقل یک بار دچار سرماخوردگی و یا آنفولانزا می شود. اما راههایی وجود دارد که بتوانید کمتر به بیماریهای عفونی مبتلا شوید. بهترین روش برای پیشگیری از سرماخوردگی این است که در فصل زمستان، دستهای خود را روزانه چند بار بشویید، خصوصا اگر با افراد بیمار در منزل یا محل کار تمام دارید. بیشتر مردم نمی دانند که ویروس های سرماخوردگی از دست به بینی منتقل می شوند و انتقال آنها از طریق دهان نیست. یعنی اگر بیمار سرماخورده را بوسید، احتمال سرماخوردگی کمتر از این است که دستگیره آلوده را لمس کنید و سپس دست خود را به دهان و با چشمتان بزنید، علاوه بر شستن مرتب دست ها، لازم است سطوحی را که دیگران لمس کرده اند (مثل تلفن، دستگیره در و صفحه کلید کامپیوتر) ضد عفونی کرده و به حوله، ملحنه و دستمالهای مصرف شده سایرین دست نزنید.
ویروس های سرماخوردگی خیلی عفونی نیستند (بر خلاف سرخک یا آبله مرغان). جالب است بدانید که حتی اگر ۲۰ دقیقه در مطب دکتر بنشینید و در اطراف شما عده ای از بیماران در حال سرفه کردن باشند مریض نمی شوید، مگر اینکه فرد بیمار روبروی شما بایستد و مستقیما در صورتتان عطسه کنند. با این حال اگر یک روز را در خانه با کودک بیمار سپری کنید و دستمالهای استفاده شده او را بدون دستکش بردارید و حوله، ملحفه و پتوی آلوده را لمس کنید، سپس صورت، چشمان و بینی خود را بمالید، حتما در عرض چند روز بعد از آن عطسه خواهید کرد. اگر می خواهید از ابتلا به سرماخوردگی جلوگیری کنید نکات زیر را جهت تقویت سیستم ایمنی و حفظ سلامتی رعایت کنید:
برخلاف باورهای عمومی هیچ یک از علل زیر باعث سرماخوردگی نمی شوند:
ویروس های عامل آنفولانزا بسیار متنوع تر و بیماری زا تراز ۲۰۰ ویروس عامل سرماخوردگی هستند. همچنین ویروس های آنفولانزا ممكن است کشنده باشند. در حتينت هر سال حدود ۲۰۰ هزار امریکایی در اثر عوارض آنفولانزا جان خود را از دست می دهند. هر چند وقت یکبار، گونه های بسیار مهاجم این ویروس، در زمان همه گیری ها در سراسر زمین پراکنده می شود. آخرین همه گیری بزرگ آنفولانزا در امریکا در سال ۱۹۱۸ روی داد و عده زیادی از افراد جوان و سالم را به کام مرگ فرستاد.
بهترین روش برای پیشگیری از این عنونت، دریافت واکسن آن در فصل پاییز است این کار را تا زمستان به تعویق نیاندازید، زیرا حدود ۶ هفته طول می کشد تا واکسن در بدن اثر کند). واکسن آنفولانزا نه تنها برای افراد مسن تر بلکه برای تمام کسانی که به بیماری های مزمن مثل سرطان، دیابت و یا ناراحتی های قلبی و بیماری های تنفسی (مثل: آسم) مبتلا هستند و نیز برای زنان حامله پس از سه ماهه اول بارداری، کارکنان مراکز خدمات بهداشتی درمانی، معلمان و کسانی که با کودکان سر و کار دارند، توصیه می شود.
توجه:
به زودی اسپری های جدید که محتوی واکسن آنفولانزا هستند وارد بازار خواهد شد، تا تمام افراد از جمله کودکان بتوانند به راحتی در مقابل این بیماری مصونیت پیدا کنند.
سیستم ادراری شامل چهار قسمت است: کلیه ها، میزنای (مجاری متصل کننده کلیه ها به مثانه)، مثانه، پیشابراه (مجرایی که مثانه از طریق آن تخلیه می شود). اغلب، عفونت از پیشابراه آغاز می شود و از راه مجاری ادراری خود را به سمت بالا و کلیه ها می رساند. ادرار به طور طبیعی استریل (عاری از میکروب) است و حاوی مایعات، نمک ها و محصولات زاید بدن و عاری از هر گونه باکتری، ویروس و قارچ است.
عفونت مجاری ادراری (UTI) زمانی اتفاق می افتد که میکروارگانیسم ها (معمولا باکتری های دستگاه گوارش) خود را به ورودی پیشابراه رسانده و شروع به تکثیر می کنند. یک نوع باکتری به نام اشریشیاکولی (E. coli) که به طور طبیعی در کولون زندگی می کند، عامل بیشتر این عفونتها است. در بیشتر موارد، باکتری ابتدا در پیشابراه رشد می کند و سپس خود را به مثانه می رساند و در آنجا ایجاد عفونت می کند. (سیستیت). اگر عفونت را بلافاصله درمان نکنید، ممکن است باکتریها از راه میزنای ها بالا بروند و باعث عنونت کلیه ها شوند.
کلامیدیا و مایکوپلاسما هم باعث عفونت مجاری ادراری می شوند، اما عفونت ایجاد شده توسط آنها به پیشابراه و سیستم تولید مثلی محدود می ماند. بر خلاف E. coli کلامیدیا و مایکوپلاسما از راه مقاربتی منتقل می شوند و زوجین هر دو باید درمان شوند. هر گونه اختلال در مجرای ادراری که باعث انسداد آن شود (مانند سنگ کلیه) زمینه را برای عفونت، مستعد می کند، کاتترها از منابع شایع عفونت هستند. باکتری های موجود در کاتترها می توانند باعث عفونت مثانه شوند، بنابراین کارکنان بیمارستان مراقب هستند که آنها استریل باشند و پس از استفاده هر چه زودتر آنها را از بدن خارج کنند.
دیابت هم مانند سایر بیماری هایی که با ضعف سیستم ایمنی همراه هستند، ریسک ابتلا به عفونت مجاری ادراری را افزایش می دهد.
در کل، زنان بیشتر از مردان به عفونت های مجاری ادراری مبتلا می شوند زیرا طول پیشابراه در زنان نسبتا کمتر است و باکتری ها می توانند سریعتر خود را به مثانه برسانند، علاوه بر این خروجی این مجرا در زنان به مقعد و مهبل که منبع باکتری ها هستند، نزدیک تر است. از هر ۵ زن، یک نفر در طول زندگی اش به UTI (عفونت مجاری ادراری مبتلا می شود. در بعضی از زنان، رابطه جنسی باعث افزایش ابتلا به عفونت می شود که علت این رابطه به خوبی مشخص نیست.
ابتلا مکرر به عفونت مجاری ادراری، باعث ناراحتی بعضی از زنان می شود، حدود % ۲۰ از زنانی که یک بار دچار عفونت مجاری ادراری شده اند، مجددآ مبتلا خواهند شد. و از این عده حدود ۳۰٪ هم برای بار سوم به آن مبتلا می شوند. از هر ۵ زن مبتلا به عفونت مجاری ادراری ۴ نفر در عرض ۱۸ ماه بعد، مجددا به آن مبتلا خواهند شد، اما این مسئله در عده ای حتی بیشتر از یکبار هم اتفاق می افتد. اگر شما سالانه ۳ بار یا بیشتر به عفونت مجاری ادراری مبتلا می شوید، در مورد آن با پزشک خود مشورت کنید. همچنین کسانی که چای زیاد می نوشند نسبت به ابتلا به عفونت مثانه، مستعدتر هستند).
هشدار:
زنانی که برای جلوگیری از حاملگی از دیافراگم استفاده میکنند بیشتر در معرض ابتلا به عفونت مجاری ادراری قرار دارند و زنانی که همسرانشان از کاندوم استفاده می کنند، باکتری اشریشیا کولی بیشتری در مهبل آنها رشد میکند و ریسک ابتلا به عفونت مجاری ادراری را افزایش میدهد.
خطر ابتلا به عفونت مجاری ادراری در زنان حامله نسبت به سایر افراد بیشتر نیست اما اگر این عفونت در آنها ایجاد شود، به دلیل تغییرات هورمونی و جا به جا شدن مجرای ادراری در حاملگی، احتمال درگیر شدن کلیه ها بیشتر است. به همین دلیل، بسیاری از پزشکان توصیه می کنند که آزمایشهای دوره ای ادرار در زمان حاملگی انجام شود. خانم های بارداری که مبتلا به عفونت ادراری می شوند، باید به سرعت درمان شوند تا از زایمان زودرس یا عفونت کلیه ها که خود عامل زایمان زودرس است پیشگیری به عمل آید
بسیاری از زنان مبتلا به عفونت مجاری ادراری، علایم عفونت را خواهند داشت از جمله:
تب کمر- درد یا درد زیر دنده ها – تهوع – استفراغ
برای تشخیص UT1 پزشک، نمونه ادرار را از جهت چرک و باکتری آزمایش خواهد کرد. با وجودی که ممکن است پزشک، پیش از آماده شدن جواب آزمایشگاه درمان را شروع کند، جواب کشت، تشخیص را قطعی می کند و شاید لازم شود که آنتی بیوتیک دیگری مصرف کنید. اگر برنامه درمانی نتوانست عفونت را از بین ببرد پزشک تصویر برداری از مجاری ادراری را درخواست خواهد کرد، تا اگر مشکل ساختاری باعث ایجاد عفونت یا اختلال در درمان شده باشد، مشخص شود.
با رعایت نکات زیر می توان ابتلا به UTT را کاهش داد.
انواعی از باکتری ها و سایر موجودات میکروسکوپی در محیط مهبل زندگی می کنند. این موضوع ممکن است برای شما تعجب آور باشد. در شرایط طبیعی محیط اسیدی مهبل به باکتری ها اجازه می دهد که به صورت متعادل رشد کنند، اما وقتی که این توازن به هم بخورد یک گروه از باکتریها سریعتر رشد می کنند و باعث عفونت مهبل می شوند.
همچنین ممکن است، یک گروه باکتری که به طور طبیعی در واژن یافت نمی شوند باعث ایجاد عفونت شوند. با وجودی که بعضی از انواع عفونت های مهبلی از طریق مقاربت منتقل می شوند بعضی از عفونت ها ربطی به آن ندارند.
عوامل زیر باعث اختلال در باکتری های طبیعی واژن می شوند:
در حالی که عفونت های واژن آزار دهنده و ناراحت کننده اند، بیشتر آنها خیلی خطرناک نیستند. هر چند بعضی از آنها باعث بروز مشکلات جدی می شوند. شایع ترین عفونت های مهبلی، عفونتهای قارچی (کاندیدیازیس) و عفونت تريكومونایی هستند. علائم بیماری و معاینه بالینی به تنهایی، نمی تواند به تشخیص بیماری کمک کند.
و انجام تست های آزمایشگاهی با بررسی میکروسکوپی مایع واژن برای تشخیص الزامی اند. اگر چه که داروهای موثری برای درمان عفونت های مهبلی در دسترس هستند اما همیشه پیشگیری بهتر از درمان است:
عفونت کاندیدیایی فرج و مهبل که اغلب عفونت قارچی نامیده می شود، عامل شایع آزردگی مهبل است. حدود ۷۵ درصد از زنان، حداقل یکبار در زندگی مبتلا به عفونت قارچی می شوند که به علت رشد زیاد سلول های قارچی (که به طور طبیعی در واژن زندگی می کنند ایجاد می شود. هیچ دلیلی برای اثبات اینکه عفونت های قارچی از طریق تماس جنسی منتقل شوند، وجود ندارد. با این حال علاوه بر حاملگی و دیابت کنترل نشده هر یک از موارد ذکر شده در بالا می تواند عامل ایجاد آنها باشد.
شایع ترین علامت عفونت قارچی؛ خارش، سوزش و تحریک واژن و فرج است. احساس درد به هنگام ادرار کردن و رابطه جنسی نیز از موارد شایع است. ممکن است هیچ گونه ترشح غیر طبیعی از واژن نداشته باشید یا این که ترشحاتی شبیه پنیر (از آبکی تا غلیظ) وجود داشته باشد. عفونت های قارچی معمولا با کرمهای ضد قارچ درمان پذیر هستند. اگر اولین بار است که با این عفونت مواجه می شوید حتما به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر عفونت شما عود کرده است و به داروی قبلی جواب نمی دهد و یا اگر مشکوک به ابتلا به عفونت قارچی هستید به پزشک مراجعه کنید.
در صورتی که با ترشحات زیاد و بوی غیر طبیعی شبیه بوی ماهی در ناحیه واژن مواجه شده اید، ممکن است واژینوز باکتریال داشته باشید. با وجود این حدود نیمی از زنان با وجود داشتن نشانه های بالینی این بیماری، هیچ علامتی ندارند. این عفونت ممکن است با رابطه جنسی منتقل شود اما در زنان جوانی که رابطه جنسی نداشته اند نیز مشاهده شده است. نقش رابطه جنسی در ابتلا به این بیماری کاملا مشخص نیست، اما متخصصین عقیده دارند که مصرف آی. یو. دی می تواند احتمال ابتلا به بیماری را افزایش دهد. علایم بالینی و نیز تستهای مختلف، به تشخیص این بیماری کمک می کنند. در صورت بروز عفونت باکتریایی مهبل ممکن است پزشک داروهای ضد قارچ و آنتی بیوتیک تجویز کند.
لزومی ندارد که شریک جنسی تحت درمان قرار گیرد اما اگر عفونت شما به درمان دارویی پاسخ ندهد، درمان شریک جنسی می تواند کمک کننده باشد. عفونت باکتریایی مهبل در زمان حاملگی با زایمان پیش از موعد همراه بوده است و بعضی از مطالعات نشان داده است که تشخیص و درمان زود هنگام بیماری می تواند بروز زایمان پیش از موعد را کاهش دهد.
بر خلاف عفونت های قارچی واژینوز باکتریال تریکومونایی در اثر وجود یک نوع تک یاخته که به طور طبیعی در واژن وجود ندارد، ایجاد می شود. بیشتر مواقع، این تک باخته از طریق رابطه جنسی وارد بدن می شود و عفونت تریکومونایی، مانند بسیاری از بیماری های مقاربتی، اغلب علامتی به همراه ندارد، اما وقتی علایم بیماری ظاهر شدند (معمولا در عرض ۴ تا ۲۰ روز) حالت های زیر نیز بوجود می آید.
مردان هم ممکن است به این عفونت مبتلا شوند. اما معمولا بدون علامت است؛ ولی می توانند بیماری را در هر زمانی به شریک جنسی خود منتقل کنند. پس بهتر است که برای ریشه کن کردن این تک باخته زوجین با هم درمان شوند. یک دوز واحد مترونیدازول می تواند عفونت تريكومونایی را درمان کند. در صورت مصرف این دارو، از نوشیدن الکل بپرهیزید چون ترکیب این دو ماده با هم باعث تهوع و استفراغ شدید می شود.
هشدار:
مطالعات اخیر نشان داده است که عفونت تريكو مونایی ممکن است احتمال انتقال ویروس ایدز را افزایش دهد و باعث تولد نوزادان نارس با وزن کم شود. البته مطالعات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است.
جدی ترین و شایع ترین عارضه بیماری های مقاربتی در زنان، بیماری التهابی لگن (PID) است یعنی عفونت بخش فوقانی مجرای تناسلی. PID می تواند رحم، تخمدانها لوله های رحمی یا سایر ساختمانهای مربوطه را درگیر کند. PID اگر درمان نشود، می تواند باعث نازایی، حاملگی نابجا (درون لوله رحمی)، درد مزمن در ناحیه لگن و سایر عوارض جدی شود. PID زمانی اتفاق می افتد که موجودات بیماری زا از مهبل و دهانه رحم به سمت بالای مجرای تناسلی مهاجرت می کنند. انواعی از این موجودات می توانند باعث PID شوند که بیشتر مواقع، علت، سوزاک باکلامیدیا است. دانشمندان معتقدند که باکتری های طبیعی مهبل و دهانه رحم هم در این بیماری مؤثرند.
مواردی وجود دارد که شما را در معرض خطر ابتلا به PID قرار می دهد. زنانی که به بیماری مقاربتی مبتلا شده اند (خصوصا سوزاک و کلامید یا بیشتر از سایرین در معرض خطر این بیماری قرار دارند.
اگر یک بار به PID مبتلا شدید، به علت صدمه به سیستم دفاعی بدن، امکان ابتلاء مجدد در شما بیشتر خواهد شد. جوانانی که از نظر جنسی فعال هستند بیش از زنان مسن تر به این بیماری مبتلا می شوند. همچنین هر چه تعداد شریک های جنسی یک فرد بیشتر باشد با شریک جنسی او با افراد بیشتری ارتباط داشته باشد، احتمال ابتلا به بیماری التهابی لگن هم بیشتر است. استفاده از وسایل داخل رحمی (آی. یو. دی، سقط القایی و…) ریسک ابتلا به این بیماری را بیشتر می کند.
پیشنهاد جالب:
همسران بسیاری از زنان مبتلا به PID، هیچ علامتی نشان نمی دهند. بدلیل خطر ابتلا به عفونت، شریک جنسی نیز بهتر است درمان شود، حتی اگر علامتی نداشته باشد.
بیماری التهابی لگن (خصوصا کلامیدیا) ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد و تنها علایم ناچیزی نشان دهد. با وجودی که حتی می تواند آسیب جدی به اعضای تولید مثلی وارد نماید.
علایم این بیماری می تواند شامل موارد زیر باشد.
از آنجایی که تهیه نمونه کشت از بخش فوقانی مجرای تناسلی دشوار است و معمولا چندین ارگانیسم مسئول ایجاد بیماری هستند، احتمالا پزشک حداقل ۲ آنتی بیوتیک تجویز می کند که بر علیه طیف وسیعی از باکتریها مؤثر باشند.
ممکن است پس از بهبودی تمام علایم، باکتری هنوز در بدن وجود داشته باشد، پس مصرف کامل تمام داروهای تجویز شده ضرورت دارد. شما باید ۲ یا ۳ روز پس از شروع درمان به پزشک مراجعه کنید تا از اثر داروی آنتی بیوتیک اطمینان حاصل نمایید. حدود ۲۵% زنان مبتلا به بیماری التهابی لگن باید در بیمارستان بستری شوند.
به بازار آمدن نوع جدیدی تامپون که قدرت جذب بالایی هم داشت، عامل شیوع یک بیماری مرموز کشنده در سال ۱۹۸۰ بود که در نهایت به عنوان سندروم شوک سمی TSS تشخیص داده شد. این بیماری توسط باکتری استافیلوکوک طلایی ایجاد می شود و علایم آن شامل تهوع و استفراغ، تب، اسهال، گیجی و بثورات پوستی است که در بعضی از موارد به شوک شدید و مرگ می انجامد. این تامپون با قدرت جذب بالا، در سال ۱۹۸۱ از بازار خارج شد. از سال ۱۹۸۴ تا به حال ۶۹ مورد مرگ ناشی از مصرف تامپون گزارش شده است که به جز ۳ مورد بقیه در اثر سندروم شوک سمی بوده اند.
برای اطمینان خاطر باید از مصرف تامپون هایی که قدرت جذبشان بیش از حد مورد نیاز شماست اجتناب کنید و در زمان قاعدگی، هر چند ساعت یکبار آن را تعویض نمایید. بعضی از زنان ترجیح می دهند که شب ها به جای تامپون از نوار بهداشتی استفاده کنند.
هشدار
هیچگاه در زمان قاعدگی بیش از ۸ ساعت از یک تامپون استفاده نکنید (یا در طول شب) تا دچار آلودگی با باکتری کشنده عامل سندروم شکوک سمی نشوید.
شیوع بیماری ناشناخته گوارشی؛ آنچه باید بدانیم در روزهای اخیر، خبر شیوع یک بیماری ناشناخته…
اگر قصد انجام جراحی زیبایی سینه را داشته باشید، احتمالاً نام پروتز پکسی به گوشتان…
وقتی هوا آلوده است برای سلامتی خود چه کنیم؟ آلودگی هوا یکی از بزرگترین چالش‌های…
برنامه غذایی بدنسازی بدنسازی ورزشی است که بر ساخت عضلات بدن از طریق وزنه زدن…
آگاهی از عوامل زمینه ساز بیماریهای قلبی برای زنان بسیار اهمیت دارد، زیرا با درک…
بیماری های مقاربتی (که در مورد آنها مفصل بحث شد) جزو عفونت های شایع هستند…