حصبه

حصبه (نام‌های دیگر:[۱] تب روده، تب تیفوئید، مطبقه) یک بیماری عفونی است، که در اثر باکتری تایفوید فیور (انگلیسی: Typhoid fever) ایجاد می‌شود، این بیماری واگیردار بوده و از طریق آب و غذای آلوده گسترش می‌یابد و معمولاً با تب بالا، اسهال، بی‌اشتهایی و سردرد بروز می‌کند.

میکروب حصبه در آبهای گل آلود تا یکماه و در یخ تا ۳ ماه زنده می‌ماند، در اثر گرمای ۶۰ تا ۱۰۰ درجه از میان می‌رود و بخصوص نور آفتاب به سرعت سبب انهدام میکروب می‌شود. در برابر خشکی هم تا دو ماه مقاومت دارد.

حصبه ممکن است به شکل تک‌گیر یا همه‌گیر درآید در فصل پائیز و تابستان بیشتر بصورت همه گیر در می‌آید، این همه گیری بخصوص در اجتماعات مانند سربازخانه‌ها و مدارس دیده می‌شود. این بیماری در ایران در تمام فصول فراوان است ولی در تابستان و پائیز بیشتر است.

در زمان جنگ که تمام این شرایط موجود است شیوع این بیماری چشمگیر است. افراد تازه‌وارد که به مناطق آلوده وارد می‌شوند بیشتر از افراد بومی مبتلا می‌گردند، کم شدن ترشح اسید معده هم در آلودگی مؤثر است زیرا اسید معده خاصیت میکروب‌کشی دارد.

جلوگیری و درمان

تشخیص این بیماری معمولاً از طریق آزمایش ویدال انجام می‌گیرد که آزمایش فوق در صورت وجود آنتی بادی ضد آنتی ژن‌های سطحی (آنتی ژن O) یا آنتی ژن‌های فلاژل (آنتی ژن H) مثبت می‌شود.
محیط زیست غیر بهداشتی در جزیرهٔ موریس موجب شیوع تب تیفویید در سال ۱۹۸۰ شد.
درمان تب تیفویید پس از کنترل عوارض بیماری و پایدار شدن علائم حیاتی با استفاده از آنتی‌بیوتیک (قبلاً کلرامفنیکل و امروزه فلوئوروکوئینولون یا سفتریاکسون) صورت می‌گیرد. از اقداماتی که به منظور پیشگیری بیماری انجام می‌گیرند می‌توان رعایت بهداشت فردی و عمومی را نام برد. عدم آشامیدن آب‌های ناسالم در مناطقی که بیماری در آن شایع است یکی دیگر از راه‌های پیشگیری می‌باشد.

به علاوه، واکسن تب تیفوئید نیز در جلوگیری از ابتلا به آن مفید است.

درمان

رژیم غذائی و الکترولیت: باید به بیماران مقادیر کافی مایع رسانده شود و برای این منظور تشویق بیماران به نوشیدن مایعات زیاد لازم است. توجه به تعادل آب و الکترولیت هنوز مهمترین و فوری‌ترین اقدام است.
درمان با آنتی بیوتیکها با توصیه پزشک که معمولاً کینولونها یا سفالوسپورین‌ها هستند.