لکنت زبان در کودکان

لکنت زبان در کودکان

وقتی فرزندتان شروع به یادگیری زبان می کند برای او کاملا طبیعی است که برای گفتن کلمات گیر کند یا آنها را تکرار کرده و یا در بیان آنها دچار تردید شود. زمانی که این تردید به سخن گفتن کودک تسلط پیدا کند موجب اضطراب و آشفتگی شدید او می شود و در چنین مواقعی گفته می شود زبانش بند آمده است. با اینکه داشتن تردید طبیعی با تکرار کلمه در ابتدا و پایان عبارت از بین می رود کودکی که دچار لکنت است روی یک کلمه گیر می کند و یکی از بخش های این واژه بارها و بارها تکرار می کند.

آیا لکنت یک مشکل جدی است؟

وقتی کودکان در حال یادگیری زبان می باشند همیشه می توانند با همان سرعتی که افکار در ذهنشان پدید می آیند آنها را به کلمه تبدیل کرده و بازگو نمایند. کودک بیش از حد در حال زندگی می کند و می خواهد به سرعت شدت احساساتشان را نشان بدهد. هنگامی که گنجینه لغات ذهن او به اندازه کافی گسترش پیدا نکرده باشد یا مهارت های زبانی او هنوز پیشرفت لازم نکرده باشند او در بیان سریع لغات دچار لکنت می شود.

بیشتر کودکان در مرحله ای از زندگی خود دچار لکنت می شوند. ممکن است فرزندتان چند روز دچار لکنت باشد و چند روز هیچ مشکلی در صحبت کردن نداشته باشد. معمولا کودک زمانی که خسته یا هیجان زده باشد و یا در محیط یا موقعیت خاصی قرار بگیرد دچار لکنت می شود. چنین لکنتی مشکل محسوب نمی شود مگر اینکه او در موقعیت های زیادی دچار لکنت شود و یا خودش از این مسئله به شدت ناراحت باشد.

لکنت زبان به شکل موقت بخشی طبیعی از اکتساب مهارت زبان است و خود به خود ناپدید می شود و هرگز نباید به این مسئله به عنوان یک مشکل برخورد کنید. تاکید زیاد روی آن می تواند موجب اضطراب در کودک شده و او را دچار لکنت واقعی کند.

چگونه می توانید کمک کنید

شما می توانید با روش صحبت کردن خودتان روی حرف زدن کودک تاثیر بگذارید. اگر خیلی تند صحبت کنید و نا آرام باشید فرزندتان احساس خواهد کرد که علاقه ای به صحبت کردن با او ندارید و او باید حرف زدن خود را قطع کند. سعی کنید همیشه با کودک شمرده و آرام صحبت کنید و توجه و علاقه خود را به حرف زدن با او نشان دهید. به او نگاه کنید و اگر می توانید بنشینید و در همان سطحی که او قرار دارد با او صحبت کنید. از سوال کردن زیاد خودداری کنید در عوض احساسات یا تجربیات خود را بیان کنید. این کار او را تشویق به ادامه گفتگو خواهد کرد.

لکنت زبان

از همه مهمتر هرگز نباید به لکنت زبان کودک واکنش منفی نشان بدهید یا او را بیش از حد متوجه این مشکل نمایید، در این صورت لکنت زبان در او تشدید می شود. اگر کودک احساس کند شما او را درک می کنید اضطراب کمتری خواهد داشت و در این مشکل احساس تنهایی نخواهد کرد. اگر اصلا درباره لکنت زبان او صحبت نکنید ممکن است احساس کند این مسئله چیزی است که باید برای آن شرمزده شود. اگر فرزندتان بسیار کوچک است و در بیان کلمات مشکل دارد و دوباره بازی ها و فعالیت هایی را همراه با او انجام دهید که بیشتر به نگاه کردن و گوش کردن ارتباط داشته باشد تا به صحبت کردن. اگر فرزندتان به مدرسه می رود سعی کنید در مورد روش های زیر با آموزگار او صحبت کنید:

• احتمالا فرزند شما برای خواندن به کمک بیشتری نیاز خواهد داشت. اگر درباره برخی واژه های خاص نگران باشد ممکن است این نگرانی در او منجر به لکنت زبان شود. خواندن به صدای بلند همراه با یک کودک دیگر ممکن است از میزان لکنت کودک کم کند.
• کودکان اغلب هنگامی که درباره مسائل شخصی یا چیزی که اطلاع زیادی از آن دارند صحبت می کنند با راحتی بیشتری حرف می زنند. باید در هر موقع مناسب او را تشویق به صحبت در این موارد کنید.
• اگر آموزگار توجه داشته باشد که چه چیزهایی کودک را تشویق به صحبت کردن روان می کند و چه چیزهایی لکنت را در او بیشتر می نماید، در این صورت خواهد توانست از احساس شرمزدگی در کودک جلوگیری کند. اگر لازم است آموزگار اطلاعاتی درباره کودک به دست بیاورد بهتر است سوالات خود را به گونه ای مطرح کند که کودک با بله و خیر به او پاسخ دهد. به خصوص اگر کودک دچار اضطراب و آشفتگی شده باشد.
• بعضی از روش های صحبت کردن روانی کلام را در کودک تقویت می کند و باید آنها را تشویق کنید. برای مثال بیان کلمات به صورت شعر یا دارای وزن، بیان کلماتی که به فعالیت های خاص مرتبط می شوند یا حفظ ککردن لیست یا شمردن، نمایش بازی کردن و آواز خواندن همگی می تواند به روانی هر چه بیشتر گفتار کودک کمک کند.
• شاید فکر خوبی باشد که آموزگار به شکلی واقع گرایانه درباره لکنت زبان کودک با او صحبت کند در این صورت کودک او را یک بزرگسال مهربان و دلسوز خواهد دانست و دیگر مجبور به پنهان کردن این اختلال نخواهد بود.

علل لکنت زبان

اگر فرزندتان سعی می کند به طور روان و درست صحبت کند نیاز به حمایت شما دارد و باید اعتماد به نفس او تقویت شود. ترکیبی از شرایط زیر می تواند موجب بروز لکنت زبان شود:

• انتظار و توقع بیش از حد والدین از کودک، مانند پرسیدن سوالات متعدد، اصرار برای بیان واضح کلمات و خواستن پاسخ سریع و رفتارهای بزرگانه از کودک.
• کودک سعی دارد قبل از اینکه گنجینه لغات ذهنش کامل شود به گونه ای رفتار کند که دیگران را تحت تاثیر قرار بدهد.
• موقعیت های تنش زا که کودک در آن خسته، مضطرب یا هراسان مس شود و یا جاهای که مردم در آن خیلی تند حرف می زنند یا بارها حرف او قطع می شود.

لکنت زبان ارثی نیست. کودکی که دچار لکنت زبان است باور دارد که صحبت کردن با شک و تردید کاری نادرست و بد است. او نسبت به صحبت کردن خود حساس می شود و روی طرز صحبت کردنش تمرکز می کند و این مسئله موجب تشدید لکنت در او می شود. گاهی کودک از موقعیت هایی که در آن باید حرف بزند به خصوص در جایی که افراد جدید حضور داشته باشند دوری می کند. و اگر در سنین مدرسه باشد ممکن است وانمود کند که پاسخ سوالت را نمی داند تا مجبور نشود در مقابل دیگر کودکان شروع به صحبت کند.

نیازهای خاص

اگر فرزند شما به شدت دچار لکنت زبان می باشد احتمالا نیاز به گفتار درمانی دارد. درمانگر کودک را در مدرسه یا در جمع والدین و آموزگاران ویزیت می کند.

تاخیر در کلام

در حدود یازده ماهگی فرزند شما احتمالا می تواند کلمات ساده ای مانند: ماما، بابا یا پیشی را به زبان بیاورد و از دو سالگی می تواند جملات ساده ای مانند «بابا رفت» را ادا کند. کلام کودک در طول سال های سوم و چهارم زندگی به شدت پیشرفت می کند و پیچیده تر می شود. مانند دیگر بخش های رشد طیف سن طبیعی کسب مهارت زبان بسیار گسترده است، اما اگر فرزندتان در مقایسه با دیگر کودکان مدت زیادی عقب مانده است ممکن است مشکلی وجود داشته باشد.

دلایل متعددی برای تاخیر در شروع زبان وجود دارد که مهمترین آنها ناشنوایی است. به محض اینکه احساس کردید فرزندتان ناشنواست باید فورا تست شنوایی از او انجام شود. بیماری مزمن گوش چسبناک می تواند موجب بروز مشکلاتی در شنوایی شود. فرزند شما ممکن است به دلیل عدم دریافت تحریک لازم در صحبت کردن تاخیر پیدا کند. این حالت می تواند برای کودکانی که در موسسات نگهداری می شوند و یا کودکانی که والدینشان به اندازه کافی با آنها حرف نمی زنند ایجاد شود. پسرها بیشتر از دخترها دچار تاخیر در زباتن می شوند و دوقلوها معمولا دیرتر از کودکان معمولی شروع به صحبت می کنند.

به ندرت تاخیر در زبان به دلیل نقص فیزیولوژیک یا بیماری عضلات بخش حلق، حنجره یا دهان رخ می دهد. اختلال های دیگری نیز وجود دارد که بخشی از مغز را که سخن گفتن را کنترل می کند بیمار می نماید.

سن شروع به صحبت کردن در کودکان مختلف تفاوت بسیاری دارد اما اگر فرزندتان تا دو سال و نیم هیچ صحبتی نکرده است باید به پزشک مراجعه کنید. اگر فرزندتان ناشنوا است ممکن است به سمعک نیاز داشته باشد. در صورت که نقص کلام در کودک شدید است ممکن است نیاز به مراجعه به گفتار درمانی داشته باشد.

تقویت گفتار روان

آواز خواندن یا خواندن شعر موزون می تواند لکنت زبان را کاهش دهد. با خواندن آواز و ایجاد ریتم موزون برای آن می توانید به افزایش اعتماد به نفس کودک کمک کنید.