اظهار شکایت در مادران باردار

اظهار شکایت در مادران باردار

قبل از اینکه به این نکته بپردازیم، به موضوعی بسیار حساس و مهم اشاره می کنم که باید مادران باردار به آنها نهایت توجه را داشته باشند. اینکه استفاده بی مورد و بدون تجویز پزشک هر نوع دارویی نه تنها برای مادران، بلکه برای جنین آنها بسی زیانبار و خطرآفرین است. لذا برای رفع ناراحتیها و شکایات حاصل از دوران بارداری نباید خودسرانه از دارویی استفاده کرد و یا به توصیه دیگران از موادی بهره جست. تحت نظر قرار گرفتن و مورد معاینه بودن توسط دکتر ضمانت بخش و تثبیت کننده سلامتی شما و کودکتان است.

تهوع و استفراغ:

این نوع ناراحتی غالباً در ماههای اولیه آبستنی بر مادران باردار عارض میگردد. این نوع ناهمگونی ها هاضمه ای از سه هفته اول حاملگی شروع گشته و تا پایان ماه چهارم ادامه می یابد. بسیاری از حالات تهوع و استفراغها در هنگام صبحگاه و موقع برخاستن از خواب پدید می آید. زیرا معده خالیست و همین که زن از بستر خواب بلند می شود، وضعیت جسم تغییر می یابد.

برای اینکه جلوی تهوع و استفراغهای بسیار ساده و کوتاه مدت را گرفت، شایسته خواهد بود که بلافاصله چیزی مصرف و میل شود تا معده از خالی بودن خلاص گردد. خوردن چیزهای ساده و خشک مثل بیسکویت و نوشیدنی های سرد در هنگام صبحگاهان برای رفع تهوع مناسب تشخیص داده می شود و توصیه میگردد که به یکباره از خواب برنخاسته و بستر را ترک نکنید. مادران باردار باید توجه داشته باشند که استفاده از غذاهای پرچربی و سرخ کرده و نوشیدن، مایعات گازدار برای سلامتی جهاز هاضمه آنها خطرناک است. برغم تمام اینها، اگر حالات تهوع و استفراغ از حالات طبیعی خود خارج گردد و ناراحتی های زیادی را برای فرد آبستن فراهم آورد، توصیه میشود که به پزشک مراجعه شود.

دلیل ناراحتی های معده ای و تهوع و استفراغ، همانا تاثیرات هورمونی حاصل از حاملگی است که به طور ریشه ای و اساسی در وجود زن تاثیر می گذارد.

سوزشی و تراشیدگی در معده و مری:

ترشیدگی و احساس سوزش در مری و معده در زنان حامله بسیار رایج بوده و یکی از شایعترین ناراحتی و شکایت آنها برشمرده می شود. این ناراحتی احتمال زیادی دارد که تا زمان تولد کودک نیز دوام داشته باشد. علت چنین ناراحتی کاهش فاصله میانی معده و مری است و گستردگی راه عبور غذا است. بدین علت که مقدار اسید افزایش می یابد، سوزش نیز بیشتر می شود.

برای رهایی از چنین ناراحتی آسان راه درمان تهوع و استفراغ بایستی از خوردن مواد غذایی اسیدی و ترشی و غذاهای دیرهضم اجتناب کرد. به خصوص از مصرف غذاهای پرچربی، شیرینی، کرم دار و خامه ای، شیر، سرشیر، پرتقال و سی های مختلف و سایر میوه های مرکبات و شکلات باید دوری گزید. در کنار اینها خوابیدن بر روی تشک نرم و بالش بلندتر و اجتناب از استراحت بعد از غذا (بلافاصله نباید خوابید) و دوری از خم شدنهای متمادی و نپوشیدن لباسهای سفت را باید رعایت کرد!

دوره ویار و اجتناب از غذا:

در بسیاری از زنان آبستن حالتی از اشتهاء پدید میآید که نسبت به برخی از غذاها و یا نوشیدنیها و میوهجات اشتهای شدیدی احساس می نمایند و سعی دارند به هر نحوی که شده آن را تهیه کرده و به مصرف برسانند. گاهی نیز مشاهده می شود که مع الاسف برخی از زنان حتی به بوی خاک و سایر چیزها رغبت نشان می دهند و حتی به خوردن آنها نیز اقدام میورزند که این عمل بسیار ناشایست و توأم با خطرات آلودگی است. برخلاف این حالات، روش و رفتاری در زنان آبستن پدید می آید که از خوردن برخی از غذاها اجتناب میورزند و با دیدن و به مشام کشیدن بوی آنها حالت تهوع و استفراغ به آنها دست می دهد. البته اگر نخوردن چنان اغذیه ای به سلامتی زن آسیبی نرساند، هیچ مشکلی وجود ندارد و نیازی به اجبار در خوردن آن نیست.

حالت و یار و یا اجتناب از غذا که دو واکنش متفاوت از همدیگر هستند به نیازمندیهای ارگانیزمی بدن ارتباط دارند. مثلاً اگر زنی در آبستنی از نظر وجود مواد پروتئینی در بدن در مضیقه باشد، ناخواسته نیاز شدیدی به گوشت و لبنیات احساس می کند و اگر به ویتامینها نیاز داشته باشد نسبت به میوه جات اشتهانشان می دهد. اما اگر دیده شود که زنی نسبت به کبریت، خاک، خمیر دندان و یا سایر مواد غیرقابل خوردن اشتها باز می کند، باید چنان و سایلی را در حد امکان از دسترس وی دور ساخت و با چیزهایی دیگر و منطق و تعقل او را از خواسته اش بازداشت.

وظیفه هر شوهر متعهدی است که در چنین مرحله ای از دوران حاملگی نهایت توجه را به زنش بنماید و نیازهای معقول او را فراهم و از نیازهای غیر منطقی برحذر دارد.

یبوست:

در بسیاری از زنان حامله چنین حالتی پدید می آید و ناراحتیهایی را به بار می آورد. سه دلیل بر بروز چنین بیماری و ناراحتی متصور است ابتدا اینکه، شکم و رحم به خاطر گستردگی و بزرگی خود بر روده ها فشار وارد آورده و آن را از تلاش و فعالیت همیشگی و متعادل خود باز می دارد. این عمل باعث میگردد که ترشح مواد هاضم در روده ها کمتر شده و یبوست بوجود بیآید. در ثانی، هورمونهای حاملگی نیز بنوبه خود مانع از حرکتها و فعالیتهای رودهای میکاهد و زمینه را برای یبوست فراهم می آورد. ثالثاً به خاطر اینکه زن حامله دارای حالتی غیرمتعادل نسبت به غذاهاست و از خوردن آب و یا سایر غذاها امتناع میکند، بدین جهت تهوع و استفراغ زیاد آب موجود در معده را بیرون ریخته و عدم استفاده از آب تازه و سایر غذاها خشکی را در معده و روده پدید آورده و به یبوست منجر می شود.

برای رهایی از چنین ناراحتی، می بایست زنان باردار از کشمش و انگور خشک و آب میوه ها استفاده نمایند و برای به حرکت و فعالیت واداشتن رودهها به پیاده روی بپردازند و هر روز به مقدار مناسب و بدون احساس خستگی اینکار را انجام بدهند. هر زمان نیز احساس به دفع مواد زاید پیدا کردند، بدون تعلل اینکار را انجام بدهند.

افزایش میزان آب دهان:

به طور متوسط انسان نیازمند آب دهان و ترشح بزاق است. زیرا بدون این مواد مترشحه، راههای عبور غذا و هوا دچار مشکلاتی گشته و از طرفی سلامتی دهان و دندانها و سایر جهاز برونی و درونی به مخاطره می افتند، دیده شده است که حتی برخی از غذاهای مترشحه بزاق روزانه به اندازه ۱-۲ لیتر آب بزاق ترشح می نمایند.

افزایش آب دهان باعث میگردد که فرد مدام آنها را ببلعد و بدین سبب مقدار متنابهی هوا را به همراه بلعیدن به درون معده اش روان سازد. همین مورد به گازدار شدن معده و نفخ آن منجر می گردد و راه چاره ای برای چنین مشکلی وجود ندارد.

سرگیجه، تپش قلب، حالت بیهوشی:

در نتیجه تغییرات حاصل از تأثیرات حاملگی و هورمونهای آن، برخی از مشکلات پزشکی با تغییرات و برهم خوردگی های فیزیکی مکانیزم بدن زن پدید می آید. از حرکت باز ایستادن لحظه ای قلب، سرگیجه و ضعف از جمله اینهاست که برای درمان چنین حالاتی از فعالیت بیشتر و تلاش و هیجان احتراز جست و از ایستادن مداوم و نشستن بر روی صندلی به مدت زیاد اجتناب ورزید.

نباز به ادرارکردن زیاد:

همانگونه که قبلاً نیز اشاره شد به دلیل افزایش میزان تپش قلب و جریان خون در بدن، کلیه ها سریعاً به فعالیت و واکنش می افتند. در نتیجه چنین فعالیت ارگانیکی میزان ادرار و دفع سموم نیز توسط کلیه افزایش یافته و به طور پیوسته کیسه ادرار و یا مثانه پر می شوند. از طرفی فشار حاصل از بزرگی رحم نیز باعث میگردد که زن حامله نیاز شدید و مداومی به رفع آن در خود احساس نماید. به خاطر اینکه ادرار بیشتر مربوط به سیستم مکانیکی بدن دارد، راه درمان خاصی ندارد. برای اینکه شب هنگام چنین عادتی اسباب زحمت زن باردار را فراهم نیاورد، شایسته خواهد بود، هنگام شب و عصر از خوردن مایعات بیشتر خودداری شود.

تنگی نفس:

این حالت در نیمه ایام حاملگی پدید میآید و فرد حامله را سخت در مشکل قرار می دهد. بطوریکه زن حامله زمانی که از پله های خانه ای بالا برود، به نظرش سخت ترین ورزش ها را انجام داده است، حال آنکه در شرایط و زمان عادی شاید به سهولت از آن بالا می رفت. دلیل چنان تنگی نفس باز از بزرگ شدن رحم است. زمانی که رحم بزرگ می شود و در طول امتداد بدن از زیر پستانها فشار وارد می آورد، جایگاه ریه را تنگ تر کرده و به جهت کاهش امکان گستردگی ریه در زمان تنفس، چنین مشکلی پدید می آید.

برای درمان تنگی نفس دوران حاملگی، حرکات زیر را توصیه می نمائیم. بر روی پشت بر زمین دراز بکشید، پاهایتان را خم کنید و در حالیکه دستهایتان را به طرف بالا می گیرید، نفسهای عمیق بکشید و در حالیکه باز دستهای تان را به طرفین حرکت می دهید، نفس خودتان را بیرون بدهید. اگر این حرکت به طور یکنواخت و آرام انجام بگیرد، تنگی نفس موقتی برطرف می شود، تا زمانی که نفس شما به حالت طبیعی برنگشته است، چنین حرکاتی را انجام بدهید. در سایه چنین حرکاتی دیافراگم و قفسه سینه بزرگ می شود و ریه ها به راحتی اکسیژن را به درون خود می مکند.

دردهای کمر و زیر شکم :

در ماههای آخر حاملگی زن آبستن وقتی می خواهد از زمین برخیزد در کمر و یا زیر شکم خود سنگینی و درد شدیدی احساس می نماید. از اینکه بر روی بستر می خواهد به طرفین برگردد، باز احساس درد شدید می کند. گاهی این دردها و شدت آنها بقدری نفوذ و بیشتر می شوند که به رانها و ماهیچه های باسن نیز انتقال داده می شوند. این نوع دردها غالباً شبها بیشتر می شود.

سبب این نوع ناراحتی کاهش نوع ویتامین B در بدن است. برای جلوگیری و رفع چنین ناراحتی بهتر است طبق نظر پزشک از مواد غذایی حاوی چنان ویتامینی استفاده شود.

بی خوابی:

به طور عموم زنان آبستن نیاز شدیدی نسبت به خواب احساس می نمایند. اما در چنان ایامی شدت حرکات جنین در شکم، وجود دردهای زودگذر و ناگهانی در اقصی نقاط بدن و سنگینی و سایر ناراحتیهای بدن باعث می گردد که خواب راحت از مادر آبستن سلب گردد.

همانگونه که از ابتدای بحث نیز متذکر شدیم برای درمان چنین ناراحتیهایی نبایستی از درمان دارویی بهره جست و پزشک معالج را تحت فشار قرار داد که حتماً داروهای خواب آور و یا آرام بخش تجویز نمایند. زیرا چنین داروهایی برای رفع ناراحتی موقت به جان مادر و جنین صدمات زیادی وارد می آورد.

برای درمان ناراحتی بیخوابی می توان از سادهترین شیوه های موجود بهره جست. کم خوردن غذا در شام و عدم مصرف چای و قهوه که باعث بیخوابی می شود، گردش اندک بعد از صرف غذا، مصرف یک لیوان شیر و شکر قبل از استراحت شبانه و یا خوردن سیب و پرتقال می تواند ناراحتی بیخوابی را رفع نماید. اگر در طی آغاز چنین تدابیری ناراحتی بیخوابی رفع نشد. آن زمان با پزشک معالج خودتان مشورت نمائید. البته شایان تذکر است که ترس و هوای از زایمان و دردهای آن و فرجام زایمان خود می تواند آسایش و آرامش زن آبستن را سلب کرده و موجبات بیخوابی را فراهم می آورد. این حالت اغلب در زنان جوان و آنهائی که برای نخستین بار زایمان خواهند کرد، بیشتر رخ می دهد. البته باز مشورت و راهنمایی های پزشک نیز در این مورد مثمرثمر خواهد بود.

وجود ترشحات زیاد مهبلی و یا خارش در ارگان تناسلی:

به طور طبیعی مهبل و به خصوص قسمت خارجی و طبقات منتهی به بیرون از رحم برای اینکه از ورود میکربها ممانعت به عمل بیاورد و یا اینکه زمینه اسیدیته را برطرف سازد، مدام واکنش طبیعی از خود نشان می دهد و شرایط ناهمگون را از بین برده و حالات طبیعی را حاکم میسازد. چنین عملی به ترشحات و پاکسازی مهبل منجر می شود که ناخواسته ترشحات زیاد پس از شستشوی محیط به بیرون نیز تراوش می نماید. زمانی که زن آبستن می شود و فشار حاصل از سنگینی رحم، دهانه زهدان را بازتر می کند، احتمال خطر و ورود میکروبهای مختلف به مهبل افزونتر گشته و لذا فعالیت غدد مترشحه مهبل نیز برای پاکسازی و زدودن آلودگیها بیشتر می شود. و به همین دلیل زنان باردار از این تراوشات و ترشحات اظهار شکایت می نمایند.

اما گاهی نیز دیده شده است که وجود مواد اسیدیته در مهبل و دیواره های آن و تولید میکرب در فرج و عدم ترشحات کافی، خارشهای ناراحت کننده ای را برای زن آبستن فراهم می آورد، در چنین شرایطی شایسته خواهد بود که موارد را با پزشک معالج خود در میان بگذارید.

ناراحتی واریس و هموروئید (بواسیر):

ناراحتیهای واریس و همو روئید که دلایل مختلفی دارد، در زنان آبستن یکی از شایعترین ناراحتیهای زنان محسوب میشود. واریس غالباً در پاها و ساق پاها و رانها مشاهده میگردد و رگهای خونی به علت تحت فشار قرار گرفتن و عدم تحمل چنان سنگینی متورم گشته و واریس را پدید میآورند. گاهی سنگینی به اندازهای میرسد که قسمت تحتانی بدن زن را تحت فشار قرار داداد تورمهای شدیدی را در قوزک پا و قسمتهای پایین پا و حتی خود پا ایجاد می نماید.

همچنانکه فشار حاصل از بزرگی رحم بر پاها عارض میگردد، به نوبه خود بر مقعد نیز فشار وارد می آید. به خصوص که در زنان حامله فشار وارده بر رودهها فعالیت آنها را کاهش می دهد و یبوست را فراهم می آورد، از طرفی سنگینی آن باعث می گردد که جداره های داخلی مقعد تحت فشار قرار گرفته و بیرون بزنند و یبوست نیز بر این ناراحتی می افزاید.

برای درمان چنین ناراحتیهای مقطعی و محدود به زنان شایسته است، نکات زیر رعایت گردد. زن آبستن برای اینکه از واریس و بواسیر (هموروئید) نجات یابد، می بایست از محیطهای گرم اجتناب نماید. حمام آفتاب نگیرد، با آب گرم استحمام نکند، برای گرم شدن در برابر وسایل حرارت زا نایستد، به مدت زیادی سراپا قرار نگیرد، جورابهای ساق بلند و یا فشار دهنده را بر تن نکند، در زمان نشستن از انداختن پا بر روی پای دیگر خودداری نماید، از نشاندن بچه بر روی رانهایش اجتناب کند، از کفشهای پاشنه بلند و ظریف برحذر شود و از بیخوابی و خستگی احتراز کند، تا بتواند بر ناراحتیهای حاصل از بواسیر و واریس نجات یابد.

در کنار این برای تحمل و رفع درد حاصل از واریس توصیه می شود که پاها را به طرف بالا نگهداشته و به دیوار تکیه بدهید و خود به پشت بر زمین بخوابید و استراحتهای محدودی انجام بدهید. اگر بر روی تخت می خوابید و یا بر روی زمین استراحت می نمائید، سعی کنید قسمت زیر پایتان بلندتر از بدنتان باشد. اگر مجبور به قدم زدن هستید، از قدم زدن و پیاده روی زیاد اجتناب کنید و اگر میزان واریس زیادتر باشد، باید با نظر پزشک از جورابهای واریس استفاده کنید و اگر از بابت بواسیر نیز بسیار ناراحت هستید تحت نظر پزشک به درمان دارویی آن بپردازید.

شکاف بر روى پوست:

شکافهای پدید آمده بر روی پوست به گونه ای است که ابتدا به رنگ صورتی هستند و سپس رنگ آنها به سفیدی و درخشندگی می زند. رفع این نوع شکافها مقدور نبوده و برای همیشه ماندگار خواهند بود، اما پیشگیری از وقوع چنین شکافهایی ممکن است.

باید دانست که شکافهای حاصل از حاملگی بر روی شکم و سایر جاهای بدن و بالاخص در رانها و باسنها و کمر پدید می آید. علت چنین حادثهای نشانه زیاد و بزرگ شدن عضلات و بافتهای گوشتی و پوستی بدن است. زمانی که کودک به دنیا می آید و بدن به حالت طبیعی باز میگردد این شکافها نزدیکتر هم قرار گرفته و کاملاً مشخص می شوند و ظاهری به نسبت زشت بر بدن زن عارض می گردانند.

برای اینکه زن در دوران آبستنی از این رخداد مصون باشد، باید از سنگینی وزن خود دوری جسته و رعایت جوانب را بنماید که وزنش زیاد نشود، از ماه دوم حاملگی پوست اطراف شکم، کمر و رانهایش را با کرمهای ویتامینه که پوست را نرم و قوی می نمایند، استفاده نماید و از مواد غذایی که برای بافتهای پوستی بدن مهم هستند، نهایت استفاده را بنماید. در هر فرصتی با حوله و دستمال خیس و آب ولرم روی شکم و رانها و کمر را ماساژ بدهد و نرم سازد. (البته این ماساژ نباید توأم با فشار باشد که بر جنین و گردش آن منجر شود.)

ریزش موها:

گاهی دیده میشود که بسیاری از مادران در هنگام آبستنی و یا فارغ شدن از زایمان با ریزش گیسوان خود دست به گریبان هستند و از این وضعیت بسیار احساس ناراحتی می نمایند. با اینکه به ندرت اتفاق افتاده که زن باردار کاملاً بی مو شود، ولی نمونه هایی دیده شده است که زن باردار تا حد طاسی به ریزش مو دچار گشته است. البته باید این موضوع را جدی نگرفت، زیرا پس از گذشت زایمان و یا نهایتاً دوران شیردهی، موهای جدیدی خواهند روئید و موها به حالت طبیعی خود باز خواهند گشت.

به علت اینکه در زمان آبستنی موها خشن و شکننده می شوند، در زمان نزدیکتر به ایام زایمان ریزش موها بیشتر می شود. به خاطر همین توصیه می شود که با مواد شیمیایی نیز بر کثرت و ریزش موهای خود هتت نگمارید و از رنگ کردن گیسوان و یا بازکردن رنگ آنها و یا سایر موارد آرایش مواجتناب کنید. اگر ریزش مو همچنان پس از زایمان نیز ادامه یابد. باید منتظر بمانید تا پیازههای مو به حالت طبیعی برگشته و مقوی شوند و بتوانند گیسوان مورد دلخواه شما را برویانند.

شکستگی ناخنها:

به دلیل کاهش میزان مواد کلسیم در بدن در زمان حاملگی و مصرف کلسیم موجود در بدن مادر جهت استخوان بندی جنین، چنین مشکلی ایجاد می گردد. بنابراین گرفتن ناخنها در ایام آبستنی بسیار پرفایده است. در کنار این استفادهٔ بهتر و زیادتر از شیر و مواد لبنی می تواند کمبود کلسیم را برای مادر تأمین نماید.