«یاماگاتا»؛ نوع جدیدی از بیماری آنفلوآنزا

«یاماگاتا»؛ نوع جدیدی از بیماری آنفلوآنزا

تهران، اصفهان، کرمان و خراسان، استان ‌هایی می باشند که بروز آنفلوآنزا در آن ها در سطح بزرگی گزارش شده است؛ این خبر را مسعود مرادنی، عضو کمیته کشوری آنفلوآنزا در صورتی اعلام کرده که علاوه ‌بر گونه «ویکتوریا» گونه تازه دیگری به اسم «یاماگاتا» شیوع پیدا کرده که این ‌گونه در واکسن ‌های حال حاضر وجود ندارد.

دقیقاً ۱۰۰سال قبل ویروس آنفلوآنزای اسپانیایی شایع شد و ۴۰سال بعد از بروز اولین ویروس، آنفلوآنزای آسیایی شایع شد و پس از آن هم آنفلوآنزای هنگ ‌کنگی. اگر چه این ویروس در صد سال گذشته سبب فوت شمار زیادی از افراد در دنیا شده است ولی همیشه سیر مرگ‌ و میر ناشی از آن سیر نزولی داشته است. این بیماری که شایع‌ ترین ویروس در فصل سرد می باشد دستگاه‌ تنفسی ‌را درگیر می ‌کند و شدیداً مسری است. ‌مدت‌ زمان‌ شروع‌ علامت های آنفلوآنزا از زمان‌ ورود ویروس‌ به‌ بدن‌ میان ۲۴ تا ۴۸ساعت‌ می باشد.

زیاد شدن تب یا سرفه، وجود خون در خلط، تنگی‌ نفس،  گوش درد یا درد قفسه سینه، ترشحات غلیظ از بینی، سینوس‌ ها یا گوش‌ ها، درد سینوس و درد یا سفتی گردن از جمله علامت هایی است که شخص با ابتلا به ویروس آنفلوآنزا با آن ‌ها رو به رو می‌ شود. ویروس‌ های آنفلوانزای موجود در قطرات تنفسی از راه سرفه و عطسه منتشر می ‌شوند. در بیشتر موارد این انتشار از شخص به شخص و معمولاً از راه تماس دست با چیزی که به ویروس آنفلوانزا آلوده شده است و بعد از آن تماس دست آلوده با دهان و بینی شخص انتقال پیدا می کند. با این توضیح که ممکن است بزرگ سالان دیگران را روز پیش از آغاز علائم تا روز بعد از بروز بیماری مبتلا کنند که این امر به این معنی می باشد که شما می ‌توانید شخصی را پیش از آن که بیماری در شما ایجاد شده باشد مبتلا کند.

اما در صورتی که این ویروس با عطسه، سرفه، آب بینی، آب دهان و دست دادن منتقل می‌ شود، اشخاص برای انتقال و انتشار این ویروس چه باید کنند؟ ایرج خسرونیا، متخصص بیماری‌ های داخلی در این خصوص تصریح می ‌کند: فردی که به این بیماری مبتلا شده می ‌تواند از طریق هر یک از راه ‌های انتقال حتی در یک اتاق سر پوشیده شما را مبتلا نماید. در این صورت این تنها روش پیشگیری از این بیماری این است که مبتلایان حتماً در قسمتی تحت ‌نظر باشند که با فرد دیگری در تماس نباشند. ملاقات ‌کنندگان هم می بایست از روبوسی و دست دادن خودداری نمایند. افرادی هم که از کشورهای دیگر به کشور وارد می‌ شوند حتماً رعایت کنند. به عقیده وی، یک نفر می ‌تواند صدها نفر را مبتلا کند. اگر فردی احساس کرد که مبتلا به این بیماری شده حتماً به یک پزشک مراجعه نماید. چون درمان در روزهای نخست خیلی راحت تر می باشد.

شست و شوی دست‌ ها پس از تماس با وسایل نقلیه سوالی که مطرح می ‌شود این می باشد که چه کسانی بیشتر در معرض مبتلا شدن به این ویروس هستند؟ جواب این متخصص بیماری‌ های داخلی به این سوال این است که اشخاص دارای کهولت سن، خانم‌ های باردار و افرادی که زمینه یک بیماری خاص دیگری را دارند بیشترین قربانیان این بیماری هستند، مانند بیماران نارسایی ‌های قلبی و ریوی که ویروس به آن ها غلبه کرده و سبب مرگ آن ها می گردد. رعایت اصول بهداشتی مانند شست و شوی دست ‌ها پس از تماس با وسایل نقلیه، اتوبوس، مترو به طور جدی تأکید می ‌شود. پرستاران و افرادی که از این بیماران مراقبت می‌ کنند می بایست حواس‌ شان باشد که الزاماً از ماسک و روپوش مناسب استفاده نمایند که مسبب انتقال بیماری نگردند. علامت های این بیماری در روزهای نخست به صورت سرماخوردگی است. ولی به مرور تب و مشکلات تنفسی و ریوی، بدن ‌درد و ضعف عمومی و بی‌ حالی را به‌ همراه دارد و اگر فردی این علائم را در خودش مشاهده کرد باید خیلی زود به پزشک معالج مراجعه نماید.

اکنون عضو کمیته کشوری آنفلوآنزا در جدید ‌ترین بیانات خود از زیاد شدن موارد بستری به علت آنفلوآنزا خبر می‌ دهد و می ‌گوید هم اکنون وضعیت بروز و شیوع آنفلوآنزا در ایران وضعیت خوبی ندارد. از طرفی دیگر، سینه‌ پهلو پس از آنفلوآنزا هم منجر به بستری‌های مکرر بیماران در بخش‌های داخلی، عفونی و حتی ICU شده است.

گونه ‌هایی که تا به حال حاضر در ایران نبوده است

به گفته مردانی، برای نخستین بار هم بعضی از گونه‌ های تازه ویروس آنفلوآنزا را که تاکنون در ایران وجود نداشت، شاهد بودیم. به طور مثال یک گونه از آنفلوآنزای نوع B است که گونه ‌ای به نام «ویکتوریا» است که پیش از این در واکسن آنفلوآنزا بود و فرد آن را تزریق می‌ کرد ولی در حال حاضر اضافه بر گونه «ویکتوریا» یک گونه تازه به اسم «یاماگاتا» شیوع پیدا کرده که در واکسن هم وجود ندارد و به همین علت حتی امکان دارد افرادی که واکسن آنفلوآنزا را تزریق کرده ‌اند، باز هم به این گونه از آنفلوآنزای نوع B مبتلا شوند. این ویروس در واکسن منظور نشده بود ولی در گردش است. البته امکان دارد در سال ‌های آتی، واکسن چهار ظرفیتی وارد شود که این ‌گونه آنفلوآنزا را هم در خودش دارد.

گفته های این کارشناس در صورتی است که اواسط ماه پیش، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌ های واگیر وزارت بهداشت اعلام داشتند که تا به حال حاضر شاهد موردی از آنفلوانزای پرندگان در انسان نبوده ایم و آنفلوانزای فصلی هیچ ربطی به مصرف مرغ، تخم‌ مرغ و گوشت نداشته و ندارد. به نقل از محمد مهدی گویا، آنفلوآنزای فصلی با آغاز فصل سرما در کشور شروع می ‌شود و خیلی غیرمعمول نیست.

ولی از آن جایی که شیوع آنفلوانزای فصلی در همین فصلی می باشد که در آن به سر می ‌بریم، این مقام مسئول تأکید می‌ کند که برخی گروه‌ ها در صورت مبتلا شدن به آنفلوانزا در معرض خطر بیشتری می باشند و این گروه‌ ها شامل این افراد هستند؛ سالمندان یا افرادی که یک بیماری زمینه‌ ای مانند بیماری ‌های قلبی، ریوی، نارسایی کلیه، نارسایی کبد و دیابت کنترل نشده دارند. در این بین، بیماران سرطانی که تحت درمان می باشند و افرادی که داروهای سرکوب ‌کننده سیستم ایمنی دریافت می ‌کنند و همچنین خانم‌ های باردار در صورت مبتلا شدن به آنفلوآنزا در معرض خطر بیشتری قرار دارند.

تزریق واکسن را جدی بگیرید

اهمیت تزریق واکسن آنفلوآنزا برای افراد سالمند یا دارای بیماری‌‌ های زمینه ‌ای به قدری می باشد که گویا توضیح می ‌دهد: افردی مبتلا به آنفلوانزا می‌ شوند که به این توصیه توجه نمی کنند و موضوع را جدی نمی ‌گیرند چون این اشخاص با آدم‌ های معمولی تفاوت دارند و آنفلوآنزا برای این افراد بسیار خطرناک ‌تر از مردم عادی است و حتی امکان دارد جان خود را به علت ابتلا به این بیماری از دست بدهند.

توضیحات این مدیر مسئول در وزارت بهداشت در صورتی است که وی نیز توصیه می ‌کند که اشخاص در معرض خطر که از اول سال تا به این زمان هنوز از واکسن آنفلوآنزا استفاده نکرده‌ اند، باید در فرصت اول این واکسن را تزریق کنند. این عضو کمیته کشوری آنفلوآنزا، سایر اشخاص را نیز به افراد دیگر در معرض ابتلا به این ویروس می افزاید و می ‌گوید: کسانی که در حال همودیالیز هستند، کسانی که به HIV مثبت مبتلا هستند، افرادی که به بیماری‌ های صعب‌ العلاج دچار شده اند، کسانی که در حال درمان ‌های کورتون، رادیوتراپی یا شیمی ‌درمانی می باشند، همهی کادر و گروه پزشکی باید این واکسن را تزریق کنند.

طبق گفته ی مردانی، تمام افراد باید نسبت به رعایت مسائل بهداشتی شخصی و اجتماعی حساسیت نشان دهند. بهترین کاری که می توان انجام داد این است که چنانچه  فردی فرزندش مبتلا به آنفلوآنزا شده است، فرزندش را برای چند روز به مدرسه نفرستند و یا اگر فردی دچار آنفلوآنزا شده است از رفتن به محل کار پرهیز کند و برای دو تا سه روز در منزل استراحت کند. علاوه بر این کسانی که به این بیماری مبتلا هستند، در منزل شان یک حالت خود قرنطینگی برای خودشان درست کنند. یعنی چنانچه یکی از اعضای خانواده به این ویروس مبتلا شده است، در یک اتاق استراحت کند و اعضای دیگر خانواده در اتاق دیگری باشند. اگر این کار را انجام ندهید باعث می شود که تمام افراد خانواده به آنفلوآنزا مبتلا شوند.