با نشانه های آفت و برفک در دهان بیشتر آشنا شوید

آفت دهان و برفک دهان

آفت های دهان، زخم های کوچک و سطحی ای هستند که در دهان ظاهر شده و اغلب باعث ناراحتی فرد در هنگام غذا خوردن و حرف زدن می شوند. دو نوع آفت دهان وجود دارد:

۱)آفت های ساده: این آفت ها ممکن است سالی سه یا چهار بار در دهان ظاهر شده و هر بار تا یک هفته هم باقی بمانند. این آفت ها معمولا در افراد سنین ۱۰ تا ۲۰ سال رخ می دهد. .

۲) آفتهای پیچیده (کمپلکس): این آفت ها کمتر شایع می باشند و معمولا در افرادی بروز می کنند که قبلا به آنها دچار شده اند.

علت واقعی بروز آفت دهان هنوز به درستی مشخص نشده است. تصور می شود که استرس یا آسیب بافتی علت بروز آفت های ساده می باشند. بعضی از مواد غذایی مثل سبزیجات و میوه های مرکبات (مثل لیمو، پرتقال، آناناس، سیب، انجیر، گوجه فرنگی و توت فرنگی) می توانند باعث شروع آفت دهان شوند و یا اینکه آفت را بدتر نمایند. داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (مثل بروفن و دیکلوفناک) از علل شایع دیگر بروز آفت های دهان می باشند. گاهی اوقات، سطح برنده یک دندان با یک دندان مصنوعی ممکن است باعث ایجاد آفت شود. بعضی از علل ایجاد آفت های پیچیده (کمپلکس) عبارتند از: اختلال در سیستم ایمنی، مشکلات تغذیه ای (مثل کمبود ویتامین ب دوازده( ۱۲B)، روی، اسید فولیک و آهن)، بیماریهای دستگاه گوارش (مثل بیماری سلیاک و بیماری کرون).

بسیاری از افراد، آفت دهان را با تبخال اشتباه می گیرند. برخلاف آفت دهان، علت ایجاد تبخال، ویروس می باشد و بسیار هم مسری است. معمولا تبخال در خارج از دهان و در اطراف لب ایجاد می شود در حالی که آفت دهان در داخل دهان ایجاد می گردد.

علایم آفت دهان شامل موارد زیر می باشد:

*یک یا چند زخم دردناک در داخل دهان، بر روی زبان، کام نرم (یعنی قسمت عقبی سقف دهان)، و یا در داخل گونه ها.

*احساس سوزش یا گزگز کمی قبل از اینکه زخم ایجاد شود.

* زخم ها به شکل گرد بوده و به رنگ سفید یا خاکستری می باشند که لبه های آنها قرمز می باشد.

در موارد شدید ممکن است علایم زیر هم دیده شوند:

* تب

* بی حالی

* تورم غدد لنفاوی

درد آفت دهان معمولا در عرض چند روز فروکش میکند و زخمها معمولا بدون اینکه نیازی به درمان داشته باشند در عرض یک یا دو هفته التيام پیدا می کنند. اگر زخمها بزرگ و دردناک باشند و به مدت طولانی تری باقی بمانند، دندانپزشکتان ممکن است برایتان یک دهان شویه ضدعفونی کننده، یک پماد کورتوندار و یا یک محلول برای کاهش درد و التهاب تجویز نماید. با این حال هنوز هیج درمان خاصی برای آفت های دهان پیدا نشده است و این آفت ها بطور مکرر عود می کنند.

برفک دهان

برفک دهان یک عفونت قارچی می باشد که توسط قارچی به نام کاندیدا (Candida) ایجاد می شود. عفونت کاندیدا فقط محدود به دهان نمی باشد بلکه می تواند سایر قسمتهای بدن را نیز درگیر نماید. عنونت قارچی در مهبل خانمها و قرمز شدن جای پوشک نوزادان بخاطر وجود این قارچ (کاندیدا) می باشد. مقادیر کمی از قارچ کاندیدا در دهان، دستگاه گوارش و پوست اکثر افراد سالم وجود دارد.

با اینحال بعضی از بیماریهای استرس و مصرف بعضی از داروها می توانند باعث شوند که رشد این قارچها افزایش یافته و از کنترل خارج شوند و باعث بروز عفونت گردند. داروهایی که باعث افزایش رشد قارچ کاندیدا و ایجاد برفک دهان می گردند شامل داروهای کورتون دار، آنتی بیوتیک ها و قرص های ضد بارداری می باشند. همچنین بیماریهایی که باعث بروز عشونت کاندیدایی و برفک دهان می گردند عبارتند از: مرض قندی که کنترل نشده باشد، ایدز، سرطان، خشک بودن دهان و حاملگی (بخاطر تغییرات هورمونی که در هنگام حاملگی ایجاد می شود).

افراد سیگاری و کسانی که از دندان مصنوعی نامناسب استفاده می کنند نیز احتمال بیشتری دارد که دچار عفونت قارچی برفک دهان شوند. بعلاوه، نوزادانی که دارای برفک دهان می باشند می توانند در هنگام شیر خوردن از پستان مادر، این عفونت را به مادرشان انتقال دهند.

علائم برفک دهان

برفک دهان معمولا بطور ناگهانی ظاهر می شود اما می تواند مزمن شده و به مدت طولانی باقی بماند. یک علامت شایع برفک دهان، وجود ضایعات سفید رنگی می باشد که در دهان (معمولا بر روی زبان و داخل گونه ها) دیده می شود. این ضایعات سفید رنگ به غیر از زبان و قسمت داخلی گونه ها، همچنین می تواند بر روی لثه ها، لوزه ها، سقف دهان و قسمت عقب گلو نیز ایجاد شوند. این ضایعات که به شکل پنیر می باشند می توانند دردناک شده و وقتی با مسواک روی آن کشیده شود ممکن است دچار خونریزی شوند. در موارد شدید، این ضایعات سفید رنگ ممکن است به سمت مری نیز گسترش پیدا نموده و باعث مشکلات زیر شود:

*درد یا اشکال در هنگام بلعیدن

*احساس اینکه غذا در گلو یا وسط سینه گیر کرده است.

* تب (اگر عفونت به آن طرف مری هم گسترش یافته باشد).

برفک می تواند به سایر قسمت های بدن مثل ریه ها، کبد و پوست انتشار پیدا کند. این وضبت اغلب در بیماران مبتلا به سرطان، ایدز و یا وضعیتهایی که سیستم ایمنی بدن ضعیف می شود ایجاد می گردد. .

نحوه ی درمان برفک دهان

گرچه کودکان و بزرگسالانی که از نظر بدنی سالم هستند را می توان با موفقیت برفک دهانشان را درمان نمود اما این بیماری در افرادی که سیستم ایمنی بدنشان ضعیف شده است به سختی درمان می شود. داروهای ضد قارچ که معمولا به مدت ۱۰ تا ۱۴ روز تجویز می شوند اغلب می توانند بخوبی این عفونت را درمان نمایند. این داروها بصورت قرص های خوراکی، قرصهای مکیدنی و با شربت در داروخانه ها موجود می باشند. از آنجایی که وجود برفک دهان ممکن است علامتی از وجود سایر بیماریها باشد، دندانپزشک شما ممکن است توصیه نماید که برای کشف علت زمینه ای این وضعیت به یک پزشک عمومی مراجعه نماید.