با خواص درمانی خطمی خبازی بیشتر آشنا شویم

با خواص درمانی خطمی خبازی بیشتر آشنا شویم

خطمی پاییزک یا ختمی خبازی گویند. در بلوچستان اوت بر قوچاکو، کوکو و پچگو می گویند. در اکثر نقاط ایران می روید. ریشه این گیاه دارای ۳۵ درصد لعاب، مقداری نشاسته، آسپراژین و تبائین است.

مقداری هم تانن و قندهای قابل تبلور دارد. یک ماده رنگی زرد هم در ریشه آن موجود است و کمی هم روغن دارد. ریشه گل و برگ این دوا به عنوان نرم کننده سینه و شکم به کار میرود و برای معالجه زکام و گلودرد مصرف می نمایند. صدا را باز و گرفتگی آواز را برطرف میکند. تخم خطمی، مسهلی قوی است و اخلاط را از معده بیرون می کند و گرفتگی رودهها را باز می نماید و درمان خوبی برای سیاتیک است. جوشانده آب تخم آن با شکر اخلاط سوخته را از امعاء خارج میسازد. ضماد آن ورم را از بین میبرد، و درد را ساکت میکند. ضدسم عقرب است. جوشانده برگ و گل و ریشه تخم آن را از راه دهان و تنقیه هردو استعمال میکنند و با برگ آن بیشتر ضماد درست میکنند و برای تحلیل او رام به کار می برند.

خطمی خبازی

گل ختمی سفید: دارای نشاسته، صمغ، ماده ملونه زردرنگ، مواد سفیده ای، آسیاراژین تیائین، تانن و روغن به مقدار ثابت می باشد. در پارکها، باغها و منازل به عنوان یک گیاه تزئینی می کارند. گل خطمی در ماههای تیر و خرداد و مرداد ماه به گل مینشیند، و رنگهای آن سفید و صورتی می باشد. قسمتهای مورد استفاده آن ریشه و برگ و گل آن می باشد که باید در پاییز از زمین در آورده، شسته در آفتاب خشک کنند. خواص طبی آن، نرم کننده و تسکین دهنده و ضد سرفه، در تمام عفونتهای مجاری تنفسی حتی اگر توام با تورم باشد در آبسه و دملهای دهان، حلق و تورم روده و همین طور وقتی که ادرار بسختی خارج شود مصرف می گردد.

لاروس مدیکال جوشانده آن را برای غرغره کردن، در مورد آنژین و دمل لثههای دندان تجویز کرد، است. دمکرده گل و برگ مختمی که در سایه خشک شده باشد، مقدار بیست و پنج گرم در یک لیتر آب برای معالجه و درمان انوع زکام، برونشیت، در دگلو، ورم حنجره بسیار موثر است.

جوشاند، آن را به شکل محلول شستشو برای سوختگیهای خفیف و رفع خارشهای کهیر استعمال کنید. ریشه گل خطمی موارد استعمال زیادی دارد. دمکرده یا جوشانده آن را به مقدارسی گرم در یک لیتر آب برای اسهال خونی و زخمهای معده به کار می برند. همچنین جوشانده ریشه گل خطمی برای غرغره کردن در مورد آنژین و آبسههای دهان و حلق به کار می رود. برای غرغره کردن بهتر است ۸ گرم ریشه آن را بکوبند و آن را با سی گرم عسل در مقداری آب جوش صاف کنند و دویست گرم آب جوشیده به آن اضافه کنند و آن را غرغره نمایند. ریشه خشک آن را در جای غیر مرطوب حفظ کنند.

خطمی خبازی

ریشه گل ختمی شسته و خشک شده را که شیرین است، به دست بچه هایی که دندان در می آورند بدهند تا آن راب مکند و به لثه های دندانهای خود بمالند و یا این که از آن مربایی شیرین با عسل درست کنند و به آنها بدهند تا دندان آنها زودتر درآید. وقتی درد ورم امعا شدت کرد، علاوه برخوردن دمکرده گل و ریشه ختمی ضماد گرم برگ و گل ختمی بر روی شکم، درد را به سرعت آرام می کند. گل و ریشه ختمی چون در آب خیس شود، لعاب زیادی از آن بیرون میآید که آن را برای شستشوی بدن هم به کار می برند و گاهی هم حمام ته نشین به آن می گویند. این قسم حمام تسکین دهنده در موردی که پوست خارش داشته یا ورم کرده باشد مفید خواهد بود.

گیاه شناسی معروف (شلیمر) در کتاب خود می نویسد: ریشه گل خطمی که در اروپا بسیار بی آزار و بیگناه است، در ایران به دست شارلاتانهای فقیر محلی تغییر ماهیت داده و با ترکیبات دیگری مخلوط و موجب سقط جنین و در نتیجه قتل نفس می شود.