چگونه خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهیم؟

زنان ممکن است به انواع مختلف سرطان ها مبتلا شوند. رشد و انتشار کنترل نشده سلولهای غیر طبیعی در بدن باعث ایجاد سرطان می شود. با وجود مطالعات وسیعی که در ۵۰ سال گذشته انجام شده است، (هنوز دانشمندان عواملی را که بطور ناگهانی، رشد کنترل نشده سلولهای بدخیم را تحریک می کنند، کاملا نمی شناسند.

سلول های بدن دائما در حال تکثیر و رشد هستند و بافت های قدیمی جای خود را به بافت جدید داده و آسیب ها را ترمیم می کنند. وقتی همه چیز طبیعی باشد، بدن تقسیم سلول ها را کنترل می کند، بنابراین از کنترل خارج نمی شوند. اما به دلایلی نامعلوم، سلول های سرطانی ، از کنترل خارج شده و بدون مهار به طور وحشیانه ای تکثیر می یابند و برای بدست آوردن مواد غذایی با سلول های طبیعی رقابت می کنند. سلول های سرطانی به رشد خود ادامه داده و به نواحی مجاور تهاجم می کنند.

در نهایت می توانند به نواحی دورتر نیز انتشار یابند، سایر اعضا را مورد هجوم قرار داده و تومورهای جدیدی ایجاد کنند. در صورتی که این تومورها توسط جراحی یا شیمی درمانی از بدن خارج نشوند، باعث مرگ بیمار می شوند. تشخیص سلول های سرطانی به معنی «محکومیت به مرگ، نیست. با پیشرفت های اخیر در درمان سرطان، به طور متوسط ۵۰% از زنان مبتلا، پس از ۵ سال کاملا درمان می شوند. میزان بقاء در برخی از سرطان ها حتی از این مقدار نیز بیشتر است. واضح است که هر چه سرطان زودتر شناسایی شود، شانس درمان بیشتر است. در این فصل چندین نوع سرطان که فقط زنان به آن مبتلا می شوند و سرطان پستان (که عموما زنان به آن مبتلا می شوند را مورد بررسی قرار می دهیم.

تشخیص به موقع سرطان

از آنجایی که شناسایی سلول های سرطانی، قبل از رشد و انتشار، از اهمیت ویژه ای برخوردارست، برای شناسایی این سلولها تست های تشخیصی زیادی ابداع شده است. برای تشخیص سرطان شما باید هر ماه سینه و پوستتان را از نظر افزایش ضخامت، توده، ترشح و درد معاینه کنید. به علاوه تست های دیگری وجود دارد که باید مد نظر قرار گیرد.

معاینه زنان: بعد از ۱۸ سالگی (یا شروع فعالیت جنسی) باید سالی یکبار معاینه لگن، از لحاظ شناسایی سرطان گردن رحم، تخمدان و با رحم انجام شود.

پاپ اسمیر: بعد از ۱۸ سالگی (یا شروع فعالیت جنسی برای سرطان گردن رحم انجام می شود.

ماموگرافی: بین سنین ۴۰ تا ۴۹ سال، هر یک یا دو سال یکبار و پس از آن هر ساله تست ماموگرافی لازم است. توجه کنید: خانم هایی که بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به سرطان پستان هستند، باید بعد از ۴۰ سالگی هر ساله این تست را انجام دهند. انجمن سرطان امریکا اخیرا توصیه کرده است که باید پس از ۴۰ سالگی تست ماموگرافی را هر سال انجام داد. اما بقیه متخصصین معتقدند که بین سنین ۴۰ تا ۴۹ سالگی، هر سال با دو سال یکبار تست کافی است. لازم است هر شخص خودش در زمان مشخصی از سیکل قاعدگی اش و با فرد یائسه در زمان مشخصی از ماه، سینه هایش را معاینه کند.

تست خون مخفی در مدفوع: بعد از سن ۴۰ سالگی تست شناسایی خون مخفی در مدفوع باید سالی یکبار انجام شود تا بتوان به وجود سرطان کولون و رکتوم پی برد.

سیگموئیدوسکوپی: پس از ۵۰ سالگی هر سه یا چهار سال یکبار باید انجام شود. با این تست می توان تغییرات کولون و رکتوم را که نشان دهنده سرطان است، شناسایی کرد.

پیشنهاد جالب

شما باید سینه هایتان را هر ماه در زمان مشخصی از سیکل قاعدگی معاینه کنید و اگر یائسه هستید هر ماه در زمان مشخصی این کار را انجام دهید.

کاهش عوامل خطرزا

خیلی از زنان فکر می کنند که سلول های سرطانی غیر قابل پیشگیری است، ولی اینطور نیست. در حقیقت ۸۰٪ تمام سرطانها به شرایط زندگی مربوط می شوند که قابل تعدیل است. مانند چیزهایی که می خوریم، مینوشیم، مصرف دخانیات و هوایی که تنفس می کنیم.

شما آن چیزی هستید که می خورید.

مطالعاتی که در سر تا سر جهان انجام شده، مصرف غذاهای پرچرب را با انواعی از سرطان ها از جمله سرطان کولون، رکتوم و تخمدان مرتبط دانسته است. متخصصان هنوز کاملا ارتباط بین آنها را شناسایی نکرده اند ولی بر این باورند که مصرف غذاهای پر فیبر و محدود کردن چربی های اشباع شده (مثل چربی های حیوانی و کلسترول) گامی مثبت در پیشگیری از این گونه سرطانها به شمار می آید. اگر شما هر روز میوه تازه و سبزی مصرف کنید، خطر ابتلا به سرطان به نصف کاهش می یابد و همزمان افزایش مصرف غذاهای سرشار از ویتامین A و C و E( آنتی اکسیدان شما را در مقابل این بیماری محافظت می کند.

طبق دستاوردهای جدید تحقیقات دانشکده پرستاری هاروارد، مصرف ویتامین A،  بتاکاروتن و میوه ها و سبزیجات ریسک ابتلا به سرطان سینه را در دوران پیش از یائسگی کاهش می دهد، بخصوص کسانی که به علت سابقه خانوادگی با مصرف الکل بیشتر از دیگران در معرض خطر هستند. استفاده از ویتامین ۸، بتاکاروتن، میوه جات و سبزیجات چلیپایی مثل کلم بروکلی و گل کلم برای پیشگیری از سرطان و سلول های سرطانی در زنان بائسهای که در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند، تأثیر به سزایی دارد. بخصوص کسانی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند و یا معادل ۱۵ گرم در روز الکل مصرف می کنند. متاسفانه تغذیه، کمک زیادی به زنان یائسه نمی کند.

هشدار:

هفت علامت هشدار دهنده سلول های سرطانی عبارتند از:

۱- تغییر عادت اجابت مزاج یا ادرار کردن

٢- زخمی که خوب نمی شود.

٣- خونریزی یا ترشح غیرطبیعی

۴- افزایش ضخامت یا درد در پستان و قسمت های دیگر بدن

۵- سوء هاضمه یا مشکلات بلع

۶- تغییر واضح در زگیل یا خال

۷- سرفه یا خشونت مزمن صدا

الكل

مصرف الکل می تواند خطر ابتلا به سرطان پستان را در زنان افزایش دهد (دانشمندان بر این باورند که علت این مسئله تداخل الكل با استروژن است. حتی مصرف ۳۰ گرم در روز نیز خطر ابتلا به سرطان را افزایش می دهد. به علاوه بعضی از تحقیقات نشان داده مصرف گهگاه مشروبات الکلی نیز شانس ابتلا به سرطان پستان را افزایش می دهد. از آنجایی که سوء مصرف الکل باعث مشکلات باروری و یائسگی زودرس می شود. واضح است که الكل و هورمونها با یکدیگر تداخل دارند.

پیشنهاد جالب

اگر شما بیش از ۲ لیوان شراب یا مشروبات ترکیبی الکل دار در روز مصرف میکنید باید به فکر ترک یا کاهش آن باشید. زنانی که سابقه خانوادگی سرطان پستان دارند و بخصوص آنهایی که قبلا مبتلا به سرطان بوده اند، باید الكل را کاملا کنار بگذارند.

هورمونها

بدن زنان، استروژن و هورمونهای دیگری ترشح می کند که آنان را در مقابل پوکی استخوان و بیماریهای قلبی محافظت می کند. با وجود این استروژن در ابتلاء به سرطان بخصوص سرطان پستان و آندومتر مؤثر است و باعث رشد سریعتر آن می شود. آخرین تحقیق انجام شده نشان میدهد که احتمال ابتلا به سرطان در زنان بالای ۶۵ سال که استروژن و تستوسترون خون آنها بالا است، سه برابر دیگران است. علاوه بر ذخائر طبیعی استروژن در بدن، با مصرف قرص های ضدبارداری یا درمان جایگزینی هورمونی (HIRT)، مقادیر بیشتری از استروژن وارد بدن می شود.

پس از تحقیقات فراوان، دانشمندان نتوانستند ارتباط بین قرص های ضد بارداری و ریسک ابتلا به سرطان را در زنان ثابت کنند و حتی دیده شد که این قرص ها فرد را در برابر انواعی از سرطان ها محافظت می کند.

با وجود این اگر یائسه هستید و هورمون جایگزین شما تنها حاوی استروژن (ERT) است با خطر بیشتر ابتلا به سرطان آندومتر مواجه خواهید بود. به همین دلیل زنان یائسه ای که رحمشان خارج نشده باشد، باید پروژسترون را به رژیم ERT بیافزایند و با این کار تأثیر استروژن را در ریسک ابتلا به سرطان آندومتر تعدیل کنند. از هر ۱۰۰ هزار زنی که درمان جایگزین هورمونی دریافت می کنند، ۵۰۰۰ نفر در برابر عوارض پوکی استخوان محافظت می شوند و در عوض با تأثیر این دارو حدود ۱۸ نفر دچار سرطان سینه شده اند. علاوه بر این مهم است بدانید، زنانی که به هنگام دریافت ۱IRT (درمان جایگزینی هورمونی) مبتلا به سرطان پستان می شوند، با انواع غیر پیشرفته و درمان پذیر آن روبرو خواهند شد.

دخانیات

بیشتر زنان می دانند سیگار عامل اصلی سلول های سرطانی ریه است. اما علاوه بر آن، سیگار، ریسک سرطانی های گردن رحم، دهان و حلق، مری، پانکراس، مثانه و معده را نیز افزایش می دهد. ممکن است که آسان نباشد، اما هر چه زودتر سیگار را ترک کنید، شانس ابتلا به سرطان را هم سریعتر کاهش داده اید.

وراثت

با اینکه دانشمندان هنوز نقش وراثت را در ابتلا به سرطان کاملا نشناخته اند، برخی از سرطانها بخصوص سرطان پستان، تخمدان، کولون و پوست در بعضی از خانواده ها بیشتر دیده می شود. در افرادی که در خانواده آنها، پدر، مادر، خواهر یا برادر سابقه سرطان داشته اند، احتمال ابتلا بیشتر است. سلول های سرطانی سینه از طرف مادری منتقل می شود اما این ریسک از طرف خویشاوندان پدری نیز وجود دارد. سرطان تخمدان از طرف مادری به ارث می رسد. امکان انتقال سرطان کولون و ریه از هر دو طرف وجود دارد.