مجله سلامت

مرگ های زودرس؛ یکی از نگرانی های جدی نظام سلامت کشور

دکتر رضا ملک زاده، معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نگرانی ای را در مورد مرگ های زودرس از سوی نظام سلامت کشور اعلام کرد و گفت: طبق آمار رسمی که در ایران به دست آمده است در سال گذشته حدود ۵۷درصد از مرگ مردان و ۴۹درصد از مرگ زنان ایرانی زودرس بوده است.

به گزارش ازمن بپرس، معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت بیان کرد: مرگ های زودرس در کشور با جمعیت ۸۱.۳میلیون نفری، با این که همچنان از نگرانی های جدی از سوی نظام سلامت روبه رو است ولی در عین حال ایرانیان سن امید به زندگی شان همچنان در حال افزایش می باشد.

امید به زندگی در هنگام تولد در ایران از ۱۹۹۰تا ۲۰۱۶میلادی

ملک زاده در ادامه بیان کرد: میزان امید به زندگی در ایران از سال ۱۹۹۰میلادی از ۷۱.۱سال در زنان و ۶۵.۲ سال در مردان به ۷۸.۴درصد در زنان و در مردان به ۷۳.۸درصد در سال۲۰۱۶ افزایش داشته است.

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت گفته است: آماری که برای مرگ و میر در طول سال های ۱۹۹۰تا ۲۰۱۶میلادی به دست آمده است نشان می دهد که تعداد ۳۶۰هزار نفر (۲۱۹هزار نفر در مردان و ۱۴۱هزار نفر در زنان) در سال۲۰۱۶ فوت کرده اند که برابر با ۴۴۳مورد در ازای هر صد هزار نفر بوده است. با این وجود که در سال ۱۹۹۰میلادی ۳۴۰هزار نفر فوت کرده اند که برابر با ۶۰۶نفر به ازای هر صد هزار نفر بوده است و به طور کاملا طبیعی روند خود را طی کرده است.

دکتر ملک زاده بیان کرد: اگر به نرخ استاندار شده سنی مرگ و میر در کشور نگاهی بیندازید نشان می دهد که این نرخ در بین سال های۱۹۹۱ تا۲۰۱۶ به خاطر دلایلی چون بیشتر شدن بهبود شرایط اقتصادی و اجتماعی و افزایش دسترسی به خدمات سلامت، پایین آمدن میزان مرگ و میر در کودکان و مادران، پایین آمدن میزان مرگ و میر ناشی از تصادفات جاده ای شیب نزولی داشته است و حدود ۲۷درصد کاهش داشت.

وی اظهار داشت: تعداد مرگ و میر در مردان  در سال۱۹۹۰، دویست هزار نفر و در زنان صد و چهل هزار نفر بوده است که در سال ۲۰۱۶ تعداد مردان به ۲۱۹هزار مرگ و در زنان ۱۴۱هزار مرگ گزارش شده است و کل مرگ ها از سال۱۹۹۰ که ۳۴۰هزار نفر بوده است در سال۲۰۱۶ به ۳۶۰هزار نفر رسیده است. این افزایش در طول ۲۶سال به طور کاملا طبیعی می باشد، ولی چنانچه میزان مرگ و میر را تعداد استاندارد شده سنی در کشور تحقیق کنیم این میزان ۲۷درصد کاهش داشته است.

میزان مرگ و میر کودکان

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت در مورد جریان مرگ و میر در کودکان زیر یک سال و زیر پنج سال نیز گفته است: در کشور میزان مرگ و میر کودکان زیر یک سال در ازای هر هزار تولد زنده، در سال۱۹۹۰ از مرگ ۵۳.۴به ۱۵.۱مرگ در سال۲۰۱۶ رسیده است که نشان دهنده این است که کاهش داشته است. در بین این چند سال میزان مرگ و میر در کودکان زیر پنج سال در ازای هر هزار تولد زنده از ۶۷.۴درصد به ۱۷.۸درصد کاهش پیدا کرده است.

دلایل مرگ و میر

ملک زاده در این خصوص گفته است: در بین دلایل کلی مرگ و میر در کشور با وجود این که در سال ۱۹۹۰میلادی سهم بیماری های غیر واگیردار حدود پنجاه درصد بوده است، بیماری های واگیردار بیش از بیست درصد و تصادف های درون جاده ها بیشتر از سی درصد بوده است که در سال۲۰۱۶ سهم بیماری های غیرواگیردار به هشتاد درصد، بیماری های واگیردار بیشتر از ده درصد و تصادف های درون جاده ای کمتر از ده درصد بوده است.

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت به توضیح ده دلیل مهم مرگ و میر در ایران پرداخت و بیان کرد: طبق بررسی های جهانی بار بیماری ها که انجام شده است، مهم ترین دلیل مرگ و میر در کشور را در طول سال۲۰۱۶ بیماری های ایسکمیک قلبی، تصادفات جاده ای، آلزایمر، بیماری های مزمن انسدادی ریوی، سایر بیماری های قلبی عروقی، سکته مغزی، پرفشاری خون، دیابت، بیماری های مزمن کلیوی و سرطان معده بوده است.

ملک زاده خاطرنشان کرد: از سال ۲۰۰۵تا به امروز اولین دلیل مرگ در ایران در تمام سال ها بیماری ایسکمیک قلبی بوده است و در سال۲۰۱۶ این بیماری توانسته است که بیش از ۲۵درصد کل مرگ ها را به خود اختصاص دهد.

وی در ادامه افزود: سکته مغزی از سال ۲۰۰۵تا ۲۰۱۶ از رتبه سوم به رتبه دوم دلایل مرگ و میر ایرانی ها رسیده است. در سال ۲۰۱۶، ۲۹هزار مرگ بر اثر سکته مغزی بوده است.

همچنین افزود: در حال حاضر سومین عاملی که باعث مرگ و میر در ایران می شود تصادفات جاده ای می باشد. تصادفات جاده ای دلیل بیش از ۲۶هزار مرگ در کشور بوده است.

دکتر ملک زاده در مطالعه جهانی بار بیماری ها در ادامه بیان کرد: چهارمین دلیل مرگ و میر در ایران فشار خون است. فشار خون دلیل بیش از ۷۹هزار مرگ در ایران در تمام سنین و در مردان و زنان (۴۵هزار مرگ در مردان و ۳۴هزار مرگ در زنان) می باشد. پنجمین عامل مهم مرگ و میر در کشور آلزایمر بوده اشت.

رییس پژوهشکده بیماری های گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: نهمین دلیل مرگ و میر در کشورهایی با درآمد کم و متوسط در سال۲۰۱۶ دیابت می باشد که این درحالی است که در سال۲۰۰۶ به عنوان هفدهمین دلیل مرگ در کشور به حساب می آمد. در سال۲۰۱۶ بیماری دیابت باعث مرگ ۱.۴۳میلیون نفر بوده است که نسبت به سال۲۰۰۶ تقریبا ۳۱درصد بیشتر شده است.

وی اظهار داشت: آمار مرگ و میر در کشور نشان می دهد که دیابت در رده ششم دلیل مرگ در سال۲۰۱۶ قرار گرفته است. این بیماری در سال۲۰۱۶ باعث ۱۴هزار مرگ شده بود.

دکتر ملک زاده با استناد به دریافتی های بررسی جهانی بار بیماری ها گفته است: هفتمین دلیل مرگ و میر در کشور بیماری های مزمن ریوی می باشد و بیماری های مزمن کلیوی به عنوان هشتمین دلیل مهم مرگ و میر در ایرانی ها می باشد. در سال۲۰۱۶ بیماری های مزمن ریوی دلیل ۹۶۰۰مرگ بوده است و ۹۳۰۰مرگ بر اثر بیماری مزمن کلیوی بود.

بر اساس گفته ی دکتر ملک زاده بیماری های دیگر قلبی نهمین دلیل مرگ و میر در بین ایرانیان بوده است و این بیماری ها، سایر بیماری های نارسایی قلبی، بیماری های رماتیسمی و نارسایی های مادرزادی را در بر می گیرد.

همچنین معاون تحقیقات وزیر بهداشت در ادامه افزود: ۵۴هزار مرگ در سال۲۰۱۶  ناش از مجموعه ی سرطان ها بوده است که در بین زنان و مردان و در تمام سنین رخ داده است. دهمین دلیل مهم مرگ و میر در بین ایرانی ها سرطان معده بوده است که دلیل ۹هزار مرگ و به عنوان مرگبارترین سرطان به حساب می آید.

ملک زاده پس از آن در مورد مرگ های زودرس در ایران توضیح داد و گفت: آماری که مبنی بر مرگ های زودرس در کشور در سال ۱۹۹۰بوده است نشان می دهد از میان ۳۴۰هزار مرگ، ۲۷۷هزار مرگ که برابر با ۸۱درصد مرگ ها می باشد زودرس یعنی زیر ۷۰سال بوده است. به بیان دیگر، ۸۲درصد مرگ های مردان (برابر با ۱۶۴هزار مرگ) و ۸۰درصد مرگ های زنان (برابر با ۱۱۳هزار مرگ) زودهنگام بوده است.

معاون تحقیقات وزارت بهداشت ادامه داد: علاوه بر این در سال۲۰۱۶، از بین ۳۶۰هزار مرگ، تعداد ۱۹۳هزار مرگ برابر با ۵۳درصد از تمام مرگ ها زودهنگام یعنی زیر هفتاد سال بوده است که از بین این تعداد مرگ زودهنگام، ۱۲۴هزار مرگ مردان معادل ۵۷درصد از تمام مرگ های مردان و تعداد ۶۹هزار مرگ زنان برابر با ۴۹درصد از تمام مرگ های زنان زود هنگام بوده است.

وی بیان کرد: این تعداد با این که نشان دهنده این است که مرگ های زودهنگام در کشور روند رو به کاهشی داشته است ولی میزان مرگ های زودهنگام در کشور هنوز بالا و باعث ایجاد نگرانی می باشد و پایین آمدن تعداد مرگ های زودهنگام در کشور باید به عنوان یکی از مهم ترین برنامه های وزارت بهداشت به شمار رود.

همچنین افزود: مهم ترین دلیل های مرگ های زودهنگام در ایران ایسکمیک قلبی، تولدهای زودهنگام، بیماری های مغز و اعصاب، دیابت، آسیب به خود، تصادفات جاده ای، بیماری های مادرزادی، فشار خون، عفونت دستگاه تنفسی تحتانی و سایر بیماری های دیگر قلبی و عروقی می باشد.