مجله سلامت

خواص برخی از میوه ها؛ با این میوه ها می توانید از بسیاری از بیماری ها در امان باشید

زالزالک

زالزالک میوه ای بسیار قابض است و می توان آن را در مورد اسهال و اسهال خونی خورد، زیرا زیاد جوهر مازو یعنی تانن دارد و دارای کلسیم و مختصری ترشی آلی و پکتین است که برای تقویت قلب بسیار توصیه شده است و نیز در مواقع کم خونی و سل اثر نیکو دارد.

زلزالک را در استان فارسی، کیل، در اصفهان کویچ، در تنکابن مازندران کرجیل و در مشهد علف نوری می گویند. دارای مقدار زیادی تانن است. در اثر پیوند خوب رسیده شیرین می شود. مرهم سینه، برطرف کننده التهاب معده و صفرا میباشد. میوه نارس آن دارای طعم گس بوده، رطوبت معده را جمع و اسهال را درمان می نماید. این میوه دارای ویتامینهای آوب و ث و جوهر لیموست و برای مبتلایان به ورم روده بزرگ زیاد تجویز و توصیه شده است. برای تقویت قلب و کم خونی و سل اثر نیکویی دارد.

رنگ زرد و صورتی آن همانند جوهر زردک است و در بدن تبدیل به ویتامین (آ) می شود. گل زالزالک ضد تشنج بوده و حرکات نامنظم قلب را تنظیم می کند. دارویی مفید مخصوص طپش قلب و ضربان شدید آن است. مقدار خوراک به صورت کوبیده ۲ تا ۴ گرم گرد آن است و به طور تنطور یا قطره تا هفتاد قطره در شبانه روز میباشد و عصاره مایع آن بیست تا سی قطره در ۲۴ ساعت داده میشود. این میوه مقوی معده بوده اشتها را زیاد میکند. جهت رفع اسهال و قطره قطره آمدن ادرار توصیه شده است نوشیدن شربت آن با شکر جهت سردرد شدید نافع است.

ضماد گوشت آن جهت ورمهای سخت و باد سرخ تجویز میشود. نوع کوهی آن کوچکتر از بستانی و قابض تر از سنجد بوده از قی و خونریزی معده جلوگیری میکند. در بجنورد به آن دو لاتا گویند. اخیرا کارخانه ترگل شیراز عرق آن را گرفته؛ در بطری سربسته به نام کیالک در همه جا به را فرو می نشاند، خوردن ده گرم از برگ خشک زردآلو با آب سرد درمان اسهال است. شکوفه درخت من ضد خونریزی است و اثر معجزه آسایی دارد. برای این کار جوشانده تهیه کنید و مقداری از آن را بخورید یا پنبه را در این آب آغشته کرده، در بینی مبتلایان به خون دماغ بگذارید، و یا روی محل خونریزی قرار دهید و اثر معجزه آسای آن را به چشم ببینید. اگر میوه مرا با مغزهسته آن بخورید دچار نفخ خواهید شد.

زرشک

نوعی زرشک که در خراسان و نزدیک شیروان می روید، بدون دانه است و به آن زرشک پلویی گویند. این میوه دارای ترشی مخصوصی است شبیه آنچه در سیب ترش دیده میشود و بعلاوه، دارای قند و چندین ترشی دیگر است. ریشه درخت زرشک به علت داشتن ترکیبی به نام بری سرین، دارای اثر مسهلی بوده ضد تب می باشد و برای ترک تریاک مفید است.

برگهای درخت زرشک دارای مقداری زیادی ویتامین ث است و صفرا بر و مسکن تشنگی است و حرارت معده و جگر را فرو می نشاند، برای باز کردن درمان استسقا و سردی معده و معالجه اسهال که از ضعف، جگر یا به سبب زیادی بلغم باشد نافع است، جهت تقویت هاضمه با زعفران تجویز می شود.

بومادران یا آب افسینتن جهت معالجه بزرگی کبد و سختی ادرار توصیه می شود. از رنگ قرمز زرشک در رنگرزی استفاده میشود و چون آب زرشک را با آب سیب به مقدار مساوی مخلوط کرده، معادل نصف آب زرشک، آب لیمو اضافه کرده، به آن مقداری شکر افزوده، به قوام آورند تا بسته شود، معجونی به دست می آید که پادزهر سموم، مخصوصاً ضد سم افعی است و تریاق کبیر را نیز به همین دستور درست میکردند و به آن مقداری مروارید محلول در آب ترشی ترنج می افزودند.

این معجون علاوه بر خاصیت پادزهری که دارد. درمان تنگ نفس و غش بوده غم غصه و بیاشتهایی را از بین می برد.

دانه های زرشک به تنهایی یا مخلوط با ادویه مناسب جهت زخم معده و دل درد و اسهال تجویز شده است. مقدار خوراک آب زرشک تاصد گرم و از دانه های آن تا ۴۵ گرم است. برای معالجه کسانی که باتریاک مسموم شدهاند، معمولاً از جوشانده ریشه درخت زرشک استفاده می کنند و نیز برای ترک تریاک می توان از آن استفاده کرد.

به خانمهایی که دوره یائسگی آنها نز دیک است و آنهایی که اختلالات رحمی دارند، توصیه کنید که از خوردن زرشک غفلت ننمایند.

سپستان

سپستان میوه درختی است. در نقاط گرمسیر می روید. در بنادر فارس و بحرین درخت آن زیاد است. سپستان شبیه آلوی کوچک است که سیاه رنگ و شیرین و لعابدار میباشد و خاصیت ملین دارد. سپستان و عناب را با گلها و گیاهان دیگر مخلوط می کنند و میجوشانند و این جوشانده را به عنوان داروی سینه و ملین به کار می برند. هنگام رسیدن میوه، زرد و پس از خشک شدن، سیاه می شود و مزه آن شیرین و لعابدار است. مقدار خوراک پنج تاسی دانه برای نرم کردن سینه و گرفتگی صدا به صورت جوشانده یا خیسانده با داروهای دیگر به کار میبرند.

آقای دکتر جزایری آن را مهمترین دارو برای امراض کلیوی نام برده که در جزیره خارک و امارات خلیج فارس و بلوچستان می روید. میوه آن شکل و اندازه آلبالو و دارای شیره لعابداری است که برای اسهال و ناراحتیهای دستگاه تنفسی و سرفه مفید است. پوست درختچه آن قابض بوده، خاصیت مسهلی دارد. از برگهای آن می توان مانند گل گاوزبان استفاده کرد. سپستان دو نوع دارد: نوع بزرگ آن به اندازه آلو بوده، تخم آن از گوشت مجزا می شود و نوع کوچک هسته به گوشت چسبیده، لعاب آن کمتر، ولی شیرین تر از آن است. بهترین نوع آن مال بحرین است. گذاشتن میوه سپستان در دهان و مکیدن و فرو بردن آب آن و آشامیدن آب خیسانده و همچنین جوشانده آن سینه و گلو را نرم میکند و گرفتگی صدا را برطرف می نماید.

عطش را فرو می نشاند و سوزش ادرار را تسکین میدهد. ضماد جوشانده و برگ آن دوشاب جهت دمل با عناب یا خطمی مصرف شود تا برای جگر مفید باشد، و چون ۴ تا ۵ عدد برگ نورسته آن را ریز ریز کرده، شب در آب بخیسانند و صبح با فشار صاف کرده، بیاشامند، جهت جریان منی و سوزاک سودمند می باشد. این گیاه از خانواده گل گاوزبان است.

غوره

میوه نارس انگور را غوره نامند. دارای طعمی ترش بوده، قابض است و آب آن که آبغوره نام دارد، یکی از چاشنیهای مفید می باشد که در رژیم لاغری موثر می باشد. خاکستر شاخه های غوره اگر به صورت پماد به بیضه مالیده شود، ورم بیضه و بواسیر را درمان میکند و اگر خورده شود سنگ کلیه و مثانه را خرد میکند. اگر خاکستر چوب درخت غوره راحل کرده، پس از صاف کردن غلیظ نمایند، و آن را گرم گرم کمپرسی نمایند، انواع دمل و کورک را باز می کند و معالجه می شود. آب غوره ضد رماتیسم و قاعده گی است و ضد نقرس می باشد.

طبیعت غوره سرد و آخر آن خشک و آبغوره آن سرد و خشکتر، اخلاط حاره را و یا سوء مزاج، حرارت خونی و صفرا و قاطع بلغم معده و مقوی جگر و بدن و حابس طبع و مانع ریختن مواد بر اعضا و رافع ستی اعضا و تشنگی، ضماد گرد غوره برای خوشبو کردن عرق و جوشهای بدن و جوش که در بدن پهن می شود و خارش و سستی بدن نافع است. ضرر آبغوره «ضعیف کننده معده، سرد و مضر قوه باه و مولد گاز نفخ و درد باطن و روده و مورث عطش در بعضی مزاجها جهت تکثیف». مصلحش گلقند و انیسون بادیان رومی و انجیر، بدلش ریواس و ترشی ترنج و بالنگ. رب غوره، قاطع تشنگی و مسکن حرارت و التهاب معده و جهت اسهال و برانگیختن اشتها و حفظ جنین و تقویت اعضا و غثیان و قی صفراوی و رفع خمار. با رب انار میخوش جهت تب صفراوی برای خناق (دیفتری)، ورم حنجره و قی که با خون باشد و خون بینی، مالیدن آن با آب تره برای خنک کردن بواسیر و فرزجه یعنی از جلو برداشتن تنقیه و اصلاح رحم نافع و با سرکه برای بواسیر و چرک گوش و غرغره آن برای ورم حلق و حقنه برای رحم امعا و سیلان رطوبت رحم و سرمه آن برای آب آمدن از چشم نالع است. آبغوره مقوی قوت ماسکه معده (مضر سینه و مورث سرفه) مصلحش گلقند و شربت خشخاش، بدلش آب و سیب و سماق است.

گرمک

گرمک غذای مطلوب بیماران می باشد. با این که از خانواده خربزه می باشد، معذالک این مثل ایرانی که می گوید «هرکس خربزه می خورد باید پای لرزش می نشیند»، در حق گرمک صدق نمیکند. هر چند که گرمک هم مانند سایر اقسام خربزه مثل شهری، شخته و غیره امراض خفته و نهفته، مخصوصاً تب نوبه را زنده و آشکار می کند (قدیمی ها می گفتند اول پاییز که باد خزان به خربزه خورد، نباید خورد. همان طور که برگهای سبز زرد می شود، انسان هم همان حال را پیدا میکند.) ولی گرمک آن قدرت و توانایی را دارد که این امراض را قبل از ظاهر شدن درمان نموده، جلوگیری کند.

چون میزان قند در گرمک خیلی کم، بلکه نزدیک به هیچ است، مبتلایان به مرض قند که از خوردن انواع خربزه محروم باشند می توانند با خیال راحت گرمک را نوش جان کنند و از منافع سرشار گرمک استفاده نمایند. گرمک بهترین دارو برای یرقان و استسقا میباشد و خوردن آن شیر و عرق و ادرار را زیاد میکند و از نقرس و رماتیسم جلوگیری می نماید. گرمک از انواع زودرس خربزه می باشد، برای رفع عطش و جلوگیری از التهاب مفید است.

گرمک سریع الهضم میباشد و خوردن آن تخامه نمی کند و برعکس ملین و خنک بوده، مناسب طبع صفراوی مزاج می باشد. گرمک سرشار از ویتامین (آ) و (ب) و (بث) میباشد. بیشتر از ده نوع هورمون گیاهی و آنزیم دارد و بسیاری از ناراحتیها رادرمان می کند و مصلح کلیه ها، و سنگ کلیه و مثانه را خرد کرده خارج مینماید، ضد خشکی پوست و مومی باشد. اگر پوست شما خشک است، آب گرمک را با شیر نجوشیده به مقدار مساوی مخلوط کرده، روی آن بمالید. اگر موهای خشک و شکننده دارید، می توانید از آب گرمک یا بهتر است از ماده لزجی که بین تخمه های گرمک قرار دارد استفاده کرده موی سر خود را آب ماساژ دهید.

همان طوری که تخمهای گرمک پس از بو دادن باز و خندان می شود، هر کس از گوشت گرمک تناول کند، شاد و بشاش میگردد. گرمک دارای اکسیر جوانی است و هر کس از گرمک استفاده کند، عمرش طولانی خواهد شد. گرمک را پالوده کرده با شکر و گلاب شیرین و معطر میل نمایید. بهترین موقع خوردن خربزه، دو ساعت بعد از صرف غذاست، ولی گرمک غذای اشتهاآور بوده، باید قبل از غذا خورده شود. گرمک چاقها را لاغر و لاغر ها را چاق می کند و از چین و چروک صورت و پیری زودرس جلوگیری می نماید. از پوست گرمک ماسک خوبی تهیه بکنید و آن را روی صورت بکشید و بگذارید بک ربع ساعت بماند.

این ماسک ضد کک مک و لکههای سیاه صورت نیز می باشد. گوشت گرمک بهترین ضماد برای سوختگی است. به کسانی که مبتلا به حبس البول شده قطر قطره ادرار میکنند، توصیه می شود که حتما از آبگرمک استفاده نمایند. بخور تخمهای گرمک برای رفع ورمها مخصوصاً ورم چشم و سرمازدگی مفید است. مخصوصاً که اگر تخمه ی آن را با ریشه های آن در پوست آن خشک نمایند.

گیلاس

گیلاسهای سیاه که گوشتی نرم دارند، سهل الهضم هستند و معده همه اشخاص می تواند آن را تحمل کرده، هضم نماید اگر مقدار زیادی از آن مصرف گردد. گیلاسهای سفت و درشت که گوشت آن سفت و سخت است ثقیل الهضم می باشند و اشخاصی که مبتلا به سوء هضم هستند، و نمی توانند ان را هضم کنند بهتر است آن را به شکل کمپوت یا مربا مصرف نمایند.

دمکرده دم گیلاس به مقدار ده گرم با یک لیتر آب یک داروی مدر معروف جهانی است که در مورد تورم مجاری ادرار مصرف می کنند و با مصرف آن به طور عجیبی کلیه و مجاری ادرار شسته میشود و شخصی بهبود محسوسی در خود می یابد. مصرف دم کرده دم گیلاس حجم ادرار را در حالی که مواد اسیدی را کم می کند زیاد می نماید. اغلب سی گرم دم گیلاس را در یک لیتر اب به مدت ده دقیقه میجوشانند و آن را برای معالجه گریپ، عفونت کلیه، حبس البول، یرقان، انسداد مجاری طحال و کبد و رماتیسم، نقرس، استسقا، قولنج کلیوی مصرف می نمایند. اگر دم گیلاس خشک را مصرف کنند بهتر است.

قبل از مصرف آن، ۱۲ ساعت آن را در آب سرد بخیسانند تا نرم شود. دمکرده شکوفه گیلاس برای سینه داروی مفید و خوبی است. جوشانده برگ گیلاس در شیر مسهل ملایمی است که دل درد نمی آورد. وقتی که سر شما درد گرفت و دچار میگرن شدید، گیلاس را له کنید و روی پیشانی خود بگذارید، پس از چند دقیقه درد را ساکت می کند پوستهای لطیف شاخه های درخت گیلاس را به مقدار ۲۵ تا ۳۰ گرم در یک لیتر آب اگر بجوشانید، جوشانده تب بری به وجود میآید که باید آن را در فاصله های حمله تب مصرف کرد. آلبالو هم دارای خواص گیلاس است و مصرف آن اعصاب را آرامش می دهد، ولی در هر حال نباید در مصرف آن افراط کرد. آلبالو و گیلاس میوه هایی هستند که پوست و برگ و دم و هسته آن مصرف طبی دارد.

گیلاس نوع شیرین آلبالو می باشد. سریع الانحداد، یعنی زود از معده خارج می شود. به سبب رطوبت و لزوجیت که دارد برای خشونت حلق و ریه نافع است. «مضعف معده لذا بالای غذا نباید خورده شود، زیرا که متحیل میگردد به هر خلطی که غالب باشد در معده». مصلح آن مقوی و مهسل و ملین طبع است، بخصوص چون بادانه آن خورده شود. در این هنگام متعظ میباشد، یعنی احلیل را به حرکت میآورد و خشک آن قابض است.

در خواص البالو: قطع کننده عطش و مسکن حدت (تیزی و تندی) و حرارت و هیجان صفرا و خون و غثیان و قی صفراوی و اسهال و مقوی معده و کبد حار و قوت قابضه خشک آن زیادتر از تازه آن است. دانه آلبالو (هسته) آن را چون شیره بکشند با ده یک هسته رازیانه بخورند، برای خرد کردن سنگ کلیه و مثانه و زخم مجاری ادرار و حیض بیعدیل است

چون مغز هسته آلبالو را با پنبه کهنه نرم کوبیده فتیله باریک ساخته، در سوراخ احلیل گذارند (مجاری بول)، پاک کنند (بول و چرک) و سوزاک را نافع است. صمغ درخت آلبالو و درخت گیلاس یعنی (الکوم) گرم و خشک شبیه صمغ آلو و جالی و دفع کننده رطوبات، قاطع لزج برای خشونت ریه و نیکویی رنگ، برانگیختن اشتها و ریزاننده سنگ مثانه و اگر از بلغم لزج چسبیده باشد، آن را قطع می کند و برای سرفه کهنه با آب سرد بیاشامند. مقدار خوراک یک مثقال است.

گلابی

نتی سرشمار از ویتامینهای (ا و ب ث و مواد قندی، چربی و تانن است. دارای املاسم آهن، کلسیم، فسفر، منیزیم، پتاسیم و منگنز می باشد. گلابی میوه مغذی و ملین و مدر است، رفع عطش میشد. فندکی که در گلابی وجود دارد، از نوع لولوز می باشد و این قند برای بیماریهای قند مفید است اما بعضی از اشخاص نمی توانند به آسانی گلابی را هضم کنند. چنین اشخاصی باید گلابی را بپزند و به صورت مارمالاد درآورند. برای این که مواد حیاتی از دست رفته آن را که در اثر حرارت از بین رفته دوباره تجدید کنند، باید مقداری آبلیمو یا پرتقال تازه به آن بیفزایند.

مصرف گلابی، ترشح بزاق دهان را زیاد می کند، در نتیجه باعث تسهیل عمل دستگاه هاضمه میگردد. تانن و املاح پتاسیم که در گلابی وجود دارد، اسید اوریک را هر اندازه و مقداری باشد حل میکند. به همین جهت است که برای مبتلایان به رماتیسم و نقرس و درد مفاصل فوق العاده مفید است و یکی از میوه هایی است که جای داروی گرانبها را در معالجه امراض آنها به عهده گرفته است.

کسانی که مبتلا به فشار خون هستند، اگر به طور مرتب گلابی بخورند و بدن آنها مواد غذایی این میوه را جذب کند، خون آنها تصفیه شده، نتایج محسوس و گرانبهایی عاید آنها خواهد گردید.

موقع شام خوردن اگر یک گلابی را با پوست بخورید، شب ادرار شما زیاد خواهد شد.

در مورد سنگ کلیه و مثانه، صد گرم از برگ درخت گلابی و پوست سیب درختی که خشک شده به اندازه مساوی با یکدیگر مخلوط شده دم کنند و بخورند، نتایج مفیدی خواهد بخشید. یک قاشق قهوه خوری پوست گلابی را که خشک شده است در یک فنجان آبجوش دم کنید و بخورید، محلل است و غذا را بزودی هضم می کند برای خشک کردن پوست گلابی باید آن را قطعه قطعه کرده، به بند کشید و در آفتاب یا کوره گرمی خشک کنند. جوشانده صد گرم برگ تازه جوان درخت گلابی را مدت ۲۰ دقیقه در آب جوش دم میکنند که ادرارآور بوده در مورد ورم مثانه مخصوصاً مصرف آن تجویز می شود.

از نظر امام صادق عليه السلام:

خوردن گلابی صورت را نیکو میسازد و دل را سکون و آرامش میبخشد. هر کسی ناشتا گلابی بخورد، ماء النسلش پاک و فرزندش نیکو خواهد شد. خوردن گلابی موجب نیروی قلب و پاکی است. گویند گلابی صورت را نیکو میسازد، مفرح و مقوی قلب و دماغ و فرح بخش است، روح و اعضاء دورنی (مانند کلیه و مثانه) را منظم می کند.

نارنگی

نارنگی انواع و اقسام شیرین و ترش بزرگ و کوچک دارد و به اندازه یک فندق تا برابر یک گرمک می باشد. خواص نارنگی مثل سایر مرکبات است. علاوه بر عناصر مفیدی که آنها دارند، مقداری هم شبه کلر و برم در نارنگی وجود دارد و به همین جهت در لطیف کردن پوست دست و صورت بهتر از سایر مرکبات عمل میکند و نوع شیرین آن در تسکین اعصاب اثر بیشتری دارد. عدهای آن را به جای .پرتقال، سلطان مرکبات، شاه ميوه ی زمستانی می نامند.

هلو

هلو سرشار از ویتامین های (A) و (بB) و (ث C) میباشد و از میوههایی است که به هر معدهای سازگار است. هلو غده ها را تقویت کرده، ترشحات طبیعی آنها را تحریک میکند.این میوه ادرار اور و ملین است، اگر چند روز به طور مرتب بی در پی صبح ناشتا آب هلو را بگیرید و بخورید، خوردن آن در صبح ناشتا این خاصیت را دارد که ادرارآور است و تخلیه مدفوعات را منظم می کند.

هسته هلو را میکوبند که به شکل ضماد در نورالژی و میگرن و زخمهای سوختگی و سودا مورد استعمال است. دمکرده گل شکوفه هلو به مقدار یک گرم در یک فنجان آب عصبانیت بچههای خشمگین را آرام میکند. اگر شصت گرم گل هلو را در یک لیتر آب دم کرده وقتی که بچه ها یبوست دارند آن را برطرف میکند. شربت غلیظ گل هلو به مقدار یک قاشق قهوه خوری برای بچه ها داروی ملین خوبی است. برای تهیه شربت غلیظ گل هلو، صد گرم را ۱۲ ساعت در یک لیتر آب بخیسانید، سپس با آتش ملایمی آهسته بجوشانید. پس از صاف نمودن هم وزن آن شکر به آن اضافه کنید. این شربت به معده های حساس سازگار و ضد یبوست سرسخت هم می باشد. شربت هلو خون را تصفیه می کند. برگهای درخت تازه هلو را با برگ جعفری بکوبند و با روغن زیتون مخلوط سازند، برای معالجه سوختگی و انواع زخمها و جراحات مصرف می شود. برای معالجه کرم معده اطفال باید روی شکم آنها ضماد نمایند.

همیشه هلو رابا پوست میل نمایید و لذت آنی و زودگذر را به منافع پوست هلو ترجيح ندھید. پوست هلو دارای ویتامین (آ) و املاح معدنی گوناگون و چند آنزیم مفید است. فرق هلو با سایر انواع آن شفتالو در نرمی و لطافت آن است. به هر معدهای سازگار است. ایجاد نفخ نمیکند، خیلی زود هضم می شود و از معده و روده ها به سرعت عبور می نماید. بقیه خانواده هلو مانند: شلیل و شفتالو و تنسکل هم مانند هلو به آسانی هضم می شود، ولی شفتالوی انجیری کمی سفت بوده، دیرهضم می باشد و به ندرت ایجاد نفخ می نماید.

هلو دارای املاح فراوان بوده، کمی از شبه فلز و برم دارد و روی این اصل یکی از آفرینندگان زیبایی می باشد. هلو ملین و مسکن و مرطوب کننده می باشد. تشنه را سیراب می کند و آنهایی که در اثر بیماری آب بدنشان کم شده، هلو که میوه خنک بوده، سودا را درمان می نماید. بوی بد دهان را از بین میبرد و اشتها و غریزه جنسی را زیاد میکند. آب هلو را گرفته، شب در یخچال یا جای خشک بگذارید صبح ناشتا با شکریا ترنجبین یا شیر خشت کمی شیرین نموده نوش جان کنید و از منافع سرشار ان که از بین بردن صفرا و مرتب شدن کار غدد داخلی است بهره مند گردید.

جوشانده گل هلوکرم معده و کرم کدو را از بین می برد و مالیدن این جوشانده بعد از از الهٔ موبر بدن زبری و بدبویی آن را از بین برده پوست را نرم و لطیف می سازد.

هسته هلو: هسته هلو را بسوزانید. مغز نیم سوخته آن قدیمیترین داروی التیام جراحات است و سابقاً پس از ختنه کردن اطفال از آن استفاده می کردند (خوردن شکوفه هلو برای زنان باردار مضر بوده، ممکن است باعث سقط جنین شود). جویدن مغز هسته شیرین هلو، کندی دندان را از بین می برد و لثه ها را محکم می نماید.

از من بپرس 2