خوابیدن و مزایای آن بر بدن کودک

خوابیدن

سعی کنید کودکان با رضایت خاطر و شادابی بخوابند

مراعات سه یا چهار نکته است که تفاوتی فاحش بين طفلیکه در نهایت میل و رغبت برای خوابیدن بر ختخواب مبرود و طفلیکه از خوابیدن امتناع میکند و کار را بگفتگو و مجادله میکشاند ، ایجاد می نماید . و سعی کنید اطفال با مبل و رضا بخوابند. بخاطر داشته باشید که خوابیدن برای طفلیکه خسته و مانده است بسیار مطبوع و دلچسب است، مشروط بر اینکه آنرا ببك وظيفة شات و دشواری در نیاورید . موقع خواباندن طفل باید قبانة معلمين و بشائی بخود بگیرید. از طفل بخواهید که با ساعتی که شما برای خواباندن او تعیین می کنید، کاملا موافقت کند و برختخواب برود.

برای طفل بسبار لازم و مفید است که مادر یا پدر خود را تشویق نماید که گامی موقع خواب او را تغییر دهد. ولی اصولا موقع خواب همیشه با جر و بحث و داد و بیداد همراه است. معمولا اگر خواب بعد از ظهر بلافاصله بعد از ناهار باشد ، یعنی قبل از اینکه طفل سرگرم و مجذوب بازی گردد ، بمراتب بهتر و راحت تر خواهد بود . ولی تنظیم اوقات شام و خواب شب معمولا مشکلتر است زیرا مسائلی مانند گرفتن حمام و مراجعت پدر بمنزل مطرح می شود .

حداقل تا سه چهار سالگی و یا تا هر موقعی که طفل برای رفتن برختخواب شخمة احساس مسئولیت کافی بنماید، بهتر است از توسل بزور و جبر خودداری کنید و فقط با حرف او را تشویق نمائید. بچه خیلی کوچک را با مهربانی و ملاطفت بغل کنید و بر خنخواب ببرید. دست طفل سه چهار ساله را بگیرید و در حالیکه با هم دوستانه صحبت میکنید بر ختخواب هدایتش نمائید.

بچه های کوچک را می توان با اجرای بعضی مراسم و تشریفات ، برای خواباندن آماده وحاضر کرد. مثلا بگذارید ابتدا طفل، عروسکش را در رختخواببکه متعلق بعروسك است بگذارد و لحاف را روی آن بکشد، سپس خرسش را در رختخواب خود جای دهد، بعدا خود طفل برختخواب برود و پتو و لحاف را روی او بکشید و او را بعنوان «شب بخیر ببوسید . بالاخره مادر پرده را می کشد و با چراغ را خاموش می نماید . همیشه سعی کنید با عجله طفل را نخوابانید ، ولو اینکه برای انجام کاری تعجیل و شتاب داشته باشید. (از طرف دیگر، بهیچوجه صحیح نیست طفل اجرای تشریفات قبل از خواب را طولانی و مفصل نماید.) آرامش را حفظ کنید. اگر فرصت کافی دارید ، حکایتی را برایش بگوئید با بخوانید . این حکایات نباید ترسناك با وحشت انگیز باشد . غالبا بچه ها در رختخواب خود با بغل گرفتن عروسك و با اسباب بازیهائی از قبیل خرس و سگ که قشنگ و نرم باشد بهتر میخوابند.

بردن اسباب بازی به رختخواب

آیا عادت طفل ببردن اسباب بازی فرم برختخواب خود (مانند خرس و سگ پشمالو) مضر است؟ مسلما خیر. اگر بازیچه ای در نظر طفل بمنزله رفیقی محسوب میشود و باعث تسلی خاطر او میگردد ، چنین بازیچه ای برای طفل بسیار مفید است. زیرا افراد بشر ، اجتماعی خلق شده اند. در جوامعی که تمدنشان از تمدن ما ساده تر است ، بچه ها و همچنین بزرگسالان ، حلقه و در کنار هم میخوابند ، بهیچوجه جای تعجب و شگفتی نیست که طفل، مخصوصأ طفلی که منحصر بفرد باشد، در موقع خواب در اطاقي تك و تنها، احساس تنهائی نماید. چه بهتر از این که طفل بتواند در يك عروسك و یا در يك حيوان پارچه ای روح و حيات بدمد و آنرا جاندار فرض کند. از کثیف شدن یا پاره شدن اسباب بازیها نگران نشوید. می توانید آنها را بدهید بشویند و تمیز کنند ولی فقط باین دلیل که آنها کثیف شده اند و یا بعلل بهداشتی دیگر، هرگز آنها را دور نیاندازید.

همین قضیه در مورد پتوی پشمین مخصوص، لحاف کهنه، کهنه پاره شده و یا هر اخرت و پرت و خورده ریز دیگری که طفل بنحوی از انحاء بأن علاقه دارد ، صادق است. مسئله مهم و اشکال کار وقتی است که شیئی مورد علاقه طفل بالاخره و بالمال از هم پاشیده شود و نابود گردد. گاهی اوقات طفل، بعد از آنکه شیئی مورد علاقه خود را از دست داد، تسلیم فلسفة ومضى ما مضى، خواهد شد. ولی اگر طفل بخواهد علاقه و عشق خودرا بيك شبئی جدیدی معطوف سازد، خیلی با شدت و با خشونت در کارش مداخله نکنید زیرا طفل این اعتیاد و احتیاج را با میل و رغبت بالاخره ترك خواهد کرد ولی شما ممکن است ترك این اعتیاد را با گاهی تذکر دادن، آنهم با لحن تشویق آمیز، مختصری تسریع نمائید. مثلا می توانید باد بگوئید: «بالاخره تو روزی بزرگ خواهی شد و دیكر بان شیئی احتیاجی نخواهی داشت.)

اما بردن اسباب بازیهای سخت و فلزی برختخواب چطور است؟ والدین گاهی میترسند که اگر طفل روی این اسباب بازیها بغلطد، بخود صدمه ای بزند و با خوابش مختل گردد.

به هیچوجه از این بابت نگران نباشید. اطفال می توانند براحتی در رختخوابی که مملو از از اسباب بازی وجوائز مختلف باشد بخوابند.

طفل چقدر بخواب احتیاج دارد؟

تعيين مدتی را که کودکان خردسال (کمتر از دو ساله) بخواب و استراحت احتیاج دارند می توان با اطمینان خاطر بعهده خود آنها واگذار کرد . ولی از دوسالگی بالا، تعيين مدت خواب و استراحت را نمی توان کاملا بر عهده آنها گذاشت. زیراطفل ممکن است بخواب زیادی نیازمند باشد ولی بعلت ناراحتیهای مختلف قادر بخوابیدن نباشد ، مانند : تنهائی ، ترس از اینکه همه او را ترك كنند و تنهایش بگذارند، ترس از تاریکی ، ترس از دیدن خوابهای وحشتناك ( بختك)، ترس از خیس کردن بستر و هیجاناتی که ناشی از اعمال و تجربیات تحريك آمیز باشد . طفل ممكن است از رقابت با برادر بزرگترش خیلی دکوك و عصبانی شده باشد، یا ممکن است از شدت حسادت نسبت بخواهر کوچکترش «آتش بگیرد . همچنین ممکن است هرشب بعلل مختلفی اوقات طفل تلخ و خلقش تنگ شود ، مانند مبارزه و مجادله ایکه بین او و مادرش هر شب بر سر تعيين موقع خواب در میگیرد یا نگرانی طفل نسبت بانجام کارهای مدرسه اش و یا احساسات هیجان انگیزی که در نتیجه تماشای تلویزیون در طفل بوجود می آید. تمام اینها ممکن است عواملی باشند که مانع خوابیدن طفل گردد. طرز جلوگیری از این عوامل و اشکالات گوناگون ، در جای دیگری بحث شده است، ولی منظور از تذکر آنها در اینجا فقط اشاره باین نکته است که شما نمی توانید ادعا کنید که چون طفل نمی خوابد، پس بخواب بیشتری احتیاج ندارد.

يك طفل دوساله بدوازده ساعت خواب شب و بيك الى دو ساعت خواب روز (یاچرت بعد از ظهر) نیازمند است. بتدریج که طفل از دو سالگی بشش سالگی میرسد، مقدار خواب بعد از ظهر او کمتر میشود ولی مدت خواب شب ثابت میماند . بين شش و نه سالگی، طفل میتواند يك ساعت از خواب شبانه خود را کم کند (هر مرتبه نیم ساعت)، مثلا اگر هر روز ساعت هفت صبح از خواب بیدار میگردد ، می تواند ساعت هشت بعد از ظهر بخوابد . در دوازده سالگی ، میتواند دو مرتبه هر مرتبه نیم ساعت از خواب شبانه خود را کم کند و ساعت نه بخوابد. البته اینها ، ارقام متوسطی است چه بعضى اطفال بیشتر از این و بعضی دیگر کمتر از این، بخواب احتیاج دارند.

عده ای از اطفال در حدود سه یا چهار سالگی از خواب بعداز ظهر امتناع میکنندولی اکثر آنها تا پنج یا شش سالگی، بعد از خوردن ناهار، بيك استراحت واقعی و خواب و یا لااقل بيك بازی آرام و ملایمی نیازمندند . خیلی از مدارس ابتدائی تا کلاس ششم بعد از خوردن ناهار، مدتی استراحت می دهند. بهر حال مدت استراحت بعداز ظهر، بستگی به نوع طبیعت و فعالیت های روزانه هر طفلی دارد.