تاثیرات بیماری ایدز بر ازدواج و باردار شدن افراد مبتلا به این بیماری

ایدز ، ازدواج و حاملگی

در آمریکای شمالی در سال ۲۰۰۱ نسبت عفونت مرد به زن ۱ به ۱ گزارش شده است و به عبارت دیگر فقط ۲۰٪ موارد ایدز در جنس مؤنث رخ داده است ، در حالیکه این رقم در شرق آسیا ۲۶ ٪، در غرب اروپا ۲۰ % و در شرق اروپا و آسیای میانه ۲۷ ٪ و در خاورمیانه ۵۰ ٪ گزارش شده است . در اکثر موارد ایدز در زنان با سنین ۲۰ تا ۲۹ ساله دیده می شود و این افراد احتمالا عفونت را در نوجوانی یا زودتر کسب کرده اند . براساس گزارشات اخیر معاونت بهداشتی وزارت بهداشت در حال حاضر حدود ۲۰۰ مورد شناخته شده ایدز در ایران وجود دارد و برآورد می شود که این تعداد بیشتر و حدود ۳۰ هزار نفر باشد. براساس آمار وزارت بهداشت ۹۵ ٪ مبتلايان مرد هستند . راه انتقال در ۶۵ ٪ موارد از طریق اعتیاد و مصرف سرنگ های . آلوده ، ۸ / ۵ ٪ انتقال جنسی ، ۶ / ۸ درصد از طریق فرآورده های خونی و ۰/۲ ٪ انتقال از مادر به کودک بوده است و در موارد دیگر راه انتقال نامشخص است . سه استان پرخطر کشور از نظر ایدز سیستان و بلوچستان ( بخصوص شهر سراوان ) ، گیلان ( بخصوص شهر آستارا ) و کرمانشاه ( به خصوص شهر کرمانشاه ) است .

براساس آمار آمریکا راه بروز ایدز در خانم ها در ۵۰٪ موارد اعتیاد ، ۳۰٪ تماس جنسی با غیر همجنس و در بقیه موارد از طریق فرآورده های خونی یا به علت نامشخص است . از آنجایی که در کشورهای اروپایی و آمریکا انتقال جنسی یکی از راههای شایع انتقال بیماری است ، در سالهای اخیر برای پیشگیری از ایدز رعایت شعار  «تماس جنسی قبل از ازدواج هرگز و تماس جنسی خارج از ازدواج هرگز» ، و پایبندی به اصول اخلاقی و خانوادگی توصیه می شود .

ابتلا کودکان به ایدز از طریق مادر به جنین می تواند صورت گیرد . انتقال می تواند در طی حاملگی از طریق جفت یا در طی زایمان از طریق تماس نوزاد با ترشحات و خون آلوده و پس از زایمان از طریق شیر مادر باشد . تعریفی که مرکز کنترل بیماریها در آمریکا (CDC) در سال ۱۹۹۳ برای بیماری ایدز کرده است به شرح زیر می باشد : تمام زنان HIV مثبت ( یعنی وجود ویروس در آنها مثبت است ) که تعداد سلول های TCD4  آنها به کمتر از ۲۰۰ عدد در میلی لیتر خون رسیده یا سرطان پیشرونده گردن رحم دارند یا سل ریوی یا ذات الریه عود کننده دارند مبتلا به ایدز فرض می شوند .

تاثیر حاملگی روی سیر بیماری

مشخص نیست که آیا حاملگی روی سیر بیماری در افرادی که HIV دارند در تبدیل عفونت HIV به ایدز تأثیر دارد یا نه . پیشرفت بیماری در خانم های غیر حامله کندتر از افراد حامله است . وجود نوعی آنتی ژن ویروس HIV به نام P24، احتمال پیشرفت فرد HIV مثبت به طرف ایدز را پس از شروع حاملگی افزایش می دهد.

اگر تعداد سلولهای TCD4 کمتر از ۳۰۰ عدد در میلی متر خون باشد، احتمال مرگ پس از زایمان در اثر عفونت بیشتر می باشد . در یک بررسی ۱۲ نفر از ۱۶ فرد مبتلا به ویروس HIV دچار ایدز شدند . در كل بقای زنان پس از تشخیص ایدز کمتر از مردان است.

در یک بررسی که روی ۳۴ خانم حامله صورت گرفت ، /۵۱۲ درصد آنها عوارضی مثل زایمان پیش از موعد ، وزن کم نوزاد هنگام تولد ، پارگی زود هنگام کيسه آب ، مرگ داخل رحمی و عفونت پس از زایمان را نشان می دادند. در سال ۱۹۹۶ غربالگری مادر و نوزاد برای HIV اجباری شد و آزمایش وجود آنتی بادی ضد HIV جزو آزمایشات معمول حاملگی قرار گرفت .

در حال حاضر تشخیص فرد  HIV مثبت حامله با غربالگری افراد پرخطر از نظر عفونت با  HIV در کلینیک های پیش از تولد انجام می شود . ساده ترین تست تشخیص فرد  HIV مثبت ، تست الایزا (ELISA) است . در مواردی که این آزمایش مثبت باشد برای تأیید آن از نوعی تست دیگر به نام western blot استفاده می شود .

آیا سونوگرافی وضعیت HIV مثبت بودن جنین را می تواند پیشگویی کند ؟

خیر ، یافته های سونوگرافی در جنین هایی که به دنیا آمدند و HIV مثبت بوده اند با آنهایی که HIV منفی بوده اند تفاوتی نداشته است . بنابراین از سونوگرافی نمی توان استفاده کرد .

راه های انتقال عفونت از مادر به جنین یا نوزاد

١- انتقال داخل رحمی

۲- انتقال حین زایمان

۳- انتقال پس از زایمان . تغذیه با شیر مادر احتمال انتقال را ۱۰ تا ۲۰ درصد افزایش می دهد .

فواید تشخیص زود هنگام بیماری در طی بارداری

بنا به دلایل مختلف اطلاع و آگاهی زودرس از وجود عفونت HIV در زن حامله ضروری است که این دلایل به شرح زیر است :

۱-در صورت آگاهی قبلی معاینه دقيق بالینی از زنان مبتلا به عفونت به عمل می آید و عدم توجه به این مسئله خطرات جبران ناپذیری در بر دارد .

۲- آگاهی کامل مادری که خطر کودک او را تهدید می کند بسیار اهمیت دارد چرا که به عنوان مثال شیر دادن مادر دچار HIV به نوزاد ممنوع است.

۳- در صورت تصمیم مادر آلوده به  HIV به ادامه بارداری ، آگاه ساختن پزشک متخصص کودکان اهمیت فوق العاده دارد تا پزشک از بدو تولد کودک را تحت نظر قرار دهد و در صورت تشخیص عفونت درمان را زودتر آغاز کند .

۴-کارکنان ، پرسنل پزشکی ، پرستاران و کارمندان آزمایشگاه تدابیر مربوط به احتیاطات را رعات کنند .

چگونگی اداره ی بیماری در خانم های مبتلا به اچ آی وی

ا۔ سقط جنین : در صورتی که بیماری در سه ماهه اول بارداری تشخیص داده شود ، حاملگی باید قطع شود . ضمنا وضع بالینی و ایمنی شناسی بیمار هم باید مورد توجه قرار گیرد . هر مادر HIV مثبت ۵۰ ٪ احتمال دارد که یک نوزاد HIV مثبت داشته باشد و بهتر است زایمان نکند و حاملگی ختم شود . اگر قرار شد حاملگی ادامه پیدا کند باید پشتیبانی روانی کافی برای مادر فراهم گردد. HIV مثبت بودن مادر باعث ایجاد نقائص جنینی نمی شود اما حاملگی می تواند باعث پیشرفت سير بیماری و همچنین تولد یک نوزاد HIV مثبت گردد .

۲- چک کردن تعداد سلولهای TCD4پلاس هر سه ماه یک بار : اگر تعداد این سلولها کمتر از ۲۰۰ عدد در هر میلی لیتر خون باشد باید برای جلوگیری از ایجاد بیماری های فرصت طلب مثل پنوموسیستیس کارینی دارو استفاده شود . تعداد این سلولها شاخص آزمایشگاهی پیشرفت عفونت است و تصمیم گیری برای درمان براساس شمارش این سلول ها است.

٣- پیشگیری از انتقال در طی حاملگی ، زایمان و پس از زایمان : با تجویز دارو به عنوان پیشگیرنده می توان این انتقال را به حداقل رساند . دارویی به نام زیدرودین (Zidovudine) به این منظور مورد استفاده قرار می گیرد .