بیماری میگرن و روش های درمان آن

برخی از سردردها حالتی شبیه به ضربه زدن و تپش در سر را دارند که به آن میگرن می گویند. گاهی سردردهای میگرنی با استفراغ و حالت تهوع همراه هستند و افرادی که دچار این سردردها هستند نسبت به نور و صدایی که در محیط وجود دارد حساسیت بیش از اندازه ای دارند و نمی توانند به راحتی در محیط های پر نور و صدا حضور داشته باشند. زمانی که فرد مبتلا دچار حمله میگرنی می شود سردرد بسیار شدیدی خواهد داشت و این درد برای مدت چند ساعته و گاهی حتی چند روزه باقی می ماند و شدت آن به حدی است که فرد تمایل دارد در فضایی ساکت که هیچ نوری نیز وجود ندارد خوابیده و استراحت نماید. بیماری میگرن دارای انواع مختلفی است که گاهی می تواند علایم حسی هشدار دهنده به مانند صاعقه ها و فلاش های نور و یا حالت سوزن سوزن در دست و پاها را به همراه نقاط کور داشته باشد. در حال حاضر برای اینکه افراد مبتلا به میگرن بتوانند تعداد دفعاتی که میگرن حمله می کند را کاهش دهند و درد کمتری را تحمل کنند داروهایی تولید شده است که افراد به توجه به شاریط خود می توانند از آن ها استفاده نمایند. این داروها زمانی نتیجه بهتری از خود نشان خواهند داد که در مورد سبک زندگی خود نیز تحول ایجاد کنید و از درمان های خانگی که در ادامه عنوان می شود نیز استفاده نمائید.

میگرن به عنوان بیماری ای شناخته می شود که در هر سنی می تواند فرد را مبتلا نماید ولی احتمال ابتلا به این بیماری به ندرت پیش از پنج سالگی بوده است و اغلب افرادی که مبتلا شده است در دوران بلوغ و زمانی بوده که در اوایل بزرگسالی قرار داشته اند.

زنان بیشتر از مردان با افزایش سن در خطر ابتلا به بیماری میگرن قرار دارند. میزان شیوع میگرن در زنان۱۵ درصد می باشد حال آنکه در خصوص مردان این رقم به۷ درصد می رسد. البته افرادی که در شهر زندگی می کنند بیشتر از روستائیان در معرض ابتلا به میگرن هستند.

روش های انتقال 

بیماری میگرن در زمره بیماری های وراثتی قرار دارد و مهمترین عامل انتقال آن از فردی به فرد دیگر عوامل ژنتیکی می باشد. اگر دو نسل پیش از شما نیز فردی در خانواده به این بیماری دچار بوده باشد احتمال بسیار زیادی وجود دارد که شما نیز مبتلا به میگرن شوید. گاهی در خانواده ها چند نفر می توانند به این بیماری مبتلا باشند ولی افراد دیگر هرگز این بیماری را احساس نکنند.

این بیماری دارای درجه های شدت متفاوتی است و در برخی از افراد می تواند بسیار شدید باشد حال آنکه فرد دیگری سردرد خفیفی را تجربه نماید. در خصوص مرگبار بودن این بیماری تا کنون هیچ گزارشی اعلام نشده است.

علائم بیماری میگرن

بیماری میگرن دارای علائم بسیار متفاوتی می باشد و گاهی پیش می آید که فردی یکی از علائم آن را داشته باشد و یا در موارد نادر چند مورد از این علائم به صورت ترکیبی در او ظاهر شوند. علائمی که تا کنون برای میگرن اعلام شده است عبارتند از: سردرد های ضربان دار و تپش دار که در ابتدا هیچ دلیلی برای شورع آن وجود ندارد و بسیار مبهم به نظر می رسندو پس از آن به صورت تپنده در می آیند و حالت کوبندگی به خود می گیرند. زمانی که فرد سر خود را حرکت می دهد این درد بیشتر می شود و احتمالا درد از یک سمت سر آغاز می شود و به سمت دیگر و حتی قسمت جلویی سر می رود و گاهی نیز پیش می آید که کل سر درگیر این بیماری می شود.

فردی که دچار میگرن شده است نسبت به نور و صدا و حتی بو حساسیت بسیار زیادی دارد. رنگ پریدگی و سرگیجه به همراه خستگی و تاری دید و اغلب اسهال و در موارد بسیار نادر تب نیز می توانند علائم این سردردهای مزمن به شمار بروند.

احساس درد در شکم و معده و حالت تهوع و اغلب مواقع استفراغ همگی می توانند از علائم میگرن به شمار بروند. فرد مبتلا دچار کاهش اشتها می باشد و اغلب افراد احساس گرما و یا سرمای بسیار زیادی دارند.

در اغلب مواقع افرادی که دچار سردرد میگرنی هستند تا چهار ساعت باید آن را تحمل نمایند اما میگرن هایی که شدت بیشتری دارند تا یک هفته نیز احساس می شوند. حمله های میگرنی در مورد افراد مختلف تفاوت بسیار زیادی دارد و اصولا افرادی که دچار میگرن هستند۲ تا۴ بار در طول یک ماه حمله میگرنی دارند و برخی نیز در طول سال امکان دارد یک یا دوبار حمله میگرنی داشته باشند. این در حالی است که برخی از افراد نیز هر چند روز یک بار این حمله های میگرنی را تجربه می کنند.

هنوز به طور دقیق مشخص نیست این بیماری به چه علتی به وجود می آید اما با این وجود تغییرات مغزی و عوامل ژنتیکی را در به وجود آمدن این بیماری دخیل دانسته اند. افرادی که به میگرن مبتلا هستند می توانند از طریق وراثتی به آن دچار شوند؛ البته ناگفته نماند در حال حاضر عواملی غیر از وراثت را نیز برای ابتلا به میگرن اعلام کرده اند که در قسمت های خاصی از مغز به وجود می آید. عوامل بسیاری وجود دارد که موجب به وجود آمدن میگرن و حملات آن می شوند که در ادامه برخی از آن ها را اشاره خواهیم کرد.

ـ استرس های عاطفی که یکی از مهمترین و رایج ترین محرک هایی هستند که موجب به وجود آمدن سردرد های میگرنی می شوند.

ـ مواد شیمیایی و افزوده و مواد نگهدارنده ای که در اغلب مواد غذایی امروزه وجود دارد نیز می تواند فرد را به این بیماری مبتلا گرداند. البته برخی از مواد خوراکی و نوشیدنی مانند پنیرهایی که مدت زمان زیادی از ماندگاری آن ها گذشته و قدیمی شده اند، غذاهایی که دارای مقدار زیادی نمک هستند و همچنین غذاهایی که به وسیله فناوری های امروزه فرآوری شده اند و صد البته نوشیدنی های الکلی می توانند موجب به وجود آمدن میگرن شوند. منو سدیم گلوتامات یکی از موادی است که به میزان بسیار زیادی در پنیر وجود دارد و به علت استفاده زیاد از پنیر می تواند یکی از موارد بسیار مهم در ابتلا به سردردهای میگرنی باشد. البته تمام این مواردی که ذکر شد در حدود سی درصد از میگرن ها بسیار دیده می شوند و می توان آن ها را به عنوان محرک این بیماری دانست.

ـ کافئین: که مصرف بیش از اندازه آن و یا حذف ناگهانی آن موجب خواهد شد تا فرد به این سردردهای مزمن دچار گردد. البته باید عنوان کنیم مصرف بیش از اندازه و یا قطع یکدفعه ای این ماده موجب می شود میزان کافئین خون تغییرات بسیاری داشته باشد که این تغییرات تا حدی موجب نگرانی خواهد بود و گرنه یکی از مواد خوراکی که از آن در درمان میگرن های شدید استفاده می گردد کافئین می باشد که باید به اندازه مصرف شود.

تغییر در میزان خواب افراد: این مورد نیز می تواند باعث ایجاد سردردهای میگرنی شود. برخی از افراد از خواب زیاد به این بیماری مبتلا می شوند ولی برخی دیگر به علت کم خوابی دچار سردردهای میگرنی می گردند.

ایجاد تغییر در محیط اطراف و استفاده از داروهایی مانند قرص های ضدبارداری و قرص هایی که برای باز کردن عروق است نیز می تواند موجب به وجود آمدن میگرن در افراد شود. یکی دیگر از مواردی که افراد را مستعد ابتلا به میگرن می کند تغییراتی است که در هورمون های آن ها به وجود می آید.

 درمان میگرن

برای بیماری میگرن راه درمانی قطعی وجود ندارد اما افرادی که دچار این نوع از سردردها شده اند می توانند با انجام یک سری کارها تعداد حمله های میگرنی را کاهش داده و درد آن را نیز تسکین دهند. البته طی تحقیقاتی که به وسیله پزشکان و متخصصان بسیاری به وجود آمده اغلب افرادی که این راهکارها را به صورت اصولی انجام داده اند توانسته اند تا حد بسیار زیادی سردرد خود را تسکین دهند و تعداد اندکی نیز موفق شده اند میزان حملات میگرنی را بسیار کم نمایند.

ـ استفاده از رژیم غذایی مناسب: ترجیحا به سراغ رژیم غذایی مناسبی بروید که دارای حجم بسیار کمی بوده و کربوهیدارت های کمی نیز داشته باشد و میزان پورتئین موجود در آن کمی بالا باشد تا بتوانید تاثیرگذاری مثبتی در سردر های میگرنی خود داشته باشید.

ـ استفاده از شیر بادام، مغز بادام، شاهی، آب تره، رازیانه و جعفری و سیر به همراه آناناس و گیلاس در رژیم غذایی که موجب می شوند سردردهای کمتری را تجربه کنید.

ـ عدم استفاده از غذاهایی که دارای آمینو اسید تیرامین هستند همچون گوشت هایی که مدت زیادی است مانده اند و به اصطلاح کهنه شده اند و گوشت هایی که نمک اندود شده هستند و میوه هایی همچون موز، انبه، کنسرو ماهی، کلم، مواد لبنیاتی، گوجه فرنگی، بادمجان، تمشک، سیب زمینی و همچنین آلوقرمز که همگی موجب تشدید سردردهای میگرنی می شوند. البته برخی از نوشیدنی ها را نیز باید از رژیم غذایی خود حذف کنید که عبارتند از نوشابه های الکلی به همراه شکلات ها و غذاهایی که دارای ادویه های بسیاری هستند و همچنین آسپرین که می تواند در بهبود سردردهای میگرنی شما تاثیر بسیار زیادی داشته باشد.

ـ عدم استفاده از نمک و نان و گوشت و حبوبات و غذاهایی که دارای چربی بسیار است و غلات و غذاهایی که سرخ شده هستند. این مواد می تواند سردردهای میگرنی را تحریک نموده و باعث ازدیاد حملات میگرنی گردد.

ـ در هنگام مصرف غذا سعی کنید غذاهایی را که دارای کیفیت بالایی است به میزان بسیار کم مصرف کنید. برحسب نیاز به سراغ غذاهای مختصری که بسیار مغذی هستند بروید و در بین وعده های غذایی خود آن ها را مصرف کنید تا به کمک آن ها قند خون مورد نیاز بدن تان تثبیت شود. هرگز سعی نکنید که یکی از وعده های غذایی خود را حذف کنید که با این کار بدن خود را در برابر سردردهای میگرنی ضعیف خواهید کرد.

ـ استفاده از قهوه را در برنامه غذایی خود قرار دهید. زمانی که علائم مربوط به میگرن و شروع سردردهای میگرنی را مشاهده نمودید یک یا دو فنجان قهوه بنوشید تا تاثیر آن در تسکین سردرد خود را مشاهده نمائید. پس از نوشیدن قهوه به اتاقی تاریک بروید و سعی کنید در سکوت این فضا کمی استراحت نمائید. اگر بخواهید این روش در درمان میگرن موثر باشد بهتر است هرگز به سراغ موادی که دارای کافئین است نروید. البته پیش تر نیز عنوان کردیم اگر به خوردن کافئین عادت دارید آن را به طور ناگهانی حذف نکنید و سعی کنید به مرور زمان این کار را انجام دهید.

پیشگیری از بیماری میگرن

برای اینکه بتوانید از ابتلا به میگرن و یا حملات آن پیشگیری کنید بهتر است سبک زندگی خود را به صورت اصولی تغییر دهید. برای اینکه بتوانید تغییراتی عمده را در سبک زندگی خود به وجود بیاورید بهتر است بر اساس مواردی که در ادامه گفته می شود.

ـ از کلیه محرک هایی که موجب ایجاد سردرد میگرنی می شود دوری کنید. در خصوص تمام عطرها و خوراکی هایی که موجب می شوند سردرد میگرنی داشته باشید بهتر است آن ها را کنار بگذارید. برای اینکه بتوانید از این بیماری پیشگیری به عمل بیاورید بهتر است دور نویدن الکل را خط بکشید و سیگار و کافئین را از برنامه خود حذف کنید. یکی دیگر از موارد پیشگیری کننده این است که الگوی منظم و خوبی را برای ساعت های خواب و خوراک خود در نظر بگیرید و سعی کنید از استرس کاملا به دور باشید.

ـ داشتن ورزش منظم یکی از راه های درمانی بسیار موثر است که می تواند در کاهش حملات سردردهای میگرنی موثر باشد. ورزش های هوازی همچون ایروبیک قادر است فشاری که بر بدن وارد شده است را کم کند و موجب می شود حملات میگرنی به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کند. پیاده روی و شنا و حتی دوچرخه سواری نیز در پیشگیری از حملات میگرنی تاثیر بسیار زیادی دارد ولی باید به خاطر داشته باشید که ورزش های شدیدی را انجام ندهید و آرام آرام این کار را بکنید چرا که فشار یکدفعه ای هم می تواند موجب اذیت شما و ایجاد سردرد برایتان گردد.

ـ کاهش وزن یکی دیگر از مواردی است که در پیشگیری و درمان سردردهای میگرنی بسیار موثر می باشد.

ـ زنانی که دارای سردرد میگرنی هستند باید بدانند استروژن نیز می تواند موجب ایجاد سردردهای میگرنی می شود. برای اینکه میزان استروژن را کاهش دهید بهتر است از داروهای هورمونی کمتر استفاده کنید. داروهای ضد بارداری نیز باعث افزایش این ماده می شود بنابراین بهتر است آن ها را هم با توجه به نظر پزشک خود کم کرده و یا به طور کلی قطع نمائید. البته بهتر است این داروها را یکباره قطع نکنید و حتما پزشک خود را در جریان این مساله قرار دهید؛ چرا که عدم توجه به این مساله می تواند سلامتی شما را در معرض خطر قرار دهد.

عوامل تاثیرگذار در بیماری میگرن

مواد غذایی بسیاری هستند که موجب می شوند تا بیماری میگرن شما تشدید پیدا کند که عبارتند از:

ـ گلوتامات: این ماده به عنوان نمک یا اسید آمینه ای شناخته می شود که در کلیه بافت های عصبی اندام افراد وجود دارد. مواد غذایی که به صورت آماده شده تولید می شوند مقدار زیادی اسید آمینه یا گلوتامات دارند. انواع کنسروها و غذاهایی که به صورت یخ زده هستند گلوتامات بسیار زیادی دارند.

ـ آمین ها: آمین ها موادی هستند که موجب می شوند رگ های بدن فعال شوند و اینگونه دیده می شود که موجب منقبض شدن رگ های خونی می شود. تیرآمین وفنیل اتیل آمین به عنوان دو ماده ای شناخته می شوند که موجب ایجاد این وضعیت در مغز می گردند. بهتر است از این مواد دوری کنید تا بتوانید از حملات میگرنی جلوگیری به عمل بیاورید.

ـ استفاده از مس: اینگونه به نظر می رسد که مس در درون آمین های فعال کننده به مقدار زیادی وجود دارد و این ماده نیز در تشدید سردردهای میگرنی تاثیر بسیار زیادی خواهد داشت. مس در مواد بسیاری همچون جوانه گندم، شکلات و صدف های خوراکی بسیار دیده می شود. بهتر است از پرتقال و گریپ فروت و نارنگی که به عنوان میوه های تشدید کننده حملات میگرنی هستند دوری کنید.

مواد دیگری نیز وجود دارد که بهتر است از برنامه غذایی خود حذف کنید تا بتوانید جلوی تشدید سردردهای میگرنی خود را بگیرید. این مواد عبارتند از: کافئین، مواد غذایی که سرخ شده هستند و بسیار چرب می باشند، نیتریت ها همچون سوسیس ها و گوشت های نمک سود شده. بهتر است از این مواد دوری کرده و به سراغ مواد و غذاهایی بروید که سلامتی شما را تضمین می کند تا بتوانید سلامتی خود را بهتر مدیریت نموده و از حملات میگرنی در امان باشید.