برخی از ناراحتی های مربوط به دندان را بشناسید

چند مورد از مشکلات مربوط به دندان که ممکن است هر فردی درگیر آن شود

دندان درد

درد در یک یا چند دندان معمولا علامتی از یک مشکل زمینه ای در دندان ها یا لثه می باشد. بر اساس اینکه علت این مشکل چه می باشد، درد می تواند خفیف یا شدید باشد. دندان درد ممکن است فقط چند دقیقه طول بکشد و یا اینکه درد بسیار بیشتر باشد.

علل بروز دندان درد

درد دندانی که بر اثر خوردن غذاها یا نوشیدنی های داغ، سرد و یا شیرین ایجاد می شود ممکن است نشانه ای از وجود مراحل اولیه پوسیدگی دندان باشد. همچنین شکستگی دندان، کم شدن یا تحلیل رفتن لثه ها و با وجود بیماری لثه ها نیز ممکن است باعث بروز دندان درد شود. یک درد مبهم در دندان ها در هنگامی که چیزی را گاز می زنیم و می خوریم ممکن است به علت التهاب لثه ها باشد که بر اثر ایجاد پلاک بروز می کند. همچنین درد ممکن است بر اثر گیر کردن غذا در بین دندان ها نیز ایجاد شود.

درد شدیدی که مدت زیادی طول میکشد معمولا بر اثر پوسیدگی پیشرفته دندان ایجاد می شود که در این وضعیت، پولپ دندان (یعنی قسمت مرکزی دندان که حاوی عصب و رگهای خونی می باشد) دچار التهاب می شود. اگر درد طوری باشد که با دست زدن به دندان، درد ایجاد شود، ممکن است نشانه این باشد که در ریشه دندان، آبسه ایجاد شده است. عفونت موجود در آبسه ها ممکن است به بافت های اطراف نیز سرایت کرده و باعث ورم کردن صورت و گاهی اوقات بالا رفتن درجه حرارت بدن (تب) شود. در چنین مواقعی، غدد لنفاوی گردن نیز ممکن است متورم و دردناک شوند.

درد و حساسیتی که در عقب دهان ایجاد می شود ممکن است بعلت بیرون آمدن دندان های عقل باشد. اگر فقط قسمتی از دندان های عقل بیرون بیایند و یا اینکه در مسیر اشتباهی رشد نمایند، لثه ها ممکن است دردناک شوند. در بعضی موارد، دندان درد ممکن است بر اثر وجود اختلالی در قسمت دیگری از بدن ایجاد شود، مثلا بعلت سینوزیت، عفونت گوش و یا یک مشکل در مفصل فک، این ناراحتی بروز کند.

نحوه درمان دندان درد

اگر شما دچار دندان درد شده اید باید هرچه زودتر به سراغ دندانپزشک بروید. اگر به غیر از دندان درد، تب و تورم صورت نیز وجود دارد، باید در رفتن به پیش دندانپزشک بسیار تعجیل نمایید. خوردن مسکن هایی مثل آسپرین یا استامینوفن می تواند تا مدتی که نوبت مطب دندانپزشکی شما فرا می رسد تا حدودی درد دندان را تسکین دهد. شستن و غرغره کردن دهان با آب نمک گرم ممکن است به بر طرف شدن درد دندان کمک نماید. با این حال، تنها راه تسکین دائمی دندان درد، درمان آن توسط یک دندانپزشک می باشد.

دندانپزشک سؤالاتی راجع به علایم دندان درد از شما می پرسد و دندانها و لثه هایتان را معاینه می کند. او ممکن است یک عکس رادیوگرافی از دندان هایتان بگیرد تا وضعیت پوسیدگی آنها را بررسی نماید. اگر دندان درد بر اثر پوسیدگی دندان باشد، دندانپزشک قسمت های پوسیده را بیرون می آورد و با پر کردن ساده آن، جلوی درد و پوسیدگی بیشتر را می گیرد. اگر شما دچار التهاب لثه (ژنژیویت) شده باشید، دندانپزشک احتمالا دندانهایتان را جرم گیری خواهد کرد. اگر عفونتی وجود داشته باشد، داروهای آنتی بیوتیک تجویز می گردد. اگر پوسیدگی دندان خیلی زیاد پیشرفته باشد و دچار التهاب پولپ و یا آبسه دندان شده باشید ممکن است نیاز به روت کانال (عصب کشی) داشته باشید. برای انجام روت کانال، بافت های پولپ نرم داخل دندان، بیرون کشیده می شود. حفره ای که در دندان ایجاد می شود، تمیز و پاک می گردد و با موادی بطور دائم پر می شود. دندانی که بطور بدی آسیب دیده است و یا پوسیدگی آن بیش از حد می باشد را می توان کشید. همچنین دندانهای عقلی که بطور نهفته در زیر لثه قرار داشته و دردناک هستند ممکن است نیاز به بیرون آوردن داشته باشند. اگر دندان درد به علت بیماری هایی مثل سینوزیت و یا عفونت گوش باشد باید به یک پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه نمایید. برای پیشگیری از بروز دندان درد، شما باید به طور منظم دندان ها و لثه هایتان را مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده نمایید. همچنین شما باید بطور منظم و هر چند وقت یکبار به دندانپزشک مراجعه نمایید تا دندان هایتان بررسی و چک آپ شوند.

التهاب بعد از کشیدن دندان

بعد از اینکه یک دندان کشیده می شود، حفره ای که دندان از آن بیرون آورده شده، پر از خون می باشد. این خون سپس لخته شده و باعث التیام این جای خالی دندان می شود. اگر به هر دلیلی مثل شستن بیش از حد دهان، این لخته بیرون آورده شود و یا اگر این لخته عفونی شود، پوشش استخوانی حفره دندان دچار التهاب می شود که به این وضعیت اصطلاحا “حفره خشک (dry socket) گفته می شود. از هر ۲۵ نفری که دندانشان را می کشند در یک نفر این وضعیت ایجاد می گردد و بیشتر در مواقعی رخ می دهد که دندان آسیای بزرگ فک پایینی به سختی کشیده می شود. این وضعیت مشکل در افراد سیگاری و در خانم هایی که از قرص های ضد بارداری استفاده می کنند بیشتر رخ می دهد.

علایم حفره خشک ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• درد شدید وزقزق کننده که معمولا ۲ تا ۴ روز بعد از کشیدن دندان از حفره خالی دندان به سمت گوش تیر می کشد.
• ایجاد مزه بد در دهان.
• بوی بد دهان.

حفره خالی دندان ممکن است فقط تا حدودی التیام یابد و گاهی اوقات قطعات کوچکی از استخوان ممکن است از حفره خالی دندان بیرون بیاید.

نحوه ی درمان

بعد از کشیدن هر دندانی، دندانپزشک ممکن است برای پیشگیری از عفونت حفره دندان، آنتی بیوتیک تجویز نماید. اگر بعد از چند روز، حفره خالی دندان التيام پیدا نکرد و با اینکه شما هنوز درد دارید، دوباره به دندانپزشک مراجعه نمایید. تا هنگامی که به دندانپزشک می روید می توانید از دارو های مسکن مثل استامینوفن استفاده نمایید تا از درد شما کاسته شود.

برای درمان این مشکل، دندانپزشک ممکن است ابتدا با استفاده از آب نمک گرم و یا یک محلول ضد عفونی کننده اقدام به شستن حفره خالی دندان نماید. سپس با استفاده از یک خمیر ضد عفونی کننده، این حفره  پانسمان می گردد. این کار هر دو یا سه روز یکبار تکرار می شود تا اینکه حفره خالی دندان شروع به خوب شدن والتيام پیدا کردن کند. دندانپزشک ممکن است به شما توصیه نماید که برای کاهش التهاب، دهانتان را با استفاده از آب نمک گرم در خانه بشویید. التيام حفره خالی دندان در عرض چند روز شروع شده و در عرض چند هفته نیز به طور کامل بهبود می یابد.

شکستگی دندان

شایع ترین علت شکستگی دندان ها، وارد آمدن یک ضربه شدید به دهان می باشد. مردان جوان بیشتر احتمال دارد که دچار چنین آسیبی شوند زیرا آن ها بیشتر در ورزش های سخت شرکت می کنند. دندان های جلویی که بیش از حد جلو آمده اند و نیز دندان هایی که بر اثر پرکردن آن ها، ضعیف شده اند بیشتر مستعد شکستن هستند.

مینای دندان (یعنی قسمت بیرونی و محکم پوشاننده تاج دندان) اغلب بیشترین آسیب را می بیند اما این وضعیت معمولا باعث بروز هیچ گونه درد یا علامتی نمی شود. اگر عاج دندان که در زیر مینای دندان قرار دارد آسیب ببیند، دندان دچار حساسیت به سرما و گرما شده و در هنگام گاز گرفتن چیزی، دچار درد می شود. وجود درد و خونریزی ممکن است نشان دهنده این باشد که پولپ دندان که حاوی اعصاب و رگهای خونی می باشد نیز گرفتار شده است. اگر دندان صدمه دیده حساس شود و یا بر اثر عفونی شدن پولپ دندان خونریزی ایجاد شود و یا احتمال ایجاد آبسه در ریشه دندان باشد شما باید در عرض ۲۴ ساعت به یک دندانپزشک مراجعه نمایید.

نحوه ی درمان شکستگی دندان

درمان شکستگی دندان بستگی به شدت آسیب وارده دارد. کنده شدن قسمت کوچکی از مینای دندان را می توان فقط به دلیل زیبایی درمان نمود. شکستگی زیاد دندان را می توان با پر کردن آن، درمان نمود. اگر شکستگی دندان خیلی شدید باشد می توان آن را به مدت یک تا دو هفته به دندان های مجاور متصل نمود. اگر پولپ دندان دچار عفونت شده باشد و یا اینکه از بین رفته باشد شما ممکن است به روت کانال (عصب کشی) نیاز داشته باشید. دندان هایی که خیلی شدید آسیب دیده باشند ممکن است لازم باشد که آنها را بیرون آوریم.