مجله سلامت

با خواص ریشه ایریسا بیشتر آشنا شویم

خواص ریشه ایریسا، ریشه ایریسا یا ریشه سوسن آسمانی رنگ، در کوهها سبز میشود و آن خوش و و پھن و دراز، به قدریک انگشت یا زیادتر و پر گره و پوست آن کبود سرخ می باشد و پررنگ است و مغز آن مایل به زردی و سرخی و بعضی مغز آن بسیار سفید میباشد، و بهترین آن مایل به سرخی گره دار آن است که خوشبو و بسیار بلند نباشد و زبان را اندک بگزد وبوی آن در موقع کوبیدن قوی باشد و به قوت عطسه آور و سست و خالدار نباشد و کهنه و کرم خورده و سوراخ دار نباشد.

طبیعت ریشه ایریسا در آخر درجه دوم گرم خشک و خواص آن لطيف. مسنحن و مفتح و منضج یعنی تغییر حال به اخلاط فاسد می دهد، اگر اخلاط فاسد و غلیظ است، رقیق می کند و اگر رقیق است، غلیظ میکند و جالی است (جلا دهنده) و منقی (یعنی پاک کننده) مسهل ماده صفرا یعنی مرض (استسقا و قی) ومره سودا وبلغم غلیظ گفته اند. قوت اسهال کهنه آن زیادتر است. خوردن سه تا پنج مثقال، ریشه ایریسا با آب عسل اسهال (کیموس غلیظ و بلغمی) دستور آب عسل که سابق گفته شد، ضماد ریشه ایریسا با سرکه با روغن گل سرخ به سر بمالند برای دردسر کهنه و به همین دستور جوشانده آن خوابآور (طبخ ریشه ایریسا) یعنی آب جوشانده ایریسا بخورند، برای اختلاج یعنی (بريدن اعضاء بدن) خدر به معنی «خواب رفتگی اعضاء بدن و سستی» رعشه و سکته و فالج و استرخاء یعنی سستی و گریه کردن اطفال و نسیان و فراموشی و زیادتی قوت حافظه عطسه آوردن.

جرم ریشه ایریسا برای جلب خون و رطوبت زیادتی از چشم است. دستورش: جوشانده ریشه ایریسا یک قطره با سرکه در گوش بچکانند، برای قطع نزالات بارده و صدای گوش نافع است. مضمضه کردن برای درد دندان که از رطوبت و سردی تولید شده باشد نافع است. ریشه ایریسا را بکوبند و الک کنند با . آب بجوشانند، ان اب را با جرم ریشه با شیره انگور بخورند، برای درد سینه، ریه، تنگ نفس، سرفه و ذات الریه و خناق بلغمی، دیفتری که از بلغم تولید شده باشد و دفع فضولات غلیظ (مثل گلوله و سنگ شده) و در جگر و سپرز بارد استسقا و یرقان و بواسیر «باز کردن دهان رگهای بواسیر» که خون جاری شود و تسکین درد شود و عرق النساء (سیاتیک) درد پا و درد مفاصل و معضی «درد باطن» و برای امساک منی و کثرت احتلام و جریان منی بدون جماع، خوردن آب جوشانده ریشه ایریسا ۳۲ نخود بخورند.

با شراب برای امراض رحم و انشقاق و ترکیدن تفتیح سده (بازکننده) که در رحم تولید شده و باز کننده حیض که بند آمده، ریشه اریسا با سرکه برای گزیدن جانوران و داروهای سمی و ورم سده، سپرز، و لزوجات تنها ضماد پخته ریشه ایریسا برای درد رحم و غلیظی خلط بسته شده به انضمام فم «دهن» آن هنگامی که بند شده به سبب غلظت جرم خود و تلین اورام سخت مزمنه و کهنه و خنازی و جوش لبنیه زخمهای چرک دار.

ریشه ایریسا را با سرکه از خارج بر بدن بمالند برای سپرز و استسقا و گزیدن جانوران، تحلیل اورام قطع رطوبت زخمهای رطوبت دار و تحلیل آنها و رفع (لک سفید بدن) ریشه ایریسا با عسل برای زخمها «گرد یک ذره که به روی زخم میپاشند» برای رویانیدن گوشت بر استخوان و التیام زخمهای بدبو، نشستن در آب جوشیده و ریشه ایریسا برای سخت شدن رحم و مقعد و امراضی که از سردی تولید شده است. (تنقیه) آب جوشانده برای درد پا، سیاتیک، و بدبویی بواسیر و زخمهای باطن و بردن گوشت زیاد نواسیر فرزجه یعنی زنان از جلو بردارند با عسل برای اخراج جنین شیاف نمایند. روغن ایریسا برای تشنج امتلایی (یعنی تشنج از نقل معده) برای رفع سمیت قارج و گشنیز کوهی نافع تها و خوردن هفت منقال ریشه ایریسا مسهل قوی میباشد. غرغره آن با آب عسل برای خشونت قصبه الریه می باشد.