افراد دیابتی چه نکاتی را باید در زندگی خود رعایت کنند؟

افراد دیابتی چگونه می توانند با بیماری خود به راحتی کنار بیایند؟

زمانی که فرد سالمی ورزش می کند ، آزادسازی انسولین از پانکراس متوقف می شود اما هورمون های دیگر تولید شده و باعث افزایش سطح گلوکز خون می شوند. هنگامی که انسولین با قرص های سولفونيل اوره مصرف می شوند سطح انسولین به هنگام انجام اعمال ورزشی افزایش می یابد و اگر انسولین را درون یکی از اعضایی که هنگام ورزش از آن استفاده می شود ، تزریق نماییم ، ممکن است انسولین سریع تر از همیشه جذب شود . به هنگام ورزش باید اجازه دهیم افرادی که باما هستند ( یار تنیس یا اعضاء تیم فوتبال ) بدانند که ما انسولین تزریق می نماییم و برای آنها توضیح دهیم که در صورت بروز هیپوگلیسمی چه کاری باید انجام دهند.

ورزش کردن

اگر قصد ورزش کردن دارید، می توانید دارو یا رژیم غذایی خود را طوری تنظیم کنید که از بروز هیپوگلیسمی جلوگیری شود . ممکن است مجبور شوید میزان مصرف انسولین را تا نصف کاهش دهید که البته این امر بستگی به این دارد که آن ورزش چقدر سخت و طاقت فرسا باشد. اگر فرد به صورت ناگهانی شروع به ورزش کند کار سخت تر می شود که البته این امر می تواند در بچه ها مشکل ساز باشد. بار دیگر باید گفت که خوردن یک خوراک مختصر کربوهیدرات دار ( مثل یک نوشیدنی شیرین ، بیسکویت یا حتی یک تکه شکلات و مشکل را حل خواهد کرد . مادامیکه اقدامات احتیاطی معقول را انجام می دهید به هیچ وجه دلیلی ندارد که در فعالیت های ورزشی که به آن تمایل دارید ، شرکت نکنید.

ورزشکاران معروفی وجود دارند که مبتلا به IDDMI هستند اما در سطوح بالای فوتبال مشغول به بازی هستند . بسیاری از افراد مبتلا به دیابت می توانند در ورزش های مختلف شرکت کنند. این در حالی است که ورزش هایی همچون غواصی یا کایت سواری نیاز به توجهات ویژه ای دارند و شاید بهتر باشد که از آنها اجتناب کرد. در هر صورت ورزش هایی که خطرات زیادی دارند اغلب قوانین و مقررات خاصی را در رابطه با افراد  دیابتی دارا می باشند و به نفع سلامتی فرد می باشد که از آن قوانین پیروی کند .

شرکت در میهمانی

با کمی تفکر و برنامه ریزی از قبل طراحی شده ، می توان با خیالی آسوده به هر گونه مهمانی رفت و خوشگذرانی کرد . نکات مهمی که باید به آنها توجه کرد این است که ممکن است فرد دیرتر از همیشه غذا بخورد ، غذایی متفاوت با بقیه بخورد و تا پاسی از شب برقصد . اگر فرد انسولین استفاده می کند نیاز است تنظیمات ویژه ای را وضع کند تا این عوامل مدنظر قرار گیرند . وقتی فرد می داند که چند ساعت دیرتر از موعد همیشگی غذا خواهد خورد باید قبل از رفتن به میهمانی یک غذای سبک بخورد . سپس تزریق انسولین را تا آماده شدن غذا به تأخیر اندازد . اگر میهمانی خیلی دیر شروع شود شاید نیاز شود تا غذا حاوی مقادیر زیادی کربوهیدرات باشد ( همراه با میزان همیشگی انسولین ). اگر در نظر دارید ساعاتی را در بیرون از خانه سپری کنید مقداری غذا و نوشیدنی به همراه داشته باشید .

چند توصیه برای اینکه شبی را با خوشی در خارج از منزل سپری کنید

• ضرورتی ندارد که بیماران دیابتی از شرکت در میهمانی ها و رویداد های اجتماعی پرهیز کنند. فقط لازم است که از موارد زیر پیروی کنند.
• زمانی که دارو مصرف می کنید، بیشتر بخورید تا بتوانیدفعالیت های فوق العاده ای همچون رقصیدن را انجام دهید.
• به خاطر بروز هیپوگلیسمی مقدار کربوهیدرات سریع الاثر را با خود در سالن رقص پرجمعیت داشته باشید. ممکن است این امکان پیش نیاید که به یک اغذیه فروشی بروید و مقدار کافی غذا بخورید.

مسافرت

دلیلی ندارد که دیابت در برنامه مسافرتی شخص به طرق مختلف تداخل کند و یا آنرا محدود سازد . اما اگر فرد قصد مسافرت به خارج را داشته باشد بهتر است بیمه مسافرتی فراگیر به همراه داشته باشد . در اکثر کشورها مراکز پزشکی و مراقبتی دیابت به ندرت رایگان هستند بنابراین قبل از سفر می بایست تمامی جوانب را مد نظر قرار داد.

عبور از گذرگاه زمان

اگر یک مسافرت هوایی طولانی را در پیش رو دارید لازم است تا به دقت برنامه ریزی کنید و بهتر است این کار را به کمک پزشک یا تیم مراقبت دیابت تان انجام دهید. به خاطر بسپارید که مسافرت به غرب روز شما را طولانی تر می کند در حالی که مسافرت به شرق آن را کوتاه خواهد کرد.

• استفاده از انسولین :

در صورتی که با استفاده از قلم تزریق به دنیات انسولین تزریق کنید ، نسبت به تزریق دوبار در روز انسولين ، مشکل کمتری خواهید داشت. برای یک روز طولانی ساده ترین راه حل این است که قبل از غذا ( معمولا قبل از پرواز خورده می شود ) یک تزریق فوق العاده انسولین انجام دهیم. وقتی به مقصد رسیدیم دوز معمولی از انسولین شبانه را تزریق نماییم و پس از آن شام بخوریم. همچنین صبح روز بعد انسولین را قبل از صبحانه و طبق معمول تزریق کنیم . سپس باید سعی شود الگوی مصرف غذایی با آن ناحیه تطبیق داده شود . البته لازم به ذکر است اگر فرد دچار خستگی پرواز ( ناشی از اختلاف ساعت ) شده باشد این کار آسان نیست.

وقتی به کشورهای شرقی مسافرت می کنید احتمالا شب کوتاه تر است . بنابراین بایستی میزان کمتری انسولین متوسط الاثر تزریق کنید . ( شاید ۱۰ تا ۲۰٪ کمتر از حد معمول ) یا قبل از شام ( اگر در روز دو تزریق انجام میدادید ) و یا قبل از رفتن به تختخواب ( اگر تزریقات متعدد انجام می دادید ) . پس از این تزریقات می بایست صبح قبل از صبحانه نیز تزریق را نجام داد . فراموش نکنید که شما مجبور نیستید همه غذاهایی را که به هنگام پرواز به شما تعارف می کنند ، بخورید و اگر احساس می کنید که میل ندارید و با نیازی به آنها ندارید از آنها استفاده نکنید. بهتر است کارکنان هواپیما را از بیماری خود مطلع سازید و مطمئن شوید که آنها و همراهانتان در صورتی که دچار هیپو گلیسمی شدید می دانند باید چه کار کنند و در صورت نیاز چگونه به شما انسولین تزریق کنند. اگر مسافرت شما یک سفر دریایی باشد نیز می بایست همین کارها صورت گیرد.  انسولین را می توان در جای خنک نگهداری کرد و ضرورتی ندارد که آنرا حتما در يخچال گذاشت .

• استفاده از قرص :

نیازی نیست تغییرات ویژه ای را در جدول درمانی ایجاد کرد. اما بهتر است قبل از یک مسافرت هوایی طولانی توصیه های پزشک را مدنظر قرار داد .

آماده شدن برای سفر

مجبور خواهید بود در کیف دستی خود جایی را برای دارو ها، تجهیزات مربوط به آزمایش گلوکز و دیگر وسایل پزشکی پیدا کنید. گاهی اوقات این امکان وجود دارد که چمدان شما گم شود! وقتی سرنگ و سوزن با خود حمل می کنید بهتر است سر نسخه ای از پزشک خود داشته باشید که بر روی آن توضیح داده باشد شما بیمار هستید و چگونه درمان می شوید . بهتر است افراد مبتلا به دیابت کارت شناسایی ویژه یا دستبندی با خود داشته باشند که نشان دهد آنها مبتلا به دیابت هستند و چه داروهایی مصرف می کنند .

انجمن بیماران دیابتی بریتانیا می تواند این کارت های شناسایی را تهیه کند و در اختیار بیماران قرار دهد. در این کارت ها جزئیات درمان بیماری با زبان محلی کشوری که فرد قصد مسافرت به آنجا را دارد نوشته شده است . نشان دادن مدرک به هر کس ضرورتی ندارد اما در این مورد نشان دادن کارت باعث میشود تا خود آسیب نبیند . در صورت نیاز بهتر است همراه با داروی دیابت ، داروی بیماری مسافرت نیز برداشته شود. اگر می دانید مستعد به بروز این بیماری هستید و بنابراین نمی توانید چیز زیادی بخورید باید آب میوه و یا دیگر نوشیدنی های شیرین را با خود به همراه داشته باشید . در موارد دیگر تنها نیاز است مانند سایر مسافران، احتياطات حين مسافرت را رعایت کنید .

دیابت در هنگام بیماری

گهگاهی فرد دچار سرماخوردگی با آنفلوآنزا می شود که این بیماری ها همانند سایر بیماری ها می توانند کنترل دیابت را تحت تأثیر قرار دهند. محتمل ترین نتیجه این بیماری ها افزایش سطح گلوکز خون می باشد. بنابراین لازم است به طور مکرر معاینات و آزمایش هایی انجام شود تا مطمئن شویم که آیا این امر اتفاق افتاده است با خیر ( به ویژه اگر انسولین تزریق می شود ).

IDDM

بسیاری از افراد فکر می کنند که اگر غذا نخورند لازم نیست انسولین تزریق کند و گرنه مبتلا به هیپو می شوند . در حقیقت ، مسئله برعکس است و در چنین مواردی به جای آنکه گلوکز کاهش داشته باشد ، افزایش زیادی خواهد داشت . حتی اگر فرد مبتلا به ناراحتی معده مثل ورم معده و روده باشد و استفراغ کند نیز باید انسولین تزریق کند تا گلوکز خونش تحت کنترل درآید . اگر فرد نتواند جلوی استفراغ خود را بگیرد باید با پزشک تماس بگیرد . ممکن است تا زمانیکه فرد بتواند چیزی بخورد و یا بنوشد در بیمارستان بستری گردد .

NIDDM

اگر فرد نتواند چیزی بخورد یا بنوشد خوردن قرص ممکن است باعث هیپوگلیسمی شود. اگر فرد بیمار باشد، ممکن است به تزریق کمتری نیاز باشد اما تا زمانیکه به طور مرتب گلوکزتان را کنترل نکنید باید چگونگی تنظیم را از پزشک بخواهید. اگر بیماری به سرعت بهبود نیابد ممکن است نیاز باشد چند روزی فرد در بیمارستان بستری شود .

باردار شدن

این واقعیت که شما مبتلا به دیابت هستید نباید باعث شود تا بچه دار شدن را به تعویق بیاندازید . این بیماری بر روی بچه دار شدن شما اثر نمی گذارد و نبایستی مشکلی برای باردار شدن داشته باشید ، مگر آنکه از معدود زنانی باشید که از عوارض شدید بیماری رنج می برند و یا دیابت شان به طور صحیحی کنترل نمی شود . اگر در نظر دارید در آینده ای نزدیک باردار شوید بهتر است اطمینان یابید که سطح گلوکز خونتان تا حد ممکن به خوبی کنترل می شود . به علاوه مصرف اسید فولیک شديدة توصیه می گردد . شما باید در ارتباط با قصد بارداریتان با تیم مراقبت دیابت صحبت کنید که در این صورت ممکن است بیمارستان خدمات مشاوره ای ویژه حاملگی را به شما پیشنهاد کند . سطوح بالای گلوکز خون در مراحل اولیه حاملگی می تواند بر روی رشد جنین اثر بگذارد . گلوکز خون باید با دقت بررسی شود ، به خصوص اگر فرد باردار باشد. چرا که اگر افزایش بسیار زیادی داشته باشد می تواند بر روی کودک تأثیر بگذارد . این امر می تواند بدین معنی باشد که کودک با بسیار سریع رشد می کند با مایع بسیار زیادی در غشاهای مجاور جنین جمع گردیده است .

شاید پزشکتان بخواهد هر چند هفته یکبار شما را بییند و  نیز از شما بخواهد تا کنترل سطح گلوکز خونتان را بیشتر از همیشه انجام دهید . احتمال دارد که میزان مصرف انسولین شما دو برابر و یا حتی در طول این مدت سه برابر شود اما پس از تولد کودک این میزان مجددا به حالت عادی بر می گردد. انسولین به جنین آسیبی وارد نمی کند به این دلیل که به نظر نمی رسد گلوکز خون جنین را کاهش دهد. در صورتی که از طریق شکم انسولین را تزریق می کنید نگران آسیب به جنین نباشید. همچنین مشاهده نشده است که هیپوگلیسمی مادر به جنین آسیبی وارد کند.

اگر زایمان طبیعی داشته باشید شانس مناسبی داشته اید ، گرچه بعضی از زنان مجبورند عمل سزارین انجام دهند . علت سزارین در این زنان این است که نوزادشان نسبت به زنان غیر دیابتی که قند خونشان پایین است ، بزرگتر می باشد و زایمان را دچار مشکل می کند . تیم مراقبت زایمان و دیابت قبل از موعد مقرر زایمان در مورد انتخاب روش زایمان با شما صحبت خواهند کرد و اگر تصمیم به زایمان طبیعی گرفتید ممکن است بهتر باشد یک سرم حاوی انسولین و محلول قندی را به صورت وریدی تزریق کنید تا در طول زایمان دیابت شما کنترل شود . پیشرفت های بزرگ در امر مراقبت از زنان دیابتی قبل از تولد نوزاد در سالهای اخیر به این معنا می باشد که می توانید انتظار یک حاملگی سالم و یک کودک سالم و طبیعی را داشته باشید.

دیابت های دوران حاملگی

تعدادی از زنان وقتی که حامله می شوند برای اول بار دچار دیابت می شوند و پس از آن سطوح گلوکز خونشان به حالت طبیعی برمی گردد . دیابت های دوران حاملگی با خوردن انواع غذاهای مناسب قابل کنترل می باشد ، اگر چه ممکن است تعدادی از زنان مجبور به تزریق انسولین شوند . دیابت دوران حاملگی با قرص درمان نمی شود . بعد از تولد نوزاد به شما توصیه خواهد شد که مراقب وزن خود باشید و از یک رژیم غذایی سالم پیروی کنید زیرا خطر ابتلای شما به NIDDM در مراحل بعدی زندگی بیشتر از حد طبیعی می باشد. لازم است تا زنان حامله ای که انسولین تزریق می کنند همه توصیه های مربوط به رژیم غذایی ، ورزش و غیره را دنبال کنند.

« نکات کلیدی »

• اگر انجام ورزش سخت را برنامه ریزی کردهاید به خاطر بسپارید که کربوهیدرات فوق العاده ای بخوريد و يا تزريق انسولين يا قرصهای سولفونيل اوره را قبل از ورزش کاهش دهيد .
• در هنگام ورزش با دیگران به آنها بگوييد که مبتلا به دیابت هستيد و برای آنها توضيح دهيد زمانيکه دچار حمله هيپوگليسمي شديد ، چه بایستی انجام دهند.
• اگر ديرتر از موعد همیشگی و يا بيشتر از هميشه نمذا خوردید ممکن است به انسولین بیشتری نیاز داشته باشيد .
• به خاطر بسپاريد که بیمه سلامتی خود را قبل از هر مسافرت خارجی تهيه کرده و با خود همراه داشته باشيد .
• به هنگام مسافرت بین کشورها ، اگر مسیر حرکت به سمت کشورهای غربی باشد باید مصرف انسولين و غذا را افزایش داد و اگر مسیر حرکت به سمت کشورهای شرقی باشد ممکن است مذا يا ميزان مصرف انسولین را که مطابق برنامه بوده است، حذف کنيد .
• هرگز انسولین را در چمدان بسته بندی نکنيد .
• همیشه کارت شناسایی که بیان کننده بیماری و داروهای مصرفی شما می باشد را با خود داشته باشيد .
• حتی اگر مريض هستيد و غذا نمی خوريد باز هم به انسولين و قرص نياز داريد.
• اگر به علت استفراغ نمي توانيد از دارو يا انسولین استفاده کنيد از مراکز پزشکی کمک بخواهيد .
• زنان ديابتی باید سعی کنند تا حد امکان برای حاملگی خود برنامه ریزی کنند و زمانیکه متوجه حاملگی خود شدند توصیه های اولیه مربوط به زايمان و پزشکی را دنبال کنند .