آشنایی با علائم و راه های درمان “بزرگی خوش خیم پروستات”

راه های تشخیص و درمان بزرگی خوش خیم پروستات را بشناسید

بزرگی خوش خیم پروستات چیست؟

غده ی پروستات در جریان زندگی تغییراتی می کند. بعد از چهل سالگی معمولا پروستات بزرگ می شود و مشکلاتی به بار می آورد. توجه داشته باشید که ابتلای به بزرگی خوش خیم پروستات به منزله ی سرطان این عضو نیست، گو این که این دو می توانند هم زمان وجود داشته باشند. بزرگی پروستات در ده درصد از مردان مشکلات انسدادی ایجاد می کند. اندازه ی پروستات هرگز گویای میزان انسداد نیست، یعنی در حالی که گاهی پروستات های کوچک کاملا انسدادی هستند، پروستات های بزرگ ممکن است اساسا انسداد ایجاد نکنند.

عواقب وجود انسداد در خروجی مثانه

۱-باقی مانده ی ادرار

اگر مثانه کاملا تخلیه نشود، احتمال عفونت افزایش می یابد. با افزایش تدریجی «باقی مانده ی ادرار» کم کم مثانه سر می رود و نوعی بی اختیاری موسوم به overflow incontenece پدید می آید.

۲-کلفتی عضله ی مثانه

در اثر کلفتی رشته های عضلانی مثانه، کم کم در سطح داخلی آن «خلل و فرجی» به وجود می آید. این ساختار غیر همگن سبب بروز فتق در نواحی بی استحکام مثانه می شود به این حالت «دیورتیکول» می گویند.

۳-اعمال فشار غیر معمول به مجاری برین ادرار

در اثر بالا رفتن فشار درون مثانه، زمانی فرا می رسد که کارایی سوراخ های حالب از بین می رود و مجاری برین ادرار تحت فشار قرار می گیرند. نکته ی مهم در بررسی تشخیص و اقدامات درمانی «بزرگی خوش خیم پروستات» توجه به همین اعمال فشار است؛ زیرا در اثر ادامه ی روند انسداد در خروجی ادرار ، کلیه ها فرتوت می شوند و از کار می افتد. اقدامات درمانی BPH صرف نظر از آن که مشکلات ادراری بیمار را رفع می کنند، دقیقا برای پرهیز از بروز این عارضه انجام می شوند.

۴-عفونت

همان طور که اشاره شد، افزایش «باقی مانده ی ادرار» منجر به عفونت می شود و قرارگیری مجاری برین در معرض این عفونت، عامل موثری در انهدام آن ها خواهد بود.

علائم

وجود انسداد در خروجی ادرار مجموعه ی علائمی را ایجاد می کند که تحت عنوان «پروستاتیسم» prostatism شناخته می شود. این علائم عبارتند از:

۱-کاهش قدرت و قطر ادرار: بیمار به وضوح احساس می کند که جریان ادرارش دیگر قدرت و قطر سابق را ندارد.

۲-طولانی شدن زمان برای شروع جریان ادرار: یعنی بیمار مجبور است زمان زیادی را صرف راه الندازی جریان ادرار خود کند.

۳-عدم توان در قطع ناگهانی جریان ادرار

۳-احساس خوب خالی نشدن

۵-احتباس ادرار:مرحله ی پایانی کار است و در اثر استیصال عضله ی مثانه د قبال انسدادی که با آن در جدال است، ادرار زندانی می شود و بیمار را عاجز می کند.

تشخیص

همه ی مردان بعد از چهل سالگی باید سالی یک بار مورد معاینه ی دقیق از مقعد قرار گیرند. در این معاینه می توان به اندازه، قوام و میزان تحرک پروستات توجه کرد. پروستات در حالت طبیعی به اندازه ی یک گردو است، شیار میانی آن لمس می شود، و عاری از هرگونه سفتی غیر معمول است.

همان طور که قبلا گفته شد، مهم ترین بیماری که با بزرگی خوش خیم پروستات اشتباه می شود، سرطان این عضو است، گو این که امراضی از جمله بیماری قند، ناراحتی دیسک و تنگی مجرای ادرار نیز می توانند علائم مشابهی ایجاد کنند.

دقیق ترین راه تشخیص این بیماری، انجام «سیستوسکوپی» است. در این روش، وسیله ی مخصوصی از طریق مجرا وارد مثانه می شود و زیر دید مستقیم آن چه وجود دارد ، رویت می شود.

درمان

برای درمان بزرگی خوش خیم پروستات به طریق زیر می توان عمل کرد:

۱-دارو های خوراکی: بعضی از دارو ها مثل «پرازوسین» می توانند گردن مثانه را شل کنند. بنابراین اگر میزان انسداد خروجی ادرار زیاد نباشد، گاهی مصرف این دارو بسیار مفید واقع می شود.

۲-تراش مجرایی تومور: درمان اختصاصی «بزرگی خوش خیم پروستات»، به خصوص اگر خیلی بزرگ نباشد، «تراش مجرایی تومور» (TUR-P) است.

۳-پروستاتکتومی: این عمل یعنی در آوردن تومور خوش خیم پروستات. وقتی پروستات خیلی بزرگ است و یا به هر دلیلی نمی توان از طریق مجرا به آن دسترسی پیدا کرد ، باید آن را از «زیر ناف» مورد عمل قرار داد.

لیزر LASER

در سال های اخیر لیزر نظیر دیگر زمینه های تخصصی در طب در درمان بیماری های پروستات به خصوص بزرگی خوش خیم آن کاربرد پیدا کرده است. متأسفانه به دلیل اطلاع رسانی هایی که بعضا چندان هم علمی نبوده اند ؛ کم نیستند افرادی که بی آن که ظرایف کاربردی این روش درمانی مطلع باشند، از جراح مسئول درمانشان تقاضای درمان بزرگی پروستات با لیزر را می کنند، به طور موجز بدانید که استفاده از لیزر در درمان بزرگی خوش خیم پروستات معیارهای ویژه ای را می طلبد که باید کاملا درنظر گرفته شوند. این شیوه ی درمانی تنها برای بیمارانی که پروستات نه چندان بزرگی داشته یا به دلایلی آمادگی جسمی دست کاری جراحی یا تراش این عضو را نداشته باشند کاربرد پیدا می کند. و به هر حال به عنوان روش درمانی انتخابی و قابل اعتماد بزرگی پروستات به حساب نمی آید.