چگونه می توان خشکی دهان را درمان کرد؟

آشنایی با علائم و راه های درمانی خشکی دهان

ترشح بزاق در دهان برای مرطوب کردن، تمیز کردن دهان و هضم غذا ضروری می باشد. بزاق همچنین با کنترل باکتری ها و قارچ هایی که به طور طبیعی در دهان هستند از ایجاد عفونت جلوگیری می کند. اگر به اندازه کافی بزاق در دهان ترشح نشود، دهان خشک شده و احساس ناراحتی خواهیم کرد. علل مختلفی می توانند باعث بروز خشکی دهان شوند. بعضی از شایع ترین این علل عبارتند از:

• عوارض جانبی بعضی از دارو ها: خشکی دهان یک عارضه جانبی شایع در مصرف بسیاری از دارو ها می باشد. داروهایی که می توانند باعث خشکی دهان شوند عبارتند از: داروهای ضد افسردگی، ضد اضطراب، مسکن ها، ضد آلرژی و حساسیت، آنتی هیستامین ها، ضد احتقان ها، داروهای ضد سرما خوردگی، داروهایی که در درمان چاقی، آکنه صرع، فشار خون، اسهال، تهوع، اختلالات روانی، آسم و پارکینسون مورد استفاده قرار می گیرند. همچنین دارو های آرام بخش و شل کننده عضلات نیز دارای عارضه جانبی خشکی دهان می باشند.
• ابتلاء به بعضی از بیماری ها و عفونت ها: بعضی از بیماری ها مثل سندروم شوگرن (Sjogren)، ایدز، آلزایمر، مرض قند، کم خونی، فیبروزکیستیک، آرتریت روماتوئید، فشارخون، پارکینسون، سکته مغزی و اوریون می توانند باعث خشکی دهان شوند.
• بر اثر رادیوتراپی و شیمی درمانی: آسیب دیدن غدد بزاقی که بزاق ترشح می کنند بر اثر رادیوتراپی برای سر و گردن و یا شیمی درمانی که در درمان سرطان ها از آنها استفاده می شود می توانند باعث کاهش تولید بزاق شده و در نتیجه خشکی دهان را ایجاد کنند.
• صدمه دیدن عصب: خشکی دهان می تواند بر اثر آسیب دیدن به عصب در منطقه سر و گردن که در تصادفات و یا هنگام عمل جراحی ایجاد می شود نیز رخ دهد.
• کم آبی بدن: وضعیت هایی که باعث کم آب شدن بدن می شوند مثل تب، عرق ریزش بیش از حد،  استفراغ، اسهال، خونریزی و سوختگی ها می توانند منجر به خشکی دهان شوند.
• برداشتن غدد بزاقی با عمل جراحی
• شیوه زندگی ناسالم: سیگار کشیدن یا جویدن تنباکو می تواند بر روی ترشح بزاق اثر گذاشته و باعث بدتر شدن خشکی دهان شود. نفس کشیدن دائمی از طریق دهان باز نیز می تواند باعث ایجاد این مشکل شود.

علائم خشکی دهان

علایم خشکی دهان عبارتند از:

• احساس خشکی و چسبناک بودن دهان.
• تشنگی بیش از حد.
• سوزش در دهان و سوزش در گوشه های لب که ترک خورده است.
• احساس خشکی در گلو.
• احساس گزگز و سوزش در دهان و به خصوص بر روی زبان.
• زبان خشک، قرمز و دارای سوزش.
• ایجاد مشکلاتی در حرف زدن با جویدن و بلع غذا و تغییر در حس چشایی.
• گرفتگی صدا، گلو درد.
• ایجاد بوی بد دهان.

به غیر از مشکلاتی که در بالا اشاره شد، خشکی دهان می تواند باعث افزایش خطر ابتلاء به بیماری لثه، پوسیدگی دندان ها و عفونت های دهان مثل برفک دهان شود. خشکی دهان همچنین باعث میگردد که گذاشتن دندان مصنوعی در دهان با مشکل انجام شود.

نحوه درمان خشکی دهان

اگر شما فکر می کنید که خشکی دهانتان بر اثر بعضی از دارو هایی است که مصرف می کنید، با پزشکتان در این مورد مشورت نمایید. او احتمالا از مقدار داروی شما کم خواهد کرد و یا اینکه داروی دیگری به شما خواهد داد که باعث خشکی دهان نشود. بعلاوه پزشک ممکن است از محلول های دهان شویه که باعث مرطوب شدن دهان می شود برایتان تجویز نماید. اگر این کار به شما کمکی نکرد، دارویی به نام “سالاجن” (Salagen) که باعث تحریک ترشح بزاق می شود ممکن است برایتان تجویز گردد.

سایر اقداماتی که ممکن است به افزایش ترشح بزاق دهان شما کمک نمایند عبارتند از:

• مکیدن آب نبات های فاقد قند و یا جویدن آدامس های فاقد قند.
• نوشیدن مقادیر زیاد آب به شما کمک می کند که دهانتان را مرطوب نگه دارید.
• رعایت بهداشت دهان و دندان با استفاده از مسواک زدن با خمیر دندان های حاوی فلوراید، استفاده از دهانشویه های حاوی فلوراید و مراجعه منظم به دندانپزشک برای چک آپ و بررسی دندان ها.
• نفس کشیدن از طریق بینی (و نه از طریق دهان).
• استفاده از بخور در اتاق خواب تا هوای اتاق مرطوب باقی بماند.