به تازگی پیشرفت های بسیاری در صنعت بهداشتی – آرایشی حاصل شده و روند کلی این صنعت به سمت ارتقای سلامت پوست است و نه فقط بهبود ظاهر پوست، آن هم به شکل موقتی، بسیاری از محصولات آرایشی در مرز بین آرایشی و دارویی قرار دارند. این فصل مروری است بر اجزای فعال محصولات بهداشتی و آرایشی و آنچه ما در مورد تأثیر آنها می دانیم، مطالب این فصل بر اساس مطالعات معتبر علمی انجام شده و نتایج آنها که در نشریات علمی و پزشکی به چاپ رسیده، تنظیم شده است. شرکت های پیشگام در این صنعت نیز نظیر چنین مطالعاتی انجام می دهند ولی نتایج مطالعاتشان کم تر منتشر می شود و اطلاعات حاصل از آنها برای جامعه علمی و عامه مردم به راحتی در دسترس نیست. اجزای کمیاب در فرآورده های آرایشی معمولا از گیاهان و گاهی هم از جانوران به دست می آید. قانون کلی که بر اجزای خاص هر فراورده آرایشی حاکم است، بدین قرار است:
به نظر می رسد مواد زیادی وجود دارد که ممکن است برای مراقبت و حفاظت پوست مفید باشد ولی هیچ مطالعه ای روی آنها صورت نگرفته است که در نشریات معتبر پزشکی منتشر شده باشد. منطقی است که فکر کنیم مواد طبیعی دیگری نیز وجود دارند که قابلیت های آنها هنوز بررسی نشده است ولی به تدریج راه خود را در صنایع آرایشی باز خواهند کرد.
در مورد اجزای فعال فرآورده های آرایشی چه می دانیم؟
اجزای فعال فرآورده های بهداشتی به گروه های زیر طبقه بندی می شوند:
این گروه شامل پروتئین های مختلف (از جمله کلاژن و الاستین)، اسید آمینه های مختلف، اسیدهای نوکلئیک، اسید هیالورونیک، عصاره جفت، مایع آمنیوتیک و سرامیدهاست.
این گروه شامل موادی است که از طیف وسیعی از گیاهان مثل آلوئه ورا، بابونه، همیشه بهار، انجیر، جوجوبا، اسطوخودوس و روغن درخت چای به دست می آید. روغن های معطر نیز به این دسته تعلق دارند که از اوکالیپتوسی، کانور، نعناع، گل باس و همچنین با بوته و اسطوخودوس به دست می آیند، فیتواسترول ها شامل مواد استخراج شده از کره کاکائو، نارگیل، زیتون، آووکادو، کنجد، گل آفتابگردان و روغن مويا هستند. اسید گاما لینولنیک از روغن علف دم روباه و گل مغربی به دست می آید. اسیدهای آلفاهیدروکسی در اصل از روغن میوه ها و صیفی جات به دست می آیند و به همین دلیل می توان آنها را نیز جزو این دسته دانست. در باره این دسته در فصل ۱۷ به تفصیل بحث ميشود. آلانتوئین نیز در این دسته قرار می گیرد زیرا در گذشته آن را از گیاهان مختلف به دست می آوردند، البته در حال حاضر به صورت ماهی از اسید اوریک تولید می شود.
شامل ویتامین C ویتامین E ، بتاکاروتن، پرو ویتامین B (اسید پنتوتنیک).
بسیاری از مواد آرایشی که در فرهنگ های مختلف استفاده شده، بر پایه مواد غذایی مانند شیر، تخم مرغ، عمل و موم عسل ساخته شده اند.
مواد طبیعی استخراج شده از بافت های جانوری
این پروتئین به صورت فیبرهای کلاژن جزء مهمی از پوست است. بسیاری از مصرف کنندگان به اشتباه فکر میکنند کلاژن موجود در مواد آرایشی در پوست نفوذ می کند و جای کلاژن و پیر شده را می گیرد. این فکر درست نیست. کلاژن به دلیل وزن مولکولی بالا نمی تواند در لابه کراتینی پوست نفوذ کند و وارد لایه های زنده پوست شود. تنها راهی که ممکن است از طریق آن کلاژن به طور موثر در پوست نفوذ کند، تزریق در لایه های عمیق پوست است که جهت درمان اسکارهای فرورفته و چین و چروک به کار می رود. در چنین مواردی، کلاژن هیچ فایده ای بجز «بالا آوردن بخش های فرورفته پوست و چین و چروک ها ندارد و تأثیر آن نیز موقت است زیرا کلاژن تزریق شده طی چند ماه جذب می شود. توجه داشته باشید که کلاژن رطوبت پوست را بالا می برد زیرا به طرز مؤثری رطوبت را جذب می کند. احساس بهبود وضعیت پوست بعد از استفاده از فرآورده های حاوی کلاژن احتمالا به دلیل همین افزایش رطوبت پوست است. به علاوه، کلاژن در فرآورده های مخصوص مو به کار می رود، به خصوص برای موهایی که از آنها به درستی مراقبت نشده است (توضیح کامل تر در بخش ۲۷ حالت دهنده های پروتئینی)۔
همانند کلاژن این مواد نیز قابلیت نفوذ به لایه کراتینی پوست را ندارند و به همین دلیل به اپدرم نمی رسد اما بعضی از آنها با جذب آب و افزایش رطوبت پوستی برای پوست مفید هستند. هیچ مدرک علمی مبنی بر این که این مواد پیری پوست با ظهور چین و چروک را به تأخیر می اندازند، وجود ندارد.
ترکیب های مختلف اسیدهای نوکیک DNA را می سازنده ماده ژنتیک سلول های زنده که حاوی اطلاعات و کدهای ژنتیک است. هیچ مدرکی در مورد این که اسیدهای نوکلئیک یا DNA در جلوگیری از پیری پوست تأثیری داشته باشد، موجود نیست. این مواد آب را جذب می کنند و رطوبت پوست را افزایش می دهند.
بخش اصلی درم از یک ماده بین سلولی بدون شکل (ماده ای که هیچ شکل با ساختمان مشخصی ندارد) ساخته شده است که حكم سیمان را برای تمامی اجزای درم دارد. یکی از مواد تشکیل دهنده این ماده بین سلولی اسید هیالورونیک است که میادہ مؤثری در جذب آب است. استفاده از اسید هیالورونیک در محصولات مرطوب کننده روز به روز گسترش می یابد.
استفاده از مایع آمنیوتیک (مایعی که جنین را در رحم مادر احاطه کرده است) با هدف جوانسازی مجدد پوست و جلوگیری از پیری پوست انجام می شود. مایع آمنیوتیک مورد استفاده در صنایع بهداشتی و آرایشی، مایع آمنیوتیک گاوهای آبستن است و با سوزنی که از طریق رحم وارد فضای آمنیوتیک می شود، کشیده می شود. تأثیرات مفید این فرآورده ها با آزمایشات علمی به اثبات نرسیده است.
مانند مایع آمنیوتیکه این واقعیت که جفت در ارتباط نزدیک با جنین و رشد آن قرار دارد، در بعضی از مصرف کنندگان این احساس را ایجاد کرده که ممکن است جفت در جوان شدن مجدد پوست و پلو گیری از پیری پوست تأثیر داشته باشد، چنین چیزی از طریق علمی ثابت نشده است. فرآورده های آرایشی وجود دارند که حاوی ترکیبات پیچیده ای از آنزیم ها د پروتئین های مشتق از جفت هستند و بر اساس قرایند صنعتی اعمال شده و این که در آنها جفت انسانی با حیوانی استفاده شده باشد، با هم تفاوت دارند. (توجه داشته باشید که در بیشتر کشورها استفاده از بافت های انسانی برای استفاده آرایشی و بهداشتی ممنوع است) این روند شامل شستشوی بافت ها برای خارج کردن خون) و سپس استخراج بانت تمیز شده جفتی است.
به نظر می رسد که از این روند اکنون کمتر استفاده می شود. یک دلیل آن ممکن است این باشد که بافت جفت خونرسانی بسیار خوبی دارد. در سالهای اخیر، استفاده از فرآورده های حاوی خون به دلیل احشمالی آلودگی ویروسی و باکتریال دیگر از اقبالی
مصرف کنندگان برخوردار نیست. اگر چه انتقال بیماری از طریق فرآورده های جفتی هرگز اثبات نشده، بازار چنین محصولاتی رو به افول است.
سرامیدها تقريبا ۴۰ درصد از اسیدهای چرب را در سلول های بدن تشکیل میدهند و نیز یکی از اجزای مهم تشکیل دهنده لایه کراتینی پوست هستند که نقش مهمی در حفظ یکپارچگی آن دارند، نشان داده شده است که استفاده از محصولات حاوی سرامید روی پوست حیوانات لايه نفوذ ناپذیری روی بخش خارجی پوست آنها ایجاد می کند. به تازگی شرکت های بهداشتی و آرایشی اقدام به تولید فرآورده های حاوی سرامید با غلظت های مختلف کرده اند، هم به عنوان مرطوب کننده و هم به عنوان ماده يحافظت کننده در برابر تماس مواد شیمیایی مختلفی (موادی مثل صابونها که به لابه کراتینی پوست صدمه می زنند) و ترمیم ضایعات ناشی از آنها، بعضی از مردم به رامبدها خاصیت جلوگیری از پیری پوست را نسبت می دهند ولی چنین چیزی با آزمایشات علمی اثبات نشده است. در هر حال ، شکی نیست که حتی اگر بخش کوچکی از خصوصیات بالقوه این مواد واقعیت پیدا کند، تحولی در درمان های آرایشی ایجاد می شود.
عصاره های گیاهی طیف وسیعی از تأثیرات از خود بروز می دهند. بعضی از آنها به محصولات آرایشی بوی خوش با رنگ دلپذیر می دهند، بعضی پوست را مرطوب و نرم میکند (اکثرأ عصارههای چرب تر برای این منظور استفاده می شوند، بعضی از عصاره ها به دلیل خصوبات الثيام يخشان مورد استفاده قرار میگیرند (همانند بابونه و آلوئه ورا و بعضی دیگر مثل عصاره بادام زمینی ماده قایقی محسوب می شوند این مواد در فصل ۱۹ به طور کامل توضیح داده شده اند).
باید توجه داشت که تمام عصاره های به دست آمده از یک گیاه مشخص یک شکل و یکسان نیستند. ممکن است زیرگونه ها با انواع مختلفی از یک گیاه وجود داشته باشید که تأثیرات دارویی کاملا متفاوتی با یکدیگر داشته باشند.
گاهی اثرات مماره ها به نسبت فعلی که برداشت صورت گرفته است. فرق می کند و گاهی اثرات دارویی آنها بستگی به روش عصاره گیری دارد. در موارد خاصی هم تاثیر اصلی فراورده نهایی که حاوی عصاره گیاهی است بستگی به مواد دیگری دارد که در فرآورده حضور دارند. هیچ عصاره ای از هیچ گیاهی هنوز به صورت علمی به عنوان ماده مؤثر در جوان کردن مجدد پوست یا جلوگیری از پیری پوست شناخته نشده است (مگر در مورد آلفا هیدروکسی اسید ها که در بخش ۱۷ از آنها صحبت شده است)
گفته می شود که بعضی از عصاره های گیاهی خواص ضد باکتری و ضد قارچی دارند. در برخورد با پوستی که به علت عفونت باکتریال با قارچی آسیب دیده، بهتر است از ترکیبات طبي مورد نيول (بعد از مشورت با پزشک ) استفاده کرد تا عصاره های گیاهی. در طب رایج داروهای پوستی زیادی وجود دارند که تأثیر آنها بر عفونت های باکتریال و قارچی شناخه شده و استفاده از آنها نیز بی خطر است.
در صفحات آینده، تعدادی از عصاره های گیاهی مورد استفاده در صنعت بهداشتی – آرایشی به طور مشروح مورد بحث قرار خواهد گرفت. مباحث این فصل به طور اعم بر اساس اطلاعات پذیرفته شده و معتبر ارائه شده است، ولی مقدار زیادی از اطلاعات ارائه شده قطعی نیست و تحقیقات علمی بیشتری برای اثبات آن نیاز است.
آلوئه ورا در مقیاس وسیع هم به عنوان ماده ای آرایشی و هم در درمان های خانگی بریدگی ها، سوختگی های ساده و التهابات پوستی استفاده می شود در صنایع آرایشی آلوئه او را به هر شکل قابل ارائهای تولید می شود: کرم، پماد، صابون، شامپوه لوسیونهای برنزه کننده، لوسیون های پاک کننده و غیره.
تأثير التیام بخش ، آلوئه ورا در میان عامه مردم به خوبی شناخته شده است. این گیاه به دلیل خصوصیات درمانی اش در مصر و بین النهرین معروف بوده است. چینی های باستان از این گیاه برای رفع دردهای شکمی استفاده میکردند (خوردن این گیاه اثر مسهل دارد). هند پان برای درمان مشکلات ادراری از آن استفاده می کردند و در طول تاریخ از مار: این گیاه برای درمان های پوستی استفاده شده است. آلوئه ورا گل های زرد و برگهای گوشتی دارد که در اطراف ساقه قرار گرفته اند و از آنها عصاره گیاه استخراج می شود. زیرگرده های خاصی از این گیاه وجود دارند که ترکیب مواد موجود در آنها از نظر شیمیایی و دارویی ممکن است با هم متفاوت باشد.
خصوصیاتی که به آلوئه ورا نسبت داده می شود:
نتیجه آزمایشات تحقیقی در زمینه استفاده از آلوئه ورا برای درمان عفونت ها و سوختگی های مختلف پوستی در مقایسه با درمان دارویی آکادمیک به نتیجه مشخصی نرسیده و گاهی حتی متناقض نیز بوده است. به همین دلیل، با قاطعیت نمی توان گفت که ارزش این فرآورده واقعا در چه حد است.
توجه: گونه های مختلفی از آلوئه ورا وجود دارد، به همین دلیل اثرات دارویی آنها نیز بستگی به زیرگروه خاص مورد استفاده دارد. طبیعت و ترکیب این مواد نیز متناسب با فصل برداشت با هم متفاوت است. گاهی مواد دیگری که در فرآورده وجود دارد، تأثیر ساده موثر را تغییر می دهد با حتی خنثی می کند. روش های مختلف عصاره گیری نیز ترکیب و تأثیر عصاره را تغییر می دهد، به همین دلیل یک فراورده حاوی آلوئه ورا ممکن است تأثیر خوبی روی پوست داشته باشد و دیگری ممکن است چنین تأثیری نداشته باشد. ماده مؤثر اصلی که تأثیرات مختلف (ضد التهاب، ضد باکتریال) دارد، هنوز مشخص نشده و به همین دلیل تحقیقات بیشتر برای مشخص کردن تأثیر این ماده و بهترین کاربرد آن لازم است.
از گل های گیاه اسطوخودوسی به دست می آید که روغن به دست آمده از آن بوی خوشی دارد. عده ای ادعا می کنند که مراد استخراج شده از اسطر خود رس برای استفاده پوش خاصیت آنتی اکسیدان دارند. فرآورده های دیگری نیز برای التیام التهابات و آزارهای پوستی از آن تولید شده است. اسطوخودوس بیشتر برای تولید عطرهای گوناگون به کار می رود و علاوه بر آن روغن معطر (آروماتیک) نیز از آن استخراج می شود.
عصاره بابونه از دو گونه گیاه به دست می آید، یکی بابونه رومیا و دیگری بابونه آلماتی؟ عصاره حاصل از هر دو این گیاهان عطر دلپذیری دارد. نوشیدن عصاره بابونه اثری التیام بخش بر سیستم گوارشی دارد. گفته شده است فراورده هایی که برای استفاده پوستی از بابونه به دست می آیند، خاصیت ضدالتهابی و منقبض کننده عروقی دارند، خصوباتی که به التهام آزارهای پوستی کمک می کند. چای حاصل از بابونه (بعد از سرد شدن به طور وسیعی در درماتولوژی برای درمان زخم های دردناک دهانی به عنوان دهان شویه استفاده می شود. به علاوه، یک روش توصیه شده برای برطرف کردن پف آلودگی اطراف چشم، قرار دادن پنبه آغشته به عصاره بابونه (یا چای سرد شده بابونه) چندین بار در روز و هر بار به مدت چند دقیقه است. در چند مورد، عصاره بابونه تأثیر مثبتی روی درمان زخم ها داشته اما این ویژگی هیچ گاه از نظر علمی به اثبات نرسیده است.
همیشه بهار گفته شده است که عصاره حاصل از گلبرگ های Calendula officinalis خاصیت ضدالتهابی دارد و برای درمان جراحات خفیف پوشی به کار می رود. این عصاره همچنین خاصیت قابض خفیف دارد، حتی عده ای مطرح کرده اند که این عصاره خاصیت ضد باکتریال و ضد قارچی نیز دارد.
گیاهی دارویی است که در آمریکای شمالی و جنوبی می روید و ترنها مورد استفاده قرار گرفته است. عصاره آن را بیشتر از ریشه گیاه استخراج می کنند، گفته شده است که این عصاره در اصل خصوصیت ضد عفونی کننده (ضد باکتری، قارچ و ویروس) دارد، که این خصوصیت به دلیل قابلیت عصاره در خنثی کردن هیالورونیداز است که باکتری ها ترشح می کنند. ولی این خصوصیت با مشاهدات علمی ثابت شده و هرگز نشان داده نشده است که تاثیر این گیاه به اندازه داروهای آنتی بیوتیک باشد.
هیالورونیداز آنزیمی است که از باکتریها ترشح می شود و اسید هیالورونیک را که بخشی از ماده بین سلولی درم است حل می کند و از بین می برد. تصور بر این است که اگی نامه با خنثی کردن هبالورونیداز از آسیب های وارده به بافت بدن توسط باکتری ها و قارچ ها جلوگیری می کند.
روغن درخت چای استرالیایی از تقطیر برگ های درخت چای استرالیایی به دست می آید.
این روغن مایعی است بی رنگ تا زرد شفاف با بوی خاصی که برای اکثر افراد دلپذیر است. بومیان استراليا قرنها از این گیاه استفاده کرده اند و اکنون به عنوان فرآوردهای ضد باکتریال و ضد قارچ به فروش میرمند و تا حدی خصوصیت ضد عفونی کننده دارد. این روغن همچنین خاصیت التیام بخش پوستی دارد و معمولا برای النيام التهاب پوستی عفونت های قارچی با باکتریال، سوختگی یا بریدگی های کوچک به کار می رود و در شکل های گوناگون امولسیون، کرم یا پماد) عرضه می شود. در تحقیقی علمی که در سال ۱۹۹۰ در استراليا منتشر شد، مطرح شده بود که این فرآورده تأثیرات مثبتی بر آکنه دارد.
روغن جوجويا از گاهی در مکزیک و جنوب غربی آمریکای شمالی استخراج می شود و به عنوان داروی سنتی به کار می رود. حدود ۲۰ سال قبل، عده ای شروع به استفاده از این فرآورده در شامپوها، حالت دهنده های مو و کرم های مرطوب کننده کردند. در دهه گذشته این فرآورده وارد محصولات بهداشتی و آرایشی شد. روغن جوجوبا به خوبی در لابه کراتینی پوست نفوذ می کند، بسیاری از محققان نشان داده اند که روغن جوجوبا به درم می رسد و تلاش کردند که از آن ماده حاملی برای رساندن مواد دیگر به عمق پوست بسازند. به علاوه، نشان داده شده است که روغن جوجوبا از ترشح بیش از حد غدد سباسه جلوگیری می کند و تاثیرات مثبت مشخصی روی التهاب و آزارهای خفیف پوستی دارد.
روغن های معطر قرنهاست – از یونان باستان گرفته تا مصر باستان برای از بین بردن درد و به عنوان آرام بخش به کار می روند. این روغن ها که از گیاهان مختلف به دست می آیند مایعات فراری هستند با عطر مشخص که از بخش های مختلف گیاه – نه فقط گل و مسيوة آن که از ریشه های بعضی گیاهان و همچنین تنه بعضی از درختان استخراج می شوند. روغن های معطر به دلیل داشتن خاصیت ضدالتهابی و ضدباکتریال معروف هستند. بعضی از آنها خاصیت ضد درد دارند و بعضی مانند نعناع خاصیت خنک کنندگی دارند. باید توجه داشت که بعضی از روغن های معطر به دلیل داشتن رابحه منحصر به فرد تا حدی و همپت روانی و هیجانی فرد را تحت تأثیر قرار می دهند. این خاصیت ممکن است به علت ارتباط مستقيم سبتم اعصاب مرکزی با حس بویایی باشد. بعضی از این مواد (مثل نعناع) خاصیت محرک و عده ای دیگر (مانند روغن گل سرخ و یاسمن) خاصیت آرام بخش و التیام بخش دارند.
در صنایع آرایشی طیف وسیعی از روغن های معطر وجود دارد:
به تازگی تأثیرات روانی روغن های معطر به طور روز افزونی مورد توجه قرار گرفته است، هم برای ایجاد آرامش و هم جهت ایجاد تحریک حسی، شرکت های متعددیه شامپوی انرژی دهنده و شامپوهایی با رایحه آرام بخش تولید می کنند. شامپوهای انرژی زا حاوی روغن های محرکه مانند کافور و نعناع، و شامپوهای آرام بخش ممکن است حاوی روغن یاسمن و گل سرخ باشند.
فیتواسترول ها از نظر ساختمان شیمیایی شبیه کلسترول هستند و از منابع گیاهی مختلف مانند روغن کاکاتو، نارگیل، زیتون، آووکادو، کنجد، آفتابگردان و سویا به دست می آیند. مهم ترین خاصیت بیولوژیک این روغن ها خاصیت ضد التهابی است و در صنعت آرایشی نیز به دلیل همین ویژگی استفاده می شوند.
فيتواسترول ها معمولا در کرم های ضدالتهایی که برای افراد با پوست خشک نهبه می شوند، کرم های آفتاب سوختگی و کرم های درمان کننده حالت های التهابی پوست ل قرمزی مربوط به پوشک در کودکان (که در اثر تماس پوست با مواد ملتهب کننده مختلف مثل ادرار و مدفوع به وجود می آید وجود دارند. استفاده از مخلوط بتواسترول ها مانند روغن آووکادو با ترکیبات مشابه در فرآورده های مراقبت از مو نیز معمول است. این ترکیبات برای حالت دادن و نرم کردن مو به کار می روند و با کم کردن بار الکتریکی مرما، مالت ژولیدگی آنها را از بین می برند.
گاما لینولنیک اسید یک اسید چرب است که گفته می شود خاصیت ضد التهاب دارد. همچنین، با ایجاد لایه ای نفوذناپذیر روی لایه کراتینی پوست خواص حفاظتی پوست را بهبود می بخشد. در ملعث آرایشی – بهداشتی اسید گامالینوئیک پیشتر در ترکیبات مرطوب کننده ها استفاده می شود.
در درماتولوژی گزارش هایی از تاثیر مثبت روغن گل مغربی، که حاوی غلظت بالایی از اسید گامالينولئیک است، در درمان درماتیت حساسیتی وجود دارد.
روغن دیگری که غلظت بالایی از اسید گامالینویک در خود دارد، روفن ہورائ است استفاده مرتب از فرآورده های آرایشی حاوی روغن بوراژ برای چند هفته میزان از دست رفتن رطوبت از طریق پوست را کاهش می دهد. صدمات پوستی، خشکی و زبری ناشی از تماس مکرر با پاک کننده هایی مانند سدیم لوریل سولفات (از اجزای ترکیسی معمول در صابونها و شامپوها) با استفاده مرتب از روغن بوراز با موفقیت درمان شده است. .
در گذشته، آلانتوئين از گیاهان استخراج می شد ولی امروزه در صنایع آرایشی این ماده به طور مصنوعی از اسید اوریک ساخته می شود، آلانتوئین برای التیام پوست صدمه دیده به کار می رود و ادعا شده که برای درمان زخم های پوستی نیز مؤثر است ولی هیچ شاهد علمی برای اثبات این مدعا وجود ندارد.
آلانتوئین ماده ای کراتولیتیک است. بدین معنی که با تأثیر بر لابه کراتینی (شاخی پوست آن را نرم و در خود حل می کند. این ماده به فراوانی در فرآورده های مرطوب کننده و کاهش دهنده آزار های پوستی به کار می رود؛ مثلا برای درمان پوست ضخیم و خشک و ترک البها و همچنين در شامپوهای ضد شوره سر.
ورم پلک غالبا با سایر ناراحتیهای چشمی همراه است (البته نه همیشه). بنابراین، هنگامی که…
اگر بر حسب اتفاق، مبتلا به نوعی بیماری قارچ شوید (که البته تعداد مبتلایان به…
۵۰ سال پیش متخصص پوست نمی توانستند تغییرات عمده ای در پوست بوجود بیاورند. آنها…
صرف داشتن پوست خشک ، در برخی شرایط امتیازی است که مشکلات رایجی نظیر اکنه…
روزی از یکی از متخصصان پوست پرسیدم: چرا شما هرگز در مورد پزوریازیس حرفی نزده…
خطرات آفتاب در روزهای آفتابی و زیبا، قرار گرفتن در نور خورشید معنایی همراه با…