هدف از ازدواج و تشکیل خانواده چیست؟/ انگیزه های ازدواج و تشکیل خانواده
همان طور که می دانیم ازدواج پایه و اساس تشکیل خانواده می باشد، به همین خاطر آن را یک رابطه ی دینی و قانونی تعریف کرده اند که در آن زن و مرد برای یک زندگی دائمی و همیشگی و شریک شدن در همه ی مسائل زندگی با هم پیوند زناشویی می بندند.
در کشور ما ایران ازدواج بر اساس آیین دینی و مذهبی انجام می پذیرد. خطبه ی عقد توسط عاقد خوانده می شود و عقد را میان زن و مرد جاری می کند و این امر در اسناد رسمی و در محضر ثبت خواهد شد و همچنین شرایطی را برای جاری شدن عقد درون عقد نامه می نویسند. برای امر ازدواج و تشکیل خانواده در جوامع مختلف، اهداف و انگیزه های گوناگونی وجود دارد.
اهداف و انگیزه های ازدواج و تشکیل خانواده از دیدگاه اسلام:
1)ایجاد کانون آرامش و آسایش برای زن و مرد
یکی از مهم ترین و اصلی ترین اهداف و انگیزه های ازدواج و تشکیل زندگی مشترک طبق آیین اسلامی، ایجاد کانونی است که در آن محلی برای آرامش مرد و زن تشکیل خواهد شد. چون از دیدگاه اسلام زنان برای مردن می توانند یک آرامش دهنده ی روح وروان به شمار بیایند و زن و مرد به اینکه با هم دوست و رفیق باشند احتیاج دارند.
در قرآن كریم آیه 21 ، سوره روم خداوند فرموده است:
از نشانه های او ( خدا ) این است كه از خود شما برایتان همسرانی آفرید تا در كنار آنها آرام گیرید و میان شما دوستی وصمیمیت به وجود آورد . به راستی برای مردمی كه بیندیشند در این كار نشانه هایی است .
2)رفاقت، مهر و محبت و عشق ورزی
طبق گفته های روانشناسان یکی از نیاز های اصلی و اساسی انسان نیاز به عشق و محبت می باشد. انسان در هر دوره و هر سنی از مراحل زندگی خود به مهر و محبت احتیاج دارد و به اینکه دیگران او را دوست داشته باشند و به او عشق بورزند علاقه ی زیادی دارد.
از راه های موثر و با اهمیت برای اینکه زن و مرد بتوانند نسبت به یکدیگر عشق و محبت داشته و رابطه ی دوستی برقرار کنند ازدواج می باشد. تاثیراتی که مهر و محبت و تبدیل آن به عشق و علاقه ی بسیار و نیز یگانگی عمیق روحی و روانی و عاطفی دارد موجب محکم شدن روابط بین زن و مرد شده و فضای خانواده را به فضایی گرم و صمیمی و نیز فضایی شاد و پر انرژی تبدیل خواهد کرد.
مهر ورزیدن و نیز محبت دیدن، رضایت به وجود می آورد و باعث می شودزن و مرد از لحاظ روانی متعادل شوند. باید بدانید که محبت کردن صفای وجود انسان بوده و التیام بخش درد ها می باشد.
3)حفظ عفت و پاکدامنی
پیامبر اکرم (ص) در این باره می فرمایند: :” آن كس كه ازدواج كند نیمی از دینش را حفظ كرده است و بر اوست كه نصف دیگر را از خطر دور بدارد .”
4)رهایی از تنهایی، فراهم کردن سلامتی روح و جسم مرد و زن و نیز متعادل ساختن وجود انسان
یکی از اهداف اصلی ازدواج و تشکیل خانواده این است که سلامت جسم و روح زن و مرد از راه ارضای نیاز های جسمانی و روانی تامین شود. احتیاج به اطمینان خاطر، احتیاج به معاشرت، نیاز به همدردی، نیاز به تامین تغذیه و… که چنانچه در زمان مشخص و درست تامین نشوند و از مسیر صحیح و درست خود خارج شود، مشکلات و آسیب های بسیاری را در زندگی فردی و اجتماعی به وجود می آورد. به همین خاطر است که گفته می شود ازدواج و تشکیل خانواده از عوامل اصلی و تاثیر گذار در ایجاد آرامش و آسایش انسان بوده و دلیل اصلی تعدل وجود می باشد.
ازدواج و تشکیل خانواده به زندگی زن و مرد سمت و سو بخشیده و باعث می شود مرد و زنی که دچار اضطراب و نگرانی هستند به آرامش رسیده و آرام شوند، همچنین سبب می شود سلامت جسم و روح زن و مرد تامین شود.
زمانی که فردی از ازواج کردن و تشکیل خانواده امتناع ورزد سبب می شود بخشی از نیاز های روحی و روانی خود را تامین نکرده و موجب می شود که از لحاظ عاطفی آسیب هایی به او وارد شود و حتی باعث برخی بیماری های جسمانی و روانی خواهد شد و همین سبب می شود شخص از تعادل وجود خارج شود.
5)کمک به رشد و تکامل مرد و زن به هم
یکی دیگر از اهداف ازدواج کردن این است که باعث می شود مرد و زن موجبات تکامل همدیگر را فراهم سازند. چون در فضای گرم و صمیمی خانواده می توان به فرصتی دست یافت که در آن به تبادل نظر، رشد اجتماعی، رشد فرهنگی و نیز رشد اخلاقی زن و مرد و حتی دیگر اعضای خانواده پرداخت.
در کانون خانواده، تمام اعضا تحت تاثیر دانش ها، بینش ها، و نیز نظر ها و مهارت های همدیگر می باشند. در این محیط گرم زن و مرد می توانند بخشی از استعداد های خود را شکوفا کنند، قبول احساس مسئولیت هر یک از اعضای خانواده و همچنین رسیدن به رشد اجتماعی امکان پذیر خواهد شد و همکاری بین اعضا سبب می شود که افراد به رشد شخصیتی دست یابند.
6)داشتن فرزندان سالم و شایسته
از دیگر اهدافی که موجب اشتیاق پیدا کردن به ازدواج در افراد می شود تمایل به فرزند دار شدن و ادامه نسل می باشد که همواره از دلایلی بوده است که موجب ازدواج کردن و تشکیل خانواده افراد در نسل های مختلف بوده است.
همچنین خداوند در قرآن کریم در مورد امر ازدواج می فرماید:
” پدید آورنده آسمانها و زمین ، برای شما از جنس خودتان همسرانی آفرید و از چارپایان جفتها، تا بر شمار شما بیفزاید . هیچ چیز مانند او نیست و اوست شنوایی بینا .”
وظایف اصلی و اساسی خانواده
همان طور که می دانیم کانون خانواده یکی از تاسیسات اجتماعی بوده که در دوره های گوناگون تاریخی و در جوامع مختلف وجود داشته و تاکنون نیز به طریق هسته ای گسترش پیدا کرده است، همچنین خانواده دارای وظایف و کارکرد های مختلفی می باشد. در جوامع مختلف به علل متفاوت فرهنگی، مذهبی،اقتصادی و اجتماعی گوناگون این کارکرد ها با هم شباهت ندارند. از جمله وظایف و کارکرد های مربوط به خانواده عبارتست از:
* همبستگی و همکاری در امور تولیدی و مسائل مربوط به اقتصاد خانواده
* داشتن همفکری و همکاری بین اعضای خانواده در امور مربوط به تغذیه و بهداشت خانواده و سایر کار های خانه
* کمک به رسیدن به تکامل زن و مرد به یکدیگر و همچنین سایر تعضای خانواده و نیز کمک اعضای خانواده به هم برای رسیدن به رشد اجتماعی، عقلانی و اخلاقی.
* فرزند دار شدن و تداوم نسل
* ارضا شدن تمایلات عاطفی افراد
* تامین امنیت روحی افراد خانواده
* آموزش دادن به کودکان و نوجوانان خانواده و همچنین تربیت صحیح آن ها