در مورد بدرفتاری کودکان چه کاری می توان کرد؟

در مورد بدرفتاری کودکان چه کاری می توان کرد؟

یکی از جنبه های دشوار فرزند پروری، پرداختن به سوء رفتار کودک است. موقعی که کودکان ما سوء رفتار دارند اغلب احساس ناامیدی و یأس می کنیم، وقتی که با سوء رفتاری مواجه می شویم معمولا از لحاظ روحی در شرایط مناسب به سر نمی بریم. ممکن است  ناراحت یا عصبانی شویم و نتوانیم به طور معقول رفتار کنیم. در آن زمان صرفاً به دنبال این هستیم که سوء رفتار کودک را متوقف کنیم. آیا بهتر نبود یک راهبرد دقیق و مؤثر برای این مورد وجود می داشت؟ در اینجا به آن راهبرد خاص اشاره می شود. این راهبرد به شما کمک خواهد کرد تا به طرز مؤثری به سوء رفتار کودک خود بپردازید. این راهبرد سه مرحله  دارد که هر کدام نیازمند یک تصمیم گیری است.

مرحله اول: الگوی سوء رفتار را مشخص کنید

بسیاری از سوء رفتارهای کودک به عنوان بخشی از یک الگو صورت می گیرد. کودکان برای رسیدن به خواسته خود یک یا چند الگوی بدرفتاری را از خود بروز می دهند. در اینجا به چهار نوع از آنها اشاره می شود:

* بدرفتاری های آزاردهنده مثل گریه کردن، کتک کاری کردن، نق زدن و یا قشقرق به پا کردن.

* بدرفتاری به شکل نافرمانی مثل عدم پیروی از مقررات یا عدم انجام کارهای عادی محوله.

* بدرفتاری به شکل پرخاشگری که ممکن است کلامی باشد، مثل استفاده از فحش، و یا پرخاشگری فیزیکی باشد مثل گاز گرفتن، لگد زدن، کتک کاری و غیره.

*  بدرفتاری به شکل رفتارهای تدافعی نظیر: امتناع از گوش دادن به والدین یا جرو بحث با آنها.

مشخص کردن نوع بدرفتاری کودک می تواند کمک کننده باشد به این دلیل که به  مشخص شدن هدف کودک از بدرفتاری منجر می شود.

بدرفتاری کودکان

مرحله دوم: هدف بدرفتاری کودک را مشخص کنید

گرچه هرگز نمی توانیم از انگیزه یا هدف اصلی بدرفتاری کودک خود مطمئن شویم اما یقینا میدانیم که بسیاری از بدرفتاری های کودک، هدفمند است. وقتی بدرفتاری کودک مشخص شد به هدف آن فکر کنید.

وقتی سوء رفتاری آزاردهنده باشد کودکان ممکن است از آن طریق قصد رسیدن به هدف خود را داشته باشند. ممکن است هدفشان تسلیم کردن یا تغییر دادن فکر شما باشد. وقتی کودکان نافرمانی می کنند ممکن است بافت این دلیل باشد که از لحاظ درونی یا بیرونی انگیزه ای ندارند تا خواسته شما را انجام دهند و یا ممکن است این نا فرمانی انگیزه کافی برای انجام یک کار دیگری باشد که جلوی انجام آن کار را گرفته اید و یا تمایلی برای کنترل شما باشد.

کودکانی که رفتار پرخاشگرانه از خود بروز میدهند اغلب خشم، یأس و از  رفتار تلافی جویانه هم از خود نشان می دهند. ممکن است احساساتشان جریحه دار شود و یا خشمگین شوند، به این خاطر که از رسیدن به خواسته خود عاجز بوده اند و یا بر این باورند که در برابر وابسته آنها ایستاده اید. کودکانی که در برابر والدین خود به رفتارهای تدافعی رو می آورند معمولاً به دنبال کنترل والدین یا تفوق یافتن بر آنها هستند. ممکن است بدرفتاری این قبیل کودکان به این دلیل باشد که نمی خواهند خواسته والدین را اجرا کنند یا اجازه انجام کاری را ندارند.

بدرفتاری کودکان

مرحله سوم: حرف و عمل خود را مشخص کنید

از آنجا که هدف بسیاری از بدرفتاری های آزاردهنده واداشتن شما به تسلیم و یا تغییر دادن فکر شماست، یکی از راه های صحیح پرداختن به رفتار آزاردهنده کودک، نادیده گرفتن آن است. این به معنای نادیده گرفتن مشکل نیست بلکه به معنای نادیده گرفتن خود رفتار آزاردهنده است. هرگز تسلیم خواسته های بی مورد کودک خود نشوید. هدف کودک از به پا کردن قشقرق جلب توجه افراد است. بهتر است در این مورد به کودک بگوییم که گوش من بدهکار حرفهای بی مورد تو نیست و اگر خواسته معقولی داری لطفا با لحن مؤدبانه آن را ابراز کن. به عنوان یک راه حل دراز مدت برای رفتار جایگزین، مثال یا تقویت مثبتی را فراهم کنید.

یکی از راه های مطلوب پرداختن به پرخاشگری کلامی کودک این است که از طریق م پرهیز از بیش واکنشی، اثرات آن را کاهش دهیم. انجام چنین کاری، اغلب دشوار است. صحبت کردن با کودک خود در طول یک زمان ارام و توضیح عواقب پرخاشگری کلامی او می تواند سودمند باشد. می توان به او گفت که پرخاشگری کلامی باعث جریحه دار شدن احساسات دیگران می شود و این کار غیرقابل قبول است.

بدرفتاری کودکان

می توانید از دست دیگران  ناراحت و یا عصبانی باشید اما نمی توانید از کلمات زشت استفاده نمایید و احساسات آن ها را جریحه دار کنید. به عنوان یک راه حل درازمدت، در این مورد برای کودک مثال یا الگویی بیاورید تا از طریق آنها بتواند خشم و یا عصبانیت خود را به طرز درستی بیان کند.

یکی از راه های پرداختن به پرخاشگری فیزیکی کودک نظیر گاز گرفتن، لگد زدن و کتک کاری کردن این است که سریعا مداخله و پرخاشگری را متوقف کنیم. بعد با کودک به صحبت بپردازیم و به او توضیح دهیم که ناراحت و عصبانی شدن موردی ندارد اما بدرفتاری، کار درستی نیست. در مورد کودکان کم سن وسال، بهتر است به زبان خودشان با آنها صحبت کنید. این کار به آن ها کمک می کند تا از کلمات شما برای بیان احساسات خود استفاده کنند. اگر الگویی در کار باشد میتوانید از آن استفاده کنید.

هرگاه کودک ساکت و آرام است و میتواند با شما صحبت کند به توضیح رفتار او بپردازید. سعی کنید همیشه به عواقب رفتار بپردازید مثلاً به او بگویید با این رفتار ممکن است احساسات فردی جریحه دار شود. برای او الگوهای درست رفتاری را فراهم کنید تا به عنوان رفتار جایگزین از آنها استفاده کند. مثل مؤدبانه حرف زدن، به طرز درست ابراز خشم کردن و غیره.

کودکانی که از گوش دادن به حرف هایتان اجتناب می کنند معمولا میخواهند بر شما مسلط شوند و کنترل اوضاع را به دست بگیرند. در این صورت، خونسرد باشید. اگر عصبانی شوید کودک به هدفش می رسد. چون عصبانی کردن شما، هدفی است که او به دنبال ان است. در امر تربیت، ثابت قدم باشید. به عنوان یک راه حلی درازمدت، از تقویت مثبت برای جایگزین شدن به جای رفتارهای آزاردهنده استفاده کنید. مثلا به کودک بگویید که از بابت حرف شنوی ازت ممنونم. ازت خواستم تا زباله را بیرون ببری و تو این کار رو کردی، خیلی ازت ممنونم. حایز اهمیت است که موقع جرو بحث کردن با کودک، خونسردی خود را حفظ کنید. به او بگویید اگر مؤدبانه با منحرف بزنی به آنچه که می خواهی بگویی گوش خواهم داد. اگر می بینید که غرق در جرو بحث با کودک شده اید به خاطر داشته باشید که کنترل اوضاع از دستتان در نرود. مثلا به او بگویید قبل از این که کاری بکنم نیاز دارم ساکت و آرام باشم. اول باید خودم رو آروم کنم، بعد سراغ تو بیام.

بدرفتاری کودکان

به عنوان یک راه حل درازمدت، رفتار جایگزین را برای کودک تعیین کنید. مثل حرف شنوی در وهله اول و بدون جرو بحث. اگر می بینید که کودک نافرمانی می کند به او تذکر قاطعانه بدهید که رفتار بد خود را متوقف کند وگرنه مجبورید دست به کار شوید. به او بگویید در مورد رفتارش خوب فکر کند و اگر بخواهد به بدرفتاری ادامه دهد، تنبیه خواهد شد.

به عبارت دیگر یک تذکر قاطعانه به او بدهید. به او بگویید که چنین رفتاری اصلاً قابل قبول نیست و عواقب بدی در پی دارد و لازم است رفتار خوبی در پیش بگیرد وگرنه تنبیه خواهد شد. به او توضیح دهید که انتخاب بد او به عواقب منفی منجر خواهد شد و اگر انتخاب خوبی بکند عواقب خوبی در انتظار او از خواهد بود. به او بگویید که همیشه کارها مطابق با خواسته ما پیش نمیرود و مجبوریم صبور باشیم. به عنوان نمونه، خودتان را مثال بزنید. به عنوان یک راه حل درازمدت، رفتار جایگزین را برای کودک مشخص کنید.