شیوع لکنت زبان در کودکان از چه سنی است؟

لکنت زبان بین دو و سه سالگی خیلی شایع است

ما همه علل گیر کردن ولکنت زبان را بخوبی نمی شناسیم ولی از وجود چند علت آن اطلاع داریم: لکنت زبان غالبأ ارثی است و در پسران خیلی شایع تر از دختران است . این بدان معنی است که زمینه ارثی بعضی از افراد برای داشتن لکنت زبان از سایر مردم بیشتر است. گاهی اوقات شروع لکنت زبان وقتی است که سعی میشود چپ دستی طفل را براست دستی تبدیل نمائید. در مغز، مرکز کنترل سخن گفتن، بمرکز کنترل دستی که بطور طبیعی برای کار کردن مورد رجحان شخص است خیلی نزدیک و مجاور می باشد. وقتی طفلی را مجبور میکنید دست دیگرش را (که مورد رجحان او نیست) بکار ببرد، بنظر میرسد که دستگاه خودکار عصبی برای حرف زدن دگیج شده، دچار اشتباه میشود.

ما بخوبی واقفیم که بین حالت روحی طفل ولکنت زبان در موقع حرف زدن، ارتباط زیادی وجود دارد . لکنت زبان غالبا در بچه های عصبانی دیده میشود . بعضی از کودکان فقط موقعی به لکنت میافتند که دچار هیجان و ترس شوند یا با شخص بخصوصی طرف صحبت و مکالمه قرار گیرند. در اینجا بنموهای متعددی می توان اشاره کرد: یک پسر بچه خردسال موقعی لکنت زبانش شروع شد که خواهر کوچکش متولد شد و از بیمارستان بمنزل آمد. این پسر بهیچوجه حسادت خود را نسبت بنوزاد (یعنی خواهر کوچکش) بطور واضح و روشن بروز نداد و هرگز او را نیشگون نگرفت و صدمه ای باو نزد ، فقط و فقط از وجود او ناراحت بود . یک دختر بچه دو سال و نیمه ، موقعی لکنت زبانش شروع شد که یکی از منسوبین آنها که مدتها با این خانواده زندگی میکرد و مورد توجه و علاقه طفل بود ، از پیش آنها رفت . لکنت زبان طفل بعد از دو هفته موقتا خوب شد.

وقتی که خانواده بمنزل جدیدی اسباب کشی کرد، این دختر از این موضوع خیلی احساس دلتنگی و ناراحتی نمود و برای مدتی مجددا زبانش میگرفت . دوماه بعد پدرش بخدمت نظام احضار شد و تمام خانواده از این جریان مکمرم و ناراحت شدند و لکنت زبان این دختره نیز عود کرد. بنا باله از مادران ، لکنت زبان فرزندان آنها در موقعی که خود مادران ناراحت و عصبانی می شوند بدتر از پیش میگرده. من حال میکنم آن کودکانی که در تمام مدت روز با آنهاز باد صحبت می شود و داستانها و حکایات زیادی برای آنها نقل میشود و بانها اصرار میشود که حرف بزنند و آن حکایات را مجددا تعریف کنند، مخصوصا بیشتر مستعد ابتلا به لکنت زبان هستند. لکنت زبان ممکن است موقتی شروع شود که پدر تصمیم بگیرد در مورد رعایت انضباط و دیسپلیر سخنگیر تر شود.

چرا لکنت زبان بین دو سه سالگی از سنین دیگر شایع تر است و این شیوع ممکن است به دو دلیل باشد:

اول – طفل در این دوره برای اینکه حرف زدن را یاد بگیرد کوشش خیلی زیادی مبذول میدارد و وقتی طفل کمی کوچکتر بود جملات کوتاهی میگفت که احتیاج بتفکر نداشت، مانند: «آن ماشین را ببین»، «میخواهم بیرون بروم، وغیره. ولی بعد از دوسالگی طفل سعی میکند جملات بلندتری بکار ببرد تا افکار جدیدی را بیان نماید. طفل جمله بلندی را شروع میکند ولی سه چهار مرتبه در اواسط آن مکث میکند زیرا نمی تواند کلمات صحیح و مناسبی را برای آن پیدا کند. مادرش که از حرف زدن دائمی و وراجی طفل خسته شده و حوصله اش سر رفته است و بحرفهای او توجه چندانی ندارد و با نها گوش نمیکند ، در حینی که مشغول کارهای خود میباشد و حواسش جای دیگر است در جواب طفل میگوید «آها ، آره» . لذا طفل از اینکه نمی تواند توجه شنونده را کاملا بخود جلب نماید، سخت ناراحت میشود ولجش میگیرد و ممکن است بلکنت بیفتد.

دوم – همچنین ممکن است مخالفت و خودسری طفل که جزء این مرحله نسبتا مشکل و ناراحت رشد و نمو است ، سخن گفتن او را نیز تحت تاثیر قرار دهد .

برای لکنت زبان چه باید کرد؟

اگر خود شما و یا یکی از آشنایان شما برای رفع لکنت زبان خود یک عمر در تقلا و مبارزه بوده باشید، از لکنت زبان فرزندتان ممکن است واقعا ناراحت و دلواپس شوید لیکن بنظر من این ناراحتی شما موجبی ندارد. من خبال میکنم نود درصد از کودکانی که لکنت زبان را بین دو وسه سالگی شروع میکنند، اگر مختصر فرصتی بانها داده شود، پس از چند ماهی این عارضه خود بخود برطرف میگردد. فقط استثنائا بعضی از موارد است که مزمن میشود . در دو سال و نیمگی حرفهای طفل را تصحیح نکنید و از بابت تربیت او برای صحیح صحبت کردن نگران نباشید. توجه داشته باشید چه چیزی ممکن است او را تهییج و ناراحت کند. اگر تنها ماندن و چند روز جدائی از شما او را مغموم و ناراحت کرده است و سعی کنید تا چند ماه از او جدا نشوید و او را تنها نگذارید اگر تصور مینمائید خیلی با او حرف میزنید وخیلی اصرار دارید او هم حرف بزند، سعی کنید این عادت را ترک نمائید. او را با کارها و بازیهای عملا سرگرم سازید، نه با حرف.

آیا بطفل فرصت و شانس زیادی داده میشود که با سایر اطفالیکه می تواند با آنها کنار آمده سلوک و سازش داشته باشد بازی نماید و آیا طفل بقدر کفایت اسباب بازی وسایر وسائل مشغولیات چه در داخل منزل و چه برای خارج از خانه دارد تا بتواند هر بازی را که خودش مایل باشد بکند، بدون اینکه مورد امر و نهی دیگران قرار گیرد؛ منظور من آن نیست که شما باید طفل را ندیده بگیرید و یا او را در محلی کاملا مجزا نگاه دارید ، بلکه مقصودم آنست که هر موقع با او هستید کاملا آرام و خونسرد باشید و بگذارید او در کارها پیشقدم باشد . وقتی طفل با شما صحبت میکند ، تمام حواس خود را متوجه او کنید و باو گوش فرا دهید تا عصبانی و دلخور نشود . اگرحسادت او را رنج میدهد، ببینید آیا می توانید از آن جلوگیری کنید یا خیر. لکنت زبان در غالب موارد چندین ماه طول میکشد و در طی این مدت گاهی بدتر زمانی بهتر میشود . انتظار نداشته باشید لکنت زبان فورا و ناگهان خوب شود و بکلی برطرف گردد. باید از بهبود تدریجی آنهم خیلی خرسند و قانع باشید اگر از علت لکنت زبان طفل چیزی سر در نمیاورید و نمیدانید عیب از کجا است، بابک متخصص امراض روانی کودکان مشورت نمائید. لکنت زبان بهیچوجه ارتباطی با کوتاهی بند زیرزبان ندارد و نباید آنرا بدین علت ببرید.

بعضی از مدارس و بیمارستانها دارای کلاس یا درمانگاههای مخصوص تعلیم سخن گفتنی هستند که در آنجا اطفال بزرگتر میتوانند معایب حرف زدن خود را اصلاح نمایند. این درمانگاهها با کلاسهای در سخن، غالبا، ولی نه همیشه، برای رفع معایب حرف زدن لکنت زبان مفید و مؤثرند. این درمانگاهها برای آن اطفالبکه بمدرسه میروند و در این مورد احتیاج بکمک دارند بسیار مفید و ارزنده است. در مورد اطفالیکه بطور واضح ومسلم عصبی هستند، صلاح آنست که بدوا با یک متخصص امراض روانی کودکان مشورت گردد تادر صورتیکه میرومندور باشد علل عصبانیت را پیدا کرده آنها را برطرف نمود.