صنایع دستی: هنری ساخته دست بشر

آشنایی با صنایع دستی؛ هنری ساخته دست بشر

به طور کلی صنایع دستی به محصولاتی بومی گفته می شود که قسمت عمده تولید آن به دست انسان و ابزار دستی ساخته می شود و نشاندهنده ذوق هنری فردی است که اقدام به تولید آن می کند.
همه ما تا کنون صنایع دستی بسیاری را دیده و حتی خریداری کرده ایم اما ممکن است خیلی از صنایع دستی ای که در کشورمان وجود دارد را نشناسیم و یا حتی ندانیم که اینچنین هنری در میان هنرمندان کشورمان وجود دارد.
امروز قصد داریم مجموعه ای از صنایع دستی ای که در ایران وجود دارد با شما درمیان بگذاریم و ویژگی های آن را نیز بیان کنیم.

ویژگی صنایع دستی

1ـ بخش عمده و بزرگ آن توسط دست و ابزارهای دستی تولید می شود؛ باید بدانیم کلیه مراحلی که برای تولید صنایع دستی به طور حتم نباید با دست ویا ابزار های دستی صورت بگیرد بلکه اگر قسمت کمی هم از یک فراورده هنری توسط دست یا ابزارهای دستی تولید شود با توجه به تعریفی که از صنایع دستی می شود در گروه هنرهای دستی جای می گیرد چرا که دست هم در تولید آن نقش اصلی را برعهده داشته است.

صنایع دستی

2ـ وجود تاثیرگزار و فکر خلاق انسان برای به وجود آوردن و شکل بخشیدن به فراورده آماده و حتی توانایی متنوع کردن و ایجاد طرح های گوناگون در مراحلی که آن وسیله در حال تولید است.

3ـ فراهم کردن بخش بیشتری از مواد اولیه ای که برای ساخت محصول لازم است از منابع داخلی کشور به گونه ای که برای ساخت یک وسیله مجبور نشویم از سیر تا پیاز آن را از کشور های دیگر تامین کنیم.

4ـ به همراه داشتن معنای فرهنگی و نشان دادن آداب و سنن و طرح های اصیلی که یادآور گذشته و سنت کشور باشد و همچنین نبود شباهت و یک شکلی میان محصولاتی که تولید می شوند.

صنایع دستی

5ـ در صنایع دستی به سرمایه گذاری زیادی نیاز نیست واین در حالی است که برای رشته های دیگر صنعت باید هزینه زیادی را صرف کرد تا بتوان آن را رونق بخشید.

6ـ صنایع دستی از ارزش افزوده بسیاری برخوردار هستند و قیمتی که دارند اغلب بالاتر از دیگر صنایع است.

7ـ این صنعت به گونه ای است که با کمترین هزینه می توان آن را در مناطق دیگری نیز به وجود آورد درحالی که برخی از صنایع دراین زمینه دارای محدودیت بسیاری هستند.

8ـ در صنایع دستی به راحتی می توان فنون تجربیات و رمزهای هر هنری را به دیگری انتقال داد. این انتقال دادن می تواند به صورت سینه به سینه از یک نسل به نسل دیگر باشد و یا به صورت امروزی و استادو شاگردی قابل انتقال باشد.

صنایع دستی

صنایع دستی و طبقه بندی آن ها

برای اینکه بتوان صنایع دستی را طبقه بندی کرد باید جنبه های مختلفی از جمله مواد اولیه ای که در تولید آن استفاده می شوند ویا چگونگی تولیدآن را در نظر گرفت. دراین صورت است که می توان به یک طبقه بندی درست از آن دست پیدا کرد.
در ادامه ما طبقه بندی صنایع دستی را که بر اساس چگونگی تولیدو روش های آن استرا برای شما عنوان می کنیم.
بافتنی هایی که برروی دار انجام می شوند: آن دسته از محصولاتی که بر روی دار های عمودی و افقی ای که بر روی زمین قرار داده می شود بافته و تولید می شود در گروه بافتنی های داری جای می گیرند.
گلیم و قالی و زیلو و محصولات دیگری همچون اینها در گروه بافتنی های داری قرار دارند.

محصولات دستبافی: محصولاتی که به وسیله دستگاه های بافتنی سنتی بافته می شوند جزو صنایع دستبافی به حساب می آیند و محصولاتی همچون جاجیم و ترمه وشال و غیره را در درون خود جای داده است.
در هنر دست بافی چند خصوصیت مهم وجود دارد که یکی از آن ها عبارت است از اینکه مرحله های سه گانه ایجاد دهنه کارو ایجاد پود و دفتین زنی که وسیله ای فلزی و همچون شانه است و مابین پود ها زده می شود تا آنچه بافته شده به یکدیگر بچسبدو کار محکم تر شود به وسیله پا و دست انجام می شود.

دومین خصوصیتی که در هنر دستبافی وجود دارد این است که شما به میزان نامحدودی می توانید از پود در کار خود استفاده کنید. از طرفی هم می توانید از تنوع بیشتری در کار خود استفاده کنیدو می توانید مسیر ورد هارا تحت کنترل خود داشته باشید.

بافتنی: کلیه محصولاتی که به وسیله میل و قلاب بافته می شوند دراین گروه جای می گیرند.
محصولات روکاری: تمام محصولاتی که به وسیله دوختن و قرار دادن طرح هایی سنتی بر روی پارچه های ساده تولید می شوند در زمره این گروه قرار می گیرند.

محصولات چاپ سنتی: تمام تولیداتی که به وسیله قلم ویا مهر طرح و نقش بر روی آن ها قرار می گیرد در دسته محصولات چاپی قرار می گیرد.

صنایع دستی

نمد مال: به محصولاتی که از طریق مخلوط نمودن پشم و نمد به روش ورز دادن تولید میشوند در گروه محصولات نمد مالی قرار داده می شوند.

سفالگری : به آن دسته از محصولاتی که به وسیله خاک رس و برروی چرخ سفالگری به دست می آیند محصولات سفالگری می گویند.
محصولات چرمی: به کلیه محصولاتی که به وسیله چرم های دباغی شده و روش های سنتی ساخته می شوند محصولات چرمی اطلاق می گردد.

محصولات فلزی و قلمزنی و مشبک کاری و منبت کاری و خراطی و مینا کاری و چندین هنر دستی دیگر که همه وهمه در گروه صنایع دستی هستند و بسیار مورد توجه مردم قرار دارند.