محافظت در برابر آفتاب

محافظت در برابر آفتاب

حفاظت در اصل پر مبنای جلوگیری از قرار گرفتن پوست در برابر آفتاب استوار است، تاکید می کنیم که همان تشعشعاتی که موجب برنزه شدن مي شوند، صدمه هم وارد می آورند، هر په پوست روشن تر باشد، احتمال صدمه در اثر آقتاب بیشتر است. هدف از به کار بردن ضد آفتاب ها نیز کمک به برنزه کردن پوست نیست بلکه جلوگیری از رسیدن نور آفتاب به پوست است. به عبارت دیگر، در حالت ایده آل بهتر است که فرد اصلا در برابر آفتاب قرار نگیرد. ولی در هر حال اگر فرد به هر دلیل قرار است در معرض آفتاب قرار گیرد (در ساحل موقع پیاده روی یا در موقع کار باید پوست خود را با ضد آفتاب و لباسی به طور کامل از اشعه آفتاب محفوظ نگه دارد.

تبلیغات معمولی برای ضد آفتاب ها معمولا فرد پرئزه ای را نشان میدهد که کرم ضد آفتاب را به تمام بدنش می مالد و سپس در آفتاب دراز می کشد. چنین تبلیغی پیام غلطی با خود دارد.

• چنین باوری که ضد آفتاب به برنزه شدن پوست کمک می کند، غلط است.
• این که ضد آفتاب فقط از عبور اشعه مضره جلوگیری می کند هم غلط است.
• اشعه مضر ماوراء بنفش قطعا از ماده ضد آفتاب عبور می کند.

تاکید بر این است که بهترین راه حفاظت، پرهیز از قرار گرفتن در معرض آفتاب است.

ولی اگر به هر دلیل فرد مجبور است در آفتاب قرار گیرد، باید از ضد آفتاب استفاده کند. تجارت چند میلیارد دلاری لوازم بهداشتی – آرایشی و وعده های تبلیغاتی که قول جوان نگه داشتن پوست را می دهند، بهتر از اصل ساده پرهيز از اشعه آفتاب عمل نمی کند.

چگونه از قرار گرفتن در برابر آفتاب پرهیز کنیم

• زمان فعالیت خارج از محیط های سرپوشیده باید تا حد ممکن به ساعت هایی محدود شود که اشعه آفتاب ضعیف تر است. باید تا حد امکان از قرار گرفتن در آفتاب بین ساعات ۹ صبح تا ۴ بعداز ظهر که اشعه آفتاب در بیشترین قدرت است، پرهیز کرد.
• وقتی خارج از محیط های سرپوشیده هستید، تا حد امکان در سایه قرار گیرید و لباس مناسب بپوشید، به یاد داشته باشید که مقدار زیادی از اشعه آفتاب از آب، ماسه و کف خیابان و پیاده رو باز می تابد و حتی در سایه هم ما در معرض این اشعه ها هستیم. حتی چتر آفتابی نیز به طور کامل از رسیدن اشعه ماوراء بنفش جلوگیری نمی کند زیرا اشعه ماوراء بنفش از تمام سطوحی که نور را منعکس می کننده باز تابیده می شود پس حتی زیر چتر آفتاب هم باید با استفاده از ضد آفتاب و لباس مناسب و پوشیده پوست را محافظت کرد.
• روزهای ابری به نظر خنک تر و کم تر آفتابی می آیند، با این حال مقدار زيادي اشعه ماوراء بنفش از ابر عبور می کند و حتی در روزهای ابری – به خصوص اگر مقدار ابر زیاد نباشد حفاظت کافی در برابر آفتاب لازم است.
• آفتاب سوختگی شدید در برف به دلیل انعکاس درصد بسیار بالایی از نور خورشید از برف اتفاق می افتد. به علاوه، هر چه ارتفاع بیشتر باشد، سوختگی شدیدتر است زیرا در ارتفاع بالاتر نور خورشید باید از لایه نازک تری از هوا عبور کند. هوا خود تا حدی قدرت فیلتر کنندگی اشعه را دارد. به همین علت، در محیط برنی حفاظت در برابر آفتاب بسیار مهم است به خصوص حفاظت چهره و گوش ها.
• بیشتر لباس ها در برابر اشعه آفتاب حفاظت خوبی ایجاد می کنند زیرا اشعه را منعکس با جذب می کنند. به طور کلی، هر چه پارچه ضخیم تر و بافت آن محکم تر باشد، حفاظت بهتری ایجاد می کند. رنگ پارچه نیز اهمیت دارد. رنگ های مختلف نور را به اندازه های مختلف جذب یا منعکس می کنند. ترکیب شیمیایی رنگ های به کار رفته در پارچه ها نیز در قدرت حفاظت آن مؤثر است. رنگ کردن پارچه ممکن است قدرت حفاظت در برابر آفتاب را در مقایسه با پارچه سفید تا ۴ درجه افزایش دهد. پارچه سفید تا حد زیادی به اشعه آفتاب اجازه عبور می دهد و پوشیدن تی شرت نازک نسبت به زمانی که فرد لباس نپوشیده باشد تا ۲۰ درصد اشعه را جذب می کند. پوشیدن پیراهن نازک سفید معادل استفاده از ضد آفتابی با قدرت حفاظت (SPF) ۴ تا ۱۰ است (متناسب با کلفتی پارچه، سفت بودن بافت پارچه و نوع جنس پیراهن). چنین لباسی برای حفاظت در برابر آفتاب همیشه کافی نیست، علاوه بر آن، اگر این لباس خیس باشد، قدرت حفاظت آن در برابر آفتاب بین ۳۰ تا ۴۰ درصد کاهش می یابد.

پوشیدن لباس تنگ نیز از قدرت حفاظت در برابر آفتاب می کاهد زیرا کشیده شدن پارچه منافذ موجود در آن را باز می کند. پارچه های ضخیم پشمی، پارچه های پلی استر و پارچه های کتانی حفاظت خوبی ایجاد می کنند.

مواد ضدآفتاب

مواد ضد آفتاب فیزیکی و شیمیایی

تا سال ۱۹۷۰، نظر عمومی در مورد مواد برنزه کننده این بود که این ها مواد آرایشی هستند که برای برنزه کردن پوست و جلوگیری از آفتاب سوختگی به کار می روند. اواخر دهه ۷۰ اهميت ضد آفتاب ها در حفاظت از پوست در برابر آفتاب بیشتر مورد تأکید قرار گرفت. ضد آفتاب ها ممکن است فیزیکی با شیمیایی باشد و بیشتر فرآورده های ضد آفتاب از هر دو نوع فیزیکی و شیمیایی برای حفاظت استفاده می کنند و به شکل کړم، پماد، امرليرن یا ژل وجود دارند.

ضد آفتاب های فیزیکی از رسیدن اشعه آفتاب به پوست جلوگیری می کنند و این کار را از طريق انعکاس نور به اطراف و پراکنده کردن آن انجام می دهند. بخش اصلی ضد آفتاب های فیزیکی مادۂ تالک مانندی به نام دی اکسید تیتانیوم است.

ضد آفتاب های شیمیایی اشعه ماوراء بنفش را جذب و بدین ترتیب از نفوذ آن به پوست جلوگیری می کند، درجه جذب نور بستگی به نوع ماده به کار رفته و غلظت آن دارد. موادی که ضدآفتاب شیمیایی شناخته می شوند، شامل کی جترون ، بنزوفنون و پارا آمینو بنزوئیک اسید هستند.

ضد آفتاب ها چگونه راه اشعه ماوراء بنفش را سد می کنند

بیشتر ضد آفتاب های شیمیایی تا ۹۵ درصد UVB را مهار می کنند ولی راه UVA را سد نمی کنند. ضد آفتاب های شیمیایی گروه بنزوفنون و ضد آفتاب های فیزیکی به شرطی که قدرت حفاظت در برابر اشعه بالاتر از ۱۵ = SPF را داشته باشند، اشعه ماوراء بنفش را به شکل کامل تری مهار می کند. عمومأ حالت ایده آل ترکیب این دو نوع ضد آفتاب است.

فاکتور حفاظت در برابر آفتاب (SPF به چه معنی است؟

عبارت فاکتور حفاظت در برابر آفتاب (SPF) را سازمان غذا و داروی آمریکا ( FDA) برگزیده است و با این معیار می توان قدرت حفاظت فرآورده های ضد آفتاب را در مقایسه با پوست بدون محافظت سنجيد.

درجه تأثیر یک SPF خاص براساس میزان «قرمزی ایجاد شده بعد از قرار گرفتن در برابر آفتاب در پوست ، سنجیده می شود. عبارت حداقل دوز برای اریتم، نشان دهنده حداقل اشعه لازم است که در پوست ایجاد قرمزی می کند. این مقدار اشعه در افراد مختلف بر اساس رنگ و نوع پوست فرق می کند. برای مثال، اگر آفتاب در فردی بدون ضد آفتاب بعد از ۱۰ دقیقه ایجاد اریتم کند، با استفاده از ضد آفتابی با قدرت ۱۵ در همان شدت آفتاب ۱۵۰ دقیقه (۱۰۶۱۵) طول می کشد تا اریتم به وجود آید.

خصوصیات ضد آفتاب های گوناگون

دوام فرآورده روی پوست: بر اساس تعریف FDA :

• ماده مقاوم در برابر آب حتی بعد از ۴۰ دنبقه غوطه ور بودن در آب (شیرین) حفاظت ایجاد میکند.
• ماده ضد آب با ۸۰ دقيقه معلق بودن در آب هنوز قدرت حفاظت پوستی خود را حفظ میکند.
• فرآورده ای که بعد از ۴۰ دقیقه شناور که پیش از ۲۵ درصد از خاصیت حفاظتی خود را از دست ندهد، مقاوم در برابر آب شناخته می شود.
• فرآورده ای که پیش از ۲۵ درصد از تأثیر خود را بعد از ۴۰ دقیقه شنا کردن از دست بدهد، مقاوم در برابر آب نیست، چنین فرآورده ای را باید به صورت مکرر در مناطقی از پوست که در برابر آفتاب قرار می گیرد، استفاده کرد.

حساسیت پوستی: این مشکل بیش تر با ضد آفتاب های شیمیایی ایجاد می شود تا فیزیکی. در گذشته، PABA در بیشتر ضد آفتاب ها استفاده می شد. در حال حاضر، تلاش بر این است که این ماده را با موادی از گروه اکسی بنزون یا بنزو فنون جایگزین کنند که التهاب پوستی کم تری ایجاد می کند. از سوی دیگر، ضد آفتاب های فیزیکی عموما واکنش های پوستی ایجاد نمی کنند. در بسیاری از موارد، حساسیت پوستی حاصل از تماس با ضد آفتاب ها به علت حساسیت به مواد دیگر موجود در فرآورده مانند عطر یا مواد نگهدارنده – است و نه لزوما خود ماده ضد آفتاب.

سوزش چشم: عارضه شایعی در مصرف ضد آفتاب هاست، احساس سوزش بیشتر به حساسیت چشم ها نسبت به عطرهای به کار رفته در فرآورده ارتباط دارد. افرادی که با چنین مشکلی مواجه می شوند، بهتر است ضد آفتاب خود را عوض کند (ترجیحا از ضد آفتابهای فیزیکی حاری تیتانیوم دی اکسید استفاده کنند). عموما هر ضد آفتابی که در تماس مستقیم با چشم قرار گیرد، سوزش چشم ایجاد می کند. (مثلا ماليدن چشم بعد از استفاده از فرآورده یا اگر ضد آفتاب بیش از حد شل باشد) ضد آفتاب های مقاوم در برابر آب کمتر شل هستند و برای استفاده در اطراف چشم مناسب ترند.

خصوصیات مهم ضد آفتاب ها و برتری آن ها نسبت به یکدیگر

SPF: در حالت ایده آل ، SPF باید ۱۵ پا بالاي ۱۵ باشد، در مورد افرادی با نوع پوست ۱ یا ۲ و افرادی که در خطر بیشتری هستند (مثل افرادی با خطر بالای تومورهای پوستی) SPF ۳۰ یا بیشتر مورد نیاز است. SPF توصیه شده برای فرد نه تنها به نوع پوست او بلکه به مدت زمانی که میخواهد در معرض آفتاب قرار بگیرد بستگی دارد.

توجه: ضد آفتاب فقط وقتی تأثیر حفاظتی کافی دارد که SPF آن ۱۵ یا پیش از آن باشد. ضد آفتاب با SPF ۱۵، با ۹۳ درصد و SPF ۱۳۰ تا ۹۷ درصد VB را مخفی می کند. از SPF ۳۰ به بالا بهيرد حفاظت در برابر اشعه آفتاب با سرعت بسیار کمی بالا می رود افزایش SPF از ۳۰ به ۴۰ حفاظت در برابر UVB را کمتر از 1 درصد افزایش می دهد.

فراورده چه مدتی بر روی پوست باقی می ماند باید دانست که فرآورده چه مدتی روی پوست باقی می ماند و چند وقت یک بار باید آن را تجدید کرد. مقاومت آن در برابر آب و عرق بدن نیز باید مشخص شود.

خصوصیاتی همچون رنگ و قوام فرآورده ها و احساسی که روی پوست ایجاد می کند: اگر ضد آفتاب احساس بدی روی پوست ایجاد کنند، احتمالا می توان جایگزینی رضایت بخش با همان SPF برای آن یافت.

آیا فرآورده، پوست یا چشم را آزار می دهد؟ در صورتی که ضد آفتاب باعث آزار چشم با پوست شود، باید ضد آفتاب را عوض کرد.

چگونه از ضد آفتاب استفاده کنیم؟

فرآورده باید بر تمام بخش هایی از پوست که در معرض آفتاب قرار دارند . به خصوص صورت، گوش ها، گردن، قسمت بالای سینه، پشت دست ها و در صورت وجود طاسی در مناطئ طاسی سر – استفاده شود. باید توجه کرد که فرآورده های ضد آفتاب در شرق حل می شوند و مثل بقیه کرم ها در اثر تماس با آب یا مالش پاک می شوند. ضد آفتاب مقاوم در برابر آب باید هر ۳ با ۲ ساعت تجدید شود و اگر در برابر آب مقاوم شباشد حتی بیشتر، هر ضد آفتاب باید بعد از شنا با تماس با آب تجدید شود. در فعالیت های بدنی که بر اثر عرق کردن ضد آفتاب پاک می شود، باید ضد آفتاب را تکرار کرد. بهتر است حدود ۳۰ دقیقه قبل از قرار گرفتن در آفتاب از ضد آفتاب استفاده کرد تا فرآورده فرهت نفوذ به لایه شاخی پوست را داشته باشد. در هر حال، هر بار قبل از بیرون رفتن باید از ضد آفتاب استفاده کرد.

توجه: تأکید می کنیم که هیچ ضد آفتابی حفاظت ۱۰۰ درصد ایجاد نمی کنند و کسی که به مدت طولانی در آفتاب بماند، خود را در معرض ضایعات پوستی ناشی از آفتاب قرار داده است.

آخرین توصیه ها در مورد ضد آفتاب

به رغم این که آگاهی عمومی در مورد عوارض آفتاب و استفاده از ضد آفتاب ها بیشتر شده مطالعات اخیر نشان دهنده افزایش شیوع تومورهای پوستی در میان مردم است. دلیل اصلی ظاهرا این است که این فرآورده ها به دلیل تبلیغات وسیعی که روی آنها شده و احساسی از اطمینان کاذب را در میان مردم ایجاد کرده است. این تبلیغات مردم را تشویق می کنند که به راحتی خود را در معرض آفتاب قرار دهند و احساس کاذبی از ایمنی در مصرف کننده به وجود می آورند که در واقع وجود ندارد.

باید توجه داشت کسی که به مدت طولانی خود را در معرض آفتاب قرار می دهد، حتی اگر به دلیلی (مثلا دلايل اعتقادی خود را کام پوشانده باشد، در هر حال مقداری اشعه جذب می کند که خطرناک است. ضد آفتاب ها خط آخر حفاظت در برابر اشعه آفتاب هستند و فقط برای حفاظت مناطقی از بدن که به طرزی اجتناب ناپذیر در معرض آفتاب قرار میگیرد – مثل صورت و دست ها – استفاده می شوند.

خط اول حفاظت همان پرهیز از قرار گرفتن در برابر اشعه آفتاب تا حد ممکن است. ضد آفتاب ها فقط برای افرادی که به هر دلیل (تفریح یا کار) مجبورند در معرض آفتاب قرار بگیرند، حفاظت نسبی ایجاد می کنند. در چنین شرایطی، فرد مجبور است از ضد آفتاب استفاده کند تا صدمه وارده را به حداقل برساند. تبلیغات این فرآورده ها که مردم را نشان می دهد که پس از استفاده از ضد آفتاب در معرض آفتاب قرار می گیرند تا به شکل بی خطر برنزه شوند، کاملا فریبکارانه و گمراه کننده است.

انتقادی دیگر به PF معیار اندازه گیری حفاظت در برابر خورشید

SPF با قابلیت فرآورده در به تأخیر انداختن ایجاد اریٹم در صورت قرار گرفتن در برابر اشعه آفتابه تعریف می شود. بدین ترتیب و فرآورده را میتوان با هم مقایسه کرد. یعنی فرآوردهای که تأخیر بیشتری در ایجاد اريتم به وجود آورد، SPF بالاتری دارد، ولی SPF نشان نمی دهد که فرآورده چقدر در برابر ایجاد تومورها یا صدمات بو منى محائطث به وجود می آورد. مطالعات انجام شده در این مورد برای تعیین درجه تأثیر ضدافتاب ها در جلوگیری از ضایعات پوستی نتایج مختلفی داشته است و در هر حال باید استفاده از ضدآفتاب با پرهیز از قرار گرفتن در برابر آفتاب همراه باشد.

نکات تکمیلی در مورد حفاظت در برابر آفتاب

از بینی محافظت کنید

پیش نیاز به حفاظت خاصی دارد و باید ضد آفتاب را به دفعات بیشتری نسبت به دیگر نقاط بدن برای ناحیه بینی استفاده کرد. پینی بیش از هر ناحیه ای از صورت در معرض آفتاب است و بر خطر بالایی برای ایجاد ضایعات پوستی قرار دارد. به علاوه، اگر توموری در بینی ایجاد شود، حتما باید برداشته شود. باید توجه داشت که:

• جای زخم ناشی از برداشت تومور در ناحیه پیتی مشخص تر از مناطق دیگر صورت است، زیرا پیئی پر مرکز صورت قرار دارد.
• پوست بینی اسکارهای کلفت و بدشکلی ایجاد می کند.

حفاظت در برابر خورشید باید مداوم باشد

این که فرد ماه ها به طور مداوم خود را در برابر آفتاب حفاظت کند و بعد ناگهان به علت کار با تفریح به مدت طولانی در معرض آفتاب قرار گیرد و آفتاب سوخته شود، اصلا منطقی نیست. در این صورت، پوست متحمل صدمه بیشتری می شود. زیرا این مناطق چون قبلا در معرض آفتاب نبوده اند، از هر نوع دفاع طبیعی قبلی در برابر آفتاب بی بهره اند.

از عینک آفتابی استفاده کنید

عینک آفتابی از پوست نیز مثل چشمها حفاظت می کند. شیشه این عینک باید از نوعی باشد که در برابر نور ماوراء بنفش حفاظت ۱۰۰ درصد ایجاد کند. بهتر است بک آفتابی از شرکت معتبر و شناخته شده ای خریداری شود

توجه: عینک های آفتابی پلاستیکی غیر معتبر هرگز نباید مورد استفاده قرار گیرند. پلاستیک ساده نور ماوراء بنفش را فیلتر نمی کند بلکه در واقع فقط جلوی نور مرئی را می گیرد. به همين دليل، صدمه وارده شدیدتر است ! مردمک چشم فردی که از عینک پلاستیکی استفاده می کند، در برابر نور منقبض نمی شود (زیرا بخش مرئی نور مهار شده است به همین دلیل مقدار بیشتری اشعه ماوراء بنفش به شبکه می رسد وصدمة شدیدتری به چشم وارد می آورد.

عینک آفتابی در ضمن باعث می شود که چشم ها در برابر نور شدید همه پسته نشود نیمه بسته نگه داشتن چشم در برابر نور ایجاد چین و چروک در اطراف چشم را نسریع می کند و بدین ترتیب عینک آفتابی از ایجاد چنین حالتی جلوگیری می کند. بهتر است از عینک آفتابی با شیشه های کشیده و بیضی شکل (به شکل چشم با عینک هایی با شیشه های جانبی بزرگ استفاده شود تا از رسیدن نور به چشم از اطراف نیز جلوگیری شود.

از کلاه به بدن استفاده کنید

کلاه های لبه باریک حفاظت خوبی در برابر آفتاب ایجاد نمی کنند. حتی کلاه لبه پهن نیز حفاظت کافی در برابر نور آفتاب ایجاد نمی کند. آخرین حد حفاظت کلاه لبه پهن معادله ضد آفتابی با قدرت SPF ۳ است، به همین علت حتی با استفاده از کلاه لبه پهن نیز باید از پوست حفاظت کرد یعنی از قرار گرفتن در برابر آفتاب پرهیز و از ضد آفتاب استفاده کرد برای سرهای طاس که در خطر بالایی برای ایجاد ضایعات ناشی از آفتاب هستند، کلاه نقش مهمی ایفا می کند. افراد طاس در فعالیت های فضای باز باید از کلاه استفاده کنند. .

حفاظت از لب ها

فرآورده های ضد آفتاب را باید برای لب ها نیز استفاده کرد. مطالعات اخیر نشان می دهد که تومورهای لب در مردان شایع تر از زنان است و این به دلیل استفاده گسترده از روز لب در خانم هاست. روز لب با داشتن مواد رنگی، مانند فیلتری فیزیکی برای اشعه خورشید عمل می کند. در ضمن، تومورهای لب در زنانی که از روژ لب استفاده نمی کنند شایع تر است.

شیشه اتومبیل

داخل پنجره اتومبیل باید سایبان نصب کرد زیرا در صد معینی از اشعه ماوراء بنفش از شیشه عبور می کند و باعث صدمة تجمعی به پوست می شود (اشعة UVA از شیشه عبور میکند). در صورت لزوم باید از شیشه های خاصی برای فیلتر کردن بیش تر اشعه استفاده کرد.

برنزه شدن و قرار گرفتن در برابر آفتاب: چگونه آسیب را به حداقل برسانیم؟

برای کسی که می خواهد برنزه شود، به رغم تمام موارد ذکر شده در مورد خطرات ناشی از قرار گرفتن در برابر آفتاب، می توان توصیه هایی برای به حداقل رساندن خطر ارائه داد.

• حتی وقتی که هدف ما قرار گرفتن در آفتاب است، باید به حفاظت مناطقی از بدن که و به طور معمول و روزمره در برابر آفتاب هستند. (صورت، گردن، پشت دست ها و . به خصوص بینی توجه بیشتری کرد. حتی در سایه نیز این مناطق اشعه ماوراء بنفش را جذب میکنند و باید ضد آفتاب را به مقدار و دفعات بیشتر برای آنها استفاده کرد استفاده از کلاه لبه پهن نیز برای حفاظت صورت توصیه می شود.
• از قرار گرفتن در برابر آفتاب در وسط روز، زمانی که آفتاب بیشترین قدرت را دارد، باید اجتناب کرد. از قرار گرفتن در برابر آفتاب بین ساعت ۹ صبح تا ۴ بعد از ظهر بپرهیزید.
• قرار گرفتن در برابر آفتاب باید تدریجی باشد تا پوست به تدریج لایه حفاظتی ملانین را تولید کند. به همین دلیل، وقتی به میزان کافی برنزه شدید، قرار گرفتن در آفتاب نباید از روزی ۳۰ دقیقه بسته به نوع پوست (آن هم بعداز ظهر) و مجموعا یک ساعت و نیم در طی هفته تجاوز کند.

در ضمن، از یک حدی به بعد قرار گرفتن در آفتاب حالت برنزه را بهتر نمی کند بلکه فقط باعث ایجاد صدمات پوستی می شود. باید توجه داشت که خود برنزه شدن حفاظت کافی در برابر صدمات پوستی ایجاد نمی کند، این حفاظت حداکثر به قدرت ضد آفتابی با SPF ۴ یا ۵، بسته به نوع پوست و درجه برنزه شدن می رسد.

• قرار گرفتن در برابر آفتاب بهتر است منظم باشد نه اتفاقی، زیرا در صورت اتفاقی بودن، هر بار پوست اشعه اضافی دریافت می کند. صدمه ایجاد شده در پوست فردی که در یک نوبت چند ساعت در برابر آفتاب می ماند، پیار بیشتر از کسی است که مثلا هر دو پا سه روز یک بار در طی چندین هفته و هر بار حدود یک ربع ساعت در آفتاب می ماند؛ با وجود این که در مورد دوم، مجموع زمان قرار گرفتن در برابر آفتاب بسیار بیشتر از مورد اول است. بیشترین آسیب در صورت قرار گرفتن در برابر آفتاب به صورت منقطع و غير منظم به وجود می آید. درماتولوژیست ها عقیده دارند که خیلی از خال های روی پوست کودکان به غیر از عوامل ورائنی به علت قرار گرفتن مکرر و غیر منظم در برابر آفتاب به وجود می آید. همچنین، احتمال دارد که افزایش شیوع سرطان پوست به رفم گسترش استفاده از ضد آفتاب ها، به دلیل استفاده غیر منظم از این مواد باشد. مثال خوب در این مورد فردی است بسیار دقیق و منظم که همیشه از ضد آفتاب استفاده می کند ولی یک روز فراموش می کند هنگام پیاده روی در کوهستان از ضد آفتاب استفاده کند. صدمة وارده در چنین موردی بسیار شدید است زیرا پوست در برابر آفتاب حفاظت نشده است و در ضمن خود پوست نیز آمادگی قرار گرفتن در چنین آفتاب شدیدی را ندارد.

منافع احتمالی قرار گرفتن در برابر آفتاب

به رغم مطالب بالا. قرار گرفتن در برابر آفتاب منافعی نیز دارد. منافعی که در حرفه پزشکی کمتر به آن توجه می شود؛ مثلا قرار گرفتن در اتاقی با نور مناسب که در آن فرد برابر تشعشعات مرئی قرار می گیرد، باعث بهبود وضعیت روانی فرد می شود. در روان پزشکی برای درمان افسردگی از این تأثیر استفاده می شود. در ضمن، تعدادی از گزارش های پزشکی و البته تا حدی ضد و نقيضي) مطرح می کند که قرار گرفتن کنترل شده در برابر آفتاب تا حدي از بروز یکسری از بدخیمیها جلوگیری میکند.

افرادی که به علت نوع پوستشان احتمال برنزه شدن در آنها پایین است (ئیب پوستی ۱ با ۲) باید قرار گرفتن در برابر آفتاب را به حداقل برسانند.

برنزه شدن مصنوعی و تغییر رنگ پوست

آفتاب سوختگی مصنوعی (آفتاب سوخته شدن بدون آفتاب)

دی هیدروکسی استون

مواد برنزه کننده مصنوعی حاوی ماده ای به نام دی هیدروکسی استون با غلظت 5/2 تا ۱۰ درصد هستند، غلطت مورد قبول ۵ درصد است. این ماده با آمینو اسیدهای لایه شاخی پوست – که همان طور که به یاد دارید از سلولهای مرده تشکیل شده است – واکنش نشان می دهد. در عرض چند ساعت، پوست رنگی شیه برنزه پیدا می کند که بین ۳ تا ۵ روز باقی می ماند. به تدریج، در اثر حرکت سلول های لایه خارجی اپیدرم به سمت سطح پوست و ریزش طبیعی آنها، این رنگ از بین می رود. رنگ حاصل از این فرآورده تا ریزش کامل لایه شاخی پوست پاک نمی شود.

توجه: دی هیدروکسی استون هیچ ارزش طبي ندارد و از پوست نیز در برابر آفتاب محافظت نمی کند. به همین علت، هنگام قرار گرفتن در برابر آفتاب باید از ضد آفتاب مؤثر استفاده کرد.

فرآورده های اولیه بر پایه دی هیدروکسی استون چندان مؤثر بودند. فرآورده های جدید برای ایجاد رنگ قهوه ای یکنواختی که تا حد قابل قبولی طبیعی به نظر برسد (بسته به رنگ طبیعی پوست، موثر هستند.

هنگام استفاده از این فرآورده ها باید به نکات زیر توجه کرد:

• تا یک ساعت بعد از استفاده از این فرآورده ها نباید آب به پوست بخورد، زیرا این امر از ايجاد تأثیر برنزه مصنوعی جلوگیری می کند.
• این فرآورده نباید با پوست سر یا ابروها تماس با پد زیرا ممکن است رنگ مو را تغییر دهد.
• فرآورده نباید با لباس تماس یابد زیرا ممکن است روی لبام لکه ایجاد کند.
• قبل از استفاده از فرآورده باید آن را در ناحیه پنهانی از بدن که به طور معمول در معرض دید نیست، امتحان کرد تا معلوم شود که واکنش های نامطلوب ایجاد نمی کند و در ضمن از ایجاد رنگ مناسب روی پوست اطمینان حاصل شود (در بعضی افراد این فرآورده ها رنگ زرد کمرنگ و ناخوشایندی ایجاد می کنند).
• در موقع استفاده باید لایه نازک و یکنواختی از فرآورده را روی پوست مالید اگر نه ممكن است رنگی غیریکنواخت با لکه هایی به رنگ های مختلف روی پوست به وجود آید.
• بعد از استفاده، دست ها را بشویید تا از رنگ گرفتن کف دست ها جلوگیری شود.
• قبل از استفاده از این فرآورده ها نباید از صابون های پایه (که pH بالایی دارند برای شستن بدن استفاده کرد زیرا در این صورت رنگ حاصله به رنگ زرد تمایل پیدا می کند به جای رنگ قهوه ای مورد نظر).

توجه: اگر بعد از یک بار مصرف فرآورده رنگ مورد نظر ایجاد نشد، می توان مجددا بعد از چند ساعت فرآورده را استفاده کرد.