درباره هورمون جنسی بیشتر بدانیم/ وظایف هورمون جنسی در بدن چیست؟

 هورمون چیست؟

هورمون به یک عده مواد شیمیائی اطلاق می شود که از غدد مخصوصی به وجود آمده وارد خون می شوند و سپس به اعضاء مختلف بدن رفته و عمل آنها را کنترل می کنند. چون این مواد از مجرای مخصوصی خارج شده و مستقیما وارد جریان خون می شوند لذا آنها را ترشحات داخلی هم میگویند.

غدد مختلف در بدن وجود دارند که ترشح هورمون می کنند. مهمترین آنها عبارتند از:

غده هیپوفیز در قاعده مغز، تیروئید یا غده درقی در جلوی گردن، غده فوق کلیوی و غدد جنسی یعنی بیضه در مرد و تخمدان در زن. بیشتر هورمونها در مسائل جنسي وتولیدمثل اهمیت زیادی دارند. هورمونها فعالیت های مختلف اعضاء و بافتهای بدن را تأمین می کنند.

هر هورمون در مکانیسم بدن نقش مخصوصی دارد از طرف دیگر این هورمونها بر یکدیگر اثر متقابل دارند به طوریکه اگر در عمل یکی از آنها اختلالی رخ دهد عمل سایرین نیز مختل خواهد ماند.

آیا رابطه ای بین هورمون جنسی و منی وجود دارد؟

 تنها رابطه آنها اینست که هر دو از بیضه منشاء میگیرند ولی باید دانست که هر کدام در قسمت های جداگانه ای از بیضه درست می شوند.

آیا منی هم هورمون محسوب می شود؟

خیر، همانطوریکه گفتیم بیضه ها هم تولید منی میکنند و هم هورمون ولی هر کدام از این ها توسط یک قسمت از بیضه بوجود می آید. منی مستقیما وارد مجاری منی می شود در صورتیکه هورمونها وارد جریان خون شده و به تمام بدن میروند.

خواص جنسی اولیه و ثانویه

هورمونهای جنسی چه وظیفه ای دارند؟

وظیفه هورمونهای جنسی ظاهر ساختن صفات و خواص ثانویه جنسی میباشد یعنی صفاتی که ممیز و مشخص مرد و زن می باشد. از لحاظ روانی و جسمی در مرد مشخصاتی است که خواص جنسی در زن وجود ندارد و همین مشخصات است که مرد را از زن متمایز میسازد.

اعضاء تناسلی صفات جنسی اولیه را تشکیل میدهند مثلا وقتی که پسری به دنیا می آید تنها وسیله ای که پسر بودن او را مشخص میسازد وجود دستگاه تناسلی اوست. هرچه بزرگتر می شود صفات دیگری نیز در او بوجود می آید که ممیز بین دختر و پسر است. در دوران بلوغ در صورت پسرها مو می روید حنجره بزرگ شده صدا بم میشود و بالاخره ساختمان بدن کاملا عضلانی می شود.

 در دخترها پستانها بزرگ شده لگن پهن می شود و اندام آنها تقریبا شکل مدوری را به خود میگیرد و مویها به طرز خاصی که مخصوص خانمهاست می روید. این صفات را خواص جنسی ثانوی گویند.

مشخصات فوق در حیوانات هم مشاهده می شود مثلا خروس تاج و سیخک دارد،  گوزن نر دارای شاخ های بلندی است،  قوچ شاخ مخصوصی دارد و بالاخره طرح پزو بال پرندگان هم در نر و ماده فرق دارد. اینها را نیز صفات جنسی ثانوی گویند.

اخته کردن

آیا اختلاف بین زن و مرد مربوط به وجود این هورمون ها است؟

 بله، اگر بیضه حیوانی را بلافاصله پس از تولد بیرون آورند وضعیتی که مشخص جنسیت اوست ظاهرنمی شود. مثلا خروس اخته شده تاج و سیخک، نخواهد داشت. جنگجوئی خود را از دست داده بانگ بر نمی آورد وبالاخره مرغها را نیز دنبال نمی کند. در گوزن نر وقوچ این عمل مانع از رشد شاخ های آنها می شود.

فرق بین گاو نر و گاو اخته شده و اسب نر و اسب اخته شده این است که در دسته دوم اثرات برداشتن بیضه کاملا مشهود است. از قدیم الایام جهت مقاصد تجربی و اقتصادی حیوانات مختلف مانند گاو، اسب، گوسفند، سگ و گربه را اخته میکردند زیرا این حیوانات مطیع تر بوده و بهتر می توان آنها را اداره نمود بعلاوه به علت از دست دادن میل و قدرت جنسی خیلی زود چاق میشوند و از این راه بر ارزش آنها افزوده می شود.

اگر غدد جنسی انسان را بردارند چطور می شود؟

اگر غدد جنسی پسری را قبل از بلوغ در آورند وضع ظاهر و شخصیت او شدیدا دگرگون می شود این عمل برای مقاصد مختلف در پسرها انجام می گرفت و هنوز هم در بعضی از ممالک این عمل انجام میگیرد تا بتوانند بدینوسیله افراد خواجه ای بوجود آورند تا در حرمسرا مشغول خدمت شوند.

در ایتالیا برای خواندن سرود های مذهبی کلیسا به صدای زیر، پسرها را اخته می کردند Magnus Hirschfeld که درباره مسائل جنسی مطالعات عمیقی دارد میگوید در قرون وسطی در اغلب دکان  های سلمانی روم اعلاناتی نظیر «اخته کردن با قیمت مناسب انجام میگیرد» مشاهده میشد.

در بین گروه مذهبی بنام ((SkOprzi)) در روسیه اخته کردن یکی از مراسم معمول آنها بوده است. با این وصف درباره اثرات اخته کردن انسان اطلاعات جامعی کسب شده است.

بطور کلی پسرهایی که اخته شده اند صفات ثانوی جنسی در آنها بروز نکرده، هیکل عضلانی پیدا نمیکنند و مانند افراد خنثی هستند. صورت بدون مو، حنجره کوچک، صدای زیر، تجمع چربی در بدن عدم رشد دستگاه تناسلی و از همه مهمتر بیدار نشدن میل جنسی از مشخصات آنها می باشد.

پیوند بیضه

اگر بیضه شخصی را در سنین بالا در آورند چطور می شود؟

تغییرات حاصله پس از اخته کردن در سنین بالا بسیار کم است. چنانچه فردی را بعد از بروز صفات جنسی ثانوی اخته کنیم صفات مزبور به کلی از بین نمی روند ولی تغییراتی در رشد و تجمع چربی در بدن، و بالاخره در وضعیت روحی و هیجانی او ظاهر میگردد.

میل و قدرت جنسی ممکن است تا مدتی باقی بماند ولی در بعضی موارد یا شدیدا کم شده و یا به کلی معدوم می شود. اخیرا درباره پیوند غده عملیات جالبی انجام گرفته بدین معنی که می توان غده ای را از بدن حیوانی در آورده و در جای دیگر و یا حتی به حیوان دیگر پیوند کرد.

 معمولا این پیوندها گرفته و غده مزبور در مکان خود رشد و نمو می کند. عملیات فوق برای اولین بار در اواسط قرن گذشته روی حیوانات تجربی انجام گرفت و در سالهای اخیر پیشرفت های قابل ملاحظه ای حاصل کرده.

 Eugen Steinach که روی گربه و خوکچه هندی مطالعه میکرد دریافت که اگر غدد تناسلی حیوان جوانی را در آورده و از بروز صفات ثانوی جنسی او جلوگیری کنیم، میتوان مجددا با پیوند بيضه حيوانات دیگر صفات از بین رفته را ظاهر ساخت.

قدمی فراتر نهاده و حیوانات ماده را اخته کرد و به جای آن غده حیوانات نر را در بدن آنها پیوند کرد مشاهده نمود که حیوانات ماده اخیر اندامی عضلانی پیدا کرده و بر قد آنها افزوده شد، دستگاه تناسلی آنها نیز شکل دستگاه تناسلی حیوانات نر را به خود گرفت. بالاخره میل جنسی حیوانات نر در آنها پیدا شد به طوریکه به طرف جنس مخالف می رفتند.

نظیر همین تجربیات در پرندگان هم انجام گرفته است. در پرندگان ماده ای که به آنها غدد جنسی نر پیوند شده بود تاج و سیخک پیدا شده و شکل پر و بال آنها مانند پرندگان نر شد .

آیا پیوند غده در انسان هم انجام گرفته؟

بله ولی نه به درجه ای که غده مرد را به زن پیوند کنند. Ydston  جراح آمریکایی اولین کسی بود که به پیوند غده در انسان مبادرت ورزید. در سال۱۹۱4  او غدد تناسلی مردی را که خودکشی کرده بود در آورده و به اسکروتوم خود پیوند نمود تا نتایج حاصله را ببیند. با این عمل او مدعی شد که نیروی جسمانیش زیاد شده و بر سلامتی او نیز افزود شده. چنین عملیاتی بعدا توسط دانشمندان دیگر انجام گرفت. VerOnOff برای این مقصود از بیضه میمون های مخصوصی استفاده کرده و نتایج خوبی به دست آورد. البته در اینجا نمی توان تعیین کرد تا چه اندازه نتایج حاصله مربوط به ترشح غده و تا چه اندازه مربوط به اثرات روحی بوده است.

عصاره بیضه هورمون مرد

درخیلی از موارد که اطباء برای مریض های خود هورمون جنسی مرد تجویز می کند آیا اثری دارد؟

 استعمال عصاره بیضه جهت تجدید قوای جسمی و جنسی از زمان فیزیولوژیست مشهور، برون سکوآر شروع شد دانشمند مزبور موقعی که ۷۱ ساله بود عصاره بیضه سگی را به خود تزریق نموده و در سال ۱۸۸۹ نتایج حاصله را اعلان نمود. برون سکوآر ادعا کرد که بدین وسیله نیروی دماغی، عضلانی و بالاخره وضع عمومی او بهبود حاصل کرده و تمام قوای جوانی او باز گردیده است.

از آن پس مصرف عصاره بیضه معمول گردید ولی هنوز عقیده برون سکوآر به اثبات نرسیده است.

اثرات عصاره هایی که در آن زمان مصرف می شد زیاد نبود. امروز می توانیم عصاره های غلیظ تر و خالص تری تهیه کنیم. این هورمونها از بیضه و ادرار حیوانات نر یا از منابع دیگر بدست می آید. اخیرا هورمون های جنسی مذکور را بطور خالص بدست آورده و توانسته اند آنها را از طریق سنتز بسازند.

این ماده بدست آمده را ((Testosteron)) می نامند که از راه خوراکی یا تزریقی بکار میرود. با این عصاره می توان صفات جنسی ثانوی حیوانی را که قبلا اخته شده ظاهر ساخت.

 در زنها تزریق این هورمون تغییراتی که شبیه مردان است به وجود می آورد. چنانچه به مرغ تزریق شود تاج در آورده و مانند خروس بانگ بر می آورد. اگر به قناری ماده تزریق شود مثل قناری نر شروع به خواندن می کند بنابراین میتوان گفت که هورمون مزبور اثر نری زا دارد.

 در طب تسترون (Testosteron) گاهی در مرد هایی که ناتوانی جنسی دارند اثرات خوبی داده در افراد مسن به عنوان محرک عمومی بدن و همچنین برای استرداد قوای جنسی از کف رفته استعمال می شود.

باید دانست که تغییرات پیری در تمام قسمتهای بدن به وجود می آید. بنابراین معلوم نیست که آیا تزریق هورمون بیضه در تمام این تغییرات موثر است یا نه. بعلاوه مرد و زن آنقدر تحت تأثیر عوامل روحی قرار میگیرند که نمی توان واقعا به ارزش درمانی این هورمونها پی برد.