بلوغ و هویت جنسی

هویت جنسی

به احساس زنانگی یا مردانگی هر فرد از خود هویت جنسی گفته می شود. به تعریفی دیگر اعتقاد درونی شخص به این مسئله که او فردی است مؤنث، مذکر، دوسوگرا یا خنثی.

نقش جنسی به تعریف یکی از روان شناسان، رفتار و نمایی است از آنچه در فرهنگ اجتماعی زنی و زن بودن» یا «مردی و مرد بودن» به شمار می آید. که می توان آن را درک فرد از نقش اجتماعی زنانه با مردانه ای که به عهده دارد نیز تلقی نمود.

هویت جنسی حاصل ترکیب سه عامل بیولوژیک، زیستی روانی و واکنش های روانی نسبت به محیط، مخصوصا آثار و مفاهیم مربوط به والدین و دیدگاههای اجتماعی است.

کودکان خیلی سریع متوجه می شوند که به کدام جنس منسوب شده اند. انتظارات و تعابير والدین از رفتارهای کودک و چگونگی و نوع رفتارهای تشویق شده موجب تقویت نوع نگرش کودک از خود می شود، معمولا مادرها با دخترها مانند خود رفتار میکنند اما به پسران به شکلی دیگر. رفتارهایی از این دست سبب می شود که نحوه نگرش کودکان نسبت به تفکیک های بین نقش مرد و زن در فرهنگ جامعه شکل بگیرد.

بلوغ جنسی

تحقیقات انجام شده درباره بلوغ جنسی نشانگر این واقعیت است که اگر چه این تغییرات معمولا جنبه عام دارد اما مسائل گوناگون اجتماعی، ارزشهای فرهنگی، حوادث زندگی، رشد عقلی، تجربیات فردی آن را تحت تأثیر قرار می دهند. بلوغ با ازدیاد هورمونها و تظاهرات آن آغاز می شود. ظهور بلوغ جنسی نقش مهمی در زندگی ایفا می کند. دگرگونی های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی، وضعیت جدید و بارزی را ایجاد می کند. بلوغ جنسی غالبا با رشد سريع قد و وزن همراه بوده و از لحاظ شدت، مدت و سن شروع از فردی با فرد دیگر متفاوت است. با اینکه در توالی رشد، تفاوتهای فردی دیده می شود ولی در رشد جسمانی دوران بلوغ، پیشرفت منظمی وجود دارد.

هنجار بلوغ جنسی در اکثر پسران میان ۱۵-۱۱در دختران ۹ – ۱۴ سالگی می باشد. دگرگونی های ایجاد شده در این دوران گاهی موجب نگرانی و تشویش نوجوان است و رفتارهای مختلفی را موجب می شود. در پسرها هر چند که رشد سلول بیضه ای و ترشح هورمون مردانه معمولا در ۱۱ سالگی آغاز می شود، اما اولین علامت بیرونی بلوغ جنسی در مردها، معمولا ازدیاد رشد بیضه ها و کیسه بیضه است و احتمال دارد با رشد موی زهاری همراه باشد. حدود یکسال بعد تسریع رشد آلت جنسی مردانه با شروع جهش در قد همراه است. موی زیر بغل و صورت حدودا دو سال بعد از رشد موی زهاری ظاهر می شود. صدای نوجوان معمولا در اواخر دوران بلوغ بم و دورگه میشود. این تغییر صدا در پسرها، قابل تشخیص است. پستان پسرها در دوران بلوغ دستخوش تغییراتی می شود و نوک پستان حالت برآمدگی پیدا می کند، و قطر هاله دور نوک پستان به طور چشمگیری افزایش می یابد. در پستان بعضی از پسرها برآمدگی ایجاد شده و بزرگ می شود. رشد جنسی در دختران با ظاهر گشتن موهای زهاری، اولین نشانه بیرونی بلوغ جنسی، همراه است. رشد پستانها با ظهور موهای صاف و کمرنگ زیر بغل و ازدیاد ترشح استروژن همراه است و در سال بعد، رحم و واژن به سرعت رشد می کند. فرجه و کلیتوریس نیز بزرگتر می شود. قاعدگی دیر آغاز می شود و شروع آن معمولا بعد از کند شدن آهنگ جهش نموی است. اغلب تا ۲ سال بعد از قاعدگی دخترها قادر به باروری نیستند. به طور کلی علائم بلوغ در پسرها و دخترها به این ترتیب ظاهر می شود:

علائم بلوغ در دخترها

۱- جهش نموی آغاز می شود،

۲- بزرگ شدن باسن،

٣- شکل گرفتن و کامل شدن پستانها، اتارنا

۴- ظاهر شدن موهای صاف و کمرنگ زهاری،

۵- بزرگ شدن و رشد رحم، فرج، واژن و کلیتوریس

۶- سرعت رشد موهای زهاری افزایش می یابد و کمی مجعد می شود،

٧- اوج جهش نموی و سپس کاهش آن،

۸- آغاز قاعدگی،

9- کامل شدن رشد موی زهاری و به دنبال آن رشد پستانها

و رشد موهای زیر بغل، ۱۰- آمادگی برای حاملگی و باروری.

علائم بلوغ در پسرها

١- بزرگ شدن بیضه ها و کیسه بیضه ای

۲- ظاهر شدن موی زهاری،

٣- جهش نموی نوجوانی آغاز شده و آلت تناسلی بزرگ می شود،

۴- بزرگ شدن سیب آدم (حنجره و برجستگی آن)،

۵- بم تر شدن صدا،

۶- رشد مو در زیر بغل و جلوی لب (سبيل)،

۷- ازدیاد تولید اسپرم و صورت گرفتن احتلام (خارج شدن منی به هنگام خواب)،

۸- جهش نموی به اوج رسیده و موهای زهاری زیاد و مجعد می شود،

۹- غده پروستات بزرگ می شود،

۱۰- به دست آوردن قابلیت بارور کردن،

۱۱- کند شدن آهنگ رشد،

۱۲- بیشتر شدن و به اوج رسیدن قدرت جسمانی.

علائم مشترک بلوغ در دو جنس

۱- روئیدن موهای زهاری و زیر بغل)،

۲- تغییر فشار خون و ضربان قلب،

3- تغییر صدا،

۴- زیاد شدن عرق بدن و دارای بوی خصوصی شدن،

۵- ازدیاد چربی زیر پوست و ظاهر شدن جوش های صورت،

۶- سایر علائم که به دلیل کلیت نداشتن نمی توان آن را تعمیم داد.

سن مناسب ازدواج

سن تقویمی (شناسنامه ای) هیچگاه نمی تواند ملاک در سستی برای ازدواج باشد. پس از رسیدن به بلوغ عقلانی، اجتماعی، عالنى و اقتصادی است که باید به ازدواج فکر کرد. اگر چه ممکن است خیلی زود انسان به بلوغ جنسی برسد و توان توالد و تناسل را داشته باشد، اما این به تنهایی کافی نیست. برای تشکیل یک زندگی جدید باید توانائیها و آمادگی های بسیاری وجود داشته باشد. اما کلا میانگین بهترین سن ازدواج برای دخترها (۲۵-۲۳) و برای پسرها (۳۰-۲۵) سالگی می تواند باشد. آمار و ارقام نشان می دهد که معمولا سن پسرها هنگام ازدواج از دخترها بیشتر است. به ندرت دیده می شود که برعکس باشد. این مسئله از نظر روان شناسی نیز دارای اهمیت است و بزرگتر بودن مرد ارجعیت دارد. اگر برای ازدواج اختلاف سن طرفین زیاد باشد، باید قبل از ازدواج تمامی جوانب آن را خوب مورد بررسی قرار دهند، و به علایق، خصوصیات، اخلاقیات و بسیاری از موارد دیگر هم نیز، شناخت کاملتر حاصل کنند.