دو سالگی وحشتناک، همیشه دقیقا در دومین سال تولد کودک شروع نمیشود و همیشه در سه سالگی پایان نمییابند. یک کودک یکساله را میشناسیم که قهر و کج خلقی می کرد و بعضی کودکان چهار سال و نیم نیز هستند که به در ضربه میزنند و روی بوق ماشین میکوبند. اگر کودک برای کاری پایش را بکوبد، جیغ بکشد، به مبلمان لگد بزند، یا خودش را روی زمین پرت کند، سرش را به دیوار بکوبد یا روی بوق ماشین بکوبد. در هر صورت قصد قشقرق راه انداختن دارد.
اکثر والدین حداقل با چندین مورد قشقرق راه انداختن مواجه هستند، به خصوص وقتی کودکشان بین دو و سه سال است و سعی میکند تا شخصیت خود را تثبیت کند و میخواهد همه چیز را به روش خود صرفا روش شما انجام دهد. این در حقیقت نشانهای از رشد استقلال است و کاملا طبیعی به نظر میآید در حالی که به معنی مواجه شدن آسان با آن به خصوص در مکان عمومی نیست.
قشقرق راه انداختن معمولا با بزرگتر شدن کودک کاهش مییابد و در نتیجه اغلب به شکل دیگری در سن دیگر ظاهر میشود. مطالعه ۱۹۵۹ توسط «لاپوس» و «مونک» روی ۴۸۲ کودک بین شش تا دوازده سال نشان داد هشتاد درصد از آنها با بیش از یک بار در ماه کنترل خشم خود را از دست می دهند، ۴۸ در صد کنترل خود را دوبار در هفته و یا بیشتر از دست میدهند، در حالی که ۱۱ درصد یک بار در روز و یا بیشتر این کار را میکند. حتی کودکانی در یک خانواده، بعضی به ندرت خشم خود را نشان میدهند و بعضی دیگر در سنین خیلی پایین قشقرق راه میاندازند و هرگز نیز دست از آن بر نمیدارند. بعضی کودکان دیگر تا سن مدرسه قشقرق راه نمیاندازند. گرایش کودک به قشقرق راه انداختن تا حد زیادی میتواند به خلق و خویا سرشت ذاتی او و همچنین روش تربیتی والدین بستگی داشته باشد. بنابراین به سرعت شروع به سرزنش خودتان نکنید یا اگر او قشقرق راه نینداخت از خودتان تمجید نکنید.
دلیل هر چه که باشد، نیازی نیست با این ترس زندگی کنید. وقتی که با خواستهی کودکتان موافقت نکردید، او خود را به زمین میاندازد. لگد خواهد زد و جیغ خواهد کشید. شما میتوانید بر تعداد و شدت این دورهها با رفتار خودتان در طول و بعد از آنها تأثیر بگذارید. شما میتوانید واکنش های خودتان را ساختاربندی کنید تا به شما کمک کنند به کودک خود الگوهای رفتاری قابل قبول را جهت بیان عقایدشان بیاموزند و به طور همزمان، می توانید استقلال رشدی خود را پرورش دهید. کودک با دلیل داد و فریاد می کند. شاید فقط فهمیده که از طریق این رفتار می تواند به هدفش برسد. یک کودک نوپا قطعا نمی تواند خونسرد باشد، اما میداند که چه وقت رفتارش نتیجه خواهد داد. او میفهمد شما نظر خود را در مورد اسباب بازی که میخواهد عوض می کنید. او ممکن است از رفتن به تخت ممانعت کند، یا شاید میخواهد جلب توجه کند. بنابراین اکثر اوقات قشقرق راه انداختن دلیل دارد. وقت برای آن هدف زیاد به کار برده نمیشود، احتمال وقوع آن نیز کمتر میشود. ممکن است به ما اعتماد نداشته باشید اما در ۹۹ درصد از موارد حق با ماست.
البته گاهی کودکان فقط قشقرق راه میاندازند چون بیش از حد خسته هستند یا بیش از حد به حرکت واداشته شدهاند و نمیتوانند احساساتشان را بیان کنند. همچنین مواقعی وجود دارد که قشقرق راه انداختن ناامیدی و خشم کودک را نشان میدهد. چون قادر نیست کاری که میخواهد را انجام دهد.
اما مهم نیست دلیل کودک برای قشقرق راه انداختن چیست و مهم نیست چقدر شما به طور اصولی در مورد آن فکر می کنید که این رفتار قابل قبول نیست. کودک باید بداند این یک رفتار نادرست است و به هیچ کجا منتهی نمی شود و به نا امیدی او کمکی نمی کند. یعنی مسئولیتش کم نمی۔ شود و با نظر شما در مورد چیزی قابل تغییر نیست.
این سریعترین راه برای رهایی از رفتار قهرآمیز و کج خلقی است. چون هدف اصلی اکثر این کج خلقیها جلب توجه میباشد، نه چیز دیگرا وقتی که نتیجه مستقیم «نه» گفتن شما باشد به درخواست «بده من» یا به وسیلهی دستورالعمل برای انجام کاری است اما قشقرق راه انداختن و کج خلقی پاسخ درستی نیست. این راهی نیست که شما می خواهید کودکان از طریق آن عدم رضایت خود را بیان کند و همچنین رفتار تکامل یافته و منطقی که شما میخواهید به او آموزش دهید، نمیباشد. بنابراین آن را نادیده بگیرید. شما نمیتوانید برای کودکی که در میان فوران احساساتش است دلیل بیاورید، بنابر این سعی نکنید. شما با در آغوش کشیدن او نمیتوانید احساس او را بهتر کنید و لزومی هم به انجام این کار نیست. یک کودک دوساله کاملا قادر است قشقرق بیندازد یا دست از آن بردارد. با نادیده گرفتن آن، تا زمانی که او ایمن است می توانید به او بیامون قشقرق راه انداختن مؤثر نیست. به مرور زمان او یاد خواهد گرفت که از این واکنش به اند استفاده کند.
نادیده گرفتن قشقرق، نیازمند کمی نفس گرفتن است (به عهده شماست) هر وقت که قشقرقیام افتاد، نفس خود را حبس خواهید کرد. صبر می کنید ببینید آیا کودک قصد دارد تسلیم شود یا نه أما متعجب خواهد شد وقتی ببینید که چقدر مؤثر واقع شده است. همانطور که در بخش قبل در زمینه نادیده گرفتن اصولی ذکر کردیم، اوضاع قبل از اینکه کاملا خوب شود. کمی بدتر میشود. تسلیم نشوید.
«رالف» کودکی بود که در قشقرق راه انداختن مهارت یافته بود. والدینش ساعات سختی را برای نادیده گرفتن جیغ های او متحمل شدند، اما سرانجام موفق شدند. اگر «رالف» پشت میز شام موفق نمیشد حرف خودش را به کرسی بنشاند، شروع به داد و فریاد می کرد. پدرش به او گفت اگر ادامه دهد مجبور است میز شام را ترک کند. سپس «الف» را در یکی از اتاقها کف زمین نشاند، در حالی که خانواده مشغول غذا خوردن شدند. اولین بار که این اتفاق اتفاد، کودک نوپا برای پنج دقیقه و سی و دو ثانیه جیغ کشید. ناگهان متوقف شد و والدینش او را صدا زدند تا برای شام سر میز بیاید. او دوان دوان آمد. طی چند روز، این صحنه با کمی تغییر و تفاوت دوباره شروع شد. قشقرق در ابتدا کمی طولانی تر و سپس کوتاه شد. به طوری که هفت دقیقه به چهار دقیقه و دوازده ثانیه و پنج دقیقه به دو دقیقه و چهل و هفت ثانیه انجامید.
یک روز «رالف» برای چند دقیقه قشقرق راه انداخت بعد ناگهان متوقف شد. او در اتاق شروع به دویدن کرد در حالیکه خندهای از شرم روی صورتش بود. از صندلی بالا رفت و با دستانش صورت پدرش را لمس کرد. گویی سعی میکرد تا مطمئن شود همه چیز خوب است. و اینچنین متوجه شد قشقرق راه انداختن دیگر مؤثر و عملی نیست. از آن به بعد او خودش را کنترل می کرد.
اگر داد و فریاد و قشقرق آنقدر طول کشید که شما احساس کردید راهی جز تسلیم شدن در برابر خواسته کودک ندارید، پس به خود انتخاب دیگری بدهید. به او بگویید: «اشکالی ندارد اگر می۔ خواهی همچنان داد و فریاد کنی»، اما شما از شنیدن آن خسته شده اید. کودک را در صندلی مهلت یا وقفه در اتاقی مجاور اتاق خودتان بنشانید، جایی که او نمیتواند شما را ببیند اما شما به او نزدیک هستید و قدرت کنترل او را دارید. بچههای بزرگتر را میتوانید به اتاق خودشان بفرستیده البته اگر خودتان ترجیح میدهید. به او بگویید برای x دقیقه (سن کودک باید روی صندلی مهلت بنشیند و تا زمانی که برای سی ثانیه ساکت نباشد از آن پایین بیاید.
البته باید کودک خود را به خاطر قشقرق راه نینداختن تشویق کنید. ولی هیچگاه نگویید: متشکرم برای اینکه داد و فریاد نکردی». بلکه بگویید: «من واقعا دوست دارم که اینطور به حرف گوش میدهی و اینقدر همکاری می کنی.» و هر زمان که خوب رفتار کرد به او توجه کنید.
برای مثال؛ ممکن است به کودک خود بگویید از الان به بعد قشقرق ها را نخواهید شنید، بلکه فقط به همکاری پاداش خواهید داد. هر زمان که او «نه» را پذیرفت بدون اینکه بحث کند یا سر و صدا راه بیندازد، میتوانید به او امتیاز برچسب بدهید. قبل از اینکه شروع به اجرا کنید، با کودک خود آن را نقش بازی کنید. شما با کودک بازی می کنید و کودک با والدین بازی می کند تا چه کسی نه بگوید. نقش بازی کردن به تنهایی، پیشرفت نمره و پاداش دادن اغلب تمام چیزی است که بر غلبه این مشکل به خصوص در مورد بچه های بزرگتر نیاز دارید.
حیرت انگیز است بگوییم چقدر به سرعت، یک بچه کوچک می تواند بیاموزد قشقرق راه انداختن حواس والدینش را آنقدر پرت می کند که آنها فراموش می کنند از او خواستهاند چه کاری انجام دهد. مادر از «برایان» میخواهد تا اسباب بازیهایش را جمع کند، او سرپیچی می کند. «فقط چند دقیقه، مامان.» وقتی مادر خونسردی خود را از دست می دهد و خشمش فروان می کند، برایان قشقرق راه می اندازد بنابراین به اتاقش فرستاده می شود تا آرام شود. در حالیکه او در اتاقش است، مادر با عصبانیت اسباب بازی هارا جمع می کند وقتی از اتاقش خارج می شود و هنوز کارش را انجام نداده است، بنابراین بالاخره از زیر بار انجام آن رها می شود. برای اصلاح این الگوی رفتاری:
درست مثل برایان؛ مادرش ابتدا باید توجه او را جلب کند. با او تماس چشمی برقرار کند، به وضوح بگوید که از او میخواهد اسباب بازی هایش را الان جمع کند. بعد از پنج ثانیه منتظر ماندن، یکبار دیگر باید دستورالعمل را برایش تکرار کند. اگر برایان اطاعت نکرد باید او را برای مدت مشخصی به وضعیت مهلت دادن بفرستد. اگر او سرو و فریاد یک دقیقه به زمان سکوت یا مهلت او اضافه کند. در پایان قشقرق و مهلت برایان باید اسباب بازی ها و همچنین وسایل دیگری که در چندین نقطه از خانه هستند را نیز جمع کند.
یکسری تکرار از این الگو بیشک این پسر بچه را قانع میسازد که سر و صدا و قشقرق راه انداختن راه مناسبی برای رهایی از وظایف نیست، بلکه باعث زیاد شدن کارهایش میشود و فقط با همکاری می تواند وظیفه اش را به آسانی انجام دهد.
کودکان از تجربه های گذشته خود آموختهاند؛ اگر به مدت زیاد یا به شدت گریه کنند، آنچه را که می خواهند به دست خواهند آورد. آنها یاد میگیرند این امر وقتی بیشتر به کار میآید که مادر یا پدر خسته باشند، مهمان حضور داشته باشد و یا اینکه خانواده در یک محیط همگانی باشد. آنها میدانند قشقرق راه انداختن نتیجه میدهد و از این اطلاعات استفاده میکنند، بلکه می گوییم: «شما و فرزندتان، با هم در این الگوی متداول رفتاری نقش دارید.» آنها میدانند چه وقت شما تسلیم میشوید خود شما نیز بی خبر از این موضوع نیستید.
والدین چه کار باید بکنند؟ همه ی ما در تمام مدت صد در صد سازگار و موافق نیستیم. با وجود این، ما می توانیم آغازی برای بالا بردن شانس موفقیت خود باشیم تا از «خانواده» حمایت کنیم. چنانچه اگر در جهت ثبات و همسانی با موارد زیر گام برداریم:
اکثر والدین تصور میکنند بدون حضور ناظر، رسیدگی به قشقرقها بسیار سخت است. با وجود این اصل، کنترل این فورانهای رفتاری مواجه شدن با آن رفتار است (البته با توجه به اینکه کجا و چه وقت رخ میدهد.)
با این حال، گاهی شما آنقدر مزاحم اطرافیان میشوید که نمیتوانید بگذارید این رفتار در یک مکان عمومی ادامه یابد. کودک را به یک مکان کم جمعیت ببرید. فرض کنید در رستوران همراه با خانواده هستید و غذایتان را سفارش دادهاید. سارا (شش ساله) بازی کردن بانمکدان را اصرار می۔ کند، سپس چنگالش را روی بشقاب خود میکوبد. وقتی چنگال را از دستش میگیرید، از او می خواهید آرام باشد. سارا شروع به جیغ کشیدن می کند. آرام به او بگویید: «دخترم! منصفانه نیست آرامش کسانی که در این رستوران هستند به هم بزنی. اگر به داد و فریاد ادامه بدهی، مجبوری به دستشویی یا داخل ماشین بروی تا به کارت ادامه بدهی.»
اگر هیچ پیشرفتی در رفتار سارا مشاهده نشد دستش را بگیرید و به طرف دستشویی یا ماشین هدایت کنید به او بگویید باید با شما أنجا بماند و اجازه بازگشت به رستوران را تا زمانی که ساکت شود، ندارد. اگر در مدت زمانی که به طور معقول تعیین شده آرام نشد، شما مجبور هستید معنی حرف خود را ثابت کنید و بدون اینکه شامتان را تمام کنید از رستوران بروید (حتی اگر افراد دیگری هم با شما باشند). اگر شما تنها بزرگسال هستید و بچه های دیگری با شما هستند لازم است در فرصتی دیگر جبران کنند و آنها را به رستوران ببرید. دفعه بعد که به رستوران میروید، با منشور خاصی کودکی که سر و صدا کرده بود را در خانه بگذارید و به او بگویید برای اینکه به رستوران بیاید، باید اصلاح شود و درست رفتار کند.
در صورت امکان هر کجا هستید، تسلیم نشوید و سر حرف خود بمانید و اگر در سوپر مارکت در صف تسویه حساب هستید و کودک شما به خاطر اینکه برایش آدامس نخریده اید قشقرق راه انداخت، محکم باشید. نگاههای خیره احتمالا خیلی از والدین اطراف شما با شما همدردی می کنند و موافق هستند. گربه های فرزندتان را نادیده بگیرید. پول را تحویل صندوقدار بدهید و در حالیکه سرتان را بالا گرفته اید آنجا را ترک کنید. ادامه دادن و تسلیم نشدن تنها راهی است که کودک میآموزد شما به حرفتان حتما عمل می کنید.
زمان و شرایطی وجود دارند که احتمال کج خلقی و قشقرق راه انداختن کودک در آنها زیاد است. اگر بیش از حد خسته باشد یا بیش از حد تحریک شده باشد، نمیتواند احساساتش را خیلی خوب کنترل کند (درست مثل خیلی از بزرگسالان) همیشه جلوگیری از یک جارو جنجال غضبناک امکانپذیر نیست. اما آگاهی از عواملی که به این رفتار منتهی میشود و در صورت امکان اجتناب از آنها، میتواند کمک مؤثری باشد.
هفته دوم بارداری هفته اول بارداری با تمام هیجاناتش گذشت و الان قصد داریم هفته…
بارداری دوران بارداری عمدتا 9 ماه به طول می انجامد اما پزشکان برای بررسی دقیق…
در پر تو فعالیت چشمگیر غدد پستانی و تغذیه کامل مادر، کودکی که از شیر…
از جمله مراحل زایمان در بیمارستان از شما معاینه لگن به عمل می آید، تا…
زایمان شما نه ماه بارداری را پشت سرگذاشتید و حالا لحظه ای که منتظرش بودید…