چگونه می توان در امر تربیت کودک، بیشتر ثابت قدم بود ؟

چگونه می توان در امر تربیت کودک ، بیشتر ثابت قدم بود ؟

خانم الیس و پنج فرزند او به حوالی مدرسهای که من در آن مشغول به کار بودم نقل مکان کردند. ظرف یک هفته، هر یک از بچه ها، حداقل یک بار پیش مدیر مدرسه فرستاده شدند. از خانم الیس خواستم تا ملاقاتی با من داشته باشد و او موافقت کرد. من در مورد هماهنگ بودن پدر و مادر در امر تربیت فرزند گفتگوی دوستانهای را با او شروع کردم. او حرف مرا قطع کرد و گفت: میدانم که باید در امر تربیت فرزند با یکدیگر هماهنگ بود. اما الان، خسته ام و نیاز به استراحت دارم.

او صاحب پنج بچه بود و لازم بود در مورد تربیت آنها با پدرشان هماهنگی کامل : داشته باشد. سعی کردم هماهنگی را به او یاد بدهم اما هر از چند گاهی از یادگیری آن، طفره می رفت. سرانجام او تسلیم شد اما نه به طور کامل بلکه موقتاً و این یک مشکل  اصلی بود.

نمی توان بعضی وقتها در امر تربیت فرزند، هماهنگ و ثابت قدم بود و بعضی  وقتها خیر. باید در تمام مراحل تربیت کودک، ثابت قدم بود. این کار راحتی نیست بلکه خستهکننده و از بین برنده انرژی و ضعیف کننده روحیه است. در اینجا به راهبردهایی اشاره میشود که برای این منظور میتوان از آنها استفاده کرد.

بر الویت های رفتاری تاکید کنید

اولین راهبردی که به شما کمک میکند تا در کار تربیت کودک ثابت قدم باشید ایده اولویت رفتاری است. اولویت رفتاری، رفتاری است که قصد دارید با دقت هر چه بیشتر آن را مدیریت کنید. اولویت رفتاری میتواند مشیت باشد. اگر میخواهید کودکان شما با یکدیگر همکاری کنند، همکاری کردن، اولویت رفتاری محسوب می شود. لذا بر همکاری تمرکز کنید. هر وقت دیدید که بچه های شما با یکدیگر همکاری می کنند بلافاصله آنها را تحسین کنید. این کار به آنها یاد خواهد داد که همکاری برای شما ارزش زیادی دارد. اولویت رفتاری می تواند سوء رفتار باشد.

بسیاری از کودکان سوء رفتار دارند. آنها سوء رفتارهایی مثل جروبحث کردن، نافرمانی کردن ونق زدن را مرتباً از خود نشان میدهند. کودک شما ممکن است چند نوع سوء رفتار از خود نشان دهد. تلاش برای رفع تمامی آنها در وهله اول، کار ممکنی نیست و برای کودک شما هم، گیج کننده است. پس، یکی دو تا از سوء رفتارها را به عنوان الگو انتخاب کنید و ابتدا به رفع آن ها بپردازید. همیشه مراقب این نوع اولویتهای سوء رفتاری باشید و تسلیم آنها نشوید. به آنها پاداش ندهید. ثابت قدم باشید. این کار اسانی نیست. بعضی وقتها، شما را خسته و نسبت به پیگیری آن، بی تمایل خواهد ساخت. اما اگر تسلیم نشوید بعداً، نتیجه مثبت کار و جدیت خود را خواهید دید.

اولویتهای رفتاری به شما کمک می کنند تا بر رفع آن ها تمرکز کنید. حفظ ثبات قدم در رفع سوء رفتار، کار بسیار دشواری است. یکی دو تا از آنها را مشخص کنید و وقت و انرژی خود را برای رفع آنها اختصاص دهید. در مورد اولویت هاى رفتاری، مراقب و ثابت قدم باشید. در این صورت، خواهید دید که کودکان شما سریعا تغییر رفتار خواهند داد.

به خاطر داشته باشید که مثبت گرا باشید. هر سوء رفتاری، ضد خود را داراست و ان رفتار مثبت است. در عین حال که در زمینه رفع سوء رفتار کودک خود، ثابت قدم هستید رفتارهای خوب و مثبت کودک خود را زیر نظر داشته باشید. فرض کنید از بین برلا قشقرق کودکان جزو سوء رفتاری است که شما در صدد رفع آن هستید. پس، در این مور ثابت قدم باشید و به هیچ سوء رفتاری پاداش ندهید. تسلیم قشقرق او نیز نشوید. قشقرق راه نینداختن کودک را تقویت کنید. مثلاً به او بگوید: وقتی به تو گفتم که نمی تونی شکلات بخوری و دیدم که قشقرق راه نینداختی خیلی خوشحالم. واقعاً از تو ممنونم.

وقتی درمورد اولویتهای رفتاری ثابت قدم هستید این کار شما تأثیر مثبتی بر رفتارهای دیگر کودک خواهد گذاشت. کودکان شما آنچه را که از یک موقعیت یاد گرفته اند به موقعیتهای دیگر تعمیم خواهند داد. لذا در مورد اولویتهای رفتاری، ثابت قدم باشید تا بتوانید در مورد رفتارهای دیگر هم به نتیجه مطلوب برسید. این، کاری است که نمی توان از آن صرف نظر کرد.

یادآوری های ملموس داشته باشید

استفاده از این گونه یادآوری ها راهبرد دومی است که به شما کمک می کند تا هر چه بیشتر در امر تربیت کودک، ثابت قدم و استوار باشید. برای خود، یادداشتهای کوچکی بنویسید از قبیل: تسلیم قشقرق کودک نباید شد. باید از کودکان خواست تا آرام بازی کنند. بر روی آینه اتاق خواب خود، علامتی بگذارید مثل: به دنبال همکاری کردن کودکان باشید.

بر روی یخچال هم یادداشت دیگری بگذارید مثل: ارام باشید. با یکدیگر جرو بحث نکنید. یادداشتها و علامت ها به شما کمک می کنند تا ثابت قدمی را در امر تربیت کودک، همیشه به خاطر داشته باشید. آنها همچنین به شما کمک میکنند تا بر اولویتهای رفتاری تکیه کنید. من این موضوع را در سال های اول تدریسم یاد گرفتم. کنی و ارون” دو شاگرداول من بودند. این دو، زیبا، سخنورانی خوب، سیزده ساله و خیلی به هم شبیه بودند و این مشکل آنها بود. آنها از یکدیگر تنفر داشتند و مرتباً به یکدیگر گیر می دادند. سعی می کردم مثبت عمل کنم اما به اندازه کافی در این امر ثابت قدم نبودم. این کار، کار سختی بود و من دید تونلی داشتم و صرفاً رفتار ناشایست آن ها را میدیدم، مجبور بودم کاری انجام دهم. تصمیم گرفتم در پشت کلاس علامتی نصب کنم:

کنی و آرون را زمانی گیر بیانداز که دارند با یکدیگر به خوبی و خوشی برخورد می کنند!! این کار من، مثل معجزه بود. این علامت برای کنی و آرون یادآور این نبود که آنها باید با یکدیگر رفتار خوبی داشته باشند اما به من کمک می کرد تا در امر تربیت این دو نفر، ثابت قدم و مثبت گرا باشم و بد رفتاریهای خوب و مثبت آنها، تمرکز کنم. بچه های کلاس از من خواستند تا علامت مخصوص آنها را نیز بر روی دیوار نصب کنم. شاگردان این روش را دوست داشتند و من، همکاری و رفتار خوب آنها را دوست داشتم.

صبور باشید

سومین راهبردی که برای ثابت قدمی در امر تربیت کودک بدان نیاز دارید صبوری است. والدین به دنبال تغییرات سریع هستند در حالی که کودکان دنبال چنین چیزى نیستند. کودکان الگوهای بدرفتاری خود را به راحتی عوض نمیکنند. بدرفتاریهایی که با گذشت زمان، جا افتادهاند زمانی زیادی هم برای اصلاح لازم دارند. کودکان سوء رفتار خود را یک شبه تغییر نخواهند داد به صرف این که شما تصمیم گرفته اید در این زمینه ثابت قدم و استوار باشید. پس، لازم است صبر و حوصله داشته باشید.

داشتن صبر و حوصله، کار دشواری است چون شما به دنبال نتایج فوری هستید، چرا که فکر می کنید از وقت و تعهد خود برای این کار سرمایهگذاری کرده اید اما سعی کنید از دیدگاه کودک خود به این مسأله نگاه کنید. اگر قبل از هر اقدامی از تذکر و تهدید استفاده کنید، کودکتان شیوه رفتار شما را یاد می گیرد. حال، سعی کنید خودتان تغییر یابید و کار تربیت کودک خود را مستمراً پیگیری نمایید و خواهید دید که او در وهله نخست در برابر تغییر مقاومت میکند و سردرگم خواهد شد. مثلاً ممکن است بگوید: پدر، از این کارت سر در نمیآورم. همیشه، سه چهار بار قبل از این که واقعاً کاری بکنی، فریاد میزدی، اما الان، این کار را نمی کنی!

تغییر رفتار شما به زمان و انرژی زیادی نیاز دارد و این موضوع در مورد کودک شما نیز صدق می کند. پس، صبور باشید.

زمان خوبی را انتخاب کنید

اگر در صدد اجرای یک برنامه جدید و یا روش تربیتی جدید هستید زمان مناسبی را برای اجرای آنها انتخاب کنید. این موضوع را مادری با تجربه به من یاد داد. او حسابدار مالیاتی بود و در طول اوایل بهار در کلاس فرزند پروری من شرکت کرده بود. به من توضیح داد که یاد گرفته است هرگز چیز جدیدی را در طول فصل مالیاتی شروع نکند. او در هفته بیش از ۶۰ ساعت کار می کرد و زمانی که به خانه می رسید رمقی نداشت. او سرانجام دریافت که این دوره، دوره مناسبی برای هر گونه راه حل جدید، شروع یک رژیم و تغییر  یک عادت بد و یا اجرای یک رفتار جدید در مورد کودکان، نیست. فکر می کنم این خانم، .خیلی باهوش بود.

سعی نکنید تغییرات را درست قبل از روز کریسمس و یا دید و بازدید سالانه از  پدربزرگ و مادربزرگ، شروع کنید، بلکه زمانی را انتخاب کنید که بسیار مناسب و قابل پیش بینی است. چنین کاری، زمان و ساختار لازم را برای استواری در تربیت کودک به شما ارائه میدهد.

مراقب زمان روز باشید

سه موقع در روز احتمال بروز بدرفتاری کودک را فراهم می آورد. یکی صبح، که اغلب مشکلزا است چون شما مجبور هستید از خانه بیرون بزنید و به سر کارتان بروید و کودتا باید به مدرسه برود. این کار در کودکان و والدین آنها ایجاد تنش می کند. این زمان، زمانی است که عصبانیت بروز می کند و آرامش و منطق از مادور می شود. پس ٬ سعی کلیه خود را هر روز برای این کار، آماده نمایید. بهتر است همه بچه ها بیست دقیقه زودتر رختخواب خارج شوند تا زمان کافی برای آماده شدن داشته باشند. برای دور هم نشستن و صبحانه خوردن هم ده دقیقه اختصاص دهید. آرام باشید. خونسردی خود را حفظ کنید. این کار شما به بچه ها یاد میدهد تا هر روز خونسردی خود را حفظ کنند و خلق آرامی داشته باشند.

تحقیقات نشان داده است که دشوارترین زمان روز برای والدین و فرزندان، زمان بعد مدرسه و قبل از خوردن شام است. والدین در این زمان، خسته هستند. کودکان هم می خواهند انرژی ذخیره شده در طول روز را آزاد سازند. مطالعات نشان میدهد که این زمان، زمانی است که قند خون افراد نیز پایین است که به نوبه خود باعث تحریکپذیری می شود. خوردن عصرانه می تواند برای شما و فرزندان تان مؤثر باشد. سعی کنید در این زمان، فرزندان خود را سرگرم کنید.

زمان رفتن به رختخواب نیز برای بعضی از کودکان مشکل ساز است. به فرزندان خود، یاد ندهید که رفتن به رختخواب، تنبیهی است که در پایان هر روز برای آنها در نظر گرفته می شود. رفتن به رختخواب، زمان استراحت و آرامش است. کارهای مربوط به رفتن به رختخواب از قبیل: دوش گرفتن، داستان گفتن و بغل کردن و بوسیدن بچه را انجام دهید. از چک لیست یا جدول برای تنظیم امور مربوط به این کار، استفاده کنید. زود به رختخواب رفتن را به عنوان تنبیهی برای کودک در نظر نگیرید. حساس بودن به این مواقع از روز به شما کمک میکند تا در امر تربیت کودک، استواری  بیشتری داشته باشید.

منتظر چالش باشید

کودکان والدین خود را امتحان می کنند. صرف نظر از این که شما تا چه اندازه در امر تربیت کودک خود متعهد بوده و برنامه ریزی دقیق تری انجام دادهاید کودکان شما در برابر هرگونه تغییری، از خود مقاومت نشان خواهند داد. کودکان در ابتدا در برابر هرگونه بعد از مدتی به الگوی قبلی خود، باز می گردند و سوء رفتار خود را افزایش خواهند صورت بروز چنین حالتی،  نامید نشوید. این وضع، کاملا عادی است. بعد از پی بردن به در کنه این مساله بعدها کمتر احساس ناکامی و ناامیدی خواهید کرد. اطلاع از این امر به شما کمک خواهد کرد تا در این مواقع،  پایداری خود را حفظ کنید.

متعهد باشید

هفتمین راهبردی که به شما کمک میکند تا در امر تربیت کودک محکم و استوار باشید آگاهی از این موضوع است که پایداری در کار تربیت کودک، یکی از مهمترین عوامل فرزند پروری موفق است. این امر به کودکان یاد می دهد که والدین چه انتظاری از آنها دارند. وقتی کودک می تواند پیامد رفتار خود را از قبل پیش بینی کند در این صورت، تصمیم بهتری اتخاذ خواهد کرد. اتخاذ تصمیم بهتر، کلید رشد مسئولیت پذیری اوست، پی بردن به اهمیت پایداری در امر تربیت کودک در پایداری هر چه سریع تر به شما کمک خواهد کرد.

این عمل زمانی که به کودک رفتارهای مثبت را یاد می دهید اهمیت و زیادی دارد. هر قدر از بازخوردهای مثبت بیشتر استفاده کنید به همان اندازه کودک شما رفتارهای مناسب را زودتر یاد خواهد گرفت. چنین کاری به ویژه در موقع یاد دادن نویسهای رفتاری جدید به کودک، مدخلیت زیادی دارد. هر وقت دیدید که کودک شما از درستی بازی میکند از او به خاطر همکاری، تشکر کنید. وقتی دیدید که کودک کمان تمیز کردن اتاق خود تلاش می کند به او بگویید که چه قدر به او افتخار می کنید. به او توضیح دهید که این کار تا چه حد نشانه رشد و مسئولیتپذیری اوست که به کل خانواده کمک میکند. ثبات و پایداری موقع استفاده از تنبیه، حایز اهمیت است. وقتی به کودک خود می گویید که رفتار بد او را تنبیه خواهید کرد، همیشه به حرف خود عمل کنید.

اگر هر وقت دلتان خواست این کار را بکنید و از خود پایداری نشان ندهید در این صورت، اوضاع را بدتر خواهید کرد. با شل گرفتن این امر، به کودک خود یاد خواهید داد که کسی نیستید که به حرفهای خود عمل کند. لذا، کودک شما به رفتار منفی خود، همچنان ادامه میدهد و دیر یا زود از شز سوء پیامد رفتار به خود، خلاصی خواهد یافت.

ثابت قدم بودن در امر تربیت کودک، حاکی از وجود عشق و محبت نسبت به اوست. وقتی در رفتار خود ثبات و پایداری نشان می دهید کودکان تان خود انضباطی بهتری خواهند داشت. آنها خواهند فهمید که شما به آنها اهمیت می دهید: میدانم والدین من دلواپسی من هستند، چرا که برای اطمینان از سلامت رفتار من وقت و انرژی زیادی صرف می کنند. وقتی ثبات رفتاری داشته باشید در واقع به کودکان خود نشان می دهید که در امر تربیت آنها بسیار مصمم هستید. کودکان به ندرت اظهار می کنند که دوست دارند پدر و مادری داشته باشند که در امر تربیت آنها ثابت قدم نیستند و کارهایی را که از بچه های خود خواسته اند پیگیری نمی کنند. این امر در مورد نوجوانان اهمیت زیادی دارد.

چنانچه در امر تربیت کودک، ثابت قدم و استوار نباشید باعث خواهد شد که کودکان هم نسبت به خودشان اطمینان نداشته باشند و احساسی بی اهمیتی، ناامنی و سردرگمی کنند. این امر نیز به نوبه خود باعث خواهد شد که کودکان شما از موقعیت های نامشخصی، بهره برداری کنند و والدین خود را به بازی بگیرند. اگر کودکان شما بدانند که والدین هر چه گفتند بدان عمل می کنند و ثبات رفتاری دارند. در این صورت، حرف آنها را جدی می گیرند و در مورد تصمیم ها و رفتارشان دقت بیشتری به خرج می دهند.

دفعه بعدی که احساس می کنید که باید از این کار دست بکشید مورد خانم الیسی را که پیشتر اشاره شد، به خاطر بیاورید. به سوء پیامدهای عدم پیگیری خواسته های خود، فکر کنید. به خاطلر داشته باشید که در صورت شل گرفتن امر تربیت کودک، چگونه بدرفتاری آنها بدتر می شود و مرتباً شاهد بروز آنها خواهید بود. چون عدم ثبات رفتاری شما در مورد تربیت فرزند به آنها یاد خواهد داد که شما کسی نیستید که به گفته خود عمل کنید که این نیز به نوبه خود، سایر بدرفتاریهای او را دامن خواهد زد. اما ثبات عمل به کودکان شما یاد خواهد داد که چنین نکنند. بعضی از بدرفتاری های کودکان، امری طبیعی است. چنانچه با سوء رفتار کودکان خود، به طور مرتب برخورد کنید از شدت آن ها خواهید کاست اما در غیر این صورت، باعث افزایش آنها خواهید شد.