درباره رشد مهارت های جنبشی و حرکتی در نوزادانی که کمی بزرگتر شده اند بیشتر بدانید

درباره رشد مهارت های جنبشی و حرکتی در نوزادانی که کمی بزرگتر شده اند بیشتر بدانید

در طول چند ماه اول زندگی نوزاد کنترل سرش را به دست می آورد و می آموزد که حرکات مناسب و هماهنگی داشته باشد. مراحل رشد عضلانی نوزاد کاملا قابل شناسایی است و به تدریج قدرت بیشتری به دست آورده و تعادل او نیز بهبود پیدا می کند. اکنون او برای شروع حرکت به اطراف آماده است و سال آینده زندگیش همراه با فراگیری حرکت چهاردست و پا و راه رفتن سالی بسیار هیجان انگیز برای هردوی شما خواهد بود.

مسئله مهم این است که به خاطر داشته باشید تمامی نوزادان با سرعت خاص خود مراحل رشد را طی . می کنند و به طور کلی زمانی برای این دستیابی به این توانایی ها ذکر می شود که تا آن زمان اغلب نوزادان این مهارت ها را به دست می آورند. تعداد بسیار کمی از نوزادان می توانند در شش ماهگی راه بروند درحالی که بقیه آنان در این سن هیچ علاقه ای به راه رفتن نشان نمی دهند، اما با گذشت زمان به خوبی می توانند این مهارت را بیاموزند.

بنابراین اگر مراحل رشد نوزادتان دقیقا با این زمانها هماهنگ نیست، نباید زیاد نگران شوید. بعضی از نوزادان اصلا چهاردست و پا راه نمی روند و یک مرتبه شروع به راه رفتن می کنند. برخی دیگر با حرکتی شبیه به خرس ها به جای راه رفتن روی زانوها و دست هاروی کف پا و دستها حرکت میکنند. همه این حالت ها کاملا طبیعی هستند.

مراحل مختلف ایستادن

زمانی که نوزاد یاد می گیرد بدون کمک برای مدت طولانی بنشیند حس تعادل و تمایل او به راه رفتن افزایش پیدا می کند.

* از حدود شش یا هفت ماهگی نوزاد می تواند تمام وزن خود را روی زانوها ومفاصل ران و لگن تحمل کند اما هنوز باید تعادل او توسط شما حفظ شود. او قدرت پاهایش را با حرکاتی رقص مانند مورد آزمایش قرار می دهد یا یک پایش را از روی زمین بلند میکند و روی پای دیگر می ایستد. با افزایش اعتماد به نفس او خم و صاف کردن پاهایش را تمرین می کند.

* از نه ماهگی توانایی نوزاد در حفظ تعادل رشد چشمگیری پیدا میکند. او می تواند تمام وزنش را روی پاهایش تحمل کند اما هنوز باید برای ایستادن چیزی را بگیرد. هر وسیله ثابتی در اثاثیه خانه می تواند نقش حمایتی او را داشته باشد، اما نباید هرگز او را در این وضعیت تنها بگذارید. در این سن برای کودک نشستن از حالت ایستاده روی زمین کار بسیار سختی است و زمین خوردن میتواند اعتماد به نفس و میزان شادی از ایستادن را در او به شدت کاهش دهد.

* از حدود ده ماهگی اگر کودک به جایی یا کسی تکیه کرده باشد، می تواند در حالت ایستاده یک پایش را از روی زمین بلند کند. او می تواند از وضعیت نشسته خود را بالا کشیده و به حال ایستاده در آورد، اما هنوز برای برگشتن از حالت ایستاده به نشسته با مشکل روبه رو می شود.

هشت ماهگی

نوزاد خود را برای گرفتن چیزهایی که دور از دسترس او میباشد به جلو می کشد. او میتواند بدون هیچ تکیه گاهی روی زمین بنشیند. مدت نشستن او در ابتدا کوتاه است اما به مرور می تواند مدت آن را طولانی تر کند. او به تدریج می آموزد که خود را به سمت جلو و طرفین خم کند و میتواند با تکان خوردن به جلو و عقب یا پیچیدن به طرفین، حس تعادل خود را در حالت نشسته تمرین بدهد هرچند که احتمالا با این کار به زمین می افتد.

ده ماهگی

نوزاد می تواند تا ده دقیقه بدون هیچ کمکی روی زمین بنشیند. او احتمالا شروع به حرکت چهار دست و پا واهد کرد. نوزادمی تواند خود را روی پاهایش بالا بکشد اما هنوز باید برای قرار گرفتن در حالت ایستاده نگهش دارید و برای نشستن مجدد از حالت ایستاده نیز به او کمک کنید.

یک سالگی

نوزاد میتواند سینه خیز یا چهاردست و پا راه برود وقتی او را در حالت ایستاده نگه میدارید یک پایش را جلو می اندازد. ممکن است با نگه داشتن لوازم منزل سعی کند چرخی در اتاق بزند.

چهارده ماهگی

بعد از راه رفتن با گرفتن لوازم کودک می آموزد که به تنهایی و بدون کمک روی دو پا بایستد. حتی ممکن است در این سن اولین قدم خود را به تنهایی بردارد. به زودی یاد میگیرد چند قدم بردارد تا خود را به یک تکیه گاه مطمئن برساند. او هنوز برای نشستن از حالت ایستاده به کمک نیاز دارد.

شانزده ماهگی

قدم های نوزاد بلند و نامطمئن است اما به زودی این حرکت خود را به شکل درست انجام خواهد داد. او میتواند بدون کمک گرفتن از چیزی یا کسی بایستد و بنشیند و در حالت چهاردست و پا از پله ها بالا برود. شما باید مراقب ایمنی او باشید. اکنون او یک انسان متحرک است و میخواهد تمام چیزهایی را که در اطرافش میبیند بشناسد.

هجده ماهگی

کدک نوپای شما میتواند بدون کمک از پله ها بالا برود هرچند که هنوز برای حفظ تعادل به کمک نیاز دارد. گامهای او کوتاهتر شده و ثبات بیشتری به دست آورده اند و به ندرت تعادل خود را از دست می دهد. با بهبود تعادل و هماهنگی اعضا، کودک روش راه رفتن به سمت عقب و دویدن را نیز می آموزد.

تعادل

بین هفت ماهگی تا یک سالگی نوزاد رفلکس های تصحیح کنندهای به دست می آورد که حرکات اولیه او را کنترل میکند.

این رفلکس ها به قرار گیری او در وضعیت ایستاده و بالعکس کمک میکند. او می تواند با کمک دست ها و زانوهایش چهاردست و پا راه برود و بنشیند. این رفلکس ها طرز قرار گیری و حرکت سر او را کنترل می کنند و مسئول حس تعادل کودک میباشند.

* از هشت ماهگی نوزاد می تواند برای حفظ تعادل خود به سمت جلو یا عقب خم شود.

* در نه ماهگی نوزاد می تواند بدون از دست دادن تعادلش به سمت جلو و طرفین خم شود. او می تواند بچرخد و سعی می کند چهار دست و پا حرکت کند.

* از ده ماهگی به بعد نوزاد می تواند در حالت نشسته بخش بالاتنه خود را بگرداند. این کار موجب تقویت عضلات جانبی تنه می شود و توانایی او را برای حفظ تعادل در هنگام حرکت بیشتر می کند.

تشویق مهارت ها

تبدیل فرزند شما از یک نوزاد ناتوان به کودک نوپای مستقل یک تغییر بزرگ در رشد اوست و شما می توانید در مراحل اولیه رشد با تشویق او به ایستادن و برداشتن چند قدم ، کمک بزرگی به او بکنید.

او برای حرکت خود نیاز به فضای کافی و پوششی نرم در پاهایش دارد تا بتواند از این احساس آزادی تازه اش کاملا لذت ببرد. در هر مرحله رشد او را تشویق کنید، اما سعی نکنید او را به انجام کارهایی که در حد توانش نیست وادار کنید. راه رفتن یکی از مهارت هایی است که نیاز به تعادل و هماهنگی بین اعضا دارد، بنابراین یکی از سخت ترین کارهایی است که در دوران کودکی فرا گرفته میشود.

کمک به ایستادن کودک

از زمانی که نوزاد توانایی کنترل سر خود را به دست می آورد باید هر چه می توانید سعی کنید که او در حالت ایستاده وزن بدنش را تحمل کند. عضلات پاها، لگن و زانوها به تدریج تقویت می شوند و او می تواند وزنش را روی آنها تحمل کند. وقتی دست های نوزاد را بگیرید او می تواند روی پاهایش بالا و پایین بپرد و بازی های حرکتی و ایستادنی انجام دهد. او را روی زانوهای خود، روی یک بالش روی تخت یا در داخل وان حمام نگه دارید و تشویق به انجام این بازی های فعال کنید.

از حدود نه ماهگی نوزاد می تواند تمام وزنش را روی پاهایش نگه دارد اما هنوز نیاز به یک تکیهگاه دارد زیرا عضلات او بیشتر از حس تعادلش رشد کرده اند. شما می توانید با گذاشتن کودک در کنار یکی از اثاثیه غیر متحرک و گرفتن این وسیله با دستش او را تشویق کنید، تا تعادل بهتری داشته باشد.

وقتی او  این کار را می کند در نزدیکش بمانید. کودک برای فراگیری ایستادن باید حس تعادل خود را تقویت کند، بنابراین وقتی روی زمین نشسته است با گذاشتن اسباب بازی هایش در فاصله ای دور از دسترسش در جلو یا طرفین، او را تشویق کنید به جلو و طرفین خم شود. این کار عضلات تنه کودک را تقویت می کند.

برای کودک نشستن از حالت ایستاده کار سختی میباشد اما می توانید با کمی راهنمایی او و خم کردن کمر و زانوهایش به او کمک کنید. از حدود ده ماهگی کودک روی دست ها و زانوهایش به خوبی حرکت می کند. با گرداندن تنه به طرفین و چرخیدن در حالت نشسته و همچنین با حرکت چهاردست و پا عضلات تنه کودک تقویت می شود.

برای اینکه کودک را تشویق به نشستن یا ایستادن کنید انگشتانتان را به سمت او دراز کنید. او از موفقیت خود خوشحال می شود به همین دلیل باید همیشه او را تحسین کنید.

 مراحل راه رفتن

اولین تلاش های کودک برای راه رفتن گام هایی نامطمئن خواهد بود و او برای داشتن تکیهگاه از لوازم و هر چیزی که در دسترسش باشد کمک میگیرد اما ظرف چند ماه آینده می تواند کاملا مستقل از دیگران شروع به راه رفتن کند.

* فرزند شما قبل از شروع راه رفتن با گرفتن اثاثیه منزل دور و بر اتاق می گردد. او هر وسیله بزرگی در خانه را می گیرد و دور آن میچرخد. مراقب باشید که هر گونه وسیله نامطمئن یا سبکی را به خوبی در جای خود محکم کرده و یا از سر راه او بردارید.

* در مرحله بعد می آموزد که در هنگام راه رفتن یک دست خود را به وسیله قبلی گرفته و با دست دیگر وسیله جلوتر را بگیرد و به جلو برود. در حالی که تا این زمان هر دو دست خود را به یک وسیله می گرفت و همزمان دست هایش را جلو می برد و بعد پاهایش را به آن سمت می کشید. این مرحله بسیار مهمی در رشد کودک است زیرا اعتماد به نفس و تعادل حفظ تمام وزن بدن بر روی یک پا را به دست می اورد.

* هدف بعدی کودک این است که فاصله بین دو تکیه گاه را طی کند. وی ابتدا هر دو تکیه گاه را با میگیرد و بعد زمانی که تکیه گاه دوم را گرفت تکیه گاه اول را رها می کند.

* کودک به زودی می آموزد که این فاصله را طولانی تر کند. در حالی که با یک دست خود تکیه گاه را نگاه داشته است پاهایش را جلو میبرد و زمانی که تعادل خود را به دست آورد دست تکیه گاه را رها کرده و یک قدم دیگر برمی دارد و تکیه گاه دوم را می گیرد.

* در نهایت کودک شروع به قدم برداشتن های ابتدایی خود می کند و چند قدم را به سرعت طی میکند تا به تکیهگاه بعدی برسد. او بدون هیچ تکیه گاهی خود را رها می کند و چند قدم برمی دارد. ممکن است به سرعت تعادل خود را از دست بدهد و فورا روی زمین بنشیند اما معمولا می تواند با حرکت سریع و ناموزون پاهایش و در حالی که دست هایش را به سمت جلو باز کرده است خود را به تکیه گاه بعدی برساند.

کمک به راه رفتن کودک

فرزند شما به تنهایی نیز میتواند راه رفتن را یاد بگیرد، اما کمک کردن به او برای تمرین این مهارت بسیار لذت بخش است. کودک را روی دست ها و زانوهایش قرار بدهید و در فاصله ای کمی دورتر از او بنشینید. با این کار او تشویق می شود که به سمت شما حرکت کند. اگر دست هایتان را باز کنید، اسمش را صدا بزنید و یا یک اسباب بازی رنگارنگ در دست بگیرید، او با اشتیاق بیشتری به سمت شما حرکت خواهد کرد.

برای تشویق کودک به چرخیدن می توانید یک اسباب بازی پشت سرش بگذارید و هنگامی که برای برداشتن آن می چرخد مراقب او باشید. وقتی کودک به ده ماهگی رسید با گرفتن لوازم منزل می تواند بایستد. در حالی که ایستاده است و یک تکیه گاه مناسب دارد یکی از زانوهایش را خم کرده و پایش را از روی زمین بلند کنید. این کار به او کمک می کند تا گام برداشتن را یاد بگیرد و برای مدت کوتاهی وزنش را روی یک پا تحمل کند.

از یازده ماهگی در حالی که دستهایش را گرفته اید او را تشویق کنید به سمت شما حرکت کند. می توانید با نزدیک هم قرار دادن لوازم ثابت خانه حرکت او را در طول اتاق آسانتر کنید اما لوازمی را که احتمال افتادن دارند از دسترس او دور کنید.

مهارتهای گام برداشتن کودک را می توانید با صدا زدن او در حالی که اثاثیه منزل را گرفته و ایستاده است تقویت کنید. با جدا کردن و ایجاد فاصله کم در بین لوازم منزل او را تشویق خواهید کرد که فاصله ای بسیار کوتاه را به تنهایی و بدون تکیه گاه حرکت کند. کمی دورتر از او بنشینید و در حالی که اثاثیه منزل را گرفته است صدایش بزنید تا به سمت شما بیاید. اما همیشه توجه داشته باشید که فاصله تان به اندازه ای باشد که اگر تعادلش را از دست داد بتوانید او را بگیرید.

از سیزده ماهگی کودک می تواند به تنهایی بایستد و اولین گام مستقل خود را بردارد. یک اسباب بازی ایستاده مانند گاری های دستی کودکان می تواند به خوبی او را به تمرین راه رفتن تشویق کند.

از پانزده ماهگی کودک می تواند بدون کمک شما روی زانوهایش بنشیند و بدون کمک دیگران از حالت ایستاده به وضعیت نشسته در آید. یک صندلی دسته دار به کودک امکان میدهد که بدون افتادن بنشیند و تمرین خوبی برای خم کردن ران ها و زانوهای او خواهد بود.

با استفاده از یک توپ نرم حرکات پا را با کودک تمرین کنید. او می تواند این توپ را با پایش به طرف شما پرتاب کند. این تمرین برای ایجاد حس تعادل در کودک بسیار خوب است. به او نشان بدهید که چطور می تواند روی پایش چمباتمه بزند و برای خم کردن مفصل لگن و ران و زانوها به او کمک کنید.

اگر این حرکات را با موسیقی همزمان کنید لذت بیشتری خواهد داشت. بازی هایی که در آن از راه رفتن به سمت عقب یا حرکت روی پله استفاده می شود می تواند مهارت راه رفتن و تعادل کودک را به خوبی تقویت کند. بازی بشین و پاشو در حالی که دست کودک را در دست گرفته اید و با هم می ایستید و مینشینید و راه می روید میتواند لحظات بسیار شادی را برای او به همراه داشته باشد. در ضمن کودک با تقلید از شما احساس موفقیت زیادی خواهد کرد.

نمیتوان هیچ سن دقیقی برای شروع راه رفتن کودک تعیین کرد اما به طور معمول کودکان بین نه تا پانزده ماهگی اولین قدم خود را به تنهایی و بدون هیچ کمکی بر می دارند.

ایمنی

با بیشتر شدن استقلال کودک، اهمیت ایمنی محیط اطرافش بیش از قبل می شود.

* زمانی که کودک اولین گامهای نامطمئن خود را بر می دارد در کنارش بمانید و به خصوص وقتی از پله ها بالا می رود کاملا مراقب او باشید. توجه داشته باشید که زمین لغزنده نباشد و تا وقتی که او را بیرون از خانه نبرده اید کفش به پایش نکنید.

* وقتی کودک سعی می کند راه رفتن را بیاموزد محیط باز و خالی را برای او مهیا کنید. قطعات کوچک لوازم منزل می تواند موجب زمین خوردن کودک شود. .

* از لوازمی که برای حفاظت از گوشه های تیز اشیا یا دستگیره درها تهیه شده است استفاده کنید.

* تمام لوازم شیشه ای و بلور را از دسترس او دور کرده و یا با نوارهای ایمنی در جای خود ثابت کنید.

* در پایین و بالای پله ها در ایمنی نصب کنید. درهای پله ها نباید میله های افقی داشته باشند تا کودک نتواند از آن ها بالا برود.

* تمامی مایعات و مواد سمی را از دسترس کودک دور نگه دارید و در جایی دور از دید او داخل یک قفسه در بسته و قفل شده بگذارید. قرص های ویتامین نیز می توانند برای کودک خطرساز باشند.

* اشیای تیز و داغ را از دسترس او دور کنید.