چگونه به کودکان پاداش بدهیم

پاداش دادن به رفتارهای مطلوب به عنوان تقویت کننده عمل می کند و باعث میشود کودک نسبت به آنچه انجام داده است احساس خوبی پیدا کند و باعث شود تمایل بیشتری به انجام کارهای مشابه داشته باشد. تقویت کننده میتواند هر چیزی باشد که به دنبال یک رفتار می آید و باعث اتفاق آن رفتار در اغلب اوقات میشود. در اصل باعث ایجاد انگیزه است.

اولین باری که کودک شما ماما یا بابا گفت، شما این صداها را با لبخند و در آغوش کشیدن تقویت کردید. شما خیلی خوشحال بودند و کودک شما آن را میدانست. اولین باری که او از کابینت آشپزخانه بالا رفت و به بستهی کلوچه رسید، بالارفتن آن توسط مزه ی کلوچه ها تقویت شد. در هر دو مورد، رفتار اولیه و آغازین او توسط نتایجی تقویت شدند.

انتخاب پاداش مناسب برای رفتار مطلوب کودک شما، همیشه آسان نیست. این موضوعی است که نیاز به کار تشخیصی، عقل سلیم و کمی حدس زدن دارد تا فقط مواردی را بیابیم که او را خوشحال و راضی می کنند. ما به شما توصیه می کنیم از کودک بزرگتر بپرسید چه چیزی را دوست دارد. بنابر این اطلاعات مورد نیاز خود را کسب خواهید کرد و همچنان می توانید روی انتخاب خود، کنترل داشته باشید.

زمینه یابی کنید.

برای کمک به موفقیت خود، توصیه می کنیم بررسی و زمینهیابی از خواستههای کودک خود را انجام دهید، چون اولویتهای کودک شما تغییر می کند (مانند مثال زیر). فرآیند را گاه به گاه تکرار کنید.

بررسی تقویت کننده:

۱- سه آرزوی اصلی شما چه چیزهایی میباشند؟

۲- اگر به مقدارهای زیر پول داشته باشید، چگونه آن را خرج می کنید؟ ۱۰۰ تومان، ۵۰۰ تومان، ۱۰۰۰ تومان، ۵۰۰۰ تومان، .۵۰۰۰ تومان، ۵ میلیون تومان و بالاترین مبلغ در نظر خودتان.

۳- اگر شما می توانید کاری را فقط به همراه پدر انجام دهید، میخواهید آن کار چه باشد؟

۴- اگر می توانید کاری ویژه به همراه مادر انجام دهید، دوست دارید چه کاری باشد؟

۵- دوست دارید چه امتیازات ویژه ای کسب کنید؟ (وقت بیشتر تماشای تلویزیون، دیرتر خوابیدن و غیره)

۶- دوست دارید به همراه دوستتان چه کاری انجام دهید (به سینما بروید، فوتبال یا عروسک بازی کنید، بستنی قیفی بخورید و غیره).

این تحقیق به شما فهرستی از پاداش های بالقوه خواهد داد. آنها را به فهرست پاداشهای کوچک تقسیم کنید تا بر مبنای روزانه و پاداش های بزرگتر قابل استفاده باشند. برای پیشرفت، هفتگی با ماهانه در نظر بگیرید.

پاداشها را تغییر دهید.

پاره ای از روشها وجود دارند که باعث میشوند انتخاب شما نسبت به پاداشها مؤثرتر باشند. یکی از آنها، متفاوت کردن پاداشها است. بنابراین آنها جذابیت خود را از دست نخواهند داد. «بردلی» خیلی هیجان زده می شد وقتی هر دفعه به جای دستشویی کردن در شلوارش از لگن استفاده می کرد و یک حیوان پلاستیکی کوچک می گرفت. او تعداد زیادی از آنها را گرفت، ولی بعد از چند هفته علاقه ی او نسبت به این اسباب بازیها کم شد.

انواع مختلفی پاداش را از فهرستی که در تحقیق خود درست کرده اید انتخاب کنید. سپس پاداشهای مادی ملموس را با فعالیت و امتیازهای ویژه عوض کنید. اگر می توانید، پاداشها را متناسب با رفتاری انتخاب کنید که در حال تقویت کردن آن هستید. به طور مثال ۳۰ دقیقه بیشتر بیدار ماندن در شب میتواند یک پاداش ویژه برای آماده شدن و رفتن به مدرسه سر وقت باشد. و یک تشویق خوب است.

همیشه به وعده وفا کنید.

و همیشه به موقع به وعده وفا کنید، از نظر یک کودک – به ویژه کودکان خیلی کم سن – عدم تعهدات یا تأخیر در پاداش قول داده شده یک خیانت است. وعدهای ندهید که نتوانید انجام دهید و هرگز جانشینی به جای آن انجام ندهید. وقتی پاداشی به دست آورده شد، آن را بدهید. کودک شما باید بداند شما سر قول خود باقی خواهید ماند. به یاد داشته باشید! « این کار زمان میبرد».

تغییر رفتار یک کودک زمان میبرد و نیازمند انگیزهی مناسب است. در ابتدا، به هر پیشرفتی پاداش دهید. استفاده از پاداش، رفتار جدیدی را شکل میدهد. سپس، برای حفظ آن به تقویت کمتری نیاز است.

بگذارید در مورد «کلارا» برای شما بگویم، دختر کوچکی که می خواست هر چیزی را برای همان بار اول درست انجام دهد و میترسید که باید بپذیرد گاهی به کمک نیاز دارد. با وجود اطمینان از جانب والدین و معلمانش، معمولا در واکنش نسبت به ناکامی هایش در مدرسه، اشک هایش جاری میشدند.

ما سیستمی تدبیر کردیم تا به او بفهماند که کمک بخواهد و در انجام کارش بدون گریستن مقاومت کند. به «کلارا» گفته شد، هر دفعه که او کمک بخواهد و بدون گریه کردن در انجام کارش پایداری کند، به او یک امتیاز داده خواهد شد. معلمش به او کمک کرد تا حساب آنها را داشته باشد. هر غروب، او یک پاداش کوچک از فهرست خود دریافت می کرد (روبان، سنجاق سرهای مورد علاقه، اشیای پلاستیکی زیبا) و یک فهرست برای دوچرخه سواری با کمک پدر بعد از شام یا زمان مطالعه بیشتر قبل از خوابیدن نیز میتواند باشد. او همچنین از امتیازاتش می توانست استفاده کند تا حق رنگ آمیزی یک بخش از نمودار به سمت پاداش بزرگتر را به دست بیاورد. در ابتدا، به چشمان اشکبار پاداش داده شد، سپس اصلا هیچ گریهای مشاهده نشد. به آرامی امتیازات برای کسب پاداشها افزایش داده شدند. بنابراین او میتوانست هر روز پاداش دریافت کند، سپس هفتهای دو بار، تغییرات در رفتار «کلارا» قابل ملاحظه بود. او کمتر گریه می کرد، بیشتر تلاش می کرد. در صورت نیاز کمک می خواست و بیشتر می خندید. وقتی مقاومت او در برابر ناکامی و شکست افزایش یافت، رفتار کمال یافته ی او تثبیت شد. میزان پاداش به طور یکنواخت کاهش یافت و معلم او به جای یادداشتهای روزانه، به صورت هفتگی به منزلش یادداشت فرستاد. صورتهای خندان تقویم خانوادگی جایگزین نمودار شد و در آخر، حتی یادداشتهای هفتگی نیز با اصرار «کلارا» قطع شد. والدین او هنوز هم گاهی او را با پاداشهایی غافلگیر و خوشحال می کنند تا او بداند آنها به او توجه دارند.

پیشرفت او، قوانین پایه را نشان میدهد که به شما کمک خواهد کرد تا از پاداشها به طور مؤثر استفاده کنید.

  • دقیقا مشخص کنید که دوست دارید کودکتان بیشتر چه کارهایی را انجام دهد. تا حد امکان به طور مشخص بگویید او باید چه کار کند تا پاداش را دریافت کند. نگویید: بیشتر مسئولیت پذیر باش». بلکه بگویید: «لطفا صبحها تختت را مرتب کن.»
  • به پیشرفتهای اولیه به سرعت پاداش دهید. روزانه پاداش دهید و یا آن را با پاداش های بلند مدت ترکیب کنید. قدرت به دست آوردن کودک باید دوگانه باشد وقتی که برنامه برای اولین بار شروع میشود. بار اول اسباب بازی اش را بر میدارد، بنابراین باید یک برچسب دریافت کند – به علاوه یک امتیاز در جهت پاداشی که به ارزش پنج امتیاز است – از علایم یا ستارههایی روی چارت استفاده کنید تا امتیازات را مشخص کنید یا به او اجازه دهید تا قسمتی از موشک فضاپیما که مشابه آن را در شکل ۱ نشان دادهایم را رنگ کند. هرچه کودک کوچکتر باشد، ارزیابی بصری موفقیت مهم تر است.
  • وقتی در کودک، پیشرفت مشاهده شد به تدریج شرایط را افزایش دهید. برای مثال اگر هدفتان این است که کودک تمام اسباب بازیهایش را در جای درست خودشان قرار دهد، وقتی بازی با آنها تمام شد در ابتدا برای قراردادن یک اسباب بازی به کناری، به سرعت پاداشی کوچک بدهید. سپس وقتی او چندین پاداش دریافت کرد، اصل را تغییر دهید. بنابراین او باید دو یا سه اسباب بازی را کنار بگذارد تا پاداش دریافت کند. بعد از مدتی به آرامی توقعات خود را افزایش دهید تا رفتار کودک شکل بگیرد، اما نگذارید تغییرات سریع صورت بگیرد.
  • بعد از اینکه شما عملکرد پیشین را افزایش دادید، دیگر عملکرد ضعیف را نپذیرید. وقتی الزامات و شرایط را افزایش دادید اگر کودک در یک روز پاداشی دریافت نکرد به او بگویید متأسف هستید و فردا شانس دیگری خواهد داشت. سپس از او بخواهید مشغول برداشتن اسباب بازیهایی شود که فراموش کرده است آنها را سر جایش قرار دهد.
  • به تدریج پاداشهای روزانه را محو کنید. وقتی نتیجه گرفتید رفتار جدید به خوبی شکل گرفت، به آرامی پاداشهای روزانه را کم کنید و آن را با کلمات ساده و مثبت شرح دهید: «تو کارتو خیلی خوب انجام میدهی، نیازی نیست هر روز پاداش دریافت کنی. حالا میتوانی در پایان هر هفته یک پاداش بزرگتر بگیری.» پاداشهای روزانه را یک روز در میان بدهید، سپس هر سه روز، تا اینکه پاداشهای کوچک را به صورت تصادفی و انتخابی بدهید.
  • به تدریج زمان بین پاداشهای بزرگتر را طولانی کنید. برای حفظ رفتار شکل گرفته به تقویت کمتری نیاز است. بنابراین به افزایش انتظارات و شرایط جهت گرفتن پاداشهای بزرگتر شروع کنید. یک مورد یا یک فعالیت را انتخاب کنید که به دست آوردن آن چندین هفته طول خواهد کشید. باهر پاداش، بها را افزایش دهید. بنابراین دفعه ی بعد، به دست آوردن آن زمان زیادی خواهد برد. در این میان برای تشویق، دست و دلباز باشید و برای تقویت رفتار جدید، گاه به گاه کودک را با هدیه یا موقعیت کار مورد علاقه اش غافلگیر کنید.
  • پاداشها را به ترتیب خارج کنید و نتایج طبیعی و بازشناختی را جایگزین کنید. وقتی مطمئن شدید رفتار جدید به یک عادت مثبت تبدیل شده است، پاداش را با نتایج مثبت طبیعی و شناخت جایگزین کنید تا بتوانید آن رفتار را حفظ کنید. نتیجه ی طبیعی برای یادگرفتن اینکه مؤدبانه پشت میز شام بنشیند، اجازه دادن به کودک برای انتخاب رستوران مورد علاقه است، چون او آداب غذاخوردن را به خوبی میداند. به او بگویید که چقدر خوب و زیبا رفتار میکند و دیگران را تشویق کنید تا مثل او انجام دهند.
از من بپرس 2

Recent Posts

هفته دوم بارداری

هفته دوم بارداری هفته اول بارداری با تمام هیجاناتش گذشت و الان قصد داریم هفته…

5 سال ago

هفته سوم بارداری

هفته سوم بارداری در هفته سوم بارداری ممکن است که زن هنوز متوجه این قضیه…

5 سال ago

هفته اول بارداری

بارداری دوران بارداری عمدتا 9 ماه به طول می انجامد اما پزشکان برای بررسی دقیق…

5 سال ago

برنامه غذایی مادران شیرده

در پر تو فعالیت چشمگیر غدد پستانی و تغذیه کامل مادر، کودکی که از شیر…

5 سال ago

از انواع زایمان بیشتر بدانید

از جمله مراحل زایمان در بیمارستان از شما معاینه لگن به عمل می آید، تا…

5 سال ago

اقداماتی که باید در زمان زایمان انجام دهید

زایمان شما نه ماه بارداری را پشت سرگذاشتید و حالا لحظه ای که منتظرش بودید…

5 سال ago