آنچه درباره بیماری صرع در کودکان باید بدانیم

صرع در کودکان چه نشانه هایی دارد؟

طبق تحقیقات انجام شده صرع شایعترین بیماری مغزی در بریتانیا است که از هر هزار کودک در سنین مدرسه پنج نفر به آن مبتلا میباشند. صرع معمولا به صورت ارثی در خانواده ها دیده میشود. تکانه های الکتریکی طبیعی در مغز مبتلایان به صرع دچار اختلال میشود و موجب غش های دوره ای میشود که میتواند خفیف یا شدید باشد.

غش های صرعی

چند شکل از غش های صرعی وجود دارد: در شکل اول که صرع بزرگ نامیده میشود حملات مکرر غش و مشکلات تنفسی با کاهش هشیاری دیده میشود و بعد از آن عضلات بدن به مدت یک دقیقه یا کمتر سخت میشوند و سپس حرکات پرشی منظمی در اندامها دیده میشود. دندانهای فرد به هم قفل میشوند(همان زمانی که ممکن است فرد زبانش را گاز بگیرد) و دهان کف میکند. وقتی دوره غش به پایان میرسد فرد به خواب رفته و بعد از بیدار شدن هیچ حالت غیرعادی خود را به یاد نمی آورد.

در شکل دیگری که به نام صرع کوچک خوانده میشود هیچ حرکت غیرعادی در فرد دیده نمیشود فقط یک یا دو ثانیه بی هوش میشود که بیشتر شبیه به یک چرت لحظه ای روزانه است. چشمان او به جایی دوخته میشود و چنین به نظر میرسد که هیچ چیزی نمیبیند و نمیشنود.

این شکل از صرع ممکن است به آسانی تشخیص داده نشود و یا کاملا ناشناخته باقی بماند. با اینکه عوارض این بیماری به شدت صرع بزرگ نیست اما میتواند زندگی طبیعی کودک را مختل کند؛ به خصوص در مدرسه نیازمند توجه خاصی است و برخی فعالیتهای جسمانی که با خطراز دست دادن کنترل همراه هستند مانند دوچرخه سواری یا اسکیت خطر بزرگی برای آنها محسوب میشود.

صرع را نباید با تشنج اشتباه گرفت. تشنج نسبتا بی ضرر است و در اثر دمای بالای بدن یا در طول یک بیماری عفونی بروز میکند.

این بیماری تا چه اندازه جدی است؟

این بیماری به خودی خود بیماری کشنده ای نیست. بسیاری از کودکان مبتلا به صرع کوچک در بزرگسالی به طور کامل بهبود پیدا میکنند، اما کسانی که مبتلا به صرع بزرگ میباشند ممکن است در بزرگسالی بهتر شده یا به طور کلی بهبود پیدا کنند، به هرحال بعضی از کودکان مبتلا به صرع بزرگ نیاز به توجه خاص در تمام طول زندگی خواهند داشت.

هرچند که بیماری معمولا با دارو درمانی تحت کنترل قرار میگیرد. معمولا تعیین میزان داروی مورد نیاز به مدتی زمان نیاز دارد و یک کودک خردسال ممکن است مدتی درگیر بیماری باشد تا اینکه داروی مناسب برای او مشخص شده و بیماری وی تحت کنترل دریابد. با پزشک مشورت کنید تا دز دارو را برای کنترل بیماری افزایش بدهد. اگر کودک دچار هرشکلی از تشنج شد فورا با پزشک تماس بگیرید.

در هنگام غش چه باید کرد؟

* سعی نکنید اندامهای کودک را صاف کنید.

* لباس های او را از اطراف گردن و سینه باز کنید.

* وقتی دندانهای کودک قفل میشود سعی نکنید آنها را از هم جدا کنید یا چیزی در دهانش بگذارید.

* به محض اینکه تکانهای شدید در کودک متوقف شد او را در وضعیت بهبودی قرار دهید.

* در جریان صرع کوچک کودک را به جایی امن ببرید  و در کنار او بمانید تا حمله تمام شود.

* از آنچه در ول غش برای کودک رخ داده است یادداشتی بردارید تا همه چیز را برای پزشک شرح دهید.

درمان

اگر فرزند شما مبتلا به غش باشد پزشک سوالاتی در این رابطه از شما خواهد پرسید و کودک را معاینه خواهد کرد تا نوع حملات غش کودک را مشخص کند. اگر پزشک متوجه شود که این حملات آغاز صرع میباشد کودک را به بیمارستان ارجاع میدهد تا معاینات کلی شامل الکتروانسفالوگرام(ثبت فعالیت الکتریکی مغز یا همان نوار مغز)، آزمایش خون و یک اسکن مغزی از او گرفته میشود.

صرع یک بیماری قابل کنترل است اما درمان ندارد. داروهای ضد تشنج که به طور روزانه به کودک داده میشود تعداد دفعات حملات صرع بزرگ را در کودک کاهش داده یا به طور کلی متوقف میکند. داروهای خاصی که اکنون در دسترس میباشند بخش ویژه ای از مغز را هدف قرار میدهند و مانند داروهای قدیمی عوارض جانبی ندارند.

وضعیت فرزند شما باید در فواصل زمانی مشخص توسط پزشک کنترل شود و اگر یک یا دو سال به طور مداوم کودک دچار حمله نشود پزشک داروهای او را قطع خواهد کرد.

در صورتی که داروها کارآیی نداشته باشند یا آسیب به بخش مشخصی از مغز وارد شده باشد ممکن است روش جراحی توصیه شود. پزشک شما را درباره مناسب بودن این روش راهنمایی خواهد کرد.

چگونه میتوانید کمک کنید؟

آگاهی از ابتلای فرزند به صرع شوک بزرگی برای والدین است اما باید سعی کنید خونسرد بمانید. شما و فرزندتان هردو باید اعتمادبه نفستان را بازگردانید. شما میتوانید به کمک پزشک این کار را انجام دهید. پزشک به شما آموزش خواهد داد که چگونه با حمله های غش کودک برخورد کنید.

مسئله مهم این است که وضعیت کودک را به دقت زیر نظر داشته باشید تا بتوانید آن را به پزشک اطلاع بدهید. دفعات حمله های صرع در کودک را یادداشت کنید. اگر دارو مصرف میکند به دقت او را تحت نظر بگیرید و هرگونه تغییرات روحی یا شخصیتی که در کودک مشاهده کردید به پزشک اطلاع بدهید.

هرگز نباید بدون مشورت با پزشک داروی کودک را قطع کنید. این کار میتواند بعد از چند روز موجب بروز حملات شدید و طولانی مدت شود.

همیشه سعی کنید تا جایی که میتوانید رفتاری طبیعی با فرزندتان داشته باشید. بیماری او را به دوستان و معلمانش بگویید تا در صورتی که کودک در حضور آنان دچار حمله غش شد وحشت نکنند. فرزند شما همیشه باید یک گردنبند یا کارتی به گردن داشته باشد که اطلاعاتی درباره بیماری صرع او روی آن قید شده باشد.

وقتی کودک به اندازه کافی بزرگ شد نشانه های نزدیک شدن حمله را به او یاد بدهید. بسیاری از مبتلایان به صرع قبل از شروع حملات احساس شنیدن بوی بد، مشکلات بینایی یا حس عجیبی در شکم دارند. اگر فرزند شما این حسها را به عنوان نشانه های بروز حمله بشناسد ممکن است بتواند از بروز یک حادثه جلوگیری کند.

پیش آگهی فرزند شما

هدف از مراقبت از کودکان صرعی این است که حملات آنها با کمترین عارضه جانبی کنترل شوند و کیفیت زندگی آنان با بالاتر رفتن سنشان بیشتر شود. کنترل حملات نباید به قیمت عوارض جانبی زیاد داروها تامین شود زیرا در این صورت ممکن است برخی فعالیتهای اساسی مغز که اجازه رشد طبیعی به کودک میدهند متوقف شوند.

نظارت بر وضعیت کودک اهمیت زیادی دارد. نباید این کار را فقط به عهده پزشک بگذارید. برنامه ای ترتیب بدهید که در آن ملاقات های منظم با پزشک گنجانده شده باشد و در صورتی که کودک بیش از یک یا دو حمله پیدا کرد فورا با پزشک ملاقات کنید تا وضعیت کودک بار دیگر ارزیابی شود. ممکن است نیاز به تغییراتی در دارو درمانی باشد.