آیابه آسانی نا امید می شود و یا فشار را نمی تواند تحمل کند؟
من نمی توانم این کار را انجام بدهم!» براد، در حالیکه اشک از چشمانش سرازیر میشد کتاب را محکم به زمین کوبید. او وقتی نمی تواند مسائل ریاضی را حل کند، باگریه و قشقرق راه انداختن واکنش نشان میدهد. «آلن» با گوشه نشینی و در خود فرو رفتن ،ناامیدی خود را نشان میدهد.
مقاومت نسبت به نامیدی، با بلوغ افزایش می یابد. یک کودک دو ساله هنوز نیاموخته چگونه جلوی خوشحالی را بگیرد و چه وقت تلاشهایش به حساب نیامده اند، او کم تلاش می کند. وقتی بزرگتر می شود می آموزد تا مقاوت کند. حتی وقتی که به سرعت موفق نشود و می آموزد که راههای دیگر حل مشکلات را بررسی و کاوش کند. با وجود این، بعضی از کودکان خیلی زود تسلیم می شوند. وقتی کودک به طور مکرر غرق در ناامیدی و فشار می شود، شما باید به او کمک کنید تا آن شرایط خنثی شود. مدرسه باید یک مکان چالش انگیز باشد و باید یادگیری یک فرآیند مثبت باشد، نه یک وظیفه پرفشار!
اگر انتظارات مدرسه بامهارتها هم گام نباشند و یاوقتی کودکی که همیشه خوب از عهده ی همه چیز برآمده علایم ناامیدی را نشان دهد بنابراین چیزی سد راه پیشرفت شده است.
دنبال دلایل بگردید و اگر می توانید آنها را اصلاح کنید. سپس به کودک کمک کنید تا واکنشهای جدید نسبت به عدم موفقیت خود را بیاموزد.
منبع فشار را شناسایی کنید
ناامیدی، بیانگر فشار درونی برای رسیدن به هدفی است که حصول نمی شود. در اینجا، یک سری سؤالات مطرح شده اند که شما می توانید به آنها پاسخ دهید تا در شناسایی عوامل این مشکل به شما کمک کنند.
- آیا کودک بیش از حد خسته است؟ توجه داشته باشید که او به اندازه کافی استراحت می کند. اکثر کودکان وقتی خسته هستند موانع و روابط زندگی را بسیار دشوار می بینند.
- آیا برنامه درسی کودک بیش از حد شلوغ و پر است؟ همه ما مسئولیت و وظایف زیادی داریم. نا امید می شویم و همین ما را به مسیرهای مختلف می برد. به برنامه فرزندتان نگاهی دقیق بیندازید تا تعیین کنید آیا زمان کافی برای استراحت، مطالعه و بازی دارد یا نه! اگر فعالیتهای فوق برنامه کودک آنقدر زیاد هستند که نمی تواند به همه آنها برسد، بعضی را حذف کنید.
- آیا کودک کمال گراست؟ بعضی از کودکان انتظارهای غیر معقول و استانداردهای غیر واقع گرایانه ای برای خود دارند. بعضی دیگر نمیدانند امکان کمک گرفتن دارند و یا از تقاضای کمک می هراسند. به منظور کاهش فشار، ابتدا باید گرایشات کمالگرایانه کودک را درمان کرد.
- آیا کودک می تواند ناامیدی خود را بیان کند؟ اگر متوجه نمی شود چه چیزی او را از ارمی۔ دهد، به او نشان دهید چگونه احساساتش را نامگذاری کند و خودش را به طور مناسب نشان دهد.
- آیا فشار از خارج بر او اعمال می شود؟ آیا انتظار خیلی زیادی از کودک خود دارید؟ آیا از او می خواهید در هر بخش از مدرسه خوب عمل کند مثل فوتبال، بسکتبال، سرود و…؟ آیا معلم با مدرسه، انتظار زیادی از او دارند؟ چه پیام غیر مدونی به کودک خود می دهید؟ آیا لازم است از شدت کار بکاهید؟
- آیا کودک فرصتهای موفقیت را دارد؟ هدف شما این است که باعث شوید کودک نسبت به خودش احساس خوبی داشته باشد و به طور همزمان بداند سخت تلاش کردن شایسته پاداش است.دقت کنید که او تجربه ی مثبت و کافی برای تقویت اطمینان و اعتماد به نفس خود داشته باشد. با معلم درباره نقاط قوت او صحبت کنید و از او بخواهید بر این نقاط قوت تأکید کند. او را به فعالیتهای بیرونی که می تواند آنها موفق باشد، تشویق نمایید.
شما به هیچ وجه نمی توانید تمام ناامیدی و فشار را از دنیای کودکتان خارج کنید و این بدان معناست که او باید راه های مثبت قابل قبول برای رو به رو شدن با این احساسات را بیاموزد.
- مهارتهای تمدد اعصاب را آموزش دهید. همه ما وقتی آرامش داریم، با رویدادهای روز بهتر کنار می آییم. به کودک خود بیاموزید مقاومت و توان خود را نسبت به ناامیدی از طریق آرامش جسمی و روحی افزایش دهد.
- برچسب زدن را به او بیاموزد. به کودک نشان دهید چگونه با «برچسب گذاری» احساساتش را بیان کند. «آلیس! ناامید شدی چون حروف الفبا را مرتب کنار هم نگذاشتی؟ حرف A اینجاست. حالا بعدی را پیدا کن. بدون عجله این کار را انجام بده». در مورد بچه بزرگتر علاوه بر این کار، در مورد احساساتش با او صحبت کنید. همچنین شرایطی که احتمال ناامیدی دارید را شناسایی کنید، سپس روشهای مؤثر برای مواجه با آن کار را پیشنهاد دهید.
- به او بیاموزید که به روش مثبت با خود گفتگو کند. به کودک نشان دهید وقتی در شرایط دشوار هستید، چگونه با خودتان به روش مثبت حرف میزنید. «این جدول کلمات متقاطع و بسیار دشوار است. ارزش ندارد غصه بخورم. فکر می کنم از این کلاف پیچیده عبور خواهم کرد. آه! اینجا یک لغت است که من میدانم! خوب حالا از یک فرهنگ لغت کمک می گیرم.» به تأثیر راهنمایی ها و تذکرهای قدیم اشاره کنید. اگر در ابتدا موفق نشدی، دوباره سعی کن.» و خودتان را الگو قرار دهید که چگونه با ناامیدی مواجه می شوید و وقتی توانست مثل شما رفتار کند، او را تشویق کنید. برای مثال دیگران درد پهلو به سراغ من نیامد. من قصد دارم آنرا از خودم دور کنم و دوباره شروع کنم، آها حالا همه چیز مرتب است.»
- به کودک بیاموزید چه وقت کمک بخواهد. در حالیکه بعضی از کودکان میلی به کمک خواستن ندارند، بعضی دیگر همیشه به سرعت طلب کمک می کنند.
- به کودک بیاموزید ابتدا خودش برای مشکل خود راه حلی بیابد (به او بگویید آن را تلاش خودم بنامد). سپس، وقتی دیگر نمی داند چه کار باید انجام دهد، اشکالی ندارد کمک بخواهد. وقتی متوجه شدید در انجام کاری ناامیداست، مداخله کنید و این روش را آموزش ، دهید به خودت باید چه بگویی تا کمک کنی آن را انجام بدهی؟ غیر از عصبانی شدن و تسلیم شدن چه کار دیگری می تونی بکنی؟».
- نقش بازی کردن در یک زمان آرام با کودک خود نقشی را بازی کنید که بیانگر شرایط ناامید کننده است. وانمود کنید روی جدول جورچین کار می کنید و تکه مناسب را نمی۔ . توانید پیدا کنید. اجازه دهید کودک نقش ناامید شده را بازی کند، سپس درست عکس آن را بازی کند. او را تشویق کنید تا با خودش به طور مثبت حرف بزند و راهی برای حل مشکلش بیابد. جای خود را در بازی عوض کنید. سپس هر دو پاسخ ها را با هم بررسی کنید.
- کودک را به خاطر درست عمل کردن تشویق کنید. به خاطر تأخیر در واکنش خشمناک او نسبت به نامیدی، او را تحسین کنید. وقتی می بینید از یک روش مناسب جدید استفاده می کند، یک سیستم پاداش در منزل و در مدرسه معین کنید تا این مهارت در حال رشد و تکامل او را تقویت کنید.
- «دنی» از سؤالات شفاهی خیلی زود ناامید میشد. والدینش در منزل با او کار کردند و معلم او روشی تنظیم کرد که در آن به طور خودکار به طرف میز دنی می رفت تا ببنید متوجه درس شده است یا نه! سپس دنی به خاطر پشتکار و تنها کار کردن برای مدت زمان طولانی امتیازاتی دریافت کرده اند.
منبع ناامیدی را شناسایی و کمک کنید
این یک راه حل دایمی نیست، چون ناامیدی همیشه رخ می دهد اما وقتی ناامید تأیید شد، اصلاح علت آن صحیح است.
- مشکل را شناسایی کنید و مهارت را آموزش دهید. اگر کودک در انجام کاری مشکل دارد باید بتواند آن را انجام دهد یا می خواهد آن را انجام دهد، حوزه مشکل را تفکیک کنید و در صورت امکان مهارت لازم را آموزش دهید، (از معلم مدرسه و یا معلم خصوصی کمک بگیرید. اغلب این شرایط مشکل ساز است نه مهارت! وقتی کودک با یک آزمون و یا فشار زمان مواجه می شود، مضطرب می گردد.
- کار را آسان کنید به کودک روش دیگری برای رسیدن به هدف، نشان دهید. در صورت امکان یک کار بزرگ را به جزءهای کوچک تقسیم کنید تا بتواند هر دفعه یک بخش را با موفقیت انجام دهد. به او بیاموزید چگونه لغات مهم را یادداشت برداری و فهرست کند. اگر یک اسباب بازی و یا یک بازی برای کودک خیلی دشوار است، آن را برای مدتی کنار بگذارید تا به اندازه کافی بزرگ شود و یا قوانین را طوری عوض کنید که آن بازی یا اسباب بازی آسان تر باشد. اگر کودکی در رونوشت گزارش کتاب بدون غلط دچار ناامیدی شده است، به او اجازه دهید از یک خودکار قابل پاک شدن استفاده کند و به این ترتیب فشار وارد بر او را پایین بیاورد.
- الگو باشید. مثالی که می خواهید کودکتان از آن پیروی کند را آماده کنید. اگر او می بیند شما در را محکم میبندید، دشنام میدهید یا کنترل خود را از دست میدهید، اونیزدلیل خوبی خواهد داشت تا مثل شما رفتار کند.