غذاهای کم ارزش و نامطلوب را بشناسید

غذاهای کم ارزش و نامطلوب

كيك و انواع نانهای شیرینی

مهمترین عیب این غذاها آنست که از مقدار فوق العاده زیادی نشاسته تصفیه شده ، قند و چربی تهیه میشود . چون این غذاها از لحاظ کالری بسیار غنی است و خیلی زود طفل را سیر و اشتهایش را کود میکند. ولی این غذاها در واقع هیچ نوع مواد معدنی، ویتامینی، پروتئینی و مواد سلولزی ببدن نمیرساند . لذا این نوع غذاها را گاهی غذاهای د بی فایده با محروم، می نامند. این نوع مواد طفل را با سیر کردن در هنگامیکه نسبة گرسنه است و یا کور کردن اشتهایش برای تناول غذاهای بهتر، فریب میدهد.

البته لزومی ندارد نسبت باین نوع غذاها خیلی زیاد مشكوك و یا از آنها در تری در وحشت باشید بطوریکه مثلا فرزندتانرا از خوردن مختصری کبك در يك ۹۰ مانی و صیانت ممانعت کنید زیرا خوردن مداوم آنها طفل را از تغذیه صحیح و تحصیل مواد لازم محروم می سازد ، ولی خوردن کم و کاهگاه آنها ضرری ندارد بنابر این دادن این نوع مواد بافل در منزل، در حالتی که احتیاجی بانها نیست، عاقلانه بنظر نمیرسد.

انواع نان های خامه ای ، مخروط خامه ، نانهای شیرینی که روی آنها خامه باشد اکلرز، کرم پایز و غیره، علاوه بر معایب فوق، دارای خطر عمده ای هم می باشد. یعنی اگر این مواد خامه دار را در جای سرد و با یخچال نگاهداری نکنند. میکروبهای خطرناك بسرعت در آنها نشو ونما می نمایند. این نوع غذاها یکی از علل شایع مسمومیت های غذایی است.

غذاهای فوق العاده شیرین

وجود این نوع مواد در رژیم غذائی نیز نامطلوب است. زیرا اولا اشتها را زود زائل میکند و مانع خوردن غذاهای بهتر و لازم تری میشود ثانية محبط دهان را برای کرم خوردگی دندانها مساعد میسازد . اگر طفلی خوردن غلات و میوه هایش را بدون اضافه کردن قند یا شکر دوست دارد، در حذف مواد قندی تأملجائز نیست . ولی اگر اضافه کردن يك ذره شکر یا مختصری عسل یا ملاس بغذاها باعث فرق فاحش شده سبب می شود که طفل آنها را راحت تر بخورد ، بدون داد و قال و مجادله با طفل ، اینکار را بکنید ولی با مهربانی و ملاطفت نگذارید طفل غذاهای خود را خیلی شیرین نماید . انواع مربا و میوه کمپوت شده ( بغير از آنهائی که اختصاصا برای مصرف اطفال تهیه میشود) دارای مقدار فوق العاده زیادی قند و مواد قندی میباشد لذا بهتر است در دادن این نوع مواد بطفل عادت ننمائید. اگر طفلی دوست دارد نان و کره اش را فقط با مربا بخورد ، مقدار مختصری مربا که فقط مزه آنرا تغییر دهد روی نان بمالید. اگر گاهی تمام اعضای خانواده ، کمپوت میوه ( مثلا کمپوت هلو) میخورند و برای شما هم راحت تر است که بطفل كوچك خود نیز از همان کمپوت بدهید ، لازمست شربت موجود در قوطی کمپوت را کاملا خالی کنید. عقیده بسیاری بر آنست که خوردن زیاد و مکرر کشمش، خرما، آلو و انجیر خشك نیز بعلت اینکه ذرات آنها تا مدتی زیاد روی دندانها می چسبد ، در تضییع و کرم خوردگی دندانها تأثير ناگواری دارد.

آب نبات، مشروبات شیرین و بستنی

این مواد شیرین هستند و بنابراین جزه غذاهای دبیفایده با محروم، محسوب وغالبا سبب پیدایش مشکلات خاصی میگردند. یعنی اولا در اکثر موارد بین دو وعده غذا صرف میشوند که اثرات ناگوار آنها روی اشتها و دندانها فوق العاده شدیدتر است. ثانيا چون بسیاری از بچه های دیگر نیز آنها را بخورند ، لذا ممانعت يك طفل از خوردن آنها شاید خیلی آسان نباشد . يك طفل دو ساله با بزرگتر میتواند بلافاصله بعد از صرف غذا باتفاق سایر اعضای خانواده ، گاهی بستنی و یا چند دانه آب نبات میل نماید . ولی بهرحال خیلی بهتر است که بطور کلی از خوردن مواد قندی و شیرینی بین دو وعده غذا خودداری و حتی از خوردن آب نبات بطور منظم و همیشگی بعد از صرف غذا اجتناب شود. آب نبات مخصوصا از این نظر که دهان را تا مدتی شبرین نگاه میدارد ، دندانها را برای کرم خوردگی مستعد میسازد.

مواظبت بچه های کوچک و ممانعت آنها از مکیدن آب نبات (با نگاه نداشتن آب – نبات در منزل) و نوشیدن مشروبات شیرین و بستنی (با نخریدن آنها نسبة ساده بوده چندان مشکل نیست . ولی نهی کردن و ممانعت بچه ای که بمدرسه میرود و از تمام این چیزها مطلع شده است ، بسیار مشکل خواهد بود . طبعا مادر هم دوست ندارد فرزند خود را، در حالیکه سایر بچه های محله و مدرسه از این نوع چیزها میخورند ، مستثنی کند و او را در بچه ننه، بار آورد. اگر فرزند شما گاهگاهی هوس خوردن این قبیل چیزهارا میکند ، شاید صلاح باشد بگذارید او نیز مانند سایر بچه های محله و مدرسه باشد، ولی اگر بچه ایست که دائما چیزهای شیرین میخواهد و اگر خصوصا دندانهایش بسهولت کرم خوردگی پیدا میکند، لازمست والدین، او را محدود کننده و فقط گاهگاهی از این قبیل خوراکیها باو بدهند .

علت علاقه مفرط طفل بخوردن مواد قندی و شیرین، غالبا خود والدین هستند. اطفال بيك دليل مواد قندی و شیرین را دوست دارند و آن گرسنگی آنها است ، یعنی بدنی که در حال رشد و نمو است ، باهمیت و ارزش کالری زیادی که در این مواد وجود دارد پی میبرد . ولی مسلم نیست که بچه های معمولی ( که لوس و ننر نباشند ) نیز هوس خوردن مقدار زیادی مواد قندی و شیرین بنمایند . در واقع بعضی اطفال كوچك از مواد قندی بطور کلی متنفرند. دکتر کلارا دیویس، در تجربیات خود در باره آزاد گذاشتن کودکان در انتخاب غذای خود از میان انواع غذاهای طبیعی ، متوجه این نکته شد که این کودکان فقط مقدار متوسطی از غذاهای شیرین و مواد قندی را میخوردند.

من تصور میکنم قسمت عمده علاقه مفرط اطفال بخوردن مواد قندی و شیرین، معلول والدینی است که ندانسته طفل را به اینکار تشویق میکنند. مثلا مادری برای اینکه فرزندش بعضی از سبزیها را در غذا بخورد، بطفل می گوید: «تا اسفناج غذایت را نخوری ، از بستنی خبری نیست، با ر اگر تمام فرنی ات را بخوری ، يك دانه آب نبات بتو خواهم داد . وقتی غذا با هر جایزه دیگریرا در گرو انجام کاری قرار دادید ، طبعة آتش امیال و آرزوها تیز تر میگردد. نتیجه و اثرات این معامله مادر درست بعكس آنچیزی است که مادر در نظر دارد ، یعنی : طفل هر روز بیش از پیش از اسفناج و فر نی نفرت پیدا میکند و به بستنی و آب نبات علاقمند میشود . من بطور شوخی میتوانم بگویم بهترین راه برای تشویق و ترغیب طفل در مورد خوردن غذایش اینست که بگوئید : «تا بستنی ات را نخوری، از اسفناج خبری نیست !،. اما واقعة و جدی میگویم که هرگز دادن غذائی را بطفل در گره خوردن غذای دیگر قرار ندهید. بگذاريد طفل متوجه بشود که ارزش غذای معمولی و ساده اش نیز مانند غذاهای شیرین میباشد. اگر احیانا روزی طفل ابتدا چشمش بدسر افتاد و قبل از خوردن غذای اصلی ، از آن خواست، بلافاصله و در کمال رضایت از دسر به او بدهید .

ذرت، برنج و گندم تصفیه شده، بخوبی جو و گندم تصفیه نشده نیست

ذرت و برنج از حيث ویتامین و مواد پروتئینی (حتی قبل از تصفیه شدن یعنی گرفتن سبوس و پوست آنها) از جو و چاودار و گندم تصفیه نشده بمراتب فتبر تر است. تصفیه کردن غلات که عبارت از گرفتن سبوس و یا پوست آنها است و باعث از بین رفتن قسمت عمده ویتامین ها و مواد معدنی وسلولز آنها میشود. بنابراین غلات تصفیه شده مانند، گندم سفیده نان سفید ، ماکارونی ، رشته فرنگی و انواع آن، بیسکوئیت هائیکه از آرد گندم سفید تهیه میشود ( بیسکوئیتهائیکه از آرد گندم تصفیه نشده ساخته میشود خو بست ) ، برنج ، ذرت و غذاهای مشتق از آن ، همچنین دسرهائی که از این مواد تهیه میشود مانند نشاسته ذرت . پودینگ برنج و ناپیوکا و غیره ، را باید کم مصرف نمود . وقتی برنج را در پودینگ یا بعنوان جانشین سیب زمینی و یا بطرق دیگر مصرف میکنید، بهتر است از نوع غیر ماشینی باشد. در نان سفید ویتامینه، گر چه مقداری از ویتامینهای گروه ب که در نتیجه تصفیه شدن از بین رفته بود، مجددا اضافه شده ، ولی معذالك تمام موادی که در نان گندم تصفیه نشده وجود دارد در آن یافت نمیشود.

شاید تصور کنید من مضرات مواد قندی و مواد نشاسته ای تصفیه شده را اغراق آمیز جلوه میدهم . من مسلما قصد ندارم شما را نسبت بغذا خیلی وسواسی کنم مثلا رفقا و دوستانتانرا بلحاظ اینکه نان سفید میخورند سرزنش و تحقیر نمائید و یا برای تهیه و خریدن مواد خام و مواد غیر تصفیه شده ، تمام مغازه های اغذیه فروشی شهر را زیر پا بگذارید . ولی بسیاری از کودکان ، مواد نشاسته ای مورد احتیاج روزانه خود را تقريبا بترتیب ذیل تحصیل می کنند: ناشنائی – غلات سفید پخته شده (با مقدار زیادی شکر) ويك تکه نان سفید برشته شده با مربا ؛ ناهار – ماکارونی ، نان سفید با مربا ؛ عصرانه – بستنی ؛ شام – کورن فليكس ، كيك و پودینگ نشاسته ذرت . حتی اگر چنين طفلی ، مقداری سبزی ، میوه ، گوشت و شیر هم بخورد ، معذالك دو سوم غذای روزانه اش از مواد غذائی ربیفایده با محروم تشکیل شده است.

چای و قهوه

مشروبات خوب و مفیدی برای اطفال نیست، زیرا اولا محلی برای نوشیدن شیر نمیگذارد، ثانيا دارای کافئین که محرك عصبی است میباشد. بسیاری از کودکان خود بخود بندر کنایت وتحريك شده میباشند. اضافه کردن يك قاشق سوپخوری چای یا قهوه بيك ليوان شير، فقط برای آنکه طفل از بزرگسالان تقلید کرده باشد، ممکن است قابل قبول باشد . ولی بهرحال بهتر آنست از این نوع مشروبات به آنها ندهید.