اثربخشی الکترولیز در حذف دائمی موهای زائد به اثبات رسیده است. روش دیگر برای مواجهه با موهای زائد استفاده از لیزر است. درمان با لیزر دوره رشد فعال مو را برای مدت طولانی متوقف می کند. جدا از این دو روش، روش های دیگری هم در بازار هست که مدعی حذف دایمی موهای زائد هستند. اساس برخی از آنها، یک دوره درمانی با ترکیبات ژلی حاوی مواد مختلف (مثلا حاوی روغن های گیاهی) به همراه تجهیزاتی برای حرارت دادن ژله است و سپس مو به وسيله موم (واكس) برداشته می شود.
توجه: بجز درمان با لیزر و الکترولیز، نتایج هیچ روش دیگری برای رفع دایمی موهای زاند در متون علمی مورد قبول منتشر نشده و به اثبات نرسیده است لذا ما هیچ راه عملی برای بررسی این که آن روش ها مؤثر هستند یا نه، در دست نداریم.
اصطلاح «حذف دائمی موهای زائد» فقط در مورد فولیکول های موی تحت درمان به کار می رود – حتی وقتی که نتایج کامل نباشد ور کی به بخش پایانی این فصل در مورد اثربخشی الکترولیز). در آن نواحی از پوست که تحت درمان با الکترولیز قرار گرفته اند، ممكن است فولیکول های مویی باشند که تحت درمان با سوزن الکتریکی قرار نگرفته اند (یعنی فولیکول هایی که در مرحله رشد فعال نبوده اند) یا فولیکول هایی که به طرز غیر مؤثری درمان شده اند. با وجود این، وقتی از فولیکول موی واحدی که به نحو مؤثر درمان شده است، سخن می گوییم، انتظار می رود آسیب برگشت ناپذیری در آن رخ داده باشد و از این فولیکول موی جدیدی رشد نکند.
الکترولیز روشی است مؤثر برای حذف دائمی موهای زائد که اساس آن قرار دادن یک سوزن فلزی ظریف در یک فولیکول مو با هدف تخریب سلول های فعال ریشه مو است. در این جا، اجازه دهید یاد آوری کنیم که فولیکول مو فرورفتگی لوله مانند طویلی است که مو از آن می روید. در قاعده فولیکول، سلولهای فعال ریشه مو وجود دارند که مسئول رشد مو هستند. برای تخریب این سلول های فعال سوزن فلزی ظریفی داخل منفذ فولیکول در سطح پوست قرار داده و به جلو هدایت می شود تا نوک آن به قاعده فولیکول برسد. در این مرحله، جریان الکتریکی از سوزن عبور داده می شود تا سلولهای فعال ریشه مو را از بین ببرد. مو در محل ریشه قطع و به آسانی با موچین های ظریف برداشته می شود.
مزیت بزرگ این روش ناشی از این حقیقت است که از فولیکولی که به نحو موثر با سوزن الکتریکی درمان شده است، دیگر مویی نخواهد رویید – به شرط اینکه سلول های فعال ریشه از بین رفته باشند.
انواع مختلفی از تجهیزات الکترولیز در کلینیک های زیبایی مورد استفاده قرار می گیرند، ما خصوصیات کلی هر یک را شرح می دهیم:
۳. روش ترکیبی
۴. وسیله خانگی.
١. الکترولیز مستقیم
این روش که امروزه کمتر مورد استفاده قرار میگیرد، براساس استفاده از جریان الکتریسیته مستقیم است (جریان گالوانیک) که سلول ها را در فولیکول مو از بین می برد. معایب اصلی این روش عبارتند:
مزیت اصلی این روش آن است که بسیار مؤثرتر از هر روش دیگر الکترولیز است.
الکترولیز مستقیم
تأثیر قابل توجه این روش ناشی از نحوه عملکرد آن بر سلول های مو است. جریان الکتریکی منجر به تولید مادهای شیمیایی به نام هیدروکسید سدیم (NaoH) میشود که سلول های ریشه مو را از بین می برد. هیدروکسید سدیم در طول فولیکول به پایین می چکد، به سلولهای ریشه می رسد و آنها را تخریب می کند.
٢. الكتروکوآگولاسیون
این روش جدیدتر است و در حال حاضر به طور رایج در کلینیک های زیبایی استفاده می شود. این روش با ایجاد حرارت در فولیکول به وسیله جریان الکتریکی پر فرکانس ریشه مو را از بین می برد. سایر اسامی این روش عبارتند از:
الکتروکوآگولاسیون از جریان متناوب پر فرکانس استفاده می کند. جریان از سوزن عبور می کند، حرارت بافت فولیکول مو را بالا می برد و آن را تخریب می کند. با این وسیله جریان فقط به مدت چند ثانیه استفاده می شود.
روش دیگر، به نام ترمولیز لحظه ای با سرعت بالا، از جریان به مدت کمتر از یک ثانیه استفاده می کند. مزیت اصلی این روش در مقایسه با الکتروکوآگولاسیون معمولی سرعت آن است. با استفاده از این روش، امکان حذف بیش از ۲۰۰ مو در ساعت وجود دارد ولی این روش باعث تخریب کمتری در بافت های قاعده مو می شود و در برداشتن موهای زبر کم تر مؤثر است.
۳- روش ترکیبی
این روش ترکیبی از الکترولیز مستقيم و الكتروکوآگولاسیون و برای برداشتن موهای خشن است.
اصول مورد استفاده این دستگاه ها شبیه روش هایی است که در فوق شرح داده شد، ولی جریان الکتریسیته از باتری تأمین می شود. سوزن داخل فولیکول مو قرار داده می شود تا انتهای آن به ریشه مو برسد، سپس از جریان الکتریسیته برای از بین بردن ریشه استفاده می شود.
مضرات اصلی وسایل خانگی شامل موارد زیر است: از آنجا که استفاده کننده متخصص این کار نیست، درمان برخی نقاط مشکل است (مثلأ صورت)، استفاده کننده باید به کار کردن با آینه عادت داشته باشد و خوددرمانی اغلب کند است. به طور کلی، این روش برای نواحی پر مو زیاد توصیه نمی شود.
(الف ) سوزن اپیلاسیون (موبرداری) (ب) سوزن با مواد عایق در انتهای بالای آن، این بخش عایق از آسیب های ناخواسته و غیر ضروری به قسمت فوقانی فولیکول مو در سطح پوست جلوگیری می کند (از بین بردن سلول ها در این بخش هیچ فایده ای ندارد). سلول هایی که باید تخریب شوند، در ریشه مو و در قاعده فولیکول قرار دارند.
٢. نور زیاد و ذره بین برای دستیابی به نتیجه مؤئر ضروری هستند.
٣. ناحیه ای که باید درمان شود باید ۳ تا ۵ روز قبل از درمان تراشیده شود.
۴. قبل و بعد از درمان از محلول های ضدعفونی کننده (نظیر کلرهگزیدین و محلولهای الكلي) استفاده کنید. بعد از الکترولیز برخی متخصصان زیبایی از موادی با خواص خنک کننده و تسکین دهنده مانند نارون کوهی استفاده می کنند، بعضی کاربرد کرم هیدروکورتیزون ۵/. – ۱ درصد را توصیه میکنند که خاصیت ضد التهابی دارد.
دلیل تراشیدن موها قبل از انجام عمل الکترولیز تعیین موها در مرحله آناژن است. این موها بعد از تراشیدن دوباره رشد می کنند. برخلاف سر که ۶۰ درصد موها در مرحله آناژن هستند، در بدن فقط ۳۰ تا ۵۰ درصد از موها در باز آناژن قرار دارند. با تشخیص موهای آناژن می توانیم درمان را روی این موها متمرکز کنیم. الکترولیز بر موهای آناژن بسیار مؤثر است در حالی که روی موهای تلوژن تأثیر بسیار کمتری دارد. به این دلیل که وقتی مو در فاز تلوژن قرار دارد، سوزن الکترولیز در واقع به فولیکول موی قدیمی می رسد و در این فاز در واقع غیر ممکن است به نقطه ای دسترسی پیدا کنیم که موی جدید از آن خواهد رویید.
به حداقل رساندن درد در موقع الكترولیز احساس درد در موقع الكترولیز به آستانه درد فرد و ناحیه مورد درمان بستگی دارد. برای بیمارانی که آستانه درد پایینی دارند، می توان از گرم EMLA استفاده کرد. به خصوص اگر عمل الکترولیز در مناطق حساس صورت هتل لپ بالا کشاله ران و دور نوک سینه انجام شود. کرم EMIA حاوی مواد بی حس کننده موضعی است (مخلوطی از لیدوکائین و پریلوکائین) و باید حدود ۶۰ دقیقه قبل از شروع الکترولیز در محل مورد نظر مالیده شود. این کرم درد را تا حد زیادی کاهش می دهد. در عین حال، کم کردن درد عامل هشدار دهنده ای را که میزان آسیب به پوست را مشخص می کند، ضعیف می سازد.
۱. قبل از رسیدن سوزن به عمق فولیکول، جریان الکتریکی را فعال نکنید: اگر سوزن به ریشه مو نرسیده باشد، جریان الکتریکی سلول های فعال تولیدکننده مو را از بین نمی برد بلکه خطر صدمه زدن به پوست و ایجاد اسکار وجود دارد.
۲. مواظب باشید دیوارة فولیکول را پاره نکنید: اگر سوزن دیواره فولیکول را پاره کند و وارد بافت اطراف شود، صدمه پوستی اتفاق می افتد ولی روی رشد مو تأثیری ندارد. این حالت در مورد فولیکول موهای مجعد اتفاق می افتد که قرار دادن سوزن در فولیکول به طرز صحیح مشکل است. حتی یک یا دو میلیمتر انحراف از جهت صحیح موجب صدمه به . دیواره فولیکول یا پوست اطراف فولیکول می شود.
٣. در موقع الكترولیز موهای زیر بغل و کشاله ران بسیار دقت کنید: در این مناطق اجزای آناتومیک خاصی مثل اعصاب و غدد لنفاوی در نزدیکی پوست وجود دارد. بهتر است پوست را با دو انگشت بگیرید و بلند کنید تا از صدمه احتمالی به این اجزا جلوگیری شود.
٢. اگر مشتری هر نوع بیماری (به خصوص بیماری قلبی دارد یا از ضربان ساز قلب استفاده می کند، از او بخواهید قبل از عمل الکترولیز از پزشک خود اجازه کتبی مبنی بر بی خطر بودن عمل الکترولیز بیاورد
٣. مشتریانی که بیماری های عفونی (مثل ایدز یا هپاتیت ویروسی) دارند، می توانند تحت عمل الکترولیز قرار گیرند ولی باید در کار با این مشتریان دقت بیشتری به کار گرفت. مواظب باشید سوزن الکترولیز شما را زخمی نکند. به طور کلی برای همه بیماران از سوزن یک بار مصرف استفاده کنید.
۴. از الکترولیز برای از بین بردن موهای رری خال ها استفاده نکنید. سلول های تشکیل دهنده خال ملانوسیت ها هستند که رنگدانه ملانین را تولید می کند. تعدادی از سرطان های مخرب پوستی مثل ملانوما از ملانوسیتها بر می خیزند، نمی توان اثر جریان الکتریکی را روی سلولهای ملانوسیت پیش بینی کرد. پس بهتر است روی خالها کار الکترولیز انجام ندهید. چنین مواردی را به پزشک متخصص پوست یا جراح پلاستیک معرفی کنید تا خال را به طور کامل بردارد.
در زنانی که موی اضافی دارند (هیرسوتیسم) ممکن است اشکال هورمونی در بین باشد. در چنین مواردی باید با پزشک مشورت کرد که آیا واقعا چنین مسئله ای وجود دارد یا خیر. اگر اشکال هورمونی وجود داشته باشد، پزشک باید قبل یا همزمان با الکترولیز به درمان هورمونی بپردازد.
بیشتر عوارض الکترولیز مربوط به صدمه پوستی در حین عمل الکترولیز می شود. واضح است که صدمه پوستی با همان ساز و کاری اتفاق می افتد که تخریب سلولهای ریشه مو هدف درمان با الکترولیز این است که تخریب سلولی منحصر به سلولهای ریشه مو باشد. به هر حال واضح است که قراردادن سوزن در محل نامناسب با استفاده از جریان الکتریکی بیش از حد باعث صدمه بافت اطراف فولیکول می شود. این صدمه با علایم زیر خود را نشان می دهد:
۲. جای زخم (اسکار) ممکن است ایجاد شود. اگر الكترولیز به طریق صحیح انجام گیرد، احتمال اسکار بسیار پایین است. اگر صدمه سطحی و خفیف به دهانه فولیکول مو وارد آید، ممکن است دهانه فولیکول زخمی شود که این زخم ها معمولا طی چند روز از بین می روند ولی اگر واکنش شدیدتری ایجاد شود، ممكن است اسکار دایمی در محل صدمه باقی بماند.
اسکار به دلایل زیر ایجاد می شود:
در بعضی از افراد به خصوص افراد تیره پوست – بعد از جراحت جای زخم برجسته و پررنگی باقی می ماند. اگر احتمال چنین پدیده ای در بیمار وجود دارد (با توجه به سابقه بیمار و معاینه پوست او باید از الکترولیز اجتناب کرد. می توان این مورد را با الکترولیز چشل مو از محلی که در معرض دید نیست و بررسی نتیجه آن امتحان کرد. در چنین بیمارانی بهتر است با متخصص پوست مشورت کرد.
از آن جا که الکترولیز را بیش تر متخصصان زیبایی انجام می دهند، نتیجه درمان را نمی توان از نظر آماری تحلیل کرد و در این زمینه مطالب کمی در متون پزشکی وجود دارد. از این گذشته، نتیجه متناسب با مهارت و تجربه فردی است که مبادرت به الکترولیز می کند. معمولا این روند کند، خسته کننده و گران است. زیرا سوزن الکترولیز را باید یکی یکی داخل فولیکول موها قرار داد. با این حال، اگر این روش درست و مؤثر به کار برده شود، ریشه موها را برای همیشه تخریب می کند. در هر جلسه معمولا روی ۵۰ تا ۱۰۰ فولیکول مو کار می شود؛ به همین دلیل، برداشتن مو از یک منطقه کوچک مثل لب بالا با گونه ممکن است ماه ها طول بکشد. اگر هیرسوتیسم وجود داشته باشد، ممکن است رسیدن به نتیجه مطلوبنا با جلسات الکترولیز هفتگی دو تا سه سال طول بکشد.
با توجه به این که در عمل الکترولیز در هر حال مو به بیرون کشیده می شود، بررسی تأثیر آن مدتی طول می کشد.
رشد مجدد مو
رشد مجدد مو در محل الکترولیز شده ممکن است به دلایل زیر باشد:
تخمین زده می شود که ۳۰ تا ۴۰ درصد از برها بعد از الکترولیز درباره رشد می کنند. الکترولیز مستقیم با استفاده از جریان گالوانیک بسیار مؤثرتر است. با این حال، بعضی از متخصصان پوست با این نتیجه موافق نیستند و عقیده دارند که نتیجه الکترولیز حتی در این حد هم نیست.
ورم پلک غالبا با سایر ناراحتیهای چشمی همراه است (البته نه همیشه). بنابراین، هنگامی که…
اگر بر حسب اتفاق، مبتلا به نوعی بیماری قارچ شوید (که البته تعداد مبتلایان به…
۵۰ سال پیش متخصص پوست نمی توانستند تغییرات عمده ای در پوست بوجود بیاورند. آنها…
صرف داشتن پوست خشک ، در برخی شرایط امتیازی است که مشکلات رایجی نظیر اکنه…
روزی از یکی از متخصصان پوست پرسیدم: چرا شما هرگز در مورد پزوریازیس حرفی نزده…
خطرات آفتاب در روزهای آفتابی و زیبا، قرار گرفتن در نور خورشید معنایی همراه با…