چالش های برنامه سازی در سال های اخیر

مشکلات بسیار جدی در برنامه سازی های امروزه وجود دارد . دلیل این امر نیز این است که مانند قدیم تحقیقی وجود نداردد و کارها در آخرین لحظه ها به تصویب می رسند . سوژه های برنامه ها و پرداخت هایی که صورت می گیرند نیز بسیار تکراری شده اند و بزرگ ترین مشکلی که در این زمینه وجود دارد نبود المان های برنامه سازی است . همه کارهایی که در زمینه برنامه سازی صورت می گیرد از روی سایر برنامه ها تقلید می شوند و هیچ کدام ایده های نوآوری و یا خلاقیتی را ندارند. هر چند وقت یک بار یک نوع برنامه برای مثال مد لباس روی کار می آید و بیش تر این برنامه ها نیز گفت و گو محورند . چندی است که بیش تر برنامه های استعدادیابی طرفدارانی را پیدا کرده اند .

از مهم ترین اتفاقی که امسال در برنامه های ماه مبارک رمضان افتاد این بود که برنامه های زیادی بدون این که پشت آن ها اندیشه کافی و پشتوانه ای وجود داشته باشد روی آنتن می رفته اند . برای برنامه سازی هایی که قرار است به مناسبت های بسیار مهم مانند ایام ماه مبارک رمضان پخش شوند نیز باید از مدت ها قبل برنامه ریزی شده باشد برای مثال برای ماه رمضان سال آینده باید از همین الان برنامه ریزی های لازم را انجام داد.

البته باز هم باید منتظر بمانیم تا در دقایق آخر برنامه هایی به تهیه کننده و سایر عوامل برنامه ساز به مناسبت های مختلفی داده شود  . حتی مواردی نیز بوده است که مجری ها چند روز قبل از ماه مبارک رمضان خودشان را معرفی می کنند و درنهایت نیز طراحی کلی برنامه تنها در لحظه های ابتدایی ماه رمضان تمام خواهد شد .

وضع برنامه سازی در چه حال است ؟

اگر بخواهیم به صورت کلی در مورد وضعیت کلی برنامه سازی تلویزیون صحبت کنیم باید بگوییم سه ضلع بسیار مهم در برنامه سازی دچار مشکل اند . بسیاری از افراد از جمله مخاطبان ، کارشناسان و سیاست گذاران رسانه در این باره اظهار نارضایتی کرده بوده اند . زیرا در این زمینه به اندازه کافی تحقیق صورت نمی گیرد ودرنتیجه برنامه هایی ساخته می شود که نه مخاطبان از آن ها لذت کافی را می برند و یا اصلا به صورت کلی تماشاگری ندارند .

برنامه سازان به علت وجود تکنولوژی های بسیار زیادی  در این زمینه هنوز خودشان را با کانال ها و فضای مجازی در این زمینه وفق نداده اند . و هنوز برای برنامه سازی از همان روش های قدیمی استفاده می کنند و به صورت کلی انگار هنوز این تغییر رویه را احساس نکرده اند . باید این تغییرات در رویکردها به خصوص در برنامه سازی های مناسبتی صورت گیرد .  به صورت کلی باید مدیریت فرهنگی در این زمینه حاکم شود که خلاقیت کافی را در این زمینه داشته باشد و تنها از روی ذوق کاری را انجام ندهد. برنامه های ساخته شده به صورتی نباشد که به محض این که ایده به ذهن برسد روی آنتن تلویزیون برود . هر ایده ای که در این زمینه به ذهن انسان می رسد در ابتدا باید روی آن تحقیقاتی صورت گیرد و بعد از این مرحله به اجرا برسد .

مریم جلالی پژوهشگر و برنامه سازی است که در این زمینه بیان کرده است بزرگ ترین مشکلی که در برنامه سازی وجود دارد این است که به المان های چرایی برنامه سازی توجه خاصی نمی شود و به صورت کلی بیش تر به جای این که به چرایی برنامه ها توجه شود به چگونگی آن ها توجه خواهد شد .

چرا این مهمان دعوت شود ، چرا باید از این دکور استفاده شود و هدف از ساخت این برنامه چه خواهد بود ؟ به جای این سوالات باید چرایی در برنامه سازی ها مورد توجه قرار گیرد . اگر برنامه ای که تولید شده است کاملا از روی تقلید سایر برنامه ها ، بدون این که زیر ساخت معنایی و یا فلسفی داشته باشد ساخته شود و یا به صورت کلی بدون این که به چرایی برنامه توجه شود ساخته شود باعث خواهد شد تا تاثیرات بسیار زیادی را در مخاطبان نداشته باشد . غافل شدن از چرایی برنامه باعث می شود تا راه برای چگونگی راحت تر شود . برای مثال مهمانی به برنامه دعوت شده است هدفی رسانه ای برای آن درنظرگرفته نمی شود و درگیر چگونگی آن ها هستیم.

مریم جلالی بیان کرده است اگر بدانیم این مهمان را چرا دعوت کرده ایم این را هم می دانیم که نحوه پرسش و پاسخ از مهمان و هم چنین نحوه گفت و گو چگونه باید پیش رود و برنامه باید با چه هدفی و در آخر به کجا کشیده شود . تکنیک های استفاده شده امروزه هم بیش تر تقلید از سایرین است و اما باید براساس چرایی به ساختار و اعتقاد خود در برنامه ها برسیم .

بیش تر برنامه هایی که امروزه ساخته می شوند از یک الگوی معین پیروی می کنند و بیش ترذ آن ها درگیر نوعی گزاره های قطعی اند . همه انتخاب ها باید در خدمت برنامه باشد و به هیچ عنوان ذوق زدگی در برنامه ها راه پیدا نکند .

برنامه هایی که امروزه وجود دارد بیش تر آن ها هدفی ندارند. دلیل این امر نیز این است که طرح برنامه لاغر است . غافل شدن از رفتارهای هدفمندانه ، برندسازی و برنامه های شاخص را نیز دچار خطا می کند .

گذشته به صورت کلی همیشه شیرین است و همین برنامه هایی را که الان نگاه نمی کنیم و نمی بینیم بعدها جز نوستالژی های نسل ما خواهد بود .ما می توانیم از همین امسال برای سال آینده برنامه ریزی های لازم را انجام دهیم تا تصمیم گیری های عجولانه در این زمینه گرفته نشود و درنتیجه کارهای ضعیفی از این موارد روی آنتن نروند. مردم نیاز دارند تا برنامه سازی ها دارای دیدی تازه و جدید باشند . پس بهتر است در برنامه هایی که ساخته می شود جامعه شناسی و روانشناسی را نیز بگنجانیم . نگاه خلاقانه نیز برای برنامه سازی بسیار با اهمیت است و نشان می دهد که چه کارهایی را باید بکنیم و چه ضعف هایی در کار ما وجود دارند که باید آن ها را برطرف کنیم .