با هفته شانزدهم بارداری بیشتر آشنا شویم

هفته شانزدهم بارداری

• حرکت کودک خود را احساس می کنید.
• برای زایمان طبیعی بعد از سزارین برنامه ریزی کنید.
• تمرینات کگل را انجام دهید.
• نشانه های هشداردهنده فشارخون بارداری را بدانید.

در این هفته مراقب چه چیزهایی باشید!

خونریزی یا لکه بینی پس از نزدیکی، معاینه واژن یا سونوگرافی واژینال خونریزی یا لکه بینی طبیعی است. در هر حال، چنانچه بدون نزدیکی یا معاینه این امر رخ دهد، ممکن است به دلیل عفونت، اتساع زودهنگام دهانه رحم یا مشکلی در رابطه با جفت باشد؛ از این رو فورا با پزشک یا مامای خود تماس بگیریدا

درد پشت یا شکم: این درد و ناراحتی به سبب انقباض رحم یا اتساع زودهنگام دهانه رحم است و ممکن است موجب زایمان زودرس شود.

بیش از شش انقباض در ساعت: این امر می تواند نشانه زایمان زودرس باشد. وجود انقباض در بارداری طبیعی است اما تکرار آن بدین صورت طبیعی نیست.

ترشح از واژن: این مسئله می تواند به معنی پارگی زودهنگام کیسه آب باشد. به آن توجه نشان دهید و با پزشکتان ملاقات کنید. شاید آن ترشح طبیعی واژن باشد.

هرگونه نشانه غیرمعمول یا مشکل ساز را فورا به پزشکتان گزارش دهید.

ویژگی های جسمی

خوشبختانه، از بعضی شور و شوق های دوران بارداری لذت می برید؛ البته به یاد داشته باشید همه خانم ها در تمام اوقات بارداری احساس خوشحالی نمی کنند حتی اگر بیماری نداشته باشند. طبیعی است که بعضی روزها و هفته ها احساس دل زدگی و سستی داشته باشید. بعضی خانم ها می خواهند در مورد آشفتگی های دوران بارداری بدانند. دیگران ممکن است به شما بگویند که از بارداری خود لذت ببرید ولی شما ممکن است همیشه چنین احساسی نداشته باشید.

اگر هر لحظه نتوانستید بارداری خود را درک کنید، احساس گناه نکنید! بعضی خانم ها نیاز به زمان دارند تا کاملا برایشان جا بیفتید، به ویژه اگر مدت زیادی طول کشیده باشد تا باردار شوند. مأیوس نشوید! احساس بی اعتمادی یا دمدمی مزاجی گذرا است.

اطلاعات جنینی

این فقط شما نیستید که هر ساعت به حمام می روید. در این مرحله، مثانه جنین شما ساعتی یک بار پروخالی می شود. این فعالیت خوبی برای کلیه های جنین است. گاهی اوقات، با سونوگرافی – اگر در زمان مناسبی انجام شودمی توانید این موضوع را ببینید. حالا تقریبا با سونوگرافی می توانید حدس بزنید جنین دختر است یا پسر، به هر حال، هر چه زودتر باشد امکان اشتباه بیشتر است؛ بنابراین با تردید حدس بزنید.

جنین شما در حال حاضر وزنی حدود ۸۵ گرم و قدی به اندازه ۱۵ سانتی متر دارد. شکل و قیافه او بیشتر شبیه نوزادان شده است؛ مثلا چشم ها و گوشها در محل طبیعی تری قرار گرفته اند و همچنین انگشتان و ناخن هایش در این مرحله کامل شده اند.

ویژگی های بارداری

حرکات کودک خود را احساس می کنید

بیشتر مادرها می گویند احساس حرکت بچه یکی از بهترین چیزهایی است که در بارداری احساس می کنند. به هرحال، این امریکی از چیزهایی است که پرسش هایی برای شما مطرح می سازد. بعضی از پرسش های شایع و پاسخ آنها درباره حرکت جنین از این قرارند:

چه زمانی باید حرکت جنین را احساس کنم؟ اولین حرکات جنین هفته ها پیش اتفاق افتاده است؛ اما همچنان که جنین بزرگ تر می شود، اولین حرکات را احساس می کنید که اولین احساس جنین در رحم» نامیده می شود. این حرکات برای مادرانی که شکم اولشان است بین هفته های ۱۸ تا ۲۲ احساس می شود. اگر لاغر باشید یا دقت داشته باشید می توانید زودتر آن را احساس کنید. این محدوده متوسط احساس حرکت جنین است. واضح است بعضی خانم ها زودتر و بعضی دیرتر آن را احساس خواهند کرد. اگر نگرانید یا اینکه به هفته ۲۴ رسیده اید و هنوز حرکت جنین را احساس نکرده اید، باید با پزشک یا مامای خود گفت وگو کنید. علت احساس نکردن حرکات جنینی موقعیت جنین یا جفت است که مانع درک این حرکات می شود.

حرکت جنین شبیه چیست؟ اگر شما تا به حال کودکی نداشته اید، ممکن است ندانید که منتظر چه چیزی باشید. بعضی خانم ها حرکات جنین را شبیه پروانه یا حباب هایی که گیر افتاده اند توصیف می کنند. سایر خانم ها احساس جهش یا ضربه زدن آهنگین را گزارش می کنند.

بعضی خانم ها می گویند هنگامی که آرام اند یا تمرکز دارند، آن را بیشتر احساس می کنند، ممکن است از بعضی ها داستان فشار به شکم در زمانی درازکشیدن یا نوشیدن نوشابه های حاوی کربنات برای تحریک جنین به حرکت کردن را شنیده باشید. بهترین کار این است که تا کوچک ترین حرکتی احساس کردید، دست از کار بکشید و به آن توجه کنید.

چگونه بفهمم که جنین است و گازهای روده ای نیست؟ از آنجا که حرکات اولیه خیلی ظریف اند، ممکن است آنها را با حباب های گاز در روده ها اشتباه بگیرید. گاز معمولا به صورت منظم و ریتمیک نیست و اغلب با درد یا نفخ شکم همراه می باشد. اگر احساس حرکت فقط برای یک زمان بسیار اندک نباشد، شانس اینکه جنین است و احساس شما نیست بیشتر می شود!

آیا ممکن است حرکت جنین خیلی کم باشد؟ از زمانی که حرکت ها را احساس می کنید، نگرانی شما در رابطه با کیفیت و کمیت آنها شروع می شود. باید به خاطر داشته باشید که پس از اولین حرکت ممکن است حرکت ها برای مدتی خیلی منظم نباشند؛ این کاملا طبیعی است. اگر احساس می کنید غیرطبیعی است، می توانید گزارش دهید. به هر حال، اکثر اوقات به علت کوچکی جنین و وجود رحم وجفت مقابل جنین است. در این مرحله از بارداری، ممکن است تغییرات اندک جنین بر روی احساس کردن حرکات تأثیر بگذارد.

آیا ممکن است جنین بیش از حد حرکت بکند؟ همچنان که ممکن است حرکت کم تعجب آور باشد، حرکت زیاد هم تعجب آور است. بعضی مادران می پرسند آیا حرکت مکرر می تواند نشانه ای از واکنش رحم به جنین تحت عنوان اختلال فعالیت بیش از حد رحم باشد؟ خبر خوب این است که زیادی حرکت به سادگی نتیجه طبیعت و سطح فعالیت جنین، موقعیت جفت و جنین و ویژگی جسمی شماست.

چه زمانی همسرم حرکت جنین را احساس و درک خواهد کرد؟ حتی اگر خود شما جنین را خیلی زود احساس کنید، قوی شدن حرکات برای اینکه دیگران آن را بفهمند کمی طول می کشد. معمولا بین هفته های ۲۶ و ۲۸ است که دیگران از حرکاتی که شما هفته هاست درک می کنید، لذت خواهند برد.

شما: «آه ! حرکت بچه را احساس کن!» (دست او را می گیرید و در جایی می گذارید که بچه محکم تکان می خورد.)

او (پدر): «آه..! » ( با امیدواری)

بچه: آرام است.

بارها ممکن است چنین اتفاقی بیفتد، قبل از اینکه کسی بتواند آن را احساس کند و دلیلش هم این است که این حرکات باید بزرگتر باشند تا از بیرون نمایان شوند. به هر حال، اگر دیگران احساس نکرده اند و هنوز در هیجان شما شریک نشده اند یا از طرفی دیگر، اگر دیگران نخواهد حرکت کودک را احساس کنند، نگران نشوید؛ چراکه احساس حرکت جنین در رحم نصیب هر کسی نمی شود!

اگر بیش از یک جنین داشته باشم چه میشود؟ اگر بیش از یکی باشد، حرکت بیشتری احساس خواهید کرد. بعضی مادران منتظر چند قلویی بیان می کنند که حرکت زیاد و حرکتی که در همه جای شکم است؛ به این دلیل این است که ضربه های دست و پا و چرخش چند بچه را احساس می کنند. اغلب سخت و گاه ناممکن است تا بفهمید که این حرکت مال کدام بچه است. بعد از این، وقتی جنین ها در موقعیت خود ثابت تر شدند و حرکات بیشتری داشتند، می توانید احساس کنید حرکت مال کدام است.

بعضی دوقلوها یا چندقلوها پشت سر هم حرکت می کنند و فکر می کنید دارند مشت می زنند. در دیگر چندقلوها، یکی حرکت می کند و دیگری درست بعد از آن یکی. میتوانید متوجه شوید که حرکات یکی از دیگری متفاوت است؛ این کاملا طبیعی است. درباره تفاوت ها به پزشک خود بگویید. بعضی از چندقلوها مشابه بقیه نیستند و دلایل آن هم عبارت اند از: شخصیت، حالت عضلات و موقعیت آنها.

خلاصه بگوییم وقتی جنین شروع به حرکت می کند، به آن توجه کنید تا او را احساس کنید. در آینده، حرکت جنین بهترین نشانه سلامتی او به حساب می آید و از شما تعداد مشت و لگدهایش پرسیده می شود. بیش از آنچه که آن را یک واقعه پزشکی ببینید، راهی برای ارتباط با کودک خود در نظر بگیرید.

برای ویار کردن غذاها آماده باشید

میل و اشتیاق به غذاها در بارداری فقط داستان خانم های قدیمی نیست. ترکیب ناهمگون غذاها که تا به حال درباره آنها نشنیده اید (مثل ترشی خیار و بستنی) شاید مثل شنیدن یک لطیفه باشد؛ اما حقیقت این است که اغلب خانم ها واقعا به غذاهای خاصی در بارداری میل دارند.

دانشمندان تلاش زیادی کرده اند که دقیقا بفهمند چرا خانم های باردار غذاهای خاص یا ترکیبات خاصی را میل دارند اما به خاطر تنوع بسیار زیاد غذاها و تجربه های مختلف خانم ها مشکل است و راه حلی پیدا نشده است. یافته ها حاکی از آن است که بعضی خانم ها چیزهایی هوس می کنند که بدنشان نیاز دارد؛ مثلا پروتئین یا ویتامین های خاص. سایر خانم ها میلشان در شرایط عاطفی مختلف متفاوت است؛ مثلا مخلوط شیر و شربت و بستنی می خواهند و از وجود بارداری برای تصدیق میلشان استفاده می کنند یا احساس افسردگی دارند و دلشان یک تکه شکلات می خواهد. میل به غذای خاص در بارداری می تواند پایدار بماند. پرسش عمده این است که آیا باید آنها را داشت یا نه ؟ پاسخ به نوع میل و اشتها و تعداد دفعات آن بستگی دارد و اینکه آیا تأثیری روی بقیه رژیم غذایی دارد یا نه؛ برای مثال، هوس بستنی هرشب چیزی نیست که باید به آن بها داده شود. به هر حال، هوس پرتقال یا سالاد خوب است اما باید با انواع غذاهای مورد نیاز دیگر متناسب باشد. بعضی هوسها و میلها مشکل جدی است، از جمله پیکا (آشغال خوری) که میل به مواد غیر غذایی است و معمولا نشانه کمبود یک ویتامین است و باعث می شود خانم باردار میل به یخ، خاک، سنگ و غیره پیدا کند. بعضی میل به صابون لباسشویی یا حتی مواد محترقه پیدا می کنند. این نوع هوسها را فورا به پزشک خود گزارش دهید تا به شما داروهای تقویتی بدهد.

نقطه مقابل ویار یک غذای خاص واکنش مکانیسم های محافظتی بدن می باشد. این موضوع یکی از دلایلی است که شما دیگر نمی خواهید الکل، کافئین وغذاهای نامناسب بخورید یا بنوشید. گاهی حتی با بوییدن یا فکر کردن به غذای خاصی تهوع پیدا می کنید یا اشتهای کمی به آن دارید. معمولا این حالت ها با توانایی شما در دریافت مواد مغذی مورد نیاز بدنتان مداخله نمی کند اما ممکن است از غذاهایی که قبلا دوست داشته اید الآن پرهیز کنید. به هر حال، به نظر نمی رسد که ضرری داشته باشد؛ مثلا بیزاری از چیزهایی مثل سس اسپاگتی، پنیریا تخم مرغ.

برای زایمان واژینال پس از سزارین برنامه ریزی کنید

اگر کودک اول شما به صورت سزارین متولد شده است، برای شما نوع خاصی از زایمان به نام « زایمان از راه واژن پس از سزارین» مطرح می شود. به دلیل اینکه بعضی پزشکان با مراکز زایمانی تسهیلات و امکانات لازم برای این روش را ندارند، باید از قبل به فکر آن باشید. این نوع زایمان برای اکثر مادران و کودکانشان بسیار ایمن است. در حقیقت، در مقایسه با سزارین خطر بسیار کمتری دارد و منافع آن عبارتند از دوره پس از زایمان کوتاه تر و بهبود آسان تر، نیاز کمتر به بخش مراقبت ویژه نوزادان، عفونت پس از زایمان کمتر و هزینه کمتر. خطرات ناشی از سزارین قبلی عبارت اند از

* افزایش خطر جفت سرراهی در حاملگی بعدی

* افزایش خطر پارگی رحم در حاملگی و زایمان طبیعی

* افزایش مداخلات به دلیل ترس از مشکلات احتمالی.

شما و پزشکتان درباره ایمن ترین روش تولد کودک تصمیم خواهید گرفت که این تصمیم به عواملی چون خواست شما، بیمارستان یا زایشگاه مورد نظر، امکانات شما و شرایط جسمی و عاطفی تان در ارتباط با زایمان بستگی دارد. پزشک شما باید کاملا با

این روش موافق باشد و آن را کاملا حمایت کند چراکه ممکن است پزشکتان با تصمیم شما کاملا موافق نباشد. از اینکه پزشکتان با تصمیم شما موافق باشد اطمینان پیدا کنید. آمادگی برای این روش به آموزش زایمان طبیعی به طور کلی و به ویژه نوع پس از سزارین آن نیاز دارد. در امریکا، مراکز و شبکه هایی تحت این عنوان وجود دارد و جلساتی برای علاقه مندان تشکیل می شود. در مورد شرکت در یک کلاس برای این نوع زایمان فکر کنید یا مراقبی بگیرید که در این زمینه تخصص داشته باشد. بیش از ۹۵ درصد خانم هایی که در برنامه های پس از سزارین شرکت کرده اند موفق بوده اند. (در کشور عزیزمان خانم ها دوباره به سمت زایمان طبیعی روی آورده اند و نظر مسئولان بهداشتی و پزشکان محترم نیز پایین آوردن درصد سزارین است و توصیه می شود تا جایی که امکان دارد از انجام سزارین های بی مورد و غیرضروری پرهیز گردد تا به انجام روش ذکر شده کمتر نیاز داشته باشیم.)

پرسش های زیر را که در زمینه زایمان واژینال پس از سزارین هست از پزشک خود بپرسید:

* در بین خانم های باردار شما چند نفر این نوع زایمان را انجام می دهند؟

* میزان موفقیت آن چقدر چگونه است؟

* آیا در این نوع زایمان دخالت های اضافی وجود دارد؟

* آیا قوانین یا فرق هایی برای مادران زایمان شده با این روش وجود دارد؟

* برای پشتیبانی از این نوع زایمان چه کار خواهید کرد؟ * آیا می توانم با دیگر خانم هایی که با کمک شما این نوع زایمان را داشته اند

صحبت کنم؟

* آیا شما کلاس، کتاب، مراقب یا آموزگاری را پیشنهاد می کنید؟

* آیا می توانید نتیجه تحقیقات گذشته را در این زمینه به من بدهید؟

* از محل زایمان خود در این زمینه سوالات زیر را بپرسید.

* چه سیاست هایی را در بیمارستان خود در این زمینه دارید؟ * آیا شما برای زایمان واژینال پس از سزارین جنین را به طرز دائم تحت نظر دارید

یا اینکه از داروی بیهوشی استفاده می کنید؟ اگر جواب مثبت است، من چگونه می توانم یک استثنا باشم؟

* سالی چند زایمان با این روش دارید؟ ۱۸ میزان موفقیت این نوع زایمان چقدر است؟

* آیا کلاس مخصوص هم دارید؟

* آیا تعهدی را هم باید امضاء کنم؟ کی باید آن را امضاء کنم؟ آیا می توانم نسخه ای از آن را اکنون داشته باشم؟

* چه منابع اجتماعی ای را توصیه می کنید؟

تمرینات کگل را انجام دهید

کگل ورزشی خاص برای عضلات کف لگن است. شما ماهیچه ای به نام پابوکوکسپرئال دارید (عانه ای – دنبالچه ای که استخوان عانه را به دنبالچه متصل می کند و شبیه یک ننو است که یک سر آن به استخوان عانه و سر دیگر آن به دنبالچه چسبیده است. این ماهیچه ساختارهای داخلی شامل رحم و مثانه را نگه میدارد (البته آقایان هم کگل دارند). شما وقتی جریان ادرار را در توالت متوقف می کنید، متوجه وجود این ماهیچه میشوید.

چنانچه این ماهیچه را شناختید، حالا زمانی است که باید به آن ورزش دهید. به سادگی می توانید این تمرین را با سفت و شل کردن ماهیچه مورد نظر انجام دهید. انجام آن آسان است. حتی حین رانندگی با نشستن پشت میز این ورزش را انجام دهید و تعداد دفعات آن را تا جایی که می توانید افزایش دهید. بعد از رساندن آن به ۵۰ تا ۱۰۰ بار در روز، آن را تغییر دهید. حالا سعی کنید مدت سفت نگه داشتن خود را به ۳ تا ۵ ثانیه برسانید و سپس رها کنید. بعد از انجام این کار، سطح ماهیچه بالاتر می رود و هر چه بیشتر محکم بگیرید، ماهیچه بالاتر و محکم تر قرار می گیرد و کمتر به وضع قبلی می گردد.

چرا کگل مهم است؟ اولا، قوی شدن ماهیچه کف لگن از ساختارهای داخلی لگن حمایت بیشتری می کند و به پیشگیری از مشکلاتی مثل بی اختیاری ادرار کمک می کند؛ همچنین کمک می کند این ناحیه را بشناسید و آن را برای زمان زایمان تقویت نمایید. با داشتن قدرت کنترل این محل، بسیاری از خانم ها قادر خواهند بود که به بیرون راندن نوزاد به طور مؤثر کمک کنند. انجام این تمرین ها پس از زایمان به سلامتی مجدد و تأمین جریان خون این منطقه کمک می کند. این اولین نرمشی است که اجازه دارید بلافاصله پس از زایمان شروع کنید.

جفت کجا قرار دارد؟

ممکن است تصورات مختلفی درباره مکان جفت داشته باشید اما زمانی متعجب می شوید که اولین لرزش های حرکت جنین را احساس کنید. جفت نقش مهمی در آن دارد و محل جفت می تواند در کیفیت احساس شما تأثیر بگذارد. شما نمی توانید محل جفت خود را تعیین کنید ولی پزشک با استفاده از گوشی یا داپلر می تواند آن را مشخص کند. محل جفت ممکن است در قله رحم (فوندوس) باشد؛ همچنین می تواند در قدام یا خلف رحم باشد (جفت قدامی یا خلفی). جفت قرار گرفته در قسمت تحتانی رحم یا بالای دهانه رحم جفت سرراهی نامیده می شود. اگر جفت قدامی باشد، احساس حرکت کمتری می کنید، به ویژه اوایل حاملگی و دلیل آن این است که جفت پایانه عصبی ندارد و حرکات و تکانها را درک نمی کند و ضخامت جفت هم همچون مانع عمل می کند.

نشانه های هشداردهنده فشارخون حاملگی را بشناسید

فشار خون ناشی از حاملگی ۵ تا ۸ درصد مادران شکم اول و درصد کمتری از مادران بیش از شکم اول را گرفتار می کند. بیماری فشارخون به معنای فشار بالای خون است و بعضی خانم ها فشارخون مزمن را قبل از باردارشدن دارند. فشارخون حاملگی در خانم هایی دیده می شود که قبل از بارداری فشار بالا نداشته اند و در مدت بارداری به آن مبتلا شده اند.

پزشک در مدت بارداری میزان فشارخون شما را پیگیری می کند – برای ردیابی فشارخون حاملگی به آزمایش ادرار (وجود پروتئین در ادرار) نیاز است. پزشک همچنین نشانه هایی مثل تورم (نشانه ای از فشارخون حاملگی) را بررسی و فشارخون و وزن را در هر ویزیت برای یافتن تغییراتی کنترل می کند. نشانه های فشارخون حاملگی عبارت اند از:

* ورم ناگهانی به ویژه در صورت و دستها

* ورم پاها در صورتی که بعد از دوازده ساعت استراحت برطرف نشود

* افزایش فشار خون * وجود پروتئین در ادرار

* اضافه وزن حدود ۲/۲۵ کیلوگرم در یک هفته بدون توجیه

* اختلالات بینایی مثل دیدن نقاط و ذرات شناور

* سردرد شدید یا ناگهانی.

این موارد علائم و نشانه های مشکل مزبور هستند؛ اما نشانه هایی با شیوع کمتر نیز وجود دارند. اگر پزشک به این مسئله شک داشته باشد، باید آزمایش های اضافی انجام دهید که شامل ویزیت مکرر، جمع آوری ادرار ۲۴ ساعته و آزمایش اختصاصی برای جنین می باشد.

فشار خون حاملگی عوارض زیادی مثل سکته و تشنج در بارداری دارد، به طوری که گاهی اوقات می تواند خیلی جدی باشد. گاهی اوقات، برای خانم مبتلا به فشارخون شدید حاملگی بهتر است که حاملگی زودتر خاتمه یابد یا اینکه منتظر زایمان طبیعی بماند. شما و پزشکتان تصمیم خواهید گرفت که بهترین روش درمانتان چه خواهد بود.

اندازه گیری فشارخون یک مراقبت معمول در دوران بارداری است. از اندازه گیری آن مطمئن شوید و بدانید که چه معنایی می دهد و خودتان در مراقبت خود فعال باشید.

شور مادر شدن

اگر می خواهید توجه دیگران را از شکم بزرگ خود به چیز دیگری جلب کنید، با جواهرات بزرگی چون گوشواره یا گردن بند بزرگی این کار را بکنید. یک جفت گوشواره حلقه ای با یک گردن بند بزرگ رنگی نگاه ها را به خود متوجه و از شکم شما منحرف می سازد.