#


بیماری دیابت(مرض قند) چه عوارضی را به همراه خواهد داشت؟

2 آوریل 2018 بدون نظر 1437 بازدید

بیماری دیابت(مرض قند) چه عوارضی را به همراه خواهد داشت؟

با عوارض دیابت بیشتر آشنا شوید

اولین چیزی که لازم است بدانید این است که صرفا به خاطر این که مبتلا به دیابت هستید دچار عوارض حتمی نخواهید شد . تحقيقات دقیق در این زمینه نشان داده است که زمانیکه کنترل گلوکز خونتان را به بهترین نحو در دست گرفته باشید احتمال کمتری دارد که دچار چنین مشکلاتی شوید . مطالعات وسیع در زمینه بیماری دیابت در آمریکا نشان داده است که هر گونه پیشرفتی در کنترل گلوکز خون خطر بروز عوارض آن را کاهش خواهد داد . آگاهی از این مسائل به بسیاری از افراد کمک می کند تا در کنترل دیابت خود بیشتر بکوشند. در کنار کنترل دقیق دیابت ، اجتناب از کشیدن سیگار ( یا شروع نکردن آن ) می تواند شانس بروز این عوارض احتمالی را کاهش دهد. کشیدن سیگار و دیابت مطلقا با یکدیگر سازش ندارند . همه عوارض احتمالی که در صفحات بعدی فهرست می شوند ، متداول ترین مشکلات موجود در افراد سیگاری هستند و کسانی که تاکنون مبتلا به این عوارض شده اند بایستی فورا کشیدن سیگار را متوقف کنند .

عوارض چشمی

دیابت به طرق مختلف می تواند بر چشمان فرد تأثیر بگذارد ( که از تار شدن موقت دید چشم تا پیامدهای جدی تر مانند رتینوپاتی ( آسیب به لایه حساس به نور در عقب چشم ) می باشند .

تاری دید

زمانیکه برای اولین بار تزریق انسولین و یا دارو درمانی را شروع می کنید ممکن است دریابید دید شما کمی تار به نظر می رسد. این موضوع به این دلیل است که عدسی فرد مبتلا به دیابت آب خود را از دست میدهد و با شروع درمان ، دوباره عدسی آب خود را بدست می آورد . بنابراین یک تاری موقت به وجود می آید . خوشبختانه این امر تنها یک مشکل موقت می باشد و چند ماه بعد بدون نیاز به درمان بایستی برطرف شود . اگر چنین مشکلی رخ داد ،قبل از آنکه برای گرفتن عینک به چشم پزشک مراجعه کنید ، مدتی منتظر باشید تا تاری دید از بین برود . زمانی که فرد به دیابت مبتلا می گردد ممكن است نتایج آزمایشات چشم کاملا متفاوت شود .

آب مروارید

اگر فرد برای مدت طولانی مبتلا به دیابت باشد ، به علت تجمع قند در عدسی چشم ، فرد مستعد مبتلا به آب مروارید می شود . این عمل عدسی چشم را کدر می کند ، در انتقال نور به چشم تداخل می کند و در نور شدید آفتاب گرفتاری خاصی ایجاد می کند . خوشبختانه این مشکل می تواند براحتی با یک عمل جراحی ساده و جایگزینی عدسی های آسیب دیده با عدسی های پلاستیکی درمان شود . این نوع عمل جراحی اغلب تحت بی حسی موضعی انجام می شود و فرد نیاز است فقط ۲۶ ساعت در بیمارستان بماند . معمولا نتایج حاصل از عمل جراحی بسیار عالی می باشد .

رتینوپاتی

هر دو نوع بیماری دیابت می توانند به مقدار بسیار زیادی بر روی شبکیه یعنی ساختار تخصص یافته عقب چشم تأثیر بگذارند . بخش مرکزی ( موكولا ) ، چشم را قادر می سازد که رنگ ها و جزئیات ظریف را ببیند در حالی که بخش خارجی ( یا محیطی ) رنگ سیاه و سفید را از یکدیگر متمایز می سازد و فرد را قادر می سازد بتواند در تاریکی ببیند. در حقیقت رگهای خونی کوچک درون شبکیه تحت تأثير دبابت قرار می گیرند. شاید تجمع گلوکز و دیگر مواد قندی در دیواره رگهای خونی علت ضعیف شدن آنها باشد. میکروآنوریسم ها می توانند شکل گیرند و با پاره شدن خود باعث خونریزی های کوچک شوند. گاهی اوقات ممکن است رگهای خونی نشت کنند و مایعات آنها در سطح شبکیه جمع شوند که در این صورت اگزودای سخت تشکیل می شود . این ترشحات معمولا نشانه این است که فرایند خونرسانی برای آن قسمت از چشم ، طبیعی نمی باشد.. زمانیکه رتینوپاتی به حد خاصی می رسد ، رگ های خونی جدیدی برای بهبود خونرسانی ایجاد می گردد . این رگهای خونی جدید انعطاف پذیر هستند و ممکن است پاره شوند و خونریزی شدیدی را به دنبال داشته باشند . این بیماری را تحت عنوان Vitreus hloemorrhage می شناسند که بینایی را به شدت تحت تأثیر قرار می دهد.

درمان رتینوپاتی :

خوشبختانه در سالهای اخیر پیشرفت هایی که در درمان با لیزر صورت گرفته باعث شده است تا بازسازی آسیب های حاصل از دیابت به خوبی صورت گیرد . در این روش لیزر به بخش محیطی شبکیه تابیده می شود و توسط آن اگزودای سخت برداشته می شود و از رشد رگهای خونی نیز جلوگیری می شود . درمان در مراحل اولیه موفقیت بیشتری را به همراه دارد و به همین علت ضرورت دارد تا چشم ها را حداقل سالی یک بار معاینه کرد . معاینه چشم ها می تواند توسط چشم پزشک متخصص و با پزشکی که در زمینه این نوع معاینات مهارت دارد ، انجام گیرد. ممکن است معدودی از افراد به یک شکل جدی تری از رتینوپاتی به نام ماکولوپاتی مبتلا شوند که بویژه در سالخوردگی متداول است . بروز این بیماری بدین معنی است که خونرسانی به بخش مرکزی چشم کاهش یافته است که می تواند به طور جدی بر توانایی فرد در درک رنگها و جزئیات ظریف اثر بگذارد . متأسفانه درمان لیزری در معالجه این مشکل خاص آنچنان موفقیت آمیز نبوده است.

اگر به لیزر درمانی نیاز داشته باشید معمولا از شما درخواست می شود تا در کلینیک بیماران سرپایی از بخش ویژه چشم حضور یابید . ابتدا قطره هایی درون چشم شما ریخته می شود تا مردمک چشم گشاد شود و دیدن شبکیه آسان تر شود. سپس در حالیکه سر فرد در جایگاه بخصوصی قرار می گیرد تا ثابت بماند ، پزشک از نوع خاصی دوربین استفاده می کند تا تشخیص بدهد کدام بخش از شبکیه نیاز به درمان دارد . معمولا درمان به خودی خود بدون درد می باشد ، اما به همراه استفاده از لیزر فرد پرتوهایی از نور درخشان را خواهد دید ( گاهی اوقات چند صد پرتو در هر جلسه درمانی ). ممکن است برای درمان هر چشم چندین جلسه لیزردرمانی مورد نیاز باشد. بعد از هر جلسه به مدت ۲۶ تا ۴۸ ساعت دید چشم تار می شود .

عوارض کلیوی

کلیه ها همانند فیلترهای بزرگ خون عمل می کنند و یکی از وظایفشان دفع آب اضافی و مواد زائد در هر روز می باشد . بیماری دیابت با انباشتگی گلوکز در رگهای کوچک خونی که سازنده کلیه می باشند ، می تواند به این فیلترها آسیب وارد کند. این حالت مشابه ایجاد یک سوراخ بزرگ در یک چای صاف کن می باشد . این آسیب به موادی که معمولا باید حفظ شوند این امکان را میدهد که وارد ادرار شوند. یکی از موادی که به هنگام آسیب به کلیه ها در ادرار ظاهر می شود ، پروتنین می باشد . یک پروتئین ویژه با نام آلبومین در مراحل اولیه آسیب دیابنیک کلبه در ادرار ظاهر می شود . وجود آلبومین در ادرار آلبومینوری نامیده می شود و آزمایشات کنونی می توانند حضور ذرات ریزی از آنرا ( میکرو آلبومینوریا ) نشان دهند.

دلیل درخواست ادرار در زمان مراجعه به کلینیک های انجام این آزمایشات می باشد . گاهی اوقات ممکن است نتیجه آزمایش آلبومین مثبت باشد که در حقیقت علت آن عفونت ادراری می باشد. به همین دلیل آزمایشگاه نمونه ادرار را به خوبی چک می کند وجود عفونت رد شود . اگر پزشک آلبومین در ادرار فرد مشاهده کند. مراقبت بیشتری از فرد به عمل خواهد آورد چرا که ممکن است کلیه ها دچار آسیب جدی تری شده باشند و حتی در بلندمدت ایجاد نارسایی کلیه شود . بیشتر افراد مبتلا به آلبومینوری دچار فشار خون بالاتر هستند و اگر فرد مبتلا به دیابت از فشار خون می بالا ( به دلیل آلبومینوری ) نیز رنج ببرد این موضوع اهمیت بیشتری پیدا می کند . این دو بیماری ( آلبومینوری و افزایش فشار خون ) با هم بروز می کنند چرا که کلیه ها در کنترل فشار خون نیز نقش دارند. تحقیقات اخیر نشان داده است که درمان فشار خون بالا در افراد دیابتی به طور شگرفی می تواند تأثیر دیابت بر کلیه ها را آهسته کند . در حال حاضر آن دسته از افرادی که مبتلا به نارسایی کلیه شده اند ، ممکن است نیاز به دیالیز و یا پیوند پیدا کنند .

عوارض عصبی

ممكن است دیابت به دو طریق بر اعصاب اثر بگذارد. اول اینکه همانند چشم ها و کلیه ها ، ممکن است ذخیره خونیشان تحت تأثیر قرار گیرد با دوم اینکه در نتیجه افزایش گلوکز خون ، مستقیما به خود اعصاب آسیب وارد شود. از نظر پزشکی هر نوع آسیب عصبی به عنوان نوروپاتی شناخته می شود . براساس اینکه کدام یک از سه نوع عصب آسیب ببیند ، نتایج متفاوت خواهد بود.

اعصاب حرکتی : این اعصاب پیام هایی را از مغز به ماهیچه ها می برند و آنها را تحریک می کنند تا منقبض شوند . آسیب به این اعصاب به عنوان نوروپاتی حرکتی شناخته می شود و می تواند منجر به از دست دادن فعالیت ماهیچه های کوچک در پاها با دست ها شود . در نتیجه انگشتان پاها به طرف بالا چنگ می شوند و انگشتان دست نیز ضعیف می شوند . .

اعصاب حسی : این اعصاب درد ، لامسه ، گرما و دیگر حس ها را آشکار می کنند و پیام ها را به مغز باز می برند . نوروپاتی حسی می تواند پاها را بسیار حساس س ازد و حتی در ابتدا همراه با درد باشد و سرانجام آنها را کرخ می کند به طوریکه قادر به هیچگونه حسی حتی درد نمی باشند .

اعصاب خودکار : این دسته از اعصاب مسئول کنترل عملکردهای خودکار بدن از جمله فعالیت های روده و مثانه می باشند. نوروپاتی خودکار شیوع زیادی ندارد و مسئله ساز ترین تأثیر آن بر روی مثانه و روده ها می باشد که می تواند یبوست یا اسهال را به همراه داشته باشد و به طور متناوب ایجاد می شود و گه گاهی ممکن است فرد از استفراغ  کردن مستمر رنج ببرد . همچنین ممکن است مردان با کاهش توان جنسشان دچار مشکل شوند. ولیکن بیشتر این مشکلات می تواند به وسیله دارو درمانی بهبود یابد.

توان جنسی

توانایی یک مرد به داشتن یک نعوظ طبیعی ، بستگی به خونرسانی خوب سرخرگهایی که آلت تناسلی را خونرسانی می کنند و نیز اعصابی که باعث انقباض وریدهای آن می شوند ، دارد . دیابت می تواند هم بر خونرسانی به آلت تناسلی اثر بگذارد و هم بر ترل عصبی که برای منقبض ساختن وریدها و حفظ نعوظ نیاز می باشد ، اثر بگذارد. لازم به ذکر است که ناتوانی جنسی می تواند علت روانی و نیز فیزیکی داشته باشد ( خواه شما مبتلا به دیابت باشید خواه سالم باشید). بنابراین ضرورت دارد که هر گونه مشکل جنسی را با صراحت و بدون پوشیدگی با مشاوران پزشکی خود در میان بگذارید. درمان هایی برای همه انواع ناتوانی های جنسی در مردان وجود دارد.

عوارض پوستی

ممکن است تعداد معدودی از افراد مبتلا به دیابت به علت آسیب به رگ های کوچک خونی دچار ناراحتی های پوستی شده باشند . زمانیکه این مشکل بروز می کند، موجب سرخ شدن و نازک شدن پوست ساق پا می شود و سبب بروز نوعی بیماری به نام نکروبیوز لیپوئیدیکا می شود . متأسفانه درمان مؤثری در این زمینه وجود ندارد .

عوارض سرخرگی

ابتلا به دیابت به این معنی است که فرد در معرض خطر بروز سفت شدگی رگها و حمله قلبی و سکته می باشد . همچنین این موضوع باعث می شود گردش خون در پاها ضعیف شود . کشیدن سیگار و اضافه وزن خطر این عوارض را افزایش میدهد. بنابراین ضرورت دارد که کشیدن سیگار را متوقف کنید. اگر سطح کلسترول خونتان بالا باشد ، امروزه شواهد نشان می دهند که درمان با دارو یا رژیم غذایی خطر سنت شدن عروق را کاهش می دهد و از این عوارض می کاهد. استفاده از میزان کم آسپرین نشان داده است که در جلوگیری از پیشرفت حملات قلبی و سکته ها در بیمارانی که  پیشینه ای از این ناراحتی ها را دارا می باشند ، کمک مناسبی می باشد. ناراحتی هایی که در اثر سخت شدن سرخرگها بروز می کنند بسیار متداول می باشند که در این زمینه هم درمان های پزشکی و هم جراحی موجود می باشد وليکن بهترین کار این است که مراقبت های لازم را انجام دهید تا از بروز چنین مشکلاتی در اولین مراحل جلوگیری کنید.

گرفتاری پاها

شما باید از تغییراتی که به علت بروز دیابت در پاهایتان ایجاد می گردد آگاه باشید و بتوانید برای کاهش این خطرات اقدامانی را انجام دهید . اکثر مبتلایان به دیابت دچار هیچ مشکلی در پاهایشان نیستند. با این وجود افرادی که این مشکلات را دارند با اقداماتی ساده می توانند از وخیم تر شدن آنها جلوگیری کنند. گردش خون سالم در پاها به حفظ استحکام بافت ها کمک خواهد کرد و شما می توانید با خوردن انواع غذاهای مناسب کنترل صحیح دیابت و عدم استفاده از سیگار به این وضعیت کمک کنید. به خاطر بسپارید که کفش هایتان به خوبی اندازه پاهایتان باشند و بندهای آن را محكم بندید تا از سائیده شدن جلوگیری شود. به علاوه اقدامات ویژه ای وجود دارد که شما می توانید برای مراقبت از پاهایتان آنها را به کار گیرید. این فعالیت ها برای مراقبت در مقابل چهار تغییری طراحی شده است که دیابت می تواند عامل بروز آنها باشد.

خون رسانی ضعیف : زمانیکه گردش خونتان در نتیجه تنگ شدن رگهای خونی محدود می شود ، پای شما توانایی کمتری دارد تا از عهده تغییراتی همچون سردی هوا، بیماری های عفونی یا آسیب فیزیکی برآید و حساسیت بیشتری در برابر سه تغییر زیر خواهد داشت . پاهایتان را به کمک جوراب های کوتاه یا بلند کیفیت دار گرم نگه دارید و از زیاده حد گرم نگه داشتن آنها نیز بپرهیزید و بسیار مراقب جورابهایتان باشید که می توانند به پاهایتان فشار آورند و با آثرا سائیده کنند و موجب تاول هایی در آنها شوند.

نوروپاتی : آسیب به اعصاب حساسیت پا را نسبت به درد و دما کمتر می کند . در مراحل اولیه اغلب افراد شکایت از خواب رفتگی دست و پا می کنند یا احساسی همانند راه رفتن بر روی سطح پوشیده از سنگ ریزه و یا فرش و یا سطح پنبه ای دارند . زمانیکه قدرت حسی اعصاب پای شما کاهش می یابد ، احتمال بسیار کمی دارد که شما پی به آسیب های غیر مترقبه با بیماری های عفونی ببرید . در این حالت اگر اقدامی صورت نگیرد منجر به افزایش آسیب خواهد شد. در بعضی از موارد ، پوست روی بخشی از پا در اثر فشارهای مستمر ترک بر می دارد و علت آن این است که شما ناراحتی ایجاد شده را احساس نکردید و گرنه اجازه نمی دادید که این حالت پیش آید . اگر تا حدی از نوروپاتی رنج می برید، بایستی عادت کنید تا پاهایتان را از نظر بریدگی ها و زخم ها هر روز بررسی کنید.

آسان ترین روش این است که مراقبت از پاهایتان را بخشی از برنامه روزانه خود قرار دهید . همچنین بهتر است قبل از وارد شدن به حمام دمای آب را با دست خود امتحان کنید و از گرم کردن بسیار زیاد انگشتان پاهایتان در مقابل آتش بپرهیزید.

خشکی پوست : فقدان کشسانی یا خشکی در پوست پا می تواند مربوط به نوروپاتی یا خونرسانی ضعیف به پاها باشد. اما این امر حتی زمانیکه گردش خون سالم است و حس لامسه نیز عادی می باشد ، می تواند بروز کند . ممکن است متوجه شوید که خشکی پوست پاهایتان مدت ها قبل از ایجاد دیابت در شما وجود داشته است و شما آن را به حساب یک مشکل معمولی گذاشته اید . به هر حال پوست خشک و لایه لایه شادابی کمتری دارد زیرا به وسیله عرق و چربی طبیعی بدن از فشارهای روزمره و سایش ها محافظت نمی شود .

وقتی که پوست پاهایتان بسیار خشک باشد، آمادگی بیشتری برای تشکیل پینه و میخچه پیدا خواهید کرد و شکاف هایی در کناره های کف پا ایجاد می شود ( که به عنوان ترک خوردگی پوست شناخته شده است . شما می توانید مقداری از کاهش رطوبت می پوست پا را هر روز با استفاده از یک کرم مرطوب کننده جبران کنید و با استفاده از یک سوهان ناخن یا سنگ پا پوست های مرده را بردارید. در هر حال صبور باشید و هرگز از مواد شیمیایی ساخته شده برای برداشتن میخچه ها و پینه ها استفاده نکنید یا سعی نکنید با کمک تیغ آن ها را بردارید زیرا تنها به خودتان آسیب وارد می کنید.

تغییر در شکل پا ها : تغییر شکل پاها می تواند در اثر ابتلا به دیابت در طولانی مدت ایجاد شود. ممکن است استخوان ها به علت تغییراتی که در میزان بافت چربی پاها ایجاد می شود دچار تغییراتی گردند . ممکن است بخش جلویی پا پهن شود و انگشتان پا چنگ شوند . زمانی که بافت های زیر پا کشیدگی پیدا می کنند ، ممکن است در پاشنه پایتان احساس درد کنید . معمولا این تغییرات در نتیجه دگرگونی های کوچک در شکل پا ایجاد می شوند اما فراموش نکنید که این تغییرات هنوز می توانند بدین معنا باشند که شما به کفش های جدیدی نیاز دارید که کاملا اندازه پای شما باشند.

مراقبت کارشناسی

به عنوان یک فرد مبتلا به دیابت ، واجد شرایط درمان توسط یک پزشک کار آزموده متخصص در بیماری های دست و پا می باشید . پزشک عمومی شما با مرکز بهداشتی بایستی فهرستی از پزشکان محلی را داشته باشند . بسیاری از افراد کاملا می توانند از پاهای خودشان مراقبت کنند اما افرادی که دچار عدم توانائی های فیزیکی یا بصری و یا هر نوع عارضه ای که در بالا فهرست شد ، می باشند باید مرتبا پزشک کار آزموده متخصص در بیماری های دست و پا را ملاقات کنند.

شما چه می توانید انجام دهید؟

ممکن است زمانیکه از وجود این عوارض احتمالی آگاهی یافتید کمی احساس خطر کنید . بنابراین ، بار دیگر لازم است تکرار شود که با توجه دقیق به مراقبت دیابت و کنترل گلوکز خون ، تمامی این عوارض قابل پیشگیری هستند. به خاطر داشته باشید این عوارض اجتناب ناپذیر نیستند و شما نیز نقش مهمی در پیشگیری از آن ها را دارید .

مراقبت صحیح از پاها

در جلوگیری از پیدایش عوارض دیابت بسیار مهم می باشد و بایستی بخشی از نظافت روزانه تان را تشکیل دهد . پا ها بایستی شستشو داده شوند و روزانه به خاطر علائم بیماری مورد معاینه قرار گیرند .

  • پاهایتان را هر روز در آب گرم با استفاده از یک صابون ملایم بشویید و به مدت طولانی آنها را خیس نگه ندارید زیرا بیشتر چربی های پوستان را از بین می برد . ممکن است بین انگشتانتان خیس بماند که می تواند باعث ترک خوردگی با افزایش احتمال ایجاد میخچه شود .
  • با استفاده از الكل طبی نواحی نمناک و سفید بین انگشتان پا را تمیز کنید . مگر اینکه این نواحی دچار خونریزی هایی شده باشند . اگر این مناطق دچار خونریزی بودند به جای آن از پانسمان های خشک استفاده کنید. هرگونه بیماری قارچی پا می تواند به کمک مواد ضد عفونی کننده درمان شود اما اگر استفاده از آن مفید واقع نشد، از یک پودر ضد قارچ با اسپری استفاده کنید.
  • ناخن های پا بایستی کوتاه و با سوهان زده شوند مگر اینکه پزشک متخصص دست و پا توصیه های دیگری را تجویز کنند . گوشه های نوک تیز ناخن پا را می توان با سوهان صاف کرد.
  • بهترین روش برای برطرف کردن میخچه ها و پینه های پا ( سخت شدگی پوست ) استفاده از توصیه های پزشک کار آزموده متخصص بیماری های دست و پا می باشد که با روش های خاصی را برای شما آماده می سازد و با مراقبت های ویژه ای را برای نواحی عفونی توصیه می کند . اگر نمی توانید فورا پزشک متخصص بیماری های دست و پا را ببینید، ممکن است پدهای زخم بندی با کفی های بالشتکی کفش ، محافظ موقت مناسبی برای نواحی عفونی باشند .
  • اگر دیدید که هر گونه نشانه ای از جراحت روی نقاط مختلف پایتان گسترش یافته است بی درنگ توصیه های پزشکی لازم را بگیرید .

« نکات کلیدی »

  • ديابت به وسيله آب مرواريد يا آسيب به ناحيه عقب چشم که رتینوپاتی نام دارد می تواند بر چشم ها اثر بگذارد .
  • اقدامات و درمان اوليه در جلوگیری از پیشرفت و از دست رفتن ديد چشم بسيار موثر می باشد .
  • آسيب هاي کليه در تعداد معدودی از بيماران بروز می کند و بایک آزمایش ادرار به منظور کشف آلبومین در ادرار در مراحل اولیه این آسيب ها را میتوان شناسایی نمود .
  • اعصاب نیز می توانند آسيب پذير باشند و لازم است تا دست ها و پا ها به طور منظم معاینه شوند.
  • زمانیکه این عوارض در مراحل اولیه تشخيص داده می شوند درمان موثرترین روش می باشد به خاطر همين است که از شما خواسته می شود تا برای معاینات منظم پزشکی حضور يابيد .
برچسب ها
به اشتراک بگذارید


دیدگاه کاربران

پاسخی بگذارید

ارسال دیدگاه جدید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *